ECLI:NL:RVS:2015:659

Raad van State

Datum uitspraak
4 maart 2015
Publicatiedatum
4 maart 2015
Zaaknummer
201106803/1/A3
Instantie
Raad van State
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Bestuursrecht
Procedures
  • Hoger beroep
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Inzage in persoonsgegevens en de verplichtingen van de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie

In deze zaak gaat het om een hoger beroep van de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie tegen een uitspraak van de rechtbank Amsterdam. De rechtbank had eerder geoordeeld dat de staatssecretaris niet had voldaan aan zijn verplichtingen onder de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) door een verzoek om inzage in persoonsgegevens af te wijzen. Het verzoek was gedaan door [wederpartij], die inzage wilde in een als minuut aangeduid stuk dat betrokken was bij de verlening van zijn verblijfsvergunning asiel. De staatssecretaris had het verzoek afgewezen op grond van artikel 43 van de Wbp, maar de rechtbank oordeelde dat het belang van de staatssecretaris niet opwoog tegen het recht van [wederpartij] op inzage. De staatssecretaris ging in hoger beroep, maar de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State bevestigde de uitspraak van de rechtbank. De Afdeling oordeelde dat de staatssecretaris niet had voldaan aan de verplichtingen om een overzicht van de verwerkte persoonsgegevens te verstrekken en dat de rechtbank terecht geen aanleiding had gezien om de rechtsgevolgen van het vernietigde besluit in stand te laten. De staatssecretaris werd veroordeeld tot vergoeding van de proceskosten van [wederpartij].

Uitspraak

201106803/1/A3.
Datum uitspraak: 4 maart 2015
AFDELING
BESTUURSRECHTSPRAAK
Uitspraak op het hoger beroep van:
de minister voor Immigratie en Asiel, thans: de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie,
appellant,
tegen de uitspraak van de rechtbank Amsterdam van 13 mei 2011 in zaak nr. 10/3456 in het geding tussen:
[wederpartij], wonend te [woonplaats],
en
de minister.
Procesverloop
Bij besluit van 30 september 2009 heeft de staatssecretaris van Justitie een verzoek van [wederpartij] om inzage in een als minuut aangeduid stuk, dat is betrokken bij de totstandkoming van het besluit van 10 augustus 2009 tot verlening aan hem van een verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd, afgewezen.
Bij besluit van 16 oktober 2009 heeft de minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie het door [wederpartij] daartegen gemaakte bezwaar ongegrond verklaard.
Bij uitspraak van 13 mei 2011 heeft de rechtbank het door [wederpartij] daartegen ingestelde beroep gegrond verklaard, dat besluit vernietigd en bepaald dat de minister voor Immigratie en Asiel een nieuw besluit moet nemen met inachtneming van hetgeen in deze uitspraak is overwogen. Deze uitspraak is aangehecht.
Tegen deze uitspraak heeft de minister voor Immigratie en Asiel hoger beroep ingesteld.
[wederpartij] heeft een verweerschrift ingediend.
[wederpartij] heeft de Afdeling toestemming verleend als bedoeld in artikel 8:29, vijfde lid, van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: de Awb) om van de minuut kennis te nemen.
De Afdeling heeft de beslissing aangehouden in verband met de prejudiciële vragen die de Afdeling bij verwijzingsuitspraak van 1 augustus 2012 in de zaken nrs. 201108135/1/A3 en 201110165/1/A3 heeft gesteld aan het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna: het Hof).
Bij arrest van 17 juli 2014 in de gevoegde zaken C-141/12 en C-372/12, inzake Y.S. tegen de minister voor Immigratie en Asiel onderscheidenlijk de minister voor Immigratie en Asiel tegen M. en tegen S. (ECLI:EU:C:2014:2081; hierna: het arrest) heeft het Hof deze vragen beantwoord.
De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie (hierna: de staatssecretaris) en [wederpartij] hebben een reactie ingediend.
Partijen hebben toestemming verleend, als bedoeld in artikel 8:57 van de Awb, om in het geding uitspraak te doen zonder zitting. Vervolgens heeft de Afdeling bepaald dat het onderzoek ter zitting achterwege blijft.
De zaak is door een meervoudige kamer van de Afdeling verwezen naar een enkelvoudige.
Overwegingen
1. Onder de staatssecretaris wordt tevens verstaan: diens rechtsvoorgangers.
2. Ingevolge artikel 1, aanhef en onder a, van de Wet bescherming persoonsgegevens (hierna: Wbp) wordt in deze wet en de daarop berustende bepalingen onder persoonsgegeven verstaan: elk gegeven betreffende een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon.
Ingevolge artikel 35, eerste lid, heeft de betrokkene het recht zich vrijelijk en met redelijke tussenpozen tot de verantwoordelijke te wenden met het verzoek hem mede te delen of hem betreffende persoonsgegevens worden verwerkt. De verantwoordelijke deelt de betrokkene schriftelijk binnen vier weken mee of hem betreffende persoonsgegevens worden verwerkt.
Ingevolge het tweede lid bevat de mededeling, indien zodanige gegevens worden verwerkt, een volledig overzicht daarvan in begrijpelijke vorm, een omschrijving van het doel of de doeleinden van de verwerking, de categorieën van gegevens waarop de verwerking betrekking heeft en de ontvangers of categorieën van ontvangers, alsmede de beschikbare informatie over de herkomst van de gegevens.
Ingevolge artikel 43, aanhef en onder e, kan de verantwoordelijke artikel 35 buiten toepassing laten voor zover dit noodzakelijk is in het belang van de bescherming van de betrokkene of van de rechten en vrijheden van anderen.
3. [wederpartij] heeft in zijn reactie op het arrest van het Hof voor het eerst aangevoerd dat hij op grond van artikel 9, tweede lid, van de Richtlijn 2005/85/EG van de Raad van de Europese Unie van 1 december 2005 betreffende minimumnormen voor de procedures in de lidstaten voor de toekenning of intrekking van de vluchtelingenstatus (PB 2005, L 326) een recht op inzage in de minuut heeft. Aangezien geen reden bestaat waarom [wederpartij] dat niet eerder heeft aangevoerd en hij dat uit een oogpunt van een zorgvuldig en doelmatig gebruik van rechtsmiddelen en omwille van de rechtszekerheid van de andere partij omtrent hetgeen in geschil is, had behoren te doen, dient deze grond wegens strijd met een goede procesorde thans buiten beschouwing te blijven.
4. De staatssecretaris heeft aan de weigering [wederpartij] inzage te geven in de over hem verwerkte persoonsgegevens, zoals neergelegd in de minuut, artikel 43, aanhef en onder e, van de Wbp ten grondslag gelegd. Volgens de staatssecretaris zou degene die een minuut opstelt zich belemmerd kunnen voelen in de vrijheid om argumenten en overwegingen naar voren te brengen die bij de besluitvorming van belang kunnen zijn, als de minuut na afronding van de besluitvorming voor inzage vatbaar is. Dit zou kunnen leiden tot het niet vermelden van dergelijke argumenten en overwegingen, waardoor de vereiste zorgvuldigheid in de besluitvormingsprocedure wordt bedreigd.
5. De rechtbank heeft, onder verwijzing naar de uitspraak van de Afdeling van 2 februari 2011 in zaak nr. 201005110/1/H3, overwogen dat het door de staatssecretaris aangevoerde belang om geen inzage in de minuut te verlenen, niet kan worden aangemerkt als een zodanig gewichtig belang dat dit het buiten toepassing laten van artikel 35, tweede lid, van de Wbp rechtvaardigt.
De rechtbank heeft voorts overwogen dat uit de uitspraak van 2 februari 2011 tevens volgt dat de staatssecretaris weliswaar niet is gehouden de minuut integraal aan [wederpartij] te verstrekken, maar dat hij wel is gehouden tot verstrekking van een overzicht van de over [wederpartij] verwerkte persoonsgegevens, alsmede van informatie over het doel van de verwerking, de ontvangers en de herkomst van de gegevens.
6. De staatssecretaris betoogt dat de rechtbank ten onrechte geen aanleiding heeft gezien de rechtsgevolgen van het vernietigde besluit in stand te laten. Volgens hem had de rechtbank daartoe aanleiding moeten zien, nu uit de uitspraak van de Afdeling van 2 februari 2011 in zaak nr. 201005110/1/H3 volgt dat in zaken als deze kan worden volstaan met een verwijzing naar het reeds bij de betrokkene bekend zijnde procesdossier en hij niet is gehouden een separaat overzicht van de in de minuut verwerkte persoonsgegevens te verstrekken.
6.1. Uit het arrest van het Hof volgt dat het recht op inzage als bedoeld in artikel 35, eerste lid, van de Wbp uitsluitend betrekking heeft op de persoon betreffende gegevens die vallen onder het bereik van de Wbp. Over de wijze van verstrekking van deze gegevens heeft het Hof overwogen dat het aan de lidstaten is om te bepalen welke concrete materiële vorm die verstrekking moet krijgen, mits de verstrekking in begrijpelijke vorm geschiedt. Voor zover aan de met het recht op inzage nagestreefde doelstelling volledig kan worden voldaan met een andere vorm van verstrekking kan de betrokkene aan artikel 12, aanhef en onder a, van de Richtlijn 95/46/EG van het Europees Parlement en de Raad van 24 oktober 1995 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens (PB 1995 L 281) geen recht ontlenen om een afschrift te verkrijgen van het originele document of bestand waarin hem betreffende gegevens staan, aldus het Hof. Het volstaat derhalve dat aan de aanvrager, bedoeld in artikel 35, tweede lid, van de Wbp, een volledig overzicht in begrijpelijke vorm van deze persoonsgegevens wordt verstrekt, voorzien van een omschrijving van het doel of de doeleinden van de verwerking, de categorieën van gegevens waarop de verwerking betrekking heeft en de ontvangers of categorieën van ontvangers, alsmede de beschikbare informatie over de herkomst van de gegevens, zodat de aanvrager die gegevens kan controleren op hun juistheid en kan controleren of zij in overeenstemming met de Wbp zijn verwerkt.
6.2. De staatssecretaris is ingevolge artikel 35, tweede lid, van de Wbp, behoudens toepasselijkheid van de in artikel 43 van de Wbp vervatte weigeringsgronden, gehouden tot verstrekking van een overzicht van de over [wederpartij] verwerkte persoonsgegevens, alsmede van informatie over het doel van de verwerking, de ontvangers en de herkomst van de gegevens. Hierbij kan rekening worden gehouden met de omstandigheid dat de betrokkene in het bezit is van de processtukken in de vreemdelingenzaak. Zoals volgt uit de uitspraak van 19 oktober 2011 in zaak nr. 201104578/1/H3 kan de staatssecretaris evenwel niet volstaan met een enkele verwijzing naar die processtukken, nu deze verwijzing geen mededeling van in de minuut verwerkte persoonsgegevens inhoudt, als bedoeld in artikel 35, tweede lid, van de Wbp.
In dit geval heeft de staatssecretaris in het besluit van 30 september 2009 noch in het besluit van 16 oktober 2009 mededeling gedaan van de over [wederpartij] verwerkte persoonsgegevens, het doel van de verwerking, de ontvangers en de herkomst van de gegevens. Gelet hierop is de rechtbank terecht tot het oordeel gekomen dat de staatssecretaris niet heeft voldaan aan de uit artikel 35, tweede lid, van de Wbp voortvloeiende verplichtingen en heeft zij terecht geen aanleiding gezien de rechtsgevolgen van het door haar vernietigde besluit in stand te laten.
Het betoog faalt.
7. Het hoger beroep is ongegrond. De aangevallen uitspraak dient, voor zover aangevallen, te worden bevestigd.
8. De staatssecretaris dient op na te melden wijze tot vergoeding van de proceskosten te worden veroordeeld.
Beslissing
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State:
I. bevestigt de aangevallen uitspraak, voor zover aangevallen;
II. veroordeelt de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie tot vergoeding van bij [wederpartij] in verband met de behandeling van het hoger beroep opgekomen proceskosten tot een bedrag van € 735,00 (zegge: zevenhonderdvijfendertig euro), geheel toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand;
III. bepaalt dat van de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie een griffierecht van € 454,00 (zegge: vierhonderdvierenvijftig euro) wordt geheven.
Aldus vastgesteld door mr. C.J. Borman, lid van de enkelvoudige kamer, in tegenwoordigheid van mr. B. Nell, griffier.
w.g. Borman w.g. Nell
lid van de enkelvoudige kamer griffier
Uitgesproken in het openbaar op 4 maart 2015
597.