Uitspraak
beslissing
___________________________________________________________________ _ _
GERECHTSHOF AMSTERDAM
afdeling civiel recht en belastingrecht
zaaknummers : 200.156.567/01 NOT en 200.156.834/01 NOT
nummer eerste aanleg : 556893/ NT 13-87
beslissing van de notaris- en gerechtsdeurwaarderskamer van 2 juni 2015
inzake (200.156.567/01 NOT):
[naam],
notaris te [plaats],
appellante,
gemachtigde: mr. J. Mencke, advocaat te Amsterdam,
tegen
[naam],
gevestigd te [plaats],
geïntimeerde,
gemachtigde: drs. D.F.T. Holtkamp, belastingadviseur te Utrecht,
en inzake (200.156.834/01 NOT):
[naam],
gevestigd te [plaats],
appellante,
gemachtigde: drs. D.F.T. Holtkamp, belastingadviseur te Utrecht,
tegen
[naam],
notaris te [plaats],
geïntimeerde,
gemachtigde: mr. J. Mencke, advocaat te Amsterdam.
1.Het geding in hoger beroep
1.1.
In de zaak met nummer 200.156.567/01 NOT heeft appellante (hierna: de notaris) op
25 september 2014 een beroepschrift - met bijlage - bij het hof ingediend tegen de beslissing van de kamer voor het notariaat in het ressort Amsterdam (hierna: de kamer) van 4 september 2014 (ECLI:NL:TNORAMS:2014:33). De kamer heeft in de bestreden beslissing geïntimeerde (hierna: klaagster) in haar klacht tegen de notaris op een onderdeel niet-ontvankelijk verklaard, de klacht op een onderdeel - onderdeel ii. - gegrond verklaard en in verband daarmede aan de notaris de maatregel van berisping opgelegd
.
.
1.2.
Klaagster heeft op 30 september 2014 eveneens hoger beroep ingesteld tegen voormelde beslissing van de kamer.
1.3.
De notaris en klaagster hebben op respectievelijk 27 oktober 2014 en 31 oktober 2014 een aanvullend beroepschrift (met bijlagen) en op respectievelijk 28 november 2014 en 5 januari 2015 een verweerschrift bij het hof ingediend.
1.4.
De zaak is behandeld ter openbare terechtzitting van het hof van 19 maart 2015. De notaris, vergezeld van haar gemachtigde, is verschenen. Namens klaagster is verschenen haar directeur, M.T.C. Loos, vergezeld van de gemachtigde. Allen hebben het woord gevoerd; de gemachtigde van de notaris aan de hand van een aan het hof overgelegde pleitnota.
2.De stukken van het geding
Het hof heeft kennis genomen van de inhoud van de door de kamer aan het hof toegezonden stukken van de eerste instantie en de hiervoor vermelde stukken.
3.De feiten
3.1.
Het hof verwijst voor de feiten naar hetgeen de kamer in de bestreden beslissing heeft vastgesteld. Partijen hebben tegen de vaststelling van de feiten door de kamer geen bezwaar gemaakt, zodat ook het hof van die feiten uitgaat.
3.2.
Samengevat weergegeven gaat het in deze zaak om het volgende.
3.2.1.
Op 3 april 2009 is door klaagster en de - inmiddels gefailleerde - besloten vennootschap [X] (hierna: de B.V.) conservatoir beslag gelegd op - onder meer - het aan [Y] (hierna: [Y]) in eigendom toebehorende appartementsrecht gelegen aan de [adres] (hierna: het appartement), ter verzekering van een vordering op [Y].
3.2.2.
Vervolgens is het appartement door [Y] aan derden verkocht. De notaris is verzocht om de leveringsakte te passeren. Hiertoe heeft de notaris de beslagleggers, onder wie klaagster en de B.V., verzocht om mee te werken aan de doorhaling van de beslagen, zodat het appartement vrij van beslag kon worden geleverd.
3.2.3.
Klaagster en de B.V. hebben bij fax van 11 augustus 2009 aan de notaris bericht:
“
Hierbij gaan wij akkoord met doorhaling beslag [adres] indien € 50.000,00 per omgaande wordt betaald aan [X]”
Hierbij gaan wij akkoord met doorhaling beslag [adres] indien € 50.000,00 per omgaande wordt betaald aan [X]”
Klaagster ging daarbij uit van het op dat moment bekende verkoopverschot van € 57.000,00.
3.2.4.
Op 11 augustus 2009 is de eigendom van het appartement vrij van beslagen aan de kopers overgedragen bij akte van levering verleden voor de notaris. Na het passeren van deze akte is op dezelfde dag door een schuldeiser van [Y], [Z](hierna: [Z]), conservatoir derdenbeslag op de verkoopopbrengst onder de notaris gelegd.
3.2.5.
De advocaat van [Z] heeft de notaris bij brief van 12 augustus 2009 - onder
meer - het volgende medegedeeld:
“
Ten aanzien van het pand [adres] zijn [Y] en [Z] alleen gezamenlijk gerechtigd (…) afspraken te maken over de verdeling van de koopsom. Ik verwijs u in dit verband naar de onderhandse akte van 16 mei 2008, opgesteld door uw kantoor. Ook bij fax van 27 juli jl. heb ik u namens [Z] hier bovendien nog eens aan herinnerd en aangegeven dat [Z] erop vertrouwt dat u het vrije aandeel van een eventueel aan u betaalde koopsom van[adres] in ieder geval onder u zult houden tot het moment dat [Z] en [Y] over de verdeling daarvan afspraken hebben gemaakt. Verder heeft [Z] bij fax van 10 augustus aangegeven inmiddels aangegane verplichtingen tot levering niet te willen frustreren en dat zij daarom in beginsel bereid is over te gaan tot opheffing van gelegde beslagen op de registergoederen, mits zij in de gelegenheid gesteld wordt derdenbeslag te leggen op het vrije aandeel in de koopsom of partijen een depotafspraak maken over het vrije aandeel in de koopsom.”.
Ten aanzien van het pand [adres] zijn [Y] en [Z] alleen gezamenlijk gerechtigd (…) afspraken te maken over de verdeling van de koopsom. Ik verwijs u in dit verband naar de onderhandse akte van 16 mei 2008, opgesteld door uw kantoor. Ook bij fax van 27 juli jl. heb ik u namens [Z] hier bovendien nog eens aan herinnerd en aangegeven dat [Z] erop vertrouwt dat u het vrije aandeel van een eventueel aan u betaalde koopsom van[adres] in ieder geval onder u zult houden tot het moment dat [Z] en [Y] over de verdeling daarvan afspraken hebben gemaakt. Verder heeft [Z] bij fax van 10 augustus aangegeven inmiddels aangegane verplichtingen tot levering niet te willen frustreren en dat zij daarom in beginsel bereid is over te gaan tot opheffing van gelegde beslagen op de registergoederen, mits zij in de gelegenheid gesteld wordt derdenbeslag te leggen op het vrije aandeel in de koopsom of partijen een depotafspraak maken over het vrije aandeel in de koopsom.”.
Verder volgt uit de brief dat de notaris [Z] zou hebben uitgenodigd om op 11 augustus 2009 de nota van afrekening in te zien, teneinde [Z] in staat te stellen te beslissen of
- in de woorden van de notaris - het zinvol zou zijn derdenbeslag op de derdengeldrekening te leggen.
3.2.6.
Op 7 september 2009 heeft de notaris een verklaring derdenbeslag in de zin van artikel 475 lid 2 Rv afgelegd. De notaris heeft op het betreffende formulier onder meer vermeld dat schuldenaar een cliënt van haar kantoor is onder verwijzing naar de nota van afrekening die zij voor [Y] heeft gemaakt en dat onder het beslag nadrukkelijk niet valt het bedrag van
€ 50.000,- ten behoeve van [X] alsmede de hypotheekbank.
3.2.7.
Op 15 september 2009 is [Y] failliet verklaard. De curator van [Y] heeft aanspraak gemaakt op uitbetaling van het onder de notaris berustende bedrag van € 57.000,00.
3.2.8.
Op 16 september 2009 hebben klaagster en de B.V. in de vorm van een uitvoerbaar bij voorraad verklaard vonnis van de rechtbank Amsterdam een executoriale titel verkregen met betrekking tot door hen van [Y] gevorderde geldbedragen.
3.2.9.
De toenmalige advocaat van klaagster en de B.V. heeft een verzoek gedaan aan de rechter-commissaris in het faillissement van [Y] om een bedrag van € 50.000,00 van de onder de notaris berustende gelden aan hen te doen betalen, welk verzoek is afgewezen.
3.2.10.
Tussen de curator van [Y] en klaagster en de B.V. is vervolgens een regeling getroffen op grond waarvan de notaris door de curator van [Y] bij e-mail van 21 januari 2010 is verzocht om een bedrag van € 32.000,00 - minus eventuele notariskosten - naar zijn derdengeldrekening over te boeken. Op 26 januari 2010 is een bedrag van € 31.859,50 op de derdengeldrekening van de curator van [Y] bijgeschreven.
4.Het standpunt van klaagster
Klaagster verwijt de notaris het volgende.
i. Nadat door [Z] conservatoir derdenbeslag op de verkoopopbrengst onder de notaris was gelegd, heeft de notaris niet conform afspraak na de levering van het appartement een bedrag van € 50.000,00 aan klaagster en de B.V. uitbetaald.
ii. De notaris heeft klaagster en de B.V. bewust op het verkeerde been gezet door hun te verzoeken mee te werken aan de doorhaling van het door hen op het appartement gelegde beslag, terwijl zij wist van het aankomende derdenbeslag van [Z]. Klaagster heeft hiervan eerst in maart 2011 kennis gekregen.
5.Het standpunt van de notaris
De notaris heeft verweer gevoerd. Het standpunt van de notaris wordt, voor zover relevant, hieronder besproken.
6.De beoordeling
Ontvankelijkheid
6.1.1.
De notaris heeft allereerst aangevoerd dat klaagster in haar klacht niet-ontvankelijk dient te worden verklaard vanwege overschrijding van de klachttermijn zoals bedoeld in artikel 99 lid 15 van de Wet op het notarisambt (Wna). De klacht heeft betrekking op het handelen van de notaris voorafgaand aan en kort na het passeren van de akte van levering op 11 augustus 2009. Vanaf dat moment is klaagster bekend met het handelen van de notaris dat onderwerp vormt van deze tuchtprocedure, aldus de notaris.
6.1.2.
Klaagster heeft hiertegen aangevoerd dat zij min of meer bij toeval in 2011 op de hoogte is gekomen van het veelvuldige contact dat de notaris vóór 11 augustus 2009 met [Z] heeft gehad over een derdenbeslag door [Z] op de verkoopopbrengst van het appartement. Als klaagster hiervan had geweten, dan had zij niet aan de doorhaling van het door haar op het appartement gelegde conservatoir beslag meegewerkt. De notaris had klaagster over deze kwestie moeten informeren, mede om de schade voor klaagster te beperken. Het eerste klachtonderdeel had zonder deze informatie niet ingediend kunnen worden, vanwege het ontbreken van relevante informatie voor die klacht, aldus nog steeds klaagster.
6.1.3.
De kamer heeft klaagster niet-ontvankelijk verklaard in klachtonderdeel i. omdat - kort samengevat - de klacht na het verstrijken van de driejaarstermijn als bedoeld in artikel 99 lid 15 Wna, door de kamer is ontvangen. De kamer heeft in dit verband overwogen dat het bedrag van € 31.859,50 op grond van een tussen klaagster en de curator van [Y] getroffen regeling op 26 januari 2010 op de derdengeldrekening van de toenmalige raadsman van klaagster is overgemaakt en de klacht op 30 december 2013 bij de kamer is ingediend.
Met betrekking tot klachtonderdeel ii. heeft de kamer - samengevat weergegeven - overwogen dat vast is komen te staan dat de notaris vóór de passeerdatum van 11 augustus 2009 op de hoogte was van de door [Z] aangekondigde beslaglegging op de verkoopopbrengst van het appartement na de levering daarvan en dat de notaris klaagster en de B.V. hiervan niet op de hoogte heeft gebracht, terwijl klaagster en de B.V. met doorhaling van het door hen gelegde conservatoir beslag op het appartement akkoord zijn gegaan om de levering van het appartement vrij van beslag mogelijk te maken. Van dit nalaten heeft klaagster in maart 2011 kennis genomen, zodat klaagster met betrekking tot klachtonderdeel ii. in haar klacht kan worden ontvangen.
6.1.4.
Het hof maakt het oordeel van de kamer ten aanzien van de ontvankelijkheid tot het zijne, met dien verstande dat het hof met betrekking tot klachtonderdeel i. van oordeel is dat klaagster vlak na de passeerdatum van 11 augustus 2009 en in ieder geval op het moment dat klaagster en de curator van [Y] tot de getroffen regeling zijn gekomen ervan op de hoogte was dat het bedrag van € 50.000,00 niet door de notaris aan haar (en de B.V.) was uitbetaald en ook niet in zijn geheel aan haar (en de B.V.) zou worden uitbetaald.
Anders dan klaagster stelt, zijn de klachtonderdelen niet zodanig met elkaar verbonden dat deze niet afzonderlijk van elkaar kunnen worden beoordeeld. Ook zonder de informatie waarover klaagster in maart 2011 is komen te beschikken, had klaagster reeds een klacht kunnen indienen over het nalaten van de notaris om conform de door klaagster gestelde afspraak na de levering van het appartement een bedrag van € 50.000,00 aan haar (en de B.V.) uit te betalen.
Klachtonderdeel ii.
6.2.
Op de voet van artikel 22 Wna is de notaris ten aanzien van al hetgeen waarvan hij uit hoofde van zijn werkzaamheden als zodanig kennis neemt, tot geheimhouding verplicht.
Dit betekent dat de notaris zich naar klaagster toe niet mocht uitlaten over de inhoud van het tussen [Z] en haar plaatsgevonden contact over een mogelijk door [Z] op de verkoopopbrengst van het appartement te leggen derdenbeslag. De notaris heeft zich jegens klaagster op dit punt dan ook terecht op haar geheimhoudingsplicht beroepen.
Aan de notaris was de opdracht gegeven om de levering van het appartement te verzorgen. Dit houdt in dat de notaris ervoor diende zorg te dragen dat het appartement vrij van hypotheek en beslag zou worden overgedragen. Dit betekent dat de notaris aan klaagster op goede grond heeft verzocht om mee te werken aan de doorhaling van het door klaagster en de B.V. op het appartement gelegde conservatoir beslag. Dat de notaris door haar werkwijze klaagster (en de B.V.) bewust op het verkeerde been heeft willen zetten, is onvoldoende aannemelijk geworden. Zoals gezegd, was het de notaris bij haar verzoek aan klaagster vanwege haar ambtsgeheim niet toegestaan om klaagster over een mogelijk te leggen derdenbeslag op de verkoopopbrengst door [Z] te informeren.
Het voorgaande brengt met zich dat klachtonderdeel ii. ongegrond zal worden verklaard.
6.3.
Nu het hof voor wat betreft klachtonderdeel ii. tot een andere beslissing komt dan de kamer, zal de beslissing van de kamer in zoverre worden vernietigd, zal op dat onderdeel en de in verband daarmede opgelegde maatregel opnieuw worden beslist en zal de beslissing van de kamer voor het overige worden bevestigd.
6.4.
Hetgeen partijen verder nog naar voren hebben gebracht, kan buiten beschouwing blijven omdat het niet van belang is voor de beslissing in deze zaak.
6.5.
Het hiervoor overwogene leidt tot de volgende beslissing.
7.De beslissing
Het hof:
- vernietigt de bestreden beslissing voor wat betreft klachtonderdeel ii. en de opgelegde maatregel;
en in zoverre opnieuw beslissende:
- verklaart klachtonderdeel ii. ongegrond;
- bevestigt de bestreden beslissing voor het overige.
Deze beslissing is gegeven door mrs. A.D.R.M. Boumans, J.H. Lieber en C.P. Boodt en in het openbaar uitgesproken op 2 juni 2015 door de rolraadsheer.