ECLI:NL:RVS:2004:AQ5716

Raad van State

Datum uitspraak
28 juli 2004
Publicatiedatum
4 april 2013
Zaaknummer
200307209/1
Instantie
Raad van State
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Bestuursrecht
Procedures
  • Hoger beroep
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Afwijzing verzoek tot aanwijzing als beschermd monument door de Staatssecretaris voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

In deze zaak gaat het om het hoger beroep van appellanten tegen de afwijzing door de Staatssecretaris voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van hun verzoek om een pand in Amsterdam aan te wijzen als beschermd monument. Het oorspronkelijke besluit van de Staatssecretaris dateert van 10 oktober 2001, waarin het verzoek van appellanten werd afgewezen. Appellanten maakten bezwaar tegen dit besluit, maar de Staatssecretaris verklaarde dit bezwaar op 5 maart 2002 niet-ontvankelijk. Hierop volgde een beroep bij de rechtbank Amsterdam, die op 29 september 2003 het beroep ongegrond verklaarde. Appellanten gingen in hoger beroep bij de Raad van State, waarbij zij hun standpunt handhaafden dat de Staatssecretaris hun bezwaar ten onrechte niet-ontvankelijk had verklaard.

De Raad van State overwoog dat volgens de Algemene wet bestuursrecht (Awb) belanghebbende degene is wiens belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken. De Monumentenwet 1988 geeft de Staatssecretaris de bevoegdheid om onroerende monumenten aan te wijzen als beschermd monument, al dan niet op verzoek van belanghebbenden. De Raad van State concludeerde dat appellanten, als omwonenden, niet tot de categorie van belanghebbenden behoren, omdat hun belang niet rechtstreeks betrokken is bij het besluit tot aanwijzing als monument. Het betoog van appellanten dat zij als belanghebbenden moeten worden aangemerkt omdat zij het verzoek hebben ingediend, werd eveneens verworpen. De Raad van State bevestigde de uitspraak van de rechtbank en oordeelde dat de Staatssecretaris terecht had geconcludeerd dat appellanten geen belanghebbenden waren bij het besluit van 10 oktober 2001.

Het hoger beroep werd ongegrond verklaard en de aangevallen uitspraak werd bevestigd. Er was geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.

Uitspraak

200307209/1.
Datum uitspraak: 28 juli 2004
AFDELING
BESTUURSRECHTSPRAAK
Uitspraak op het hoger beroep van:
[appellanten], wonend te Amsterdam,
tegen de uitspraak van de rechtbank Amsterdam van 29 september 2003 in het geding tussen:
appellanten
en
de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (thans: de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap).
1.    Procesverloop
Bij besluit van 10 oktober 2001 heeft de Staatssecretaris voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, voor (hierna: de Staatssecretaris) het verzoek van appellanten tot aanwijzing van het pand aan de [locatie] te Amsterdam (hierna: het pand) tot beschermd monument afgewezen.
Bij besluit van 5 maart 2002 heeft de Staatssecretaris het daartegen door appellanten gemaakte bezwaar niet-ontvankelijk verklaard.
Bij uitspraak van 29 september 2003, verzonden op dezelfde dag, heeft de rechtbank Amsterdam (hierna: de rechtbank) het daartegen door appellanten ingestelde beroep ongegrond verklaard. Deze uitspraak is aangehecht.
Tegen deze uitspraak hebben appellanten bij brief, bij de Raad van State ingekomen op 30 oktober 2003, hoger beroep ingesteld. De gronden zijn aangevuld bij brief van 27 november 2003. Deze brieven zijn aangehecht.
Bij brief van 19 december 2003 heeft de Staatssecretaris van antwoord gediend.
De zaak is door een meervoudige kamer van de Afdeling verwezen naar een enkelvoudige.
De Afdeling heeft de zaak ter zitting behandeld op 27 mei 2004, waar appellanten in persoon, bijgestaan door prof. mr. P. Nicolaï, advocaat te Amsterdam, en de Staatssecretaris, vertegenwoordigd door mr. M.A. Valkenburcht, ambtenaar bij de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, zijn verschenen.
2.    Overwegingen
2.1.    Ingevolge artikel 1:2, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) wordt onder belanghebbende verstaan: degene wiens belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken.
Ingevolge artikel 3, eerste lid, van de Monumentenwet 1988 (hierna: de Monumentenwet) kan de Staatssecretaris, al dan niet op verzoek van belanghebbenden, onroerende monumenten aanwijzen als beschermd monument.
2.2.    Appellanten hebben in hoger beroep hun standpunt gehandhaafd dat de Staatssecretaris hun bezwaar ten onrechte niet-ontvankelijk heeft verklaard.
2.2.1.    Bij een besluit tot al dan niet aanwijzing van een object als (rijks)monument gaat het om het algemene belang dat is gemoeid met de bescherming van het cultureel erfgoed. Zoals de Afdeling eerder heeft overwogen, onder meer bij uitspraak van 3 september 2003, in zaaknr.
200205030/1is, waar het gaat om natuurlijke personen, in de eerste plaats de eigenaar of anderszins zakelijk gerechtigde van het pand belanghebbende in de zin van voormeld artikel 3, eerste lid, van de Monumentenwet bij een dergelijk besluit.
2.2.2.    Vast staat dat appellanten, omwonenden, niet tot de genoemde categorieën van belanghebbenden behoren. Hun belang, dat beweerdelijk is gelegen in het behoud van het pand in de huidige vorm, is niet rechtstreeks betrokken bij een besluit tot al dan niet aanwijzing als monument. Anders dan bij een besluit tot vergunningverlening op grond van artikel 11 van de Monumentenwet, heeft een besluit als hier aan de orde geen ruimtelijke effecten, zodat appellanten daaraan evenmin een rechtstreeks belang kunnen ontlenen. Evenmin is hun belang rechtstreeks betrokken bij het als gevolg van de aanwijzing kunnen verkrijgen van subsidie op de voet van artikel 34 van de Monumentenwet 1988.
2.2.3.    Het betoog van appellanten, dat zij reeds als belanghebbenden moeten worden aangemerkt, omdat zij het verzoek hebben ingediend en het primaire besluit (mede) aan hen is toegezonden, kan evenmin slagen. In de Awb wordt een onderscheid gemaakt tussen aanvragen afkomstig van belanghebbenden, en andere verzoeken. Nu appellanten niet als belanghebbenden kunnen worden aangemerkt, was hun verzoek geen aanvraag in de zin van artikel 1:3, derde lid, van de Awb.  Het primaire besluit is appellanten dan ook niet als aanvragers van een beschikking toegezonden.
2.2.4.    Hetgeen door appellanten overigens is aangevoerd, kan niet leiden tot een ander oordeel. De Afdeling is met de rechtbank van oordeel dat de Staatssecretaris terecht heeft geconcludeerd dat appellanten geen belanghebbenden zijn bij het besluit van 10 oktober 2001.
2.3.    Het hoger beroep is ongegrond. De aangevallen uitspraak dient te worden bevestigd.
2.4.    Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.
3.    Beslissing
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State
Recht doende in naam der Koningin:
bevestigt de aangevallen uitspraak.
Aldus vastgesteld door mr. B.J. van Ettekoven, Lid van de enkelvoudige kamer, in tegenwoordigheid van mr. L. Groenendijk, ambtenaar van Staat.
w.g. Van Ettekoven    w.g. Groenendijk
Lid van de enkelvoudige kamer    ambtenaar van Staat
Uitgesproken in het openbaar op 28 juli 2004
47-362.