ECLI:NL:CRVB:2009:BI3106

Centrale Raad van Beroep

Datum uitspraak
30 april 2009
Publicatiedatum
5 april 2013
Zaaknummer
07-1906 AKW + 07-1918 AKW
Instantie
Centrale Raad van Beroep
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Bestuursrecht; Socialezekerheidsrecht
Procedures
  • Hoger beroep
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Intrekking en terugvordering van kinderbijslag met terugwerkende kracht door de Sociale Verzekeringsbank

In deze zaak gaat het om de intrekking en terugvordering van kinderbijslag door de Sociale Verzekeringsbank (Svb) aan appellant, die in Marokko woont. Appellant ontving kinderbijslag voor zijn drie kinderen, maar de Svb heeft vastgesteld dat deze kinderen niet bij hem woonden en dat hij niet heeft aangetoond hen in belangrijke mate te hebben onderhouden. De Svb heeft de kinderbijslag met terugwerkende kracht ingetrokken en een bedrag van € 17.889,85 teruggevorderd, dat onverschuldigd was betaald. Appellant heeft in hoger beroep aangevoerd dat hij niet op de hoogte was van de onderhoudseisen en dat hij altijd in het onderhoud van zijn kinderen heeft bijgedragen. De Centrale Raad van Beroep heeft geoordeeld dat appellant niet voldoende bewijs heeft geleverd om aan te tonen dat hij aan de onderhoudsverplichtingen voldeed. De Raad heeft bevestigd dat de Svb terecht de kinderbijslag heeft ingetrokken en de terugvordering heeft gehandhaafd, omdat appellant niet heeft aangetoond dat hij zijn kinderen in belangrijke mate heeft onderhouden. De Raad heeft ook geoordeeld dat er geen dringende redenen zijn om van terugvordering af te zien, aangezien appellant niet in een noodsituatie verkeert door de terugvordering.

Uitspraak

07/1906 AKW
07/1918 AKW
Centrale Raad van Beroep
Meervoudige kamer
U I T S P R A A K
op het hoger beroep van:
[appellant], wonende te [woonplaats], Marokko (hierna: appellant),
tegen de uitspraak van de rechtbank Amsterdam van 13 maart 2007, 05/2610 en 05/2611 (hierna: aangevallen uitspraak),
in het geding tussen:
appellant
en
de Raad van bestuur van de Sociale verzekeringsbank(hierna: Svb).
Datum uitspraak: 30 april 2009

I.PROCESVERLOOP

Namens appellant heeft mr. M. Spek, advocaat te ’s-Gravenhage, hoger beroep ingesteld.
De Svb heeft een verweerschrift, met bijlagen, ingediend en heeft daarbij tevens enkele vragen van de Raad beantwoord.
Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 19 maart 2009. Namens appellant zijn daarbij verschenen mr. Spek, voornoemd, en de heer A. Zarat. De Svb heeft zich laten vertegenwoordigen door mr. P.C.J. van de Nes.

II.OVERWEGINGEN

1.1. Appellant woont in Marokko. Aldaar heeft hij kinderbijslag ingevolge de Algemene Kinderbijslagwet (AKW) ontvangen voor zijn kinderen [minderjarige 1], geboren op
[geboortedatum] 1984, [minderjarige 2], geboren op [geboortedatum] 1987, en [minderjarige 3], geboren op [geboortedatum] 1992. Bij de toekenning van de kinderbijslag is de Svb ervan uitgegaan dat deze kinderen thuiswonend waren.
1.2. In november 2001 heeft appellant op een hem door de Svb toegezonden ‘onderhoudsverklaring kinderbijslag’ ingevuld dat [minderjarige 1] op een ander adres woonde. De Svb heeft vervolgens nadere informatie gevraagd aan appellant over de woonsituatie en heeft bij besluit van 28 juni 2002 de betaling van kinderbijslag voor [minderjarige 1] met ingang van het vierde kwartaal van 2001 geschorst.
1.3. Op verzoek van de Svb hebben medewerkers van de Nederlandse ambassade te Rabat een bezoek gebracht aan de adressen van appellant en [minderjarige 1] in Marokko. Daarbij is gebleken dat [minderjarige 1] in Meknes woont tezamen met [minderjarige 2] en [minderjarige 3] en met twee oudere zussen en één oudere broer. Appellant heeft desgevraagd bevestigd dat alle kinderen in Meknes wonen. Tevens heeft hij daarbij verklaard dat hij altijd in het onderhoud van de kinderen heeft bijgedragen. De kinderen zouden een cheque krijgen die zij kunnen inwisselen bij een bank in Meknes.
1.4. Vervolgens heeft de Svb aan appellant verzocht bewijsstukken over te leggen waaruit blijkt dat hij zijn kinderen vanaf 1996 in belangrijke mate heeft onderhouden. Appellant heeft in reactie hierop rekeningafschriften overgelegd van zijn bankrekening bij de Banque Commerciale du Maroc.
1.5. Bij besluit van 18 december 2003 heeft de Svb met ingang van het tweede kwartaal van 1996 aan appellant de aanspraak op kinderbijslag voor de drie hiervoor genoemde kinderen ontzegd, op de grond dat de kinderen toen uitwonend waren en hij niet heeft aangetoond hen in belangrijke mate te hebben onderhouden. Voorts heeft de Svb bij besluit van 2 februari 2004, onder meer, de onverschuldigd aan appellant betaalde kinderbijslag voor voornoemde kinderen over het tijdvak van het tweede kwartaal van 1996 tot en met het vierde kwartaal van 2002 ad € 17.889,85, van appellant teruggevorderd.
1.6. Bij beslissingen op bezwaar van 14 maart 2005 heeft de Svb de bezwaren van appellant tegen voornoemde besluiten ongegrond verklaard.
2.
De rechtbank heeft de beroepen van appellant tegen de bestreden besluiten van
14 maart 2005 ongegrond verklaard. Daarbij is overwogen dat appellant niet op eenvoudig te controleren wijze heeft aangetoond de drie kinderen in belangrijke mate te hebben onderhouden. De door appellant overgelegde rekeningafschriften kunnen volgens de rechtbank niet als bewijs van onderhoud aangemerkt worden, nu daaruit niet blijkt welke bedragen voor het onderhoud van de kinderen waren bestemd, wie de bedragen heeft opgenomen, dan wel aan wie deze zijn overgemaakt.
3.
Namens appellant is in hoger beroep aangevoerd dat de jurisprudentie over bewijs van onderhoud in zijn geval niet opgaat, omdat hij zelf ook in Marokko verbleef. Verder is erop gewezen dat appellant niet wist welk bedrag hij moest betalen aan de kinderen om aan de onderhoudseis te voldoen en dat de aan [naam] overgemaakte bedragen bestemd waren voor alle kinderen. Ten slotte is aangevoerd dat er sprake is van dringende redenen om van terugvordering af te zien.
4.
De Raad overweegt het volgende.
4.1.1. Tussen partijen is in hoger beroep allereerst in geschil of de rechtbank met de Svb terecht heeft geoordeeld dat appellant over het tweede kwartaal van 1996 tot en met het derde kwartaal van 2003 geen aanspraak had op kinderbijslag voor [minderjarige 1], [minderjarige 2] en [minderjarige 3], omdat hij niet heeft aangetoond of aannemelijk gemaakt dat hij deze kinderen toen in belangrijke mate heeft onderhouden.
4.1.2. De Raad stelt ten aanzien van dit geschilpunt voorop dat tussen partijen niet in geschil is dat de kinderen gedurende voornoemd tijdvak hebben verbleven bij twee oudere zussen en een oudere broer in [woonplaats] en dus niet behoorden tot het huishouden van appellant, maar behoorden tot het huishouden van hun oudere zussen en broer.
Dit betekent dat appellant slechts aanspraak heeft op kinderbijslag als hij gedurende deze kwartalen heeft voldaan aan de bij en krachtens de AKW gestelde voorwaarde dat hij de kinderen toen in belangrijke mate heeft onderhouden, dat wil zeggen voor een bedrag van ten minste f 728,- (€ 348,-) per kind per kwartaal, welk bedrag vanaf 1996 per 1 oktober jaarlijks is verhoogd.
4.1.3. Blijkens vaste rechtspraak van de Raad dient een verzekerde desgevraagd op een voor het uitvoeringsorgaan eenvoudig te controleren wijze - met name door middel van internationale postwissels (tot 1 januari 2003) of bankoverschrijvingen ten name van de kinderen of de persoon die de kinderen verzorgt - aan te tonen dan wel aannemelijk te maken dat hij voor zijn niet tot zijn huishouden behorende kinderen heeft voldaan aan de voor hem geldende onderhoudsbijdrage.
4.1.4. De Raad is van oordeel dat appellant geen bewijsstukken heeft overgelegd die voldoen aan deze maatstaven. Door appellant zijn weliswaar diverse rekeningafschriften overgelegd van zijn bankrekeningen te [woonplaats] en [woonplaats], doch ten aanzien van de uit die afschriften blijkende overschrijvingen en opnames van cheques blijkt niet door of ten behoeve van wie die zijn gedaan. Derhalve is niet eenvoudig controleerbaar aangetoond of aannemelijk gemaakt dat appellant aan de kinderen of hun verzorgster bedragen heeft betaald en tot welke hoogte. Ten slotte merkt de Raad nog op dat uit vaste rechtspraak van de Raad volgt dat aan verklaringen van derden over gestelde betalingen geen doorslaggevende betekenis kan worden toegekend.
4.1.5. Naar aanleiding van hetgeen namens appellant in hoger beroep is aangevoerd, merkt de Raad nog op dat het feit dat appellant ook in Marokko woonde, niet leidt tot een andere beoordelingsmaatstaf, omdat in alle gevallen waarin kinderen niet behoren tot het huishouden van hun ouders, ongeacht waar de kinderen dan wel hun ouders verblijven, de gestelde bijdragen in het levensonderhoud van de kinderen op de hiervoor beschreven wijze aangetoond of aannemelijk gemaakt moeten worden.
4.1.6. Het vorenstaande leidt tot de slotsom dat appellant over het tijdvak van het tweede kwartaal van 1996 tot en met het derde kwartaal 2003 niet heeft voldaan aan de voorwaarden voor aanspraak op kinderbijslag voor de drie hiervoor genoemde kinderen. Dit betekent dat de Svb vanaf het eerste kwartaal van 2003 terecht heeft geweigerd kinderbijslag toe te kennen aan appellant. Ten aanzien van de overige kwartalen is de Svb - grotendeels - ten nadele van appellant teruggekomen van de toekenning van kinderbijslag. De Svb heeft dit onderdeel van zijn besluit gebaseerd op artikel 14a, eerste lid, van de AKW, waarin is bepaald dat de Svb gehouden is een besluit tot toekenning van kinderbijslag in te trekken of te herzien, indien kinderbijslag ten onrechte of tot een te hoog bedrag is verleend. Voorts is in het tweede lid van dit artikel bepaald dat gedaagde kan besluiten geheel of gedeeltelijk af te zien van herziening of intrekking als daarvoor dringende redenen aanwezig zijn.
4.1.7. Onder verwijzing naar zijn uitspraak van 15 november 2002 (LJN AF2210) merkt de Raad op dat artikel 14a van de AKW geen betrekking kan hebben op het recht op kinderbijslag over vóór 1 augustus 1996 gelegen kwartalen. Dit betekent dat de intrekking van de kinderbijslag over het tweede kwartaal van 1996 aangemerkt moet worden als een besluit waarbij de Svb ten nadele van appellant is teruggekomen van de toekenning van kinderbijslag.
4.1.8. Voorts stelt de Raad vast dat de Svb een beleid heeft ontwikkeld ten aanzien van het terugkomen van besluiten ten nadele van een betrokkene met terugwerkende kracht, welk beleid evenzeer geldt voor beslissingen ingevolge artikel 14a van de AKW, waarbij rekening wordt gehouden met algemene rechtsbeginselen zoals het vertrouwens- en rechtszekerheidsbeginsel. Uitgangspunt van dit beleid is dat de Svb niet tot herziening of intrekking met volledige terugwerkende kracht overgaat als de betrokkene al zijn verplichtingen is nagekomen en hij voorts niet heeft kunnen onderkennen dat de uitkering ten onrechte werd verleend.
4.1.9. De Raad is verder met de Svb van oordeel dat appellant in ieder geval vanaf het tweede kwartaal van 1996 niet al zijn verplichtingen jegens de Svb is nagekomen door niet aan de Svb door te geven dat alle kinderen in Meknes woonden.
4.1.10. Het hiervoor overwogene leidt tot de slotsom dat de Svb, met inachtneming van zijn hiervoor weergegeven beleid ten aanzien van de intrekking van uitkeringen met terugwerkende kracht, ook terecht heeft besloten de aan appellant toegekende kinderbijslag over het tweede kwartaal van 1996 tot en met het vierde kwartaal van 2002 in te trekken.
4.2.1. Voorts is in geschil of de rechtbank met de Svb terecht heeft geoordeeld dat appellant gehouden is de onverschuldigd betaalde kinderbijslag ad € 17.889,85 terug te betalen.
4.2.2. Ten aanzien van dit geschilpunt merkt de Raad allereerst op dat appellant de juistheid van het bedrag van de terugvordering niet heeft betwist. Voorts is de Svb op grond van artikel 24 van de AKW, zoals dit artikel luidt sedert 1 augustus 1996, gehouden tot terugvordering van hetgeen onverschuldigd is betaald. De Svb heeft medegedeeld dat de aan appellant betaalde kinderbijslag over het tweede en derde kwartaal van 1996 eerst in 1997 is uitbetaald. Dit betekent dat de Svb op grond van voornoemde bepaling gehouden was tot terugvordering van de onverschuldigd betaalde kinderbijslag over het gehele in geschil zijnde tijdvak.
4.2.3. Slechts in geval van dringende redenen is de Svb ingevolge het vierde lid van artikel 24 van de AKW bevoegd geheel of gedeeltelijk af te zien van terugvordering. Zoals de Raad reeds meermalen heeft overwogen, kunnen dringende redenen als hier bedoeld slechts zijn gelegen in de onaanvaardbaarheid van de - financiële en/of sociale - gevolgen die een terugvordering voor een verzekerde heeft. De Raad is van oordeel dat niet dan wel onvoldoende is gebleken dat appellant ten gevolge van de terugvordering in een noodsituatie als hiervoor bedoeld is terecht gekomen, zodat geen sprake is van dringende redenen op grond waarvan geheel of gedeeltelijk van terugvordering afgezien kan worden.
4.2.4. Uit het vorenstaande vloeit voort dat het hoger beroep niet kan slagen, zodat de aangevallen uitspraak voor bevestiging in aanmerking komt.
5.
De Raad acht geen termen aanwezig toepassing te geven aan artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht inzake een vergoeding van proceskosten.

III.BESLISSING

De Centrale Raad van Beroep;
Recht doende:
Bevestigt de aangevallen uitspraak.
Deze uitspraak is gedaan door T.L. de Vries als voorzitter en M.M. van der Kade en L.J.A. Damen als leden. De beslissing is, in tegenwoordigheid van W. Altenaar als griffier, uitgesproken in het openbaar op 30 april 2009.
(get.) T.L. de Vries.
(get.) W. Altenaar.
OA