ECLI:NL:RVS:2014:1079

Raad van State

Datum uitspraak
26 maart 2014
Publicatiedatum
26 maart 2014
Zaaknummer
201307796/1/R2
Instantie
Raad van State
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Bestuursrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Bestemmingsplan 'De Mars Midden en Noord' en de rechtsgeldigheid van de vastgestelde bestemmingen

Op 1 juli 2013 heeft de raad van de gemeente Zutphen het bestemmingsplan 'De Mars Midden en Noord' vastgesteld. Tegen dit besluit hebben de naamloze vennootschap Accres Real Estate N.V. en een tweede appellant beroep ingesteld. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft de zaak op 24 januari 2014 behandeld. Accres Real Estate N.V. betwist de vaststelling van het bestemmingsplan, specifiek met betrekking tot de bestemming 'Bedrijventerrein' en de aanduiding 'kantoor' voor het perceel Pollaan 48. De vennootschap stelt dat de in de planregels opgenomen oppervlaktematen voor kantoor- en dienstverleningsdoeleinden niet overeenkomen met de feitelijke situatie en dat de raad ten onrechte verwijst naar een projectbesluit uit 2012, dat volgens haar niet bestaat. De Afdeling oordeelt dat de raad zich niet in redelijkheid op het standpunt heeft kunnen stellen dat het plan strekt ten behoeve van een goede ruimtelijke ordening, en vernietigt het besluit in zoverre.

Daarnaast heeft Accres Real Estate N.V. bezwaar gemaakt tegen de bestemming van het perceel Pollaan 50, waar geen grootschalige detailhandel is toegestaan. De raad heeft dit geweigerd, omdat de locatie niet samenhangt met de binnenstad en het toestaan van grootschalige detailhandel zou leiden tot versnippering van het voorzieningenaanbod. De Afdeling oordeelt dat de raad in redelijkheid heeft kunnen afzien van het toekennen van de aanduiding 'detailhandel grootschalig' aan dit perceel.

Het beroep van de tweede appellant, die bezwaar maakt tegen de vestiging van bedrijven van milieucategorie 5.1 nabij zijn woonschip, wordt ongegrond verklaard. De raad heeft terecht gesteld dat het woonschip illegaal is en dat er geen aanleiding was om zijn belangen bij de vaststelling van het plan te betrekken. De Afdeling heeft de raad opgedragen om binnen vier weken na de uitspraak de nodige aanpassingen in het bestemmingsplan door te voeren.

Uitspraak

201307796/1/R2.
Datum uitspraak: 26 maart 2014
AFDELING
BESTUURSRECHTSPRAAK
Uitspraak in het geding tussen:
1. de naamloze vennootschap Accres Real Estate N.V., gevestigd te 's-Hertogenbosch,
2. [appellant sub 2], wonend te Zutphen,
en
de raad van de gemeente Zutphen,
verweerder.
Procesverloop
Bij besluit van 1 juli 2013 heeft de raad het bestemmingsplan "De Mars Midden en Noord" vastgesteld.
Tegen dit besluit hebben Accres Real Estate N.V. en [appellant sub 2] beroep ingesteld.
De raad heeft een verweerschrift ingediend.
De Afdeling heeft de zaak ter zitting behandeld op 24 januari 2014, waar Accres Real Estate N.V., vertegenwoordigd door mr. B.A.J. Haagen, advocaat te Amsterdam, en mr. S.F. Jansens en W. van den Berg, [appellant sub 2], bijgestaan door mr. J.T.F. van Berkel, en de raad, vertegenwoordigd door T.C. Janssen, ir. E.W. Hoogerwerf en R. Bruinsma, allen werkzaam bij de gemeente, zijn verschenen.
Overwegingen
1. Bij de vaststelling van een bestemmingsplan heeft de raad beleidsvrijheid om bestemmingen aan te wijzen en regels te geven die de raad uit een oogpunt van een goede ruimtelijke ordening nodig acht. De Afdeling toetst deze beslissing terughoudend. Dit betekent dat de Afdeling aan de hand van de beroepsgronden beoordeelt of aanleiding bestaat voor het oordeel dat de raad zich niet in redelijkheid op het standpunt heeft kunnen stellen dat het plan strekt ten behoeve van een goede ruimtelijke ordening. Voorts beoordeelt de Afdeling aan de hand van de beroepsgronden of het bestreden besluit anderszins is voorbereid of genomen in strijd met het recht.
2. Het plan voorziet in een juridisch-planologisch kader voor het bedrijventerrein De Mars.
Het beroep van Accres Real Estate N.V.
Pollaan 48
3. Het beroep van Accres Real Estate N.V. richt zich tegen de vaststelling van het plan voor zover het betreft het plandeel met de bestemming "Bedrijventerrein" en de aanduiding "kantoor" betreffende het perceel Pollaan 48. Volgens Accres Real Estate N.V. zijn de in de planregels opgenomen oppervlaktematen voor het gebruik van het gebouw voor kantoor- en dienstverleningsdoeleinden niet overeenkomstig de feitelijke situatie in het gebouw en de door haar gewenste flexibilisering van het gebruik van het gebouw. Hierbij wijst Accres Real Estate N.V. op een brief van het college van burgemeester en wethouders van 2 augustus 2010 waaruit volgens haar blijkt dat de flexibilisering van het gebruik van het gebouw altijd is beoogd. Voor zover de raad stelt dat de in het plan opgenomen beperkingen zijn overgenomen uit een projectbesluit uit 2012, betoogt Accres Real Estate N.V. dat van een dergelijk besluit niet is gebleken, zodat de raad daar ten onrechte naar verwijst.
3.1. Aan de gronden betreffende het perceel Pollaan 48 zijn de bestemming "Bedrijventerrein" en de aanduiding "kantoor" toegekend.
3.2. Ingevolge artikel 4, lid 4.1, aanhef en onder k, van de planregels zijn de voor "Bedrijventerrein" aangewezen gronden ter plaatse van de aanduiding "kantoor" tevens bestemd voor zelfstandige kantoren tot een maximum van 2.400 m2 en dienstverlening tot een maximum van 1.300 m2.
3.3. Uit de planregels volgt dat de raad het gebruik van 2.400 m2 voor zelfstandige kantoren en 1.300 m2 voor dienstverlening heeft toegestaan. Uit de stukken is voorts gebleken dat het gebouw een vloeroppervlakte heeft van 4.240 m2. Het geschil ziet op de vraag of met de in artikel 4, lid 4.1, aanhef en onder k, van de planregels opgenomen oppervlaktematen, het feitelijk gebruik van het gebouw aan de Pollaan 48 is bestemd. De raad heeft toegelicht dat weliswaar geen sprake is van een projectbesluit waarin de in de planregels opgenomen oppervlaktematen waren opgenomen, maar dat deze zijn gebaseerd op de in het rapport "Ruimtelijke onderbouwing Pollaan 48" van SAB van 31 augustus 2012 opgenomen maten. Volgens Accres Real Estate N.V. komen deze oppervlaktematen echter niet overeen met de feitelijke situatie. De raad heeft dit niet betwist. Nu de raad ter zitting te kennen heeft gegeven dat is beoogd om het gebruik van het gebouw zoals dat thans aanwezig is in het plan te bestemmen, volgt hieruit dat het besluit in zoverre genomen is in strijd met de bij het voorbereiden van een besluit te betrachten zorgvuldigheid. Het betoogt slaagt.
Pollaan 50
4. Accres Real Estate N.V. heeft voorts bezwaar tegen de vaststelling van het plan voor zover het betreft het plandeel met de bestemming "Bedrijventerrein" en de aanduiding "specifieke vorm van detailhandel - detailhandel perifeer 1" betreffende het perceel Pollaan 50. Zij betoogt dat de raad ten onrechte geen grootschalige detailhandel op dit perceel heeft toegestaan, terwijl deze locatie daarvoor wel geschikt is. In dit verband betoogt zij dat de raad ten onrechte niet heeft onderzocht of behoefte bestaat aan grootschalige detailhandel op De Mars en de Polllaan. Voorts wijst zij op het gemeentelijke vestigingsbeleid zoals opgenomen in de notitie "Kansen voor grootschalige en perifere detailhandel" uit 2008 waarin is vastgesteld dat er in de gemeente een aanzienlijke behoefte bestaat aan grootschalige detailhandel en waaruit volgens haar niet blijkt dat grootschalige detailhandel ter plaatse niet zal worden toegestaan. Accres Real Estate N.V. voert verder aan dat onduidelijk is waarin Pollaan 50 zich vanuit ruimtelijk oogpunt onderscheidt van het Marshart, waar grootschalige detailhandel wel is toegestaan.
4.1. De raad acht grootschalige detailhandel op Pollaan 50 niet wenselijk aangezien deze locatie weinig samenhang heeft met de binnenstad. Het toestaan van grootschalige detailhandel ter plaatse leidt volgens de raad daardoor tot versnippering van het voorzieningenaanbod binnen de gemeente.
4.2. Aan de gronden betreffende het perceel Pollaan 50 zijn de bestemming "Bedrijventerrein" en de aanduiding "specifieke vorm van detailhandel - detailhandel perifeer 1" toegekend.
4.3. Ingevolge artikel 4, lid 4.1, van de planregels zijn de voor "Bedrijventerrein" aangewezen gronden bestemd voor:
[..]
p. ter plaatse van de aanduiding "specifieke vorm van detailhandel - detailhandel perifeer 1": tevens perifere detailhandel;
[..]
v. detailhandel als ondergeschikte nevenactiviteit;
[..]
met dien verstande dat de volgende activiteiten zijn uitgesloten:
[..]
ah. detailhandel, behoudens webwinkels en behoudens hetgeen nadrukkelijk in de regels is toegestaan;
ai. grootschalige detailhandel;
[..].
Ingevolge artikel 1, onder 1.32, wordt in het plan onder ‘detailhandel perifeer’ verstaan: detailhandel in brand- en explosiegevaarlijke stoffen en detailhandel in volumineuze artikelen. Hieronder wordt verstaan ABC-goederen (auto's, boten, caravans), tuincentra, bouwmarkten, grove bouwmaterialen, keukens, sanitair en woninginrichting.
Ingevolge artikel 1, onder 1.33, wordt in het plan onder ‘detailhandel grootschalig’ verstaan: een detailhandelsonderneming of instelling met een ondergrens van 1.500 m² winkelvloeroppervlak, waarvan uitgezonderd perifere detailhandel.
4.4. In het voorgaande bestemmingsplan "Mercuriusweg 1986, 2e herziening" was aan de gronden betreffende het perceel Pollaan 50 de bestemming "Bedrijfsdoeleinden, klasse A al dan niet met bijbehorende erven" toegekend. Uit de planvoorschriften van dat plan volgt dat het gebruik van het perceel voor grootschalige detailhandel niet was toegestaan.
De raad acht het mogelijk maken van grootschalige detailhandel in dit plan op Pollaan 50 niet wenselijk. De raad wijst in dit kader op het beleid opgenomen in het stuk "Kansen voor grootschalige en perifere detailhandel, Vestigingsbeleid gemeente Zutphen" van april 2008 (hierna: het detailhandelsbeleid). In dit detailhandelsbeleid is ingezet op het versterken en behouden van de detailhandelsstructuur van de binnenstad. In beginsel wordt met het oog op dit uitgangspunt geen grootschalige detailhandel toegestaan, tenzij sprake is van een aanvulling op de detailhandelsstructuur in de binnenstad. Gelet op de ruimtelijke motieven die hieraan ten grondslag liggen - het behoud van de structuur van de binnenstad en het voorkomen van leegstand in de binnenstad - heeft de raad blijkt gegeven van een ruimtelijke afweging. De raad heeft het genoemde uitgangspunt zoals opgenomen in het detailhandelsbeleid dan ook in redelijkheid aan de vaststelling van het plan ten grondslag kunnen leggen. In het detailhandelsbeleid is ten aanzien van Pollaan 50 vermeld dat het toestaan van grootschalige detailhandel op die locatie niet wenselijk is gelet op de afstand voor fietsers en voetgangers vanaf de binnenstad, waardoor samenhang met de binnenstad ontbreekt en versnippering van de detailhandelsstructuur ontstaat. In hetgeen Accres Real Estate N.V. heeft aangevoerd ziet de Afdeling geen aanleiding voor het oordeel dat de raad zich niet in redelijkheid op dit standpunt heeft kunnen stellen. Voor zover de raad in het plan de bevoegdheid heeft opgenomen om op de locatie Marshart door middel van een omgevingsvergunning voor het afwijken van het bestemmingsplan ter plaatse grootschalige detailhandel mogelijk te maken, volgt daaruit niet dat de raad, gelet op het bovenstaande, grootschalige detailhandel op Pollaan 50 niet in redelijkheid niet aanvaardbaar heeft kunnen achten. Daarbij heeft de raad in aanmerking mogen nemen dat het Marshart dichterbij de binnenstad en de nieuw aan te leggen woonwijk Noorderhaven gelegen is. Gelet op het voorgaande heeft de raad in redelijkheid kunnen afzien van het toekennen van de aanduiding "detailhandel grootschalig" aan het plandeel met de bestemming "Bedrijventerrein" betreffende het perceel Pollaan 50. Het betoog faalt.
5. Het beroep van Accres Real Estate N.V., voor zover gericht tegen het plandeel met de bestemming "Bedrijventerrein" en de aanduiding "kantoor" betreffende het perceel Pollaan 48, is gegrond. Het bestreden besluit dient in zoverre wegens strijd met artikel 3:2 van de Algemene wet bestuursrecht te worden vernietigd.
5.1. Uit oogpunt van rechtszekerheid en gelet op artikel 1.2.3 van het Besluit ruimtelijke ordening, ziet de Afdeling aanleiding de raad op te dragen het hierna in de beslissing nader aangeduide onderdeel van deze uitspraak binnen vier weken na verzending van de uitspraak te verwerken in het elektronisch vastgestelde plan dat te raadplegen is op de landelijke voorziening, www.ruimtelijkeplannen.nl.
Het beroep van [appellant sub 2]
6. [appellant sub 2] heeft bezwaar tegen de vaststelling van het plan, voor zover daarmee op korte afstand van zijn woonschip bedrijven van milieucategorie 5.1 mogelijk worden gemaakt. Hij voert aan dat de raad zich ten onrechte op het standpunt heeft gesteld dat zijn woonschip illegaal op [locatie] aanwezig is, nu niet is onderzocht of het gebruik van het water als ligplaats op grond van overgangsrecht is toegestaan. De raad heeft volgens hem dan ook ten onrechte zijn belangen niet betrokken bij de vaststelling van het plan. In dit kader wijst hij op de gemeentelijke basisadministratie waarin hij op dit adres staat ingeschreven. Voorts betoogt [appellant sub 2] dat uit een brief van 3 augustus 1999 blijkt dat is toegezegd dat een passende oplossing zou worden gezocht.
6.1. De raad stelt dat het woonschip van [appellant sub 2] ter plaatse niet is toegestaan, zodat in zoverre geen aanleiding bestond om op het bedrijventerrein geen bedrijven van milieucategorie 5.1 toe te staan.
6.2. Voor zover [appellant sub 2] stelt dat hij in de gemeentelijke basisadministratie is ingeschreven op het adres [locatie], volgt daaruit niet dat het gebruik van die locatie voor zijn woonschip is toegestaan. Bovendien is ter zitting vast komen te staan dat het woonschip van [appellant sub 2] ten tijde van belang niet op de ligplaats aan de [locatie] aanwezig was, maar in de ten westen van het plangebied gelegen Marshaven.
In de verbeelding is weergegeven dat aan een deel van de gronden aan de westzijde van het plangebied de aanduiding "bedrijf tot en met categorie 5.1" is toegekend, zodat op een afstand van ongeveer 300 meter van de feitelijke ligplaats van het woonschip bedrijven van milieucategorie 5.1 zijn toegestaan.
Voor de locatie waar het woonschip ligt, is geen bestemmingsplan van toepassing waardoor geen sprake kan zijn van gebruik dat op grond van het overgangsrecht van een bestemmingsplan is toegestaan.
[appellant sub 2] heeft voorts geen feiten of omstandigheden aangevoerd op grond waarvan de raad desondanks een groter gewicht had moeten toekennen aan zijn belang. De raad heeft in dit kader onweersproken gesteld dat de Algemene Plaatselijke Verordening het gebruik van deze locatie als ligplaats niet toestaat. Voor zover [appellant sub 2] in dit kader wijst op een brief van het college van burgemeester en wethouders van 3 augustus 1999 volgt daaruit weliswaar dat de intentie bestaat om voor het woonschip een passende oplossing te vinden, maar hieruit volgt niet dat het woonschip ter plaatse aanwezig mag zijn. Voorts heeft de raad ter zitting toegelicht dat tegen het gebruik van het water als ligplaats handhavend zal worden opgetreden. Gelet op het voorgaande ziet de Afdeling in hetgeen [appellant sub 2] heeft aangevoerd geen aanleiding voor het oordeel dat de raad niet in redelijkheid het plan, voor zover het betreft de plandelen met de bestemming "Bedrijventerrein" en de aanduiding "bedrijf tot en met categorie 5.1" betreffende de gronden op een afstand van ongeveer 300 meter vanaf de ligplaats van het woonschip van [appellant sub 2], heeft kunnen vaststellen. Het betoog faalt.
6.3. Het beroep van [appellant sub 2] is ongegrond.
Proceskosten
7. De raad dient ten aanzien van Accres Real Estate N.V. op na te melden wijze tot vergoeding van de proceskosten te worden veroordeeld.
Ten aanzien van [appellant sub 2] bestaat geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.
Beslissing
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State:
I. verklaart het beroep van de naamloze vennootschap Accres Real Estate N.V. gegrond;
II. vernietigt het besluit van de raad van de gemeente Zutphen van 1 juli 2013 voor zover het betreft het plandeel met de bestemming "Bedrijventerrein" en de aanduiding "kantoor" betreffende het perceel Pollaan 48;
III. draagt de raad van de gemeente Zutphen op om binnen vier weken na verzending van deze uitspraak ervoor zorg te dragen dat het hiervoor vermelde onderdeel II wordt verwerkt in het elektronisch vastgestelde plan dat te raadplegen is op de landelijke voorziening, www.ruimtelijkeplannen.nl;
IV. verklaart het beroep van [appellant sub 2] ongegrond;
V. veroordeelt de raad van de gemeente Zutphen tot vergoeding van bij de naamloze vennootschap Accres Real Estate N.V. in verband met de behandeling van het beroep opgekomen proceskosten tot een bedrag van € 974,00 (zegge: negenhonderdvierenzeventig euro), geheel toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand;
VI. gelast dat de raad van de gemeente Zutphen aan de naamloze vennootschap Accres Real Estate N.V. het door haar voor de behandeling van het beroep betaalde griffierecht ten bedrage van € 318,00 (zegge: driehonderdachttien euro) vergoedt.
Aldus vastgesteld door mr. W.D.M. van Diepenbeek, voorzitter, en drs. W.J. Deetman en mr. R.J.J.M. Pans, leden, in tegenwoordigheid van mr. C.F. Donner-Haan, ambtenaar van staat.
w.g. Van Diepenbeek w.g. Donner-Haan
voorzitter ambtenaar van staat
Uitgesproken in het openbaar op 26 maart 2014
674.