ECLI:NL:GHAMS:2018:4597

• Datum uitspraak: 11 december 2018
• Publicatiedatum: 12 december 2018
• Zaaknummer: 23-001970-17
• Instantie: Gerechtshof Amsterdam
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Hoger beroep
• Rechters: C.N. Dalebout; N.A. Schimmel; M.L.M. van der Voet
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Belediging van een ambtenaar in functie door het zingen van de leus 'ACAB' tijdens een voetbalwedstrijd

In deze zaak heeft het gerechtshof Amsterdam op 11 december 2018 uitspraak gedaan in hoger beroep tegen een vonnis van de politierechter in de rechtbank Amsterdam. De verdachte werd beschuldigd van het opzettelijk beledigen van een ambtenaar, in dit geval een politieagent, door tijdens een voetbalwedstrijd de leus 'ACAB' (All Cops Are Bastards) te zingen. De verdachte stelde dat hij niet op de hoogte was van de beledigende betekenis van deze leus, maar het hof oordeelde dat deze betekenis op de bewezenverklaarde datum algemeen bekend was. Het hof verwierp het verweer van de verdachte en oordeelde dat hij zich bewust was van het beledigende karakter van zijn uitlatingen. Het hof vernietigde het vonnis van de politierechter en verklaarde de verdachte schuldig aan eenvoudige belediging van een ambtenaar in functie. De verdachte werd veroordeeld tot een geldboete van €250,00, met een subsidiaire hechtenis van vijf dagen, en de tenuitvoerlegging van een eerder voorwaardelijk opgelegde straf werd gelast.

Uitspraak

afdeling strafrecht

parketnummer: 23-001970-17

datum uitspraak: 11 december 2018

TEGENSPRAAK (gemachtigd raadsman)

Arrest van het gerechtshof Amsterdam gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de politierechter in de rechtbank Amsterdam van 1 juni 2017 in de strafzaak onder de parketnummers
13-070218-17 en 05-131455-16 (TUL) tegen

[verdachte] ,

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedag] 1998,

adres: [adres 1].

Onderzoek van de zaak

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting in hoger beroep van 27 november 2018 en, overeenkomstig het bepaalde bij artikel 422, tweede lid, van het Wetboek van Strafvordering, naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting in eerste aanleg.

Tegen voormeld vonnis is door het openbaar ministerie hoger beroep ingesteld.

Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal en van hetgeen door de raadsman naar voren is gebracht.

Tenlastelegging

Gelet op de in eerste aanleg door de politierechter toegelaten wijziging is aan de verdachte ten laste gelegd dat:

hij op of omstreeks 13 april 2017 te Amsterdam, althans in Nederland, opzettelijk een ambtenaar, [verbalisant 1], agent bij Politie Eenheid Amsterdam, gedurende of ter zake van de rechtmatige uitoefening van zijn bediening, in zijn tegenwoordigheid, in het openbaar mondeling heeft beledigd, door hem de woorden toe te voegen: 'ACAB' en/of 'All Cops are Bastards', althans woorden van gelijke beledigende aard en/of strekking.

Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zal het hof deze verbeterd lezen. De verdachte wordt daardoor niet in de verdediging geschaad.

Vonnis waarvan beroep

Het vonnis waarvan beroep zal worden vernietigd, omdat het hof tot een andere bewezenverklaring komt dan de politierechter.

Bewijsoverweging

De advocaat-generaal heeft zich op het standpunt gesteld dat aangenomen kan worden dat de verdachte zich voldoende bewust was van het beledigende karakter van ACAB aangezien dit voor de brede kring van opgroeiende jeugd, waartoe de verdachte behoort, een feit van algemene bekendheid is, mede gelet op publicaties op het internet over de betekenis van de term ACAB.

De raadsman heeft vrijspraak bepleit en heeft daartoe aangevoerd dat uit de bewijsmiddelen en de overigens bekend geworden feiten en omstandigheden niet blijkt dat de verdachte wetenschap had van het beledigende karakter van ACAB. Bij een feit van algemene bekendheid gaat het om gegevens die geen specialistische kennis veronderstellen en waarvan de juistheid redelijkerwijs niet voor betwisting vatbaar is. Daarvan is in deze zaak geen sprake. In dit geval kan niet bewezen worden dat de verdachte (voorwaardelijk) opzet heeft gehad op het beledigen van één of meer opsporingsambtenaren.

Het hof verwerpt het verweer en overweegt als volgt.

Op 13 april 2017 vond in de Amsterdam Arena een voetbalwedstrijd tussen Ajax en Schalke ’04 plaats. Voor het bewaken van de openbare orde en ter bestrijding van voetbal gerelateerde misdrijven waren bij deze wedstrijd onder andere de in uniform geklede politieambtenaren [verbalisant 2], [verbalisant 3] en [verbalisant 1] aanwezig. Uit het onder 1. gebezigde bewijsmiddel blijkt dat de verdachte op korte afstand van deze politieambtenaren “ACAB, ACAB” heeft gezongen, terwijl hij in hun richting keek.

Een uitlating die jegens iemand mondeling in zijn tegenwoordigheid is gedaan, moet als beledigend worden beschouwd in de zin van art. 266 in verbinding met art. 267 Sr, indien zij de strekking heeft die ander aan te randen in zijn eer en goede naam. Het oordeel of daarvan sprake is, zal bij woorden waarvan het gebruik op zichzelf in het algemeen niet beledigend is, afhangen van de context waarin de uitlating is gedaan.

In dit geval staat vast dat de verdachte in het openbaar meermalen de leus ‘ACAB’ in de richting van politieambtenaren heeft gezongen, terwijl deze ambtenaren – bekend zijnde met de betekenis van die lettercombinatie – zich daardoor beledigd hebben gevoeld. Namens de verdachte is aangevoerd dat hij niet wist wat de door hem gezongen leus betekende. Voor bewezenverklaring van de ten laste gelegde belediging is vereist dat de verdachte zich ervan bewust was dat de lettercombinatie A.C.A.B. (ook wel geschreven als: ACAB) een voor een politieambtenaar beledigende strekking heeft, te weten “
All Cops Are Bastards ”.

Het hof acht de verklaring van de verdachte, dat hij niet wist van het beledigende karakter van de leus ‘ACAB’, niet geloofwaardig. Allereerst is onaannemelijk dat de verdachte een leus richting de politie zingt waarvan hij de betekenis of strekking niet kent. Daarnaast heeft het hof in openbare bron, het internet via de zoekmachine ‘Google’, gezocht op de lettercombinatie ACAB, waarbij het hof alleen heeft gekeken naar resultaten die vóór 13 april 2017 zijn gepubliceerd op vrij toegankelijke Nederlandse webpagina’s. Uit deze zoekopdracht blijkt dat over de afkorting (en de beledigende betekenis daarvan) zeer veel nieuwsberichten zijn gepubliceerd, zowel door regionale als landelijke media. Zo luidde de kop van één van de artikelen in het NRC-Handelsblad in 2011: “Dankzij de Hoge Raad weet nu iedereen wel wat ACAB betekent.” Naast de vele mediawebsites, komt de term ook terug op pagina’s van andere websites die onder brede lagen van de bevolking bekendheid genieten, zoals bijvoorbeeld Wikipedia en Dumpert. Gelet op het voorgaande is het hof van oordeel dat de betekenis van A.C.A.B., te weten: “All Cops Are Bastards”, op 13 april 2017 een feit van algemene bekendheid was. Anders dan de raadsman is het hof van oordeel dat dit gegeven geen specialistische kennis vereist en de juistheid ervan redelijkerwijs niet voor betwisting vatbaar is. Deze lettercombinatie heeft de strekking politieambtenaren aan te randen in hun eer en goede naam. Door ACAB te zingen terwijl hij keek in de richting van politieambtenaren heeft de verdachte die politieambtenaren dan ook opzettelijk beledigd.

Bewezenverklaring

Het hof acht wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het ten laste gelegde heeft begaan, met dien verstande dat:

hij op 13 april 2017 te Amsterdam opzettelijk een ambtenaar, [verbalisant 1], agent bij Politie Eenheid Amsterdam, gedurende en ter zake van de rechtmatige uitoefening van zijn bediening, in zijn tegenwoordigheid, in het openbaar mondeling heeft beledigd, door hem de woorden toe te voegen: 'ACAB'.

Hetgeen meer of anders is ten laste gelegd, is niet bewezen. De verdachte moet hiervan worden vrijgesproken.

Het bewezen verklaarde is gegrond op de feiten en omstandigheden die in onderstaande bewijsmiddelen zijn vervat.

Bewijsmiddelen

1. Een proces-verbaal van bevindingen van 14 april 2017, in de wettelijke vorm opgemaakt door de daartoe bevoegde opsporingsambtenaren [verbalisant 2], hoofdagent van politie Eenheid Amsterdam, [verbalisant 3], brigadier van politie Eenheid Amsterdam en [verbalisant 1], hoofdagent van politie Eenheid Amsterdam (doorgenummerde p. 2-4). Dit proces-verbaal houdt in, voor zover van belang en zakelijk weergegeven, als
mededeling van voornoemde verbalisanten:

Wij zijn werkzaam bij de voetbaleenheid van de Eenheid Amsterdam. Dit team houdt zich bezig met de bestrijding van voetbal gerelateerde misdrijven en het bewaken van de openbare orde rondom voetbalwedstrijden van Ajax.

Op 13 april 2017, omstreeks 20.35 uur, bevonden wij ons bij de ingang Noord B van het voetbalstadion Amsterdam Arena, gevestigd aan de [adres 2]. Aldaar zou om 21.05 uur de voetbalwedstrijd plaatsvinden tussen Ajax - Schalke '04. Wij liepen geheel gekleed in uniform met een fel fluorescerende hes, waarop de achterkant en de voorkant ‘POLITIE’ staat. Op dat moment vond de instroom van de Amsterdam Arena plaats. Buiten voor de ingangen stonden honderden mensen in de rij. Daarnaast liepen tientallen mensen de ingangen voorbij, onderweg naar hun eigen ingang. Wij verbalisanten hoorden vervolgens het gezang: "ACAB, ACAB". Wij zagen op dat moment drie mannen en hoorden dat zij de leus ACAB achter elkaar zongen. De afstand tussen ons en de verdachten betrof niet meer dan vijf meter. Wij zagen dat zij dit bleven zingen. Wij liepen naar de verdachten toe en (het hof begrijpt: zij) keken in de richting van ons. Wij zagen dat de verdachten dit bleven zingen. Hierop hebben wij alle drie de verdachten aangehouden. Ons is bekend dat ACAB het volgende betekent: 'All Cops Are Bastards’. Wij voelen ons dan ook in ons goede naam en eer aangetast.

Eén van de verdachten betrof [verdachte], geboren op [geboortedag] 1998 te [geboorteplaats].

2. Een proces-verbaal van verhoor verdachte van 13 april 2017, in de wettelijke vorm opgemaakt door de daartoe bevoegde opsporingsambtenaren [verbalisant 4] en [verbalisant 5] (doorgenummerde p. 5-6). Dit proces-verbaal houdt in, voor zover van belang en zakelijk weergegeven, als
verklaring van [verdachte]:

Ja, het klopt dat ik ACAB heb meegezongen.

Strafbaarheid van het bewezen verklaarde

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het bewezen verklaarde uitsluit, zodat dit strafbaar is.

Het bewezen verklaarde levert op:

eenvoudige belediging, terwijl de belediging wordt aangedaan aan een ambtenaar gedurende en ter zake van de rechtmatige uitoefening van zijn bediening.

Strafbaarheid van de verdachte

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de verdachte ten aanzien van het bewezen verklaarde uitsluit, zodat de verdachte strafbaar is.

Toepassing van artikel 9a Sr

De advocaat-generaal heeft gevorderd dat de verdachte voor het ten laste gelegde zal worden veroordeeld tot een geldboete ter hoogte van € 350,00, te vervangen door zeven dagen hechtenis.

In de omstandigheid dat het hof in de zaak van de verdachte met parketnummer 23-000571-18, in welke zaak het hof vandaag eveneens uitspraak doet, voor de gelijktijdig gepleegde belediging van de politieambtenaren [verbalisant 2] en [verbalisant 3], een geldboete ter hoogte van € 450,00 oplegt, ziet het hof aanleiding in de onderhavige zaak toepassing te geven aan het bepaalde in artikel 9a van het Wetboek van Strafrecht.

Vordering tenuitvoerlegging

Het openbaar ministerie heeft gevorderd de tenuitvoerlegging van de bij vonnis van de politierechter in de rechtbank Gelderland van 30 september 2016 opgelegde voorwaardelijke een geldboete ter hoogte van € 250,00 subsidiair vijf dagen hechtenis. Deze vordering is in hoger beroep opnieuw aan de orde.

De advocaat-generaal heeft toewijzing van de vordering gevorderd.

De raadsman heeft – vanwege de bepleite vrijspraak – zich op het standpunt gesteld dat het openbaar ministerie niet-ontvankelijk moet worden verklaart, dan wel dat de vordering behoort te worden afgewezen.

Bij het onderzoek ter terechtzitting is gebleken dat de veroordeelde zich voor het einde van de proeftijd aan een strafbaar feit heeft schuldig gemaakt. Voor het geloofwaardig functioneren van het wettelijke systeem van algemene en bijzondere voorwaarden is het van essentieel belang dat overtreding van deze voorwaarden niet vrijblijvend is. Het hof zal daarom de tenuitvoerlegging van de voorwaardelijk opgelegde straf gelasten.

BESLISSING

Het hof:

Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:

Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het ten laste gelegde heeft begaan.

Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.

Verklaart het bewezen verklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart de verdachte strafbaar.

Bepaalt dat ter zake van het bewezen verklaarde geen straf of maatregel wordt opgelegd.

Gelast de tenuitvoerlegging van de straf, voor zover voorwaardelijk opgelegd bij vonnis van de politierechter in de rechtbank Gelderland van 30 september 2016 met parketnummer 05-131455-16, te weten van: een
geldboete van
€ 250,00 (tweehonderdvijftig euro) , bij gebreke van betaling en verhaal te vervangen door
5 (vijf) dagen hechtenis .

Dit arrest is gewezen door de meervoudige strafkamer van het gerechtshof Amsterdam, waarin zitting hadden mr. C.N. Dalebout, mr. N.A. Schimmel en mr. M.L.M. van der Voet, in tegenwoordigheid van mr. C.J.J. Kwint, griffier, en is uitgesproken op de openbare terechtzitting van dit gerechtshof van 11 december 2018.