Uitspraak
17.8294 AW
Datum uitspraak: 14 maart 2019
Centrale Raad van Beroep
Enkelvoudige kamer
Uitspraak op het hoger beroep tegen de uitspraak van de rechtbank Rotterdam van
16 november 2017, 17/725 (aangevallen uitspraak)
Partijen:
[appellant] te [woonplaats] (appellant)
de korpschef van politie (korpschef)
PROCESVERLOOP
Namens appellant heeft mr. M. Abdelkader hoger beroep ingesteld. Mr. Abdelkader heeft zich nadien onttrokken als gemachtigde. S.A. Hoogendoorn heeft zich als opvolgend gemachtigde gesteld.
De korpschef heeft een verweerschrift ingediend.
Het onderzoek ter zitting heeft, gelijktijdig met de zaken 17/8233 AW en 18/646 AW, plaatsgevonden op 15 februari 2019. Appellant is verschenen, bijgestaan door Hoogendoorn. De korpschef heeft zich laten vertegenwoordigen door mr. V.L. Moons.
OVERWEGINGEN
1.1.
Appellant is werkzaam bij de afdeling [afdeling] met als plaats van tewerkstelling [gemeente] . Aan appellant is in 2007 een functiegebonden dienstauto ter beschikking gesteld voor zakelijk gebruik op grond van de Regeling functiegebonden voertuigen Klpd 2006.
1.2.
Bij besluit van 22 juli 2016 heeft de korpschef aan appellant meegedeeld dat hem, vanwege het per 1 juli 2014 geldende Dienstautobeleid politie, niet langer een dienstauto ter beschikking wordt gesteld. Gelet op de Tijdelijke regeling overgangsbeleid bij het niet langer de beschikking mogen hebben van een dienstauto voor zakelijk gebruik
(Stcrt. 2016, nr. 25036; Tijdelijke regeling overgangsbeleid) moet appellant de hem ter beschikking gestelde dienstauto binnen drie maanden na bekendmaking van het besluit inleveren. De korpschef heeft het bezwaar daartegen bij besluit van 22 december 2016 (bestreden besluit) ongegrond verklaard. Daaraan is ten grondslag gelegd dat er, gelet op de in het Dienstautobeleid politie en het Vaststellingbesluit permanente terbeschikkingstelling dienstauto’s (Stcrt. 2016, nr. 25037; Vaststellingsbesluit) opgenomen criteria, geen aanleiding is voor het permanent ter beschikking stellen van een dienstauto. Appellant moet ongeveer 12.000 zakelijke kilometers per jaar afleggen. Tijdens piketdiensten wordt aan hem een dienstauto ter beschikking gesteld. Daarnaast komen onverwachte oproepen voor om naar een plaats van delict te rijden. In de nieuwe situatie moet appellant dan eerst naar zijn standplaats [standplaats] reizen om een dienstauto op te halen, om vervolgens naar de desbetreffende locatie te gaan. Voor de overige inzet geldt dat appellant met een dienstauto vanuit [standplaats] vertrekt, zijn plaats van tewerkstelling. Volgens de korpschef vergt het niet meer permanent kunnen beschikken over een dienstauto weliswaar aanpassing en gewenning van appellant, maar levert het geen onoverkomelijke problemen op die maken dat appellant zijn werkzaamheden niet meer kan verrichten. Ook het aantal kilometers voor dienstreizen, in combinatie met de overige wegingscriteria, levert geen reden op voor terbeschikkingstelling van een dienstauto.
2. Bij de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank het beroep tegen het bestreden besluit ongegrond verklaard. Daarbij heeft de rechtbank kort samengevat, overwogen, dat het in de Tijdelijke regeling overgangsbeleid neergelegde beleid niet kennelijk onredelijk is. Volgens de rechtbank is de in die regeling opgenomen termijn van drie maanden niet onredelijk kort, in aanmerking genomen dat appellant gelet op de discussie binnen de politie al langere tijd wist of had kunnen weten dat het gebruik van de dienstauto voor dienstreizen en
woon-werkverkeer beëindigd zou worden. Dat appellant liever een langere afbouwperiode of een financiële tegemoetkoming had gekregen, maakt het beleid niet kennelijk onredelijk. Daarbij heeft de rechtbank van belang geacht dat met de politievakorganisaties overeenstemming is bereikt over de Tijdelijke regeling overgangsbeleid en die regeling de neerslag vormt van binnen het Centraal Georganiseerd Overleg Politie (CGOP) gevoerd overleg. Appellant is voor het inleveren van de dienstauto niet financieel gecompenseerd, maar hem is volgens de rechtbank een aanvaardbaar alternatief geboden in de vorm van een volledige dan wel gedeeltelijke vergoeding van de reiskosten voor woon-werkverkeer, afhankelijk van de keuze om met het openbaar vervoer dan wel met de eigen auto naar het werk te reizen. Tot slot heeft de rechtbank overwogen dat het door appellant gedane beroep op de hardheidsclausule faalt.
3. De Raad komt naar aanleiding van wat partijen in hoger beroep hebben aangevoerd tot de volgende beoordeling.
3.1.1.
Artikel 3, eerste lid, van de Tijdelijke regeling overgangsbeleid bepaalt dat op grond van het Dienstautobeleid politie en de op basis daarvan vastgestelde uitvoeringsregeling wordt bepaald welke medewerker in aanmerking komt voor een dienstauto. Het tweede lid bepaalt dat indien een medewerker op grond van het gestelde in het eerste lid niet langer in aanmerking komt voor een dienstauto, deze de dienstauto dient in te leveren.
3.1.2.
In artikel 4, eerste lid, van de Tijdelijke regeling overgangsbeleid is bepaald dat de medewerker de dienstauto uiterlijk 3 maanden nadat deze het besluit tot het beëindigen van het gebruik kenbaar is gemaakt dient in te leveren op nog nader te bepalen wijze.
3.1.3.
Artikel 5, eerste lid, van de Tijdelijke regeling overgangsbeleid bepaalt dat afwijking van de regeling in bijzondere individuele gevallen mogelijk is voor zover strikte toepassing gelet op het belang van de medewerker zal leiden tot een onbillijkheid van overwegende aard.
3.1.4.
Op grond van artikel 3 van het Dienstautobeleid politie kan de korpschef bepalen dat aan een ambtenaar een dienstauto ter beschikking wordt gesteld voor permanent gebruik als dit in verband met de uitoefening van de functie noodzakelijk wordt geacht. Human Resources Management (HRM) en Facility Management (FM) adviseren structureel vooraf het bevoegd gezag aan de hand van wegingscriteria. Bij de afweging om een dienstauto toe te wijzen wordt altijd de doelmatigheid betrokken. Relevante factoren, zoals de frequentie en mate van gebruik, de onvoorspelbaarheid van inzet of oproep, het tijdsaspect en het kostenaspect spelen hierbij een belangrijke rol. Een dienstauto kan voor permanent gebruik worden toegewezen als dit in verband met de te maken dienstreizen om bedrijfseconomische redenen structureel verantwoord is.
3.1.5.
Op grond van artikel 4, eerste lid, van het Dienstautobeleid politie worden wat betreft het ter beschikking stellen van een dienstauto voor permanent gebruik de volgende groepen ambtenaren onderscheiden:
a. (…).
b. Ambtenaren die vanwege hun functie, dan wel in verband met tijdelijk opgedragen werkzaamheden, permanent over een dienstauto beschikken voor zowel dienstreizen als woon-werkverkeer.
Op grond van het tweede lid van dit artikel kan op voordracht van een politiechef of een directeur door de korpschef aan een ambtenaar als bedoeld in het eerste lid, onder b, een dienstauto worden toegewezen. FM en HRM adviseren de korpschef vooraf aan de hand van de wegingscriteria.
3.1.6.
Het Vaststellingbesluit bevat nadere beleidsregels wat betreft de toewijzingsprocedure en de criteria voor toewijzing van een dienstauto voor permanent gebruik. In onderdeel 1b van het Vaststellingsbesluit is vermeld dat bedrijfseconomische afweging de enige reden is om een dienstauto toe te wijzen. Ter onderbouwing daarvan dienen meerdere criteria gewogen te worden, waarbij de jaarlijkse kilometrage zwaarwegend is. Er moet een juiste afweging worden gemaakt tussen nut en noodzaak, waarbij het uitgangspunt is dat de dienstreizen worden gemaakt tegen zo laag mogelijke integrale kosten (reis- en arbeidskosten). Bij de toewijzing van een dienstauto wordt ten minste overwogen:
- het aantal kilometers voor dienstreizen in combinatie met de uit te voeren werkzaamheden
op jaarbasis, met een ondergrens van 20.000 km;
op jaarbasis, met een ondergrens van 20.000 km;
- de frequentie van gebruik;
- de onvoorspelbaarheid van inzet of oproep;
- de beschikbaarheid/bereikbaarheid;
- de efficiency en effectiviteit van de inzet;
- de doelmatigheid t.o.v. het openbaar vervoer;
- de consistentie in relatie tot toekenningen aan andere medewerkers in vergelijkbare situaties.
3.1.7.
In onderdeel 1c van het Vaststellingsbesluit is vermeld dat het aanvraagproces begint met een dialoog over nut en noodzaak van een permanente dienstauto tussen medewerker en leidinggevende. Bovengenoemde overwegingen vormen het kader waarbinnen deze dialoog plaatsvindt. Wanneer beide partijen tot de conclusie komen dat het verstrekken van een permanente dienstauto de meest wenselijke situatie is, dan wordt het verzoek voor een dienstauto door de leidinggevende van de aanvrager doorgeleid naar het Hoofd Bedrijfsvoering van de eenheid of dienst. Dit betreft individuele aanvragen, wat inhoudt dat er niet één aanvraag kan worden ingediend voor een groep medewerkers tegelijk. Het Hoofd Bedrijfsvoering maakt een eerste beoordeling van de aanvragen op basis van een volledig ingevuld aanvraagformulier. Verder is vermeld dat als het Hoofd Bedrijfsvoering op grond van diens toetsing van mening is dat de aanvraag moet worden afgewezen, de betrokken medewerker dit door het bevoegd gezag bij besluit wordt medegedeeld. Indien het Hoofd Bedrijfsvoering zich kan vinden in de aanvraag, draagt deze er zorg voor dat deze als voordracht met de daarbij behorende formulieren wordt ingediend bij het secretariaat van de Adviescommissie voer- en vaartuigen adviescommissie.
3.1.8.
In onderdeel 1d van het Vaststellingsbesluit is vermeld dat de adviescommissie tot taak heeft alle voordrachten voor dienstauto’s te toetsen en daarover een integraal advies uit te brengen. Een voordracht voor toewijzing van een dienstauto wordt vanuit verschillende disciplines getoetst. Eerdere uitkomsten van voordrachten voor een dienstauto dienen als richtinggevende input voor toekomstige aanvragen van dienstauto’s. Daarmee wordt gestuurd op een eenduidige advisering en besluitvorming omtrent voordrachten. Om een integraal advies uit te kunnen brengen maken ook de diensten HRM en Financiën van het PDC deel uit van de adviescommissie. Daarnaast maakt onder meer de beleidsadviseur VV (directie FM) deel uit van de adviescommissie.
3.2.
De Raad volgt appellant niet in zijn stelling dat hem permanent een dienstauto ter beschikking had moeten worden gesteld op basis van de in onderdeel 1b van het Vaststellingsbesluit genoemde criteria onvoorspelbaarheid van inzet of oproep, beschikbaarheid/bereikbaarheid, en efficiency en effectiviteit van de inzet. De korpschef heeft voldoende inzichtelijk gemaakt op welke wijze de toepasselijke wegingscriteria in de beoordeling zijn betrokken. Niet kan worden geconcludeerd dat de korpschef niet in redelijkheid tot de gemaakte, onder 1.2 weergegeven, afweging heeft kunnen komen. Het aantal door appellant per jaar af te leggen aantal zakelijke kilometers, ongeveer 12.000, blijft onder de grens van 20.000. Naar aanleiding van de namens appellant in hoger beroep gedane verwijzing naar het zogeheten golden hour heeft de korpschef onweersproken gesteld dat van appellant niet wordt verwacht dat hij na een oproep binnen een uur op locatie is. In eerste instantie wordt inzet gevraagd van de desbetreffende regionale eenheid. De inzet van de landelijke eenheid, waartoe appellant behoort, volgt in een later stadium.
3.3.
Wat onder 3.2 is overwogen brengt mee dat er, anders dan appellant heeft aangevoerd, in dit geval geen verplichting bestond tot voordracht aan de adviescommissie. De korpschef heeft er terecht op gewezen dat uit onderdeel 1c van het Vaststellingsbesluit volgt dat een dergelijke voordracht pas dan aan de orde is als het Hoofd Bedrijfsvoering op basis van de wegingscriteria tot de conclusie is gekomen dat permanente terbeschikkingstelling van een dienstauto is aangewezen. Dat is hier niet het geval.
3.4.
Daarnaast heeft appellant aangevoerd dat de korpschef niet consistent heeft gehandeld, nu aan de medewerkers van het team Sectie Technische Ondersteuning (STO) en het Observatieteam (OT) wel permanent een dienstauto ter beschikking is gesteld. Volgens appellant is hier weliswaar geen sprake van gelijke gevallen in strikte zin, maar zijn de desbetreffende werkzaamheden wel zodanig vergelijkbaar dat ook aan hem permanent een dienstauto ter beschikking had moet worden gesteld. De Raad volgt appellant hierin niet. De korpschef heeft onweersproken gesteld dat de inzet van de teams STO en OT relatief meer onvoorspelbaarheid met zich brengt en dat de medewerkers van team Forensische Opsporing meer te maken hebben met langlopende onderzoeken. De Raad volgt de korpschef in zijn standpunt dat op dit punt geen sprake is van inconsistente besluitvorming.
3.5.
Appellant heeft verder naar voren gebracht dat, indien ervan moet worden uitgegaan dat hij niet in aanmerking komt voor een dienstauto op grond van het Vaststellingsbesluit, het bestreden besluit geen stand kan houden, omdat de Tijdelijke regeling overgangsbeleid onredelijk is te achten. Daarbij heeft hij er op gewezen dat hij genoodzaakt is geweest om een eigen auto aan te schaffen. Dit heeft hoge kosten meegebracht. Anders dan appellant is de Raad met de rechtbank van oordeel dat de Tijdelijke regeling overgangsbeleid de grenzen van een redelijke beleidsbepaling niet te buiten gaat. Op grond van het Besluit reis-, verblijf- en verhuiskosten politie bestaat ten behoeve van woon-werkverkeer aanspraak op een volledige kostenvergoeding voor kosten van openbaar vervoer dan wel een tegemoetkoming van € 0,18 per kilometer bij gebruik van de eigen auto, met een maximum van 120 kilometer per enkele reis. Daarnaast is voorzien in een overgangstermijn van drie maanden. Hierbij wordt mede in aanmerking genomen dat de Tijdelijke regeling overgangsbeleid met instemming van het CGOP tot stand is gekomen.
3.6.
Verder is de Raad met de rechtbank van oordeel dat voor toepassing van de hardheidsclausule van de Tijdelijke regeling overgangsbeleid geen plaats is. De hardheidsclausule ziet naar zijn aard op bijzondere individuele omstandigheden en daarvan is hier geen sprake. Appellant verkeert niet in een situatie die bij de totstandkoming van het beleid niet is bezien of voorzien.
3.7.
Tot slot slaagt ook het beroep van appellant op het vertrouwensbeginsel niet. Hiervoor is in ieder geval vereist dat van de kant van het tot beslissen bevoegde orgaan een uitdrukkelijke, ondubbelzinnige en onvoorwaardelijke toezegging is gedaan, die bij de betrokkene gerechtvaardigde verwachtingen heeft gewekt. Appellant heeft niet aannemelijk gemaakt dat aan hem een toezegging is gedaan dat hij voor onbepaalde tijd kan blijven beschikken over een dienstauto.
3.8.
Uit 3.1.1 tot en met 3.7 volgt dat het hoger beroep niet slaagt en dat de aangevallen uitspraak moet worden bevestigd.
4. Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.
BESLISSING
De Centrale Raad van Beroep bevestigt de aangevallen uitspraak.
Deze uitspraak is gedaan door E.J.M. Heijs, in tegenwoordigheid van J.M.M. van Dalen als griffier. De beslissing is uitgesproken in het openbaar op 14 maart 2019.
(getekend) E.J.M. Heijs
(getekend) J.M.M. van Dalen
lh