ECLI:NL:CBB:2016:325

• Datum uitspraak: 17 oktober 2016
• Publicatiedatum: 2 november 2016
• Zaaknummer: 14/136
• Instantie: College van Beroep voor het bedrijfsleven
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht
• Procedures: Proceskostenveroordeling
• Rechters: S.C. Stuldreher; H. Bolt; J.L. Verbeek
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Hoger beroep tegen boetebesluit inzake overtreding van gebruiksvoorschriften voor biociden

In deze zaak heeft de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu hoger beroep ingesteld tegen een uitspraak van de rechtbank Rotterdam, die op 16 januari 2014 een boetebesluit van de staatssecretaris heeft vernietigd. Dit boetebesluit was opgelegd aan Zungo Ongediertebestrijding en Hygiënische Verzorging B.V. wegens overtreding van artikel 43a van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Wgb). De rechtbank oordeelde dat de gebruiksaanwijzing van het biocide Tomcat Blox niet als wettelijk voorschrift kan worden aangemerkt, waardoor de staatssecretaris niet bevoegd was om de boete op te leggen.

Tijdens de zitting op 22 juni 2016 werd het hoger beroep behandeld, waarbij de staatssecretaris zijn standpunt verdedigde dat de rechtbank ten onrechte had geoordeeld. Hij stelde dat de gebruiksaanwijzing wel degelijk onderdeel uitmaakt van de wettelijke voorschriften. Het College van Beroep voor het bedrijfsleven heeft echter vastgesteld dat de staatssecretaris in andere vergelijkbare zaken de boetebesluiten heeft ingetrokken, wat de rechtszekerheid in het geding brengt.

Het College concludeert dat er geen procesbelang meer is voor de staatssecretaris om het hoger beroep voort te zetten, aangezien hij in andere zaken al heeft berust in de oordelen van de rechtbank. Het hoger beroep is daarom niet-ontvankelijk verklaard, en de uitspraak van de rechtbank is bevestigd. Tevens is de staatssecretaris veroordeeld in de proceskosten van Zungo, die zijn vastgesteld op € 992,-.

Uitspraak

uitspraak

COLLEGE VAN BEROEP VOOR HET BEDRIJFSLEVEN

zaaknummer: 14/136

11201

uitspraak van de meervoudige kamer van 17 oktober 2016 op het hoger beroep van:

de
staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu , te Den Haag (de staatssecretaris), appellant

(gemachtigde: mr. J.J. Kerssemakers),

tegen de uitspraak van de rechtbank Rotterdam van 16 januari 2014, kenmerk ROT 13/1184, in het geding tussen

appellant

en

Zungo Ongediertebestrijding en Hygiënische Verzorging B.V., te Uden (Zungo),

(gemachtigde: mr. M.P.H. van Wezel).

Procesverloop in hoger beroep

De staatssecretaris heeft hoger beroep ingesteld tegen de uitspraak van de rechtbank Rotterdam (rechtbank) van 16 januari 2014 (ECLI:NL:RBROT:2014:201).

Zungo heeft een reactie op het hogerberoepschrift ingediend.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 22 juni 2016. De zaak is gevoegd behandeld met de zaak geregistreerd onder nummer 14/137, waarin aan de orde is het hoger beroep van de staatssecretaris tegen de uitspraak van de rechtbank Rotterdam van 30 januari 2014, kenmerk ROT 13/935, in het geding tussen de staatssecretaris en Hexapoda Ongediertebestrijding B.V. (Hexapoda). Na de zitting zijn de zaken gesplitst. In de zaak 14/137 wordt, bij uitspraak van heden, afzonderlijk uitspraak gedaan.
De staatssecretaris heeft zich op de zitting laten vertegenwoordigen door zijn gemachtigde, bijgestaan door P.C.J. de Vries, werkzaam bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Voorts zijn verschenen J. van Galen en mr. L. Hoogendam, beiden werkzaam bij het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb).
Voor Zungo zijn verschenen [naam 1] en [naam 2] , bijgestaan door hun gemachtigde.

Grondslag van het geschil

1.1

Voor een uitgebreide weergave van het verloop van de procedure, het wettelijk kader en de in dit geding van belang zijnde feiten en omstandigheden, voor zover niet bestreden, wordt verwezen naar de aangevallen uitspraak. Het College volstaat met het volgende.

1.2

De ILT heeft in 2011 en 2012 in het kader van het project “onderzoek naar het biocidengebruik in de verwerking van organische afvalstromen” (het project), zogenoemde toezichthoudende controles uitgevoerd bij bedrijven die zich bezig houden met plaagdierbestrijding. Daarbij heeft een toezichthouder van de ILT geconstateerd dat Zungo de voorschriften die door het Ctgb zijn vastgesteld bij de toelating van de biocide Tomcat Blox (toelatingsnummer 11885N) - een middel ter bestrijding van zwarte en bruine ratten en huismuizen - heeft overtreden. De staatssecretaris heeft Zungo bij besluit van 13 september 2012 (het primaire besluit) een boete van € 1.500,- opgelegd wegens overtreding van artikel 43a van de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Wgb).

1.3

Bij zijn besluit van 17 januari 2013, waartegen het beroep bij de rechtbank was gericht, heeft de staatssecretaris het volgende overwogen en beslist.
Het toelatingsbesluit van het Ctgb omvat zowel het wettelijk gebruiksvoorschrift als de gebruiksaanwijzing. Het is van groot belang dat niet alleen het wettelijk gebruiksvoorschrift maar ook de gebruiksaanwijzing wordt opgevolgd. De dosering en tijdspanne waarbinnen de controle moet worden uitgevoerd zijn van cruciaal belang om resistentie bij organismen te voorkomen. Zungo heeft in strijd met artikel 43a van de Wgb de voorschriften bij de toelating van het middel overtreden omdat niet tijdig is gecontroleerd op opname van het gif door het te bestrijden organisme (muizen), wat een overtreding is van deel B van de voorschriften (de gebruiksaanwijzing).

Uitspraak van de rechtbank

2. De rechtbank heeft het beroep van Zungo gegrond verklaard, het besluit van 17 januari 2013 vernietigd en het primaire besluit herroepen. Daarbij heeft de rechtbank, samengevat, overwogen dat, gelet op de tekst van het toelatingsbesluit, de gebruiksaanwijzing niet als wettelijk voorschrift ten aanzien van het gebruik in de zin van artikel 50, eerste of tweede lid, van de Wgb aan de toelating is verbonden. In de tekst van het toelatingsbesluit van 7 maart 2008 wordt onder paragraaf ‘III. Gebruik’ louter verwezen naar onderdeel ‘A. Wettelijk gebruiksvoorschrift’ in bijlage I bij het besluit, en niet tevens naar onderdeel ‘B. Gebruiksaanwijzing’, of naar de gehele bijlage. Naar het oordeel van de rechtbank kan om die reden onderdeel ‘B. Gebruiksaanwijzing’ in bijlage I bij het toelatingsbesluit niet worden aangemerkt als een voorschrift dat op grond van artikel 50 van de Wgb is opgenomen in het toelatingsbesluit. Het in strijd handelen met hetgeen is omschreven in onderdeel ‘B. Gebruiksaanwijzing’ in bijlage I bij het toelatingsbesluit, wat de staatssecretaris Zungo heeft verweten, kan gelet op het voorgaande niet als een overtreding van artikel 43a van de Wgb worden aangemerkt, zodat de staatssecretaris niet bevoegd was de boete op te leggen.

Beoordeling van het geschil in hoger beroep

3.
De staatssecretaris is van mening dat de rechtbank ten onrechte heeft geconcludeerd dat het in strijd handelen met hetgeen is omschreven in onderdeel ‘B. Gebruiksaanwijzing’ in bijlage I bij het toelatingsbesluit van het middel, niet als overtreding van artikel 43a van de Wgb kan worden aangemerkt. Hij stelt dat de rechtbank te lichtvaardig voorbij is gegaan aan de systematiek van de toelatingsprocedure, de van toepassing zijnde wet- en regelgeving en de parlementaire geschiedenis van de betreffende bepalingen van de Wgb.

4. Het College stelt in de eerste plaats vast dat, naar uit door Zungo overgelegde stukken is gebleken, het Ctgb bij besluit van 28 maart 2014 ambtshalve de toelatingen van
54 middelen ter bestrijding van zwarte en bruine ratten en huismuizen - zogenoemde rodenticiden - heeft gewijzigd in die zin dat ten aanzien van het gebruik wordt verwezen naar bijlage I bij het besluit, dus naar zowel onderdeel ‘A Wettelijk gebruiksvoorschrift’ als onderdeel ‘B. Gebruiksaanwijzing’. Ook de toelating van het middel Tomcat Blox (toelatingsnummer 11885N) is in deze zin gewijzigd.

5. Voorts stelt het College vast dat de staatssecretaris, naar door hem ter zitting is verklaard, na de uitspraak van de rechtbank in alle zaken waarin naar aanleiding van de bevindingen uit het project een boete was opgelegd wegens overtreding van artikel 43a van de Wgb, behoudens in de zaken van Zungo en Hexapoda, het boetebesluit heeft ingetrokken. Inmiddels betaalde boetes, ook de door Zungo betaalde boete, zijn door de staatssecretaris terugbetaald.
De staatssecretaris heeft in de zaken van Zungo en Hexapoda hoger beroep ingesteld omdat hij het oordeel van het College wil vernemen over de handhaafbaarheid van het oorspronkelijke toelatingsbesluit, waarin ten aanzien van het gebruik alleen is verwezen naar onderdeel ‘A. Wettelijk gebruiksvoorschrift’ in bijlage I bij het besluit. Volgens verweerder is deze systematiek ook in veel andere toelatingsbesluiten toegepast.

6. Het College stelt tot slot vast dat, naar ter zitting is gebleken, de reden dat de staatssecretaris alleen in de zaken van Zungo en Hexapoda hoger beroep heeft ingesteld, was gelegen in de omstandigheid dat in die twee zaken het boetebesluit nog niet was ingetrokken en, omdat de rechtbank in die zaken uitspraak had gedaan, daarmee het instellen van hoger beroep nog mogelijk was. Niet gebleken is echter dat in deze twee gevallen sprake is van wezenlijk andere overtredingen dan in de – naar ter zitting is verklaard ten minste dertig – andere gevallen waar de staatssecretaris thans niet meer handhavend wenst op te treden. Het College maakt hieruit op dat de staatssecretaris in al die andere zaken berust in het oordeel van de rechtbank dat de boetebesluiten in rechte geen stand kunnen houden.

7. Gelet op hetgeen hiervoor in 5 en 6 is overwogen, is het College van oordeel dat de staatssecretaris om principiële redenen het College vraagt zich uit te laten over de vraag of het oordeel van de rechtbank dat onderdeel ‘B. Gebruiksaanwijzing’ in bijlage I van het toelatingsbesluit niet is aan te merken als ‘voorschrift’ in de zin van artikel 43a, eerste lid, van de Wgb juist is. Naar vaste rechtspraak ontbreekt in zo’n situatie procesbelang. Nu er van moet worden uitgegaan dat de staatssecretaris in alle andere zaken berust in het oordeel van de rechtbank dat de boetebesluiten geen stand kunnen houden, zou de staatssecretaris, ongeacht de uitspraak van het College op het hoger beroep van de staatssecretaris, handelen in strijd met de rechtszekerheid, indien hij alsnog zou besluiten om aan Zungo een boete op te leggen ter zake van de in 1.3 genoemde overtreding.

Evenmin kan er een procesbelang in zijn gelegen dat de staatssecretaris handhavend wil optreden naar aanleiding van het niet-naleven van gebruiksaanwijzingen bij andere typen middelen, aangezien de rechtsvraag of tegen het niet-naleven van de gebruiksaanwijzingen van die middelen op basis van de voor die middelen geldende toelatingsbesluiten handhavend mag worden opgetreden niet in deze procedure aan de orde is.
8. Het hoger beroep is niet-ontvankelijk. De aangevallen uitspraak dient te worden bevestigd.

9. Het College veroordeelt de staatssecretaris in de door Zungo gemaakte proceskosten. Deze kosten stelt het College op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 992,- (1 punt voor het indienen van een verweerschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting bij het College, met een waarde per punt van € 496,- en een wegingsfactor 1).

10. Op grond van artikel 8:109, tweede lid, van de Awb wordt van de staatssecretaris een griffierecht van € 493,- geheven.

Beslissing

Het College:

- verklaart het hoger beroep niet-ontvankelijk;
- veroordeelt de staatssecretaris in de proceskosten van Zungo tot een bedrag van
€ 992,-;

- bepaalt dat van appellant een griffierecht van € 493,- wordt geheven.

Deze uitspraak is gedaan door mr. S.C. Stuldreher, mr. H. Bolt en mr. J.L. Verbeek, in aanwezigheid van mr. M.S. van den Berg, griffier. De beslissing is in het openbaar uitgesproken op 17 oktober 2016.

w.g. S.C. Stuldreher w.g. M.S. van den Berg