ECLI:NL:RBZWB:2025:2937

• Datum uitspraak: 16 mei 2025
• Publicatiedatum: 15 mei 2025
• Zaaknummer: BRE 24/7893 WVW
• Instantie: Rechtbank Zeeland-West-Brabant
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht
• Procedures: Eerste aanleg - enkelvoudig
• Rechters: A.M.L.E. Ides Peeters
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Beperking van de rijbevoegdheid met 'code 100' vanwege schizofrenie

In deze zaak heeft eiser beroep ingesteld tegen een besluit van het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) van 8 oktober 2024, waarin hij geschikt werd verklaard voor het besturen van motorrijtuigen van categorie B, maar met de beperking van de rijbevoegdheid code 100, 'Alleen tijdens privégebruik', vanwege schizofrenie. Eiser heeft op 22 juli 2024 bezwaar gemaakt tegen dit besluit, maar het CBR heeft dit bezwaar ongegrond verklaard. De rechtbank heeft het beroep op 7 mei 2025 behandeld, waarbij eiser niet aanwezig was. Het CBR was vertegenwoordigd door een gemachtigde.

De rechtbank heeft het beroep ongegrond verklaard, waarbij zij de argumenten van eiser heeft beoordeeld. Eiser had een gezondheidsverklaring aangevraagd en was gekeurd door een psychiater, die concludeerde dat eiser bekend is met schizofrenie, maar recidiefvrij was. De rechtbank oordeelde dat het CBR op goede gronden de beperking van de rijbevoegdheid had opgelegd, en dat de regelgeving geen ruimte biedt voor een langere termijn van rijgeschiktheid dan vijf jaar voor personen met deze diagnose. De rechtbank bevestigde dat het algemeen belang van verkeersveiligheid zwaarder weegt dan het individuele belang van eiser, en dat het CBR geen ruimte had voor een belangenafweging.

De rechtbank heeft de relevante wet- en regelgeving, waaronder het Reglement rijbewijzen en de Regeling eisen geschiktheid 2000, in haar oordeel betrokken. De rechtbank concludeert dat het CBR het bestreden besluit op juiste gronden heeft genomen en dat er geen aanleiding is voor een proceskostenvergoeding. De uitspraak is openbaar gemaakt op 16 mei 2025.

Uitspraak

RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT

Bestuursrecht

zaaknummer: BRE 24/7893 WVW

uitspraak van de enkelvoudige kamer van 16 mei 2025 in de zaak tussen

[eiser] , uit [plaats] , eiser

en

de directie van het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR), verweerder.

Procesverloop

Eiser heeft beroep ingesteld tegen het besluit van 8 oktober 2024 (bestreden besluit) waarbij eiser geschikt is verklaard voor het besturen van motorrijtuigen van de categorie B voor een termijn tot en met 18 juli 2029 en met de beperking van de rijbevoegdheid code 100 'Alleen tijdens privégebruik', vanwege schizofrenie.

Het CBR heeft gereageerd op het beroep met een verweerschrift.

De rechtbank heeft het beroep op 7 mei 2025 op zitting behandeld. Eiser is, zonder voorafgaand bericht van verhindering, niet verschenen. Het CBR heeft zich laten vertegenwoordigen door [persoon] .

Beoordeling door de rechtbank

1.1.

De rechtbank beoordeelt het beroep van eiser aan de hand van de argumenten die eiser heeft aangevoerd, de beroepsgronden.

1.2.

De rechtbank verklaart het beroep ongegrond. Hierna legt de rechtbank uit hoe zij tot dit oordeel komt en welke gevolgen dit oordeel heeft.

Feiten en omstandigheden

2. Eiser heeft een aanvraag van een Verklaring van geschiktheid (Gezondheidsverklaring) ingediend bij het CBR. Het CBR heeft eiser op grond van de bekende gegevens verwezen voor een keuring bij een psychiater.

Eiser is op 25 mei 2024 gekeurd door een psychiater in het kader van de Gezondheidsverklaringsprocedure. Uit het rapport van de psychiater van 2 juli 2024 blijkt dat eiser bekend is met schizofrenie. De psychiater concludeert op grond van de onderzoeksresultaten dat eiser meerdere jaren recidiefvrij is met betrekking tot schizofrenie en adviseert het CBR om eiser voor een termijn van vijf jaar rijgeschikt te verklaren.

Met het besluit van 18 juli 2024 (primair besluit) heeft het CBR eiser geschikt verklaard voor het besturen van motorrijtuigen van de categorie B voor een termijn tot en met
18 juli 2029 en met de beperking van de rijbevoegdheid code 100 ‘Alleen tijdens privégebruik’, vanwege schizofrenie.

Eiser heeft op 22 juli 2024 bezwaar gemaakt tegen dit besluit.

Met het bestreden besluit is het bezwaar van eiser ongegrond verklaard.

Eiser heeft tegen het bestreden besluit beroep ingesteld.

Wettelijk kader

3. De voor de beoordeling van het beroep belangrijke wet- en regelgeving is te vinden in de bijlage bij deze uitspraak.

Bestreden besluit

4.1.

Het CBR heeft aan het bestreden besluit ten grondslag gelegd dat eiser op goede gronden geschikt is verklaard voor het besturen van motorrijtuigen van de categorie B voor een termijn tot en met 18 juli 2029 en met de beperking van de rijbevoegdheid code 100 'Alleen tijdens privégebruik', vanwege schizofrenie. Het CBR heeft geen redenen om te twijfelen aan de juistheid van de bevindingen, de conclusie en/of het advies van de psychiater. Daarnaast heeft het CBR op juiste gronden de beperking van de rijbevoegdheid code 100 gehanteerd. ^[1] Verder komt eiser (nog) niet in aanmerking voor de beperking van de rijbevoegdheid code 101 ^[2] , omdat eiser geen werkgeversverklaring kan overleggen.

4.2.

De regelgeving bevat dwingendrechtelijke bepalingen en dat houdt in dat het CBR geen ruimte heeft om hiervan af te wijken. Eiser komt op grond van zijn medische situatie, de regelgeving en de rechtspraak niet in aanmerking voor een Gezondheidsverklaring zonder beperkingen. Ook bevestigt de rechtspraak dat het persoonlijk belang van een aanvrager van een Gezondheidsverklaring niet mag worden afgewogen tegen het algemene belang van de verkeersveiligheid, nu uit de regelgeving voortvloeit dat het algemene belang van de verkeersveiligheid altijd zwaarder weegt dan het individuele belang.

Oordeel van de rechtbank

Wettelijk kader

5.1.

Op grond van artikel 97, eerste lid, van het Reglement rijbewijzen (Reglement) worden verklaringen van geschiktheid op aanvraag, als alsmede op in dit hoofdstuk vastgestelde wijze, en tegen betaling van het daarvoor vastgestelde tarief door het CBR in het rijbewijzenregister geregistreerd ten behoeve van een ieder die voldoet aan de bij ministeriële regeling vastgestelde eisen met betrekking tot de lichamelijke en geestelijke geschiktheid tot het besturen van motorrijtuigen.

5.2.

Op grond van artikel 103, eerste lid, van het Reglement registreert het CBR, indien de aanvrager naar het oordeel van het CBR voldoet aan de bij ministeriële regeling vastgestelde eisen ten aanzien van de lichamelijke en geestelijke geschiktheid tot het besturen van motorrijtuigen van de rijbewijscategorie of rijbewijscategorieën waarop de aanvraag betrekking heeft, een verklaring van geschiktheid in het rijbewijzenregister ten behoeve van de aanvrager voor die categorie of categorieën.

5.3.

De hiervoor bedoelde ministeriële regeling is de Regeling eisen geschiktheid 2000 (Regeling).

5.4.

Op grond van artikel 2 van de Regeling worden de eisen met betrekking tot de lichamelijke en geestelijke geschiktheid tot het besturen van motorrijtuigen vastgesteld overeenkomstig de bij de Regeling behorende bijlage.

5.5.

Paragraaf 8.2.2. van de bijlage van de Regeling (de Bijlage), getiteld “Schizofreniespectrumstoornissen (schizofrenie, schizo affectieve stoornis, schizofreniforme stoornis)” bepaalt dat personen met een schizofreniespectrumstoornis die succesvol worden behandeld: zes maanden recidiefvrij, zekere mate van ziekte-inzicht en geringe ‘negatieve symptomen’, op basis van een specialistisch rapport geschikt kunnen worden verklaard voor rijbewijzen van groep 1 voor een termijn
van maximaal vijf jaar .

Het geschil

6. In geschil is of het CBR terecht heeft geoordeeld dat eiser rijgeschikt is voor een termijn tot en met 18 juli 2029 en met de beperking van de rijbevoegdheid code 100 ‘Alleen tijdens privégebruik’, vanwege schizofrenie.

De diagnose schizofrenie

7.1.

Eiser voert aan dat hij momenteel niet onder behandeling is van een psychiatrische stoornis en ook geen langdurige behandeling met medicatie heeft gehad. De psychische klachten waren voor een hele korte tijd aanwezig.

7.2.

Het CBR heeft geen reden om te twijfelen aan de conclusie van de psychiater. Zowel uit het rapport van de keurend psychiater, als uit de bij het CBR bekende voorgeschiedenis van eiser in het kader van de Gezondheidsverklaring procedure, blijkt dat bij eiser in het verleden de diagnose schizofrenie is gesteld.

7.3.

De rechtbank stelt vast dat het CBR het bestreden besluit heeft gebaseerd op het psychiatrisch rapport waarin staat vermeld dat eiser bekend is met schizofrenie. Volgens vaste rechtspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (Afdeling) ^[3] bestaat slechts aanleiding om een op een psychiatrisch rapport gebaseerd besluit van het CBR niet in stand te laten, indien het psychiatrisch rapport naar inhoud of wijze van totstandkoming gebreken vertoont, inhoudelijk tegenstrijdig is of anderszins niet (voldoende) concludent is, zodat het CBR zich daarop niet heeft mogen baseren. Een belanghebbende kan een rapport op inhoud bestrijden door een ander deskundigenrapport in te brengen waaruit blijkt dat het rapport dat wordt bestreden niet juist is.

7.4.

De rechtbank heeft geen reden om te oordelen dat het psychiatrisch rapport naar inhoud of wijze van totstandkoming gebreken vertoont of om te oordelen dat de gestelde diagnoses en conclusies niet worden gedragen door de daarin vermelde feiten en bevindingen. Het CBR mocht het bestreden besluit dan ook baseren op het psychiatrisch rapport.

Gezondheidstoestand

8.1.

Eiser voert aan dat zijn gezondheidstoestand sinds jaren stabiel is en geen sprake is van een ongeneesbare blijvende psychische aandoening. Om die reden is eiser van mening dat geen beperking van de rijbevoegdheid had mogen worden opgelegd.

8.2.

De rechtbank is van oordeel dat het CBR op goede gronden eiser voor de maximale termijn van vijf jaren rijgeschikt heeft verklaard. ^[4] Juist het feit dat eisers gezondheidstoestand al jaren stabiel is, heeft ervoor gezorgd dat het CRB heeft gekozen om eiser voor de maximale termijn van vijf jaren rijgeschikt te verklaren. De wet- en regelgeving biedt niet de mogelijkheid om een persoon met de diagnose schizofrenie voor een langere termijn dan vijf jaren rijgeschikt te verklaren. Deze beroepsgrond van eiser slaagt dus niet.

Evenredigheidsbeginsel

9.1.

Ten slotte heeft eiser als beroepsgrond aangevoerd dat het enkele vermoeden van gevaar voor de verkeersveiligheid en het algemene belang in deze zaak niet van toepassing is en onterecht is volgens de actuele feiten.

9.2.

Het CBR stelt dat de rechtspraak bevestigt dat het persoonlijk belang van een aanvrager van een Gezondheidsverklaring niet mag worden afgewogen tegen het algemene belang van de verkeersveiligheid, nu uit de regelgeving voortvloeit dat het algemene belang van de verkeersveiligheid altijd zwaarder weegt dan het individuele belang.

9.3.

Het is vaste rechtspraak van de Afdeling dat de Bijlage strikt moet worden uitgelegd. ^[5] De Bijlage is een algemeen verbindend voorschrift en het CBR is niet bevoegd hiervan af te wijken. Nu het CBR geen ruimte toekomt voor een belangenafweging hoefde het CBR naar het oordeel van de rechtbank in het bestreden besluit ook niet te motiveren waarom het algemeen belang zwaarder weegt dan eisers belang.

Conclusie en gevolgen

10. Gelet op het voorgaande zal de rechtbank het beroep ongegrond verklaren. Voor een proceskostenvergoeding bestaat daarom geen aanleiding.

Beslissing

De rechtbank verklaart het beroep ongegrond.

Deze uitspraak is gedaan door mr. A.M.L.E. Ides Peeters, rechter, in aanwezigheid van
mr.S.C.J.J. van Roij, griffier op 16 mei 2025 en openbaar gemaakt door middel van geanonimiseerde publicatie op www.rechtspraak.nl.

griffier

rechter

Een afschrift van deze uitspraak is verzonden aan partijen op:

Informatie over hoger beroep

Een partij die het niet eens is met deze uitspraak, kan een hogerberoepschrift sturen naar de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State waarin wordt uitgelegd waarom deze partij het niet eens is met deze uitspraak. Het hogerberoepschrift moet worden ingediend binnen zes weken na de dag waarop deze uitspraak is verzonden.

Bijlage: voor deze uitspraak belangrijke wet- en regelgeving

Reglement rijbewijzen

Artikel 97, eerste lid

Verklaringen van geschiktheid worden op aanvraag en tegen betaling van het daarvoor vastgestelde tarief door het CBR in het rijbewijzenregister geregistreerd ten behoeve van een ieder die voldoet aan de bij ministeriële regeling vastgestelde eisen met betrekking tot de lichamelijke en geestelijke geschiktheid tot het besturen van motorrijtuigen. Het CBR doet van deze registratie mededeling aan de aanvrager.

Artikel 103, eerste lid

Indien de aanvrager naar het oordeel van het CBR voldoet aan de bij ministeriële regeling vastgestelde eisen ten aanzien van de lichamelijke en geestelijke geschiktheid tot het besturen van motorrijtuigen van de rijbewijscategorie of rijbewijscategorieën waarop de aanvraag betrekking heeft, registreert het in het rijbewijzenregister ten behoeve van de aanvrager voor die categorie of categorieën een verklaring van geschiktheid. Deze registratie vindt plaats zo spoedig mogelijk, doch uiterlijk binnen vier weken na ontvangst van:

a. de bevindingen van de arts of artsen of deskundige of deskundigen, of

b. de gezondheidsverklaring, de vragenlijst of de vragenlijsten, indien geen vordering als bedoeld in artikel 101, eerste lid, is gedaan.

Regeling eisen geschiktheid 2000

Artikel 2

De eisen met betrekking tot de lichamelijke en geestelijke geschiktheid tot het besturen van motorrijtuigen worden vastgesteld overeenkomstig de bij deze regeling behorende bijlage.

Bijlage behorende bij de Regeling eisen geschiktheid 2000

Paragraaf 8.2.2. Schizofreniespectrumstoornissen (schizofrenie, schizo affectieve stoornis, schizofreniforme stoornis)

a. groep 1: Personen met een schizofreniespectrumstoornis die succesvol worden behandeld: zes maanden recidiefvrij, zekere mate van ziekte-inzicht en geringe ‘negatieve symptomen’, kunnen op basis van een specialistisch rapport geschikt worden verklaard voor rijbewijzen van groep 1 voor een termijn van maximaal vijf jaar.

Aan beroepsmatig gebruik van een rijbewijs van groep 1 door personen met een psychotische stoornis moeten strenge eisen worden gesteld. Personen die voldoen aan de gestelde eisen van groep 1, maar niet tevens voldoen aan de hieronder gestelde eisen van groep 2, kunnen in beginsel alleen geschikt worden verklaard als de rijbevoegdheid wordt beperkt tot privégebruik.

Op verzoek kunnen personen na een psychotische episode geschikt worden verklaard voor beroepsmatig gebruik voor maximaal vier uren per dag, uitgezonderd beroepsmatig personenvervoer of het onder toezicht doen besturen van derden. Voorwaarden zijn positief advies daarover van de psychiater en een verklaring van de werkgever, volgens een door het CBR vastgesteld model.

b. groep 2: Personen met een schizofreniespectrumstoornis zijn ongeschikt.

Voetnoten

1. Uit paragraaf 8.2.2 “Schizofreniespectrumstoornissen (schizofrenie, schizoaffectieve stoornis, schizofrenieforme stoornis)” onder a van de bijlage bij de Regeling eisen geschiktheid 2000 volgt dat personen die aan de daartoe gestelde voorwaarden voldoen, geschikt kunnen worden verklaard voor de rijbewijzen van groep 1 voor een termijn van maximaal vijf jaar.

2. Beroepsmatig gebruik van de rijbewijzen van groep 1 voor maximaal vier uren per dag.

3. Bijvoorbeeld de uitspraak van de Afdeling van 14 juni 2017, ECLI:NL:RVS:2017:1570.

4. Zie paragraaf 8.2.2. van de Bijlage.

5. Zie de uitspraken van de Afdeling van 5 september 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BX6480 en van