beschikking
___________________________________________________________________
GERECHTSHOF TE AMSTERDAM
ONDERNEMINGSKAMER
zaaknummer : 200.176.074/01 OK
beschikking van de Ondernemingskamer van 19 februari 2016
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
DR GROEP B.V.,
gevestigd te Almere,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
CAPTAIN EXECUTE B.V.,
gevestigd te Maasdam,
VERZOEKSTERS,
advocaten:
mr. M.A. van Haelst, kantoorhoudende te Amsterdam,
t e g e n
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
XRC CONNECT B.V.,
gevestigd te Nistelrode,
VERWEERSTER,
advocaat:
mr. J. Oerlemans, kantoorhoudende te ’s-Hertogenbosch,
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
XRC SERVICES GROUP B.V.,
gevestigd te Nistelrode,
BELANGHEBBENDE,
advocaat:
mr. J. Oerlemans, kantoorhoudende te ’s-Hertogenbosch.
1.
Het verloop van het geding
1.1 In het vervolg zullen partijen, de belanghebbenden en overige personen (ook) als volgt worden aangeduid:
- verzoeksters ieder afzonderlijk met DR Groep en Captain Execute en gezamenlijk met DR Groep c.s.;
- verweerster met XRC Connect;
- belanghebbende met XRC Group;
- XRC Services B.V. met XRC Services;
- [A] met [A] ;
- [B] met [B] ;
- [C] met [C] ;
- [D] met [D] ;
- [E] met [E] ;
- [F] met [F] .
1.2 DR Groep c.s. hebben bij op 3 september 2015 ter griffie van de Ondernemingskamer ingekomen verzoekschrift met producties de Ondernemingskamer verzocht, bij beschikking uitvoerbaar bij voorraad, een onderzoek te bevelen naar het beleid en de gang van zaken van XRC Connect over de periode vanaf 13 december 2012. Daarbij hebben zij tevens verzocht - zakelijk weergegeven - bij wijze van onmiddellijke voorzieningen voor de duur van het geding:
- XRC Group te ontslaan, dan wel te schorsen als bestuurder A van XRC Connect, dan wel een derde persoon te benoemen tot medebestuurder met doorslaggevende stem van XRC Connect;
- de door XRC Group gehouden aandelen in het kapitaal van XRC Connect over te dragen aan DR Groep c.s., dan wel aan een door de Ondernemingskamer te benoemen beheerder;
- schorsing van een aantal nader genoemde bestuursbesluiten;
- onmiddellijke opheffing van de schorsing van DR Groep als bestuurder B en Captain Execute als bestuurder C van XRC Connect,
- herstel van de bestuurdersrelatie en de managementovereenkomsten;
- ontslag van Connect Accountants als boekhouder/accountant;
- ontslag van Snijders advocaten als advocaat van XRC Connect;
- XRC Connect te veroordelen tot de onmiddellijke opheffing van de conservatoire beslagen gelegd op de roerende zaken, de bankrekeningen en de woonhuizen van [B] en [A] en op de roerende zaken en de bankrekeningen van Captain Execute en DR Group;
- versterking met een door de Ondernemingskamer in goede justitie te bepalen dwangsom van het hierboven verzochte met betrekking tot de ontslagen en de opheffing van conservatoire beslagen;
- elke andere voorziening te treffen die de Ondernemingskamer juist acht.
Ten slotte heeft zij verzocht XRC Group te veroordelen in de kosten van het geding.
1.3 XRC Connect heeft bij op 1 oktober 2015 ter griffie van de Ondernemingskamer ingekomen verweerschrift met producties de Ondernemingskamer verzocht, bij beschikking voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad, DR Groep c.s. niet ontvankelijk te verklaren in hun verzoek, dan wel dit verzoek af te wijzen af te wijzen en DR Groep c.s. te veroordelen in de kosten van het geding.
1.4 De verzoeken zijn behandeld ter openbare terechtzitting van de Ondernemingskamer van 15 oktober 2015. Bij die gelegenheid hebben mr. Van Haelst, voornoemd, en mr. D.J. van Noord enerzijds en mr. Oerlemans, voornoemd, anderzijds de standpunten van de onderscheiden partijen toegelicht aan de hand van - aan de Ondernemingskamer en de wederpartij overgelegde - aantekeningen en onder overlegging van op voorhand aan de Ondernemingskamer en de wederpartij gezonden nadere producties. Partijen en hun advocaten hebben vragen van de Ondernemingskamer beantwoord en inlichtingen verstrekt. Ter terechtzitting hebben partijen gezamenlijk de Ondernemingskamer verzocht een mediator aan te wijzen teneinde hun geschil in der minne te proberen te beëindigen, onder aanhouding van het verzoek. De Ondernemingskamer heeft aan dit verzoek voldaan en de zaak voor drie maanden aangehouden.
1.5 Van het verloop van de zitting is een proces-verbaal opgemaakt. De Ondernemingskamer heeft op 28 oktober 2015 een mediator aangewezen.
1.6 Bij e-mail van 24 november 2015 hebben verzoeksters de Ondernemingskamer bericht dat de mediation niet heeft geleid tot een oplossing van het geschil en hebben zij de Ondernemingskamer gevraagd om alsnog een beschikking te geven.
2 De feiten
De Ondernemingskamer gaat uit van de volgende feiten:
2.1XRC Connect is op 13 december 2012 opgericht. DR Groep en Captain Execute houden elk 15% van de aandelen in het geplaatste kapitaal van XRC Connect (te weten 150 aandelen B respectievelijk C); XRC Group houdt de overige 70% van de aandelen (700 aandelen A). Ieder aandeel A geeft recht op het uitbrengen van drie stemmen in de algemene vergadering van aandeelhouders van XRC Connect, ieder aandeel B en ieder aandeel C geeft recht op zeven stemmen. Het gevolg hiervan is dat DR Groep en Captain Execute elk 25% van de stemmen in de algemene vergadering van aandeelhouders kunnen uitbrengen en XRC Group 50%. Alle besluiten worden bij volstrekte meerderheid van de uitgebrachte stemmen genomen. Voor het geval de stemmen staken bij verkiezing van personen, beslist het lot. Voor het geval de stemmen staken bij een andere stemming, is het voorstel verworpen (artikel 8.7, vierde lid).
2.2XRC Group, DR Groep en Captain Execute vormen samen het bestuur van XRC Connect, zij het dat alleen XRC Group zelfstandig bevoegd bestuurder is (bestuurder A). DR Groep en Captain Execute (respectievelijk bestuurder B en C) zijn gezamenlijk met de overige bestuurders bevoegd XRC Connect te vertegenwoordigen. Volgens artikel 9.4 van de statuten heeft iedere bestuurder één stem en besluit het bestuur met volstrekte meerderheid van stemmen.
2.3[A] is enig bestuurder en enig aandeelhouder van DR Groep en [B] is enig bestuurder en enig aandeelhouder van Captain Execute. [C] en [E] zijn de bestuurders en aandeelhouders van XRC Group. [D] en [F] zijn enig bestuurder en enig aandeelhouder van respectievelijk [C] en [E] . XRC Group is enig bestuurder en houdt alle aandelen in het geplaatste kapitaal van XRC Services.
2.4XRC Connect drijft een onderneming die bezig houdt met de verkoop van hardware-producten en advisering op het gebied van de informatietechnologie. De aandeelhouders hebben – kennelijk mondeling – afgesproken dat XRC Connect functioneert als verkoopkanaal voor XRC Services. Alle kosten en de omzet vallen in XRC Services. De door XRC Connect gerealiseerde omzet komt vervolgens aan de hand van een kwartaalafrekening aan XRC Connect ten goede; aan XRC Connect toegerekende kosten worden aan de hand van een maandfactuur in rekening gebracht.
2.5Op 13 december 2012 hebben XRC Connect enerzijds en Captain Execute en DR Groep anderzijds managementovereenkomsten gesloten op grond waarvan respectievelijk [A] en [B] aan XRC Connect ter beschikking zijn gesteld. In deze overeenkomsten zijn onder meer een geheimhoudingsbeding, een relatiebeding, een non-concurrentiebeding en een boetebeding opgenomen (artikelen 6, 7 en 8). De managementovereenkomsten bevatten tevens een bepaling waarin staat, zakelijk weergegeven, dat XRC Connect gerechtigd is de managementovereenkomst met onmiddellijke ingang te beëindigen als, onder meer, Captain Execute of DR Groep wordt ontslagen als bestuurder van XRC Connect (artikel 2 lid 3 sub f).
2.6De eveneens op 13 december 2012 gesloten aandeelhoudersovereenkomst tussen Captain Execute, [B] , DR Groep, [A] , XRC Group, [F] en [D] houdt onder meer, naast een concurrentie-/relatiebeding en een boetebeding, het volgende in:
“Artikel 2 Voorwerp van de overeenkomst
1. Een niet-vervreemdende aandeelhouder heeft jegens een vervreemdende aandeelhouder het recht om als één of meer van de omstandigheden zoals genoemd in artikel 3 van onderhavige overeenkomst zich voordoen ter zake van de vervreemdende aandeelhouder en/of de vervreemdende middellijke aandeelhouder, alle aandelen die de vervreemdende aandeelhouder houdt in het geplaatste kapitaal van de vennootschap te kopen van de vervreemdende aandeelhouder. Voor zover er sprake is van een recht tot koop voor een niet-vervreemdende aandeelhouder is er voor de vervreemdende aandeelhouder een plicht tot aanbieding en verkoop. (…)
Artikel 3 Omstandigheden
1. De omstandigheden waarbij een recht op koop als bedoeld in artikel 2 (…) ontstaat zijn:
(…) n. het beëindigen van de managementovereenkomst tussen de (middellijke) aandeelhouder en de vennootschap; (…)
Artikel 8 Bevoegdheid Algemene Vergadering van Aandeelhouders
De unanieme goedkeuring van de algemene vergadering van aandeelhouders is vereist voor bestuursbesluiten betreffende: (…)
j. het aangaan van juridische procedures; (…)
u. het aangaan en beëindigen van (…) managementovereenkomsten. (…)
w. het verlenen van procuraten; (…)”
2.7Vanaf januari 2015 hebben de aandeelhouders van XRC Connect verkennende gesprekken gevoerd over overdracht van de aandelen zonder dat daarover overeenstemming werd bereikt.
2.8In januari 2015 heeft [B] aan [G] , werkzaam op de financiële afdeling van de XRC-bedrijven en sinds januari 2014 samen met de echtgenote van [F] verantwoordelijk voor de boekhouding, gevraagd onderzoek te doen naar verschillen in geboekte omzet van XRC Connect en kostentoerekening.
2.9Op 9 februari 2015 heeft [B] aan [F] in een e-mail, met als onderwerp “
Ontvlechting wens”, geschreven dat hij graag de actuele stand van zaken wil krijgen van onder meer het kostenaandeel van de inkoop van XRC Services, de doorbelasting van kantoormaterieel, de doorbelasting van verkoopkosten en algemene kosten, inclusief onderbouwingen vanuit de administratie.
2.1In reactie hierop heeft [F] diezelfde dag onder meer het volgende gemaild:
“Heldere vraagstelling. [H], de echtgenote van [F] ]
en [G] (die is verder niet op de hoogte, maar zal uiteindelijk sowieso moeten zorgdragen voor de juiste cijfers) gaan samen met de accountant aan de slag om alle cijfers (…) stuk voor stuk helder te hebben, zodat er geen onduidelijkheden zijn en de omzetten ook werkelijk geplaatst zijn en worden waar ze thuis behoren per BV. Nu gingen er ook zaken op basis van vertrouwen en “komt wel goed is toch binnen XRC”, maar dan zullen we daar wat strikter in moeten schakelen voor een werkelijk beeld.”
2.11Op 4 mei 2015 heeft DR Groep ( [A] ) de besloten vennootschap Teevee i.o B.V. (hierna: Teevee) opgericht. Enig aandeelhouder en bestuurder van deze vennootschap is DR Groep. Teevee heeft blijkens het uittreksel van de Kamer van Koophandel als activiteiten: detailhandel via postorder en internet in consumentenelektronica, winkels in computers, randapparatuur en software, markt- en opinieonderzoekbureaus.
2.12In een verslag van een bespreking met Connect Accountants (de accountant van de XRC-bedrijven) van 24 april 2015 staat onder meer puntsgewijs:
- Aantasting liquiditeit d.m.v. persoonlijke uitgaven (..)
- Niet verklaarde R/C dotaties en opnames (…)
- Geen MVA-staat opgemaakt, hierdoor is een duidelijke kostenstructuur niet zichtbaar (…)
- Personele Kosten; (…) Doorbelasten van de medewerkers is veel te hoog; (...)
- Geen kostenonderbouwing
- Geen overleg aandeelhouders (…)
- Controle onvolledig
2.13Eind mei/begin juni 2015 hebben [B] en [A] een zogenaamde dropbox aangemaakt, waarin zij bedrijfsdocumenten van XRC Connect hebben geplaatst. Zij hebben een Belgisch bedrijf (Destiny België) toegang tot deze dropbox verleend. In de communicatie met dat Belgische bedrijf wordt gesproken over “
klanten die mee de overstap maken”.
2.14Op 9 juni heeft XRC Connect gesprekken gevoerd met een aantal werknemers van XRC Connect. Onderwerp van het gesprek betrof het meewerken aan een onderneming met voor XRC concurrerende activiteiten. De betreffende werknemers, onder wie [G] , zijn daarbij op staande voet ontslagen. Ook [B] en [A] zijn uitgenodigd voor een gesprek. [A] is niet verschenen. Hij heeft die dag aan onder anderen [G] (met cc aan [B] ) gemaild:
“(…) [B] zit op kantoor en kan dus even niet mailen vandaar dat ik het even doe. Vanmorgen hebben we vernomen dat ze bezig zijn om ons per direct op non actief te zetten. (…) Het gaat (…) de personen die op de hoogte zijn en mee willen naar het nieuwe bedrijf. (…)”
2.15Bij brieven van 15 juni 2015 zijn Captain Execute, [B] , DR Groep en [A] , onder meer namens XRC Connect en XRC Group, gesommeerd om contractuele boetes te betalen wegens schending van de overeengekomen geheimhoudingsbepalingen en non-concurrentie- en relatiebedingen. Voorts heeft XRC Connect (vertegenwoordigd door XRC Group) de managementovereenkomsten met DR Groep en Captain Execute per direct beëindigd dan wel ontbonden en aanspraak gemaakt op aanbieding van de door hen gehouden aandelen in het geplaatste kapitaal van XRC Connect conform artikel 2 van de aandeelhoudersovereenkomst (zie 2.6).
2.16Namens DR Groep c.s. zijn hun bezwaren tegen het beleid en de gang van zaken van XRC Connect bij confraternele e-mail van 4 juli 2015 kenbaar gemaakt aan het bestuur.
2.17Op 5 en 7 augustus 2015 is namens XRC Connect beslag gelegd ten laste van Captain Execute, [B] , DR Groep en [A] .
2.18Op 17 augustus 2015 heeft een telefonische algemene vergadering van aandeelhouders van XRC Connect plaatsgevonden. Aan die vergadering werd niet deelgenomen door [F] en [D] . Mr. Oerlemans heeft aandeelhouder XRC Group vertegenwoordigd. Op de agenda van deze vergadering stond het ontslag van DR Groep en van Captain Execute als statutair bestuurders van XRC Connect. In de toelichting bij de agenda staat, onder verwijzing naar onder meer de bovengenoemde brieven van 15 juni 2015 onder andere dat DR Groep en Captain Execute de vennootschap Destiny Nederland hebben opgericht, althans daartoe voorbereidingen hebben getroffen, dat DR Groep Teevee heeft opgericht en dat zij beide in strijd hebben gehandeld met (in het bijzonder) de artikelen 6, 7 en 8 van de managementovereenkomst (zie hierboven onder 2.5). DR Groep en Captain Execute hebben aanvullende agendapunten aangebracht. Dit zijn onder meer, zakelijk weergegeven, de volgende punten:
- intrekken van enig procuraat dat namens XRC Connect is verleend aan mr. Oerlemans;
- vernietiging van de besluiten zoals verwoord in de brieven van 15 juni 2015, gericht aan DR Groep en Captain Execute;
- onmiddellijke opheffing van de schorsing van DR Groep en Captain Execute;
- onbelemmerde wedertewerkstelling van [B] en [A] ;
- uitleg van niet zakelijk aan XRC Connect te relateren kosten als beschreven in het besprekingsverslag van 24 april 2015 met Connect Accountants;
- onmiddellijke opheffing van het beslag;
- ongedaan maken van akten van cessie tussen XRC Services en XRC Group.
In de notulen van de vergadering staat onder andere dat [A] naar voren heeft gebracht dat Destiny Nederland niet is opgericht, maar dat aan de hand van de ontvlechtingsgesprekken een aantal opties is ontstaan en dat Destiny Nederland één van die opties was. Over het ontslag van DR Groep en Captain Execute is niet gestemd. Bij de overige agendapunten, voor zover in stemming gebracht, hebben de stemmen steeds gestaakt.
2.19Op 19 augustus 2015 heeft XRC Connect DR Groep, [A] , Captain Execute en [B] gedagvaard en onder andere betaling van contractuele boetes gevorderd wegens schending van bovengenoemde bedingen uit de managementovereenkomsten en de aandeelhoudersovereenkomst; na wijziging van eis heeft zij tevens overdracht van de aandelen gevorderd van DR Groep en Captain Execute aan XRC Group.
2.2Bij brief van 31 augustus 2015 heeft [G] in reactie op het verzoek van [B] (zie hierboven onder 2.8) onder meer geschreven dat klanten die hij, conform de omzetstaat, aan XRC Connect had toebedeeld, door [H] in afwijking daarvan aan XRC Services werden toebedeeld, dat bepaalde kosten, waaronder de kosten voor een internetverbinding, die ten voordele zijn gekomen van XRC Services, ten laste zijn gebracht van XRC Connect en dat de kantoorkosten hoger zijn doorbelast dan verklaarbaar was.