ECLI:NL:RVS:2021:2363

Raad van State

Datum uitspraak
25 oktober 2021
Publicatiedatum
25 oktober 2021
Zaaknummer
202106617/1/A2
Instantie
Raad van State
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Bestuursrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Ongeldigverklaring kandidatenlijst voor gemeenteraadsverkiezingen Dijk en Waard

Op 25 oktober 2021 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State uitspraak gedaan in een zaak tussen [appellant], wonend te Noord-Scharwoude, en het centraal stembureau voor de verkiezing van de leden van de raad van de gemeente Dijk en Waard. Het centraal stembureau had op 15 oktober 2021 de kandidatenlijst van [appellant] ongeldig verklaard, omdat er onvoldoende geldige verklaringen van ondersteuning waren ingeleverd. Voor de verkiezingen van de nieuwe gemeente Dijk en Waard, die op 24 november 2021 zouden plaatsvinden, had [appellant] een kandidatenlijst ingediend voor de politieke groepering Sfeerrijk Langedijk. Echter, hij had slechts vijf van de vereiste twintig ondersteuningsverklaringen ingeleverd.

Tijdens de zitting op 25 oktober 2021 heeft [appellant] betoogd dat het centraal stembureau hem onvoldoende tijd had gegeven om de benodigde verklaringen te verkrijgen en dat hij hinder ondervond van diverse organisaties en personen. Het centraal stembureau heeft echter aangetoond dat zij [appellant] voldoende ondersteuning hebben geboden, waaronder het verstrekken van formulieren en hulp bij het invullen ervan. De Afdeling oordeelde dat het centraal stembureau terecht de kandidatenlijst ongeldig had verklaard, omdat [appellant] niet voldeed aan de wettelijke vereisten van de Kieswet.

De Afdeling benadrukte dat de strikte normen in de Kieswet zijn bedoeld om subjectieve afwegingen uit te sluiten en dat het niet mogelijk was om de termijn voor het inleveren van de verklaringen te verruimen. De bezwaren van [appellant] tegen de samenvoeging van de gemeenten Langedijk en Heerhugowaard werden als irrelevant voor deze procedure beschouwd, aangezien de zaak uitsluitend betrekking had op de geldigheid van de kandidatenlijst. Uiteindelijk werd het beroep van [appellant] ongegrond verklaard en hoefde het centraal stembureau geen proceskosten te vergoeden.

Uitspraak

202106617/1/A2.
Datum uitspraak: 25 oktober 2021
AFDELING
BESTUURSRECHTSPRAAK
Uitspraak in het geding tussen:
[appellant], wonend te Noord-Scharwoude, gemeente Langedijk,
appellant,
en
het centraal stembureau voor de verkiezing van de leden van de raad van de gemeente Dijk en Waard (hierna: het centraal stembureau),
verweerder.
Procesverloop
Bij besluit van 15 oktober 2021 heeft het centraal stembureau de kandidatenlijst die is ingediend door [appellant], ongeldig verklaard.
Tegen dit besluit heeft [appellant] beroep ingesteld.
Het centraal stembureau heeft een verweerschrift ingediend.
De Kiesraad heeft inlichtingen verschaft.
[appellant] heeft nadere stukken ingediend.
De Afdeling heeft de zaak ter zitting behandeld op 25 oktober 2021, waar [appellant] en het centraal stembureau, vertegenwoordigd door mr. B.J.L. Kuijer en J.M.L. van Diepen, zijn verschenen. Voorts is ter zitting de Kiesraad, vertegenwoordigd door mr. M. Diamant, gehoord.
Overwegingen
1.       Met ingang van 1 januari 2022 vindt herindeling plaats van de gemeenten Langedijk en Heerhugowaard. Deze gemeenten worden opgeheven en samengevoegd tot de ingestelde nieuwe gemeente Dijk en Waard. Op 24 november 2021 vindt de verkiezing plaats van de leden van de gemeenteraad van de nieuwe gemeente.
[appellant] wenst met de politieke groepering Sfeerrijk Langedijk, waarvoor volgens hem een vereniging en een stichting in oprichting zijn, deel te nemen aan de verkiezingen. Ten behoeve van deze politieke groepering heeft hij een kandidatenlijst ingeleverd.
2.       Het centraal stembureau heeft de door [appellant] ingediende kandidatenlijst ongeldig verklaard. Aan dit besluit heeft het centraal stembureau ten grondslag gelegd dat bij de lijst niet voldoende geldige verklaringen van ondersteuning zijn ingeleverd, namelijk slechts vijf van de benodigde twintig.
3.       Het wettelijk kader is opgenomen in de bijlage. De bijlage maakt deel uit van deze uitspraak.
4.       [appellant] betoogt dat het centraal stembureau ten onrechte de kandidatenlijst ongeldig heeft verklaard. Het centraal stembureau had hem meer tijd moeten geven om de benodigde verklaringen te verkrijgen, aangezien hij door diverse omstandigheden hiertoe niet in staat was. Verder hebben volgens [appellant] diverse organisaties en personen, zoals de burgemeester, hem dwars gezeten om ervoor te zorgen dat hij niet aan de verkiezing kon deelnemen. Verder verzet hij zich tegen de samenvoeging van de gemeente Langedijk met de gemeente Heerhugowaard omdat hiertoe volgens hem op grond van oneigenlijke motieven is besloten.
4.1.    Vast staat dat [appellant], zoals hij ter zitting heeft bevestigd, niet de op grond van artikel H 4, eerste lid, aanhef en onder c, van de Kieswet vereiste twintig ondersteuningsverklaringen heeft overgelegd. Gelet op artikel I 5, aanhef en onder c, van de Kieswet heeft het centraal stembureau daarom terecht de door [appellant] ingediende lijst ongeldig verklaard. De ratio van de strikte en heldere normen in de Kieswet, zoals door het centraal stembureau gehanteerd, is dat subjectieve afwegingen worden uitgesloten en dat alle deelnemers op eenzelfde wijze worden behandeld. Een verruiming van de termijn voor het inleveren van verklaringen van ondersteuning ten behoeve van een persoon die een kandidatenlijst overlegt, past daar niet bij.
Ter zitting heeft het centraal stembureau toegelicht dat het [appellant] heeft ondersteund door onder meer formulieren op papier aan te reiken en hem te helpen met het invullen ervan. [appellant] heeft ter zitting bevestigd dat het centraal stembureau hem alle ondersteuning heeft geboden. Van tegenwerking door het centraal stembureau is daarmee in ieder geval geen sprake.
Hetgeen [appellant] verder nog heeft aangevoerd, onder meer zijn bezwaren tegen de samenvoeging van de gemeenten tot een nieuwe gemeente, kan niet leiden tot een ander oordeel. De onderhavige procedure heeft uitsluitend betrekking op de geldigheid van de door [appellant] ingediende kandidatenlijst. De door hem aangevoerde vermeende onregelmatigheden bij de totstandkoming van de besluitvorming over de herindeling vallen buiten de omvang van het geding en kunnen daarom niet aan de orde komen.
Het betoog faalt.
5.       Het beroep is ongegrond.
6.       Het centraal stembureau hoeft geen proceskosten te vergoeden.
Beslissing
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State:
verklaart het beroep ongegrond.
Aldus vastgesteld door mr. C.J. Borman, voorzitter, en mr. B.P. Vermeulen en mr. E. Steendijk, leden, in tegenwoordigheid van mr. M. Rijsdijk, griffier.
w.g. Borman
voorzitter
w.g. Rijsdijk
griffier
Uitgesproken in het openbaar op 25 oktober 2021
705
BIJLAGE - wettelijk kader
Kieswet
Artikel H 4
1. Bij de lijst worden, voor iedere kieskring waarvoor de lijst wordt ingeleverd, schriftelijke verklaringen van ondersteuning overgelegd, waarop de kandidaten op dezelfde wijze en in dezelfde volgorde worden vermeld als op de lijst. Het minimum aantal te overleggen verklaringen bedraagt:
[…]
c. voor de kieskring bij de verkiezing van de leden van een gemeenteraad waarin het aantal te verdelen zetels minder dan negenendertig, doch minimaal negentien is: twintig.
[…].
Artikel I 5
Voor een kieskring is ongeldig de lijst:
[…]
c. waarbij, indien bij de lijst verklaringen van ondersteuning moeten worden overgelegd, niet ten minste het aantal geldige verklaringen voor deze kieskring, genoemd in artikel H 4, eerste lid, is overgelegd;
[…].