ECLI:NL:RBZWB:2024:6538

Uitspraak

RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT

Strafrecht

Zittingsplaats: Breda

Parketnummer: 02/052541-24

vonnis van de meervoudige kamer van 25 september 2024

in de strafzaak tegen

[verdachte] ,

geboren op [geboortedag] 2001 te [geboorteplaats] ,

BRP-adres: [adres] ,

op dit moment gedetineerd in de Penitentiaire Inrichting Rotterdam, [locatie] ,

raadsvrouw mr. W. de Deugd, advocaat te Dordrecht.

1.Onderzoek van de zaak

De zaak is inhoudelijk behandeld op de zitting van 11 september 2024, waarbij de officier van justitie, mr. J. Verschuren, en de verdediging hun standpunten kenbaar hebben gemaakt.

2.De tenlastelegging

De tenlastelegging is als bijlage I aan dit vonnis gehecht.

De verdenking komt er, kort en feitelijk weergegeven, op neer dat verdachte op 11 augustus 2023 te [plaats] samen met anderen heeft geprobeerd [casino] te overvallen (
primair), dan wel samen met anderen ter voorbereiding van een overval een vuurwapen, donkere kleding en gezichts-/mondbedekking voorhanden heeft gehad (
subsidiair).

3.De voorvragen

De dagvaarding is geldig.

De rechtbank is bevoegd.

De officier van justitie is ontvankelijk in de vervolging.

Er is geen reden voor schorsing van de vervolging.

4.De beoordeling van het bewijs

4.1

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het primair ten laste gelegde feit heeft begaan.

4.2

Het standpunt van de verdediging

De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld dat de rechtbank niet tot een bewezenverklaring kan komen van het primair ten laste gelegde feit. Voor de subsidiair tenlastegelegde voorbereiding heeft de verdediging zich gerefereerd.

Op specifieke standpunten van de verdediging zal de rechtbank – voor zover relevant – hieronder nader ingaan.

4.3

Het oordeel van de rechtbank

4.3.1

De bewijsmiddelen

De bewijsmiddelen zijn in bijlage II aan dit vonnis gehecht.

4.3.2

De bijzondere overwegingen omtrent het bewijs

Vaststelling feiten

De rechtbank stelt de volgende feiten en omstandigheden vast. Op 11 augustus 2023 heeft verdachte samen met twee medeverdachten een casinomedewerkster in [plaats] opgewacht. Zij droegen daarbij mondbedekking en hadden capuchons op. De casinomedewerkster is langs verdachte en de medeverdachten gelopen. Zij liep naar de ingang van [casino] . Op het moment dat de casinomedewerkster voor de deur van het casino stond en zij de sleutel pakte, zijn verdachte en de anderen op haar afgerend. Terwijl zij op de casinomedewerkster afrenden, pakte [medeverdachte] uit zijn jaszak een op een vuurwapen gelijkend voorwerp en heeft dit voorwerp ter hoogte van zijn been gehouden. De casinomedewerkster had de deurklink vast en zag dat een man met een pistool in zijn hand haar richting op kwam rennen, waarop ze snel de deur heeft dichtgetrokken. [medeverdachte] heeft vervolgens nog aan de deurklink getrokken.

Poging tot diefstal met geweld?

Voor een strafbare poging is vereist dat er gedragingen zijn verricht die kunnen worden beschouwd als een begin van uitvoering van het voorgenomen misdrijf. Dat is het geval bij gedragingen die naar hun uiterlijke verschijningsvorm zijn gericht op de voltooiing van het voorgenomen misdrijf. De vraag of sprake is van zulke gedragingen, laat zich niet in algemene zin beantwoorden. Het komt aan op een beoordeling van de concrete omstandigheden van het geval.

De rechtbank is van oordeel dat de gedragingen van verdachte en de anderen kunnen worden beschouwd als het begin van uitvoering van een door hen voorgenomen diefstal met geweld. De rechtbank gaan er van uit dat het opzet van verdachte was gericht op de voltooiing van dat misdrijf. Dat er ook een ander misdrijf, namelijk afpersing, had kunnen worden voltooid, doet daaraan niet af. Inherent aan een onvoltooid delict is immers dat men nooit zeker weet hoe het zou zijn afgelopen als het tot voltooiing van het delict zou zijn gekomen. Verdachte is bij uitstek degene die inzicht kan geven in zijn voornemen. Dit heeft verdachte echter niet gedaan. De verklaring van verdachte dat hij geen plan had, acht de rechtbank in de gegeven omstandigheden volstrekt ongeloofwaardig. Dat betekent dat de rechtbank afgaat op de uiterlijke verschijningsvorm van zijn gedragingen en die van de medeverdachten, die naar het oordeel van de rechtbank passen bij een poging tot diefstal met geweld.

Opzet op alle (gewelds)handelingen?

De raadsvrouw heeft aangevoerd dat verdachte geen opzet heeft gehad op het tonen van een wapen en het trekken aan de deurklink van het casino. Verdachte wist niet wat het precieze plan was.

Uit de bewijsmiddelen moet volgen dat het opzet van de medepleger gericht was op de diefstal met geweld. Het opzet van de medepleger hoeft niet gericht te zijn op de precieze vervullingswijze van het delict. Naar het oordeel van de rechtbank ligt in de verklaring van verdachte besloten dat hij voornemens was om samen met de anderen een overval op het casino te plegen. Aan dat voornemen heeft verdachte ook uitvoering gegeven. Daaruit volgt dat verdachte willens en wetens de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat er bij de overval geweld gebruikt zou kunnen worden of daarmee zou kunnen worden gedreigd. Verdachte heeft dan ook voorwaardelijk opzet gehad op de diefstal met geweld.

4.4

De bewezenverklaring

De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte:

op 11 augustus 2023 te [plaats] , gemeente Moerdijk, tezamen en in vereniging met anderen, ter uitvoering van het door verdachte en zijn mededaders voorgenomen misdrijf om geld, dat aan het [casino] toebehoorde, weg te nemen met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen en deze poging diefstal te doen voorafgaan
ente doen vergezellen van bedreiging met geweld tegen [slachtoffer] , te plegen met het oogmerk om die voorgenomen diefstal voor te bereiden of gemakkelijk te maken, of om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en/of andere deelnemer(s) aan het misdrijf hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren, op die [slachtoffer] en de ingang van het casino is afgerend en een wapen heeft getoond en aan de deurklink van het casino heeft getrokken, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid.

Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten in de bewezenverklaring verbeterd. Verdachte is daardoor niet in zijn verdediging geschaad.

De rechtbank acht niet bewezen hetgeen meer of anders is ten laste gelegd. Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.

5.De strafbaarheid

Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het feit uitsluiten. Dit levert het in de beslissing genoemde strafbare feit op.

Verdachte is strafbaar, omdat niet is gebleken van een omstandigheid die zijn strafbaarheid uitsluit.

6.De strafoplegging

6.1

De vordering van de officier van justitie

De officier van justitie vordert aan verdachte op te leggen een gevangenisstraf voor de duur van 21 maanden, met aftrek van de tijd in voorarrest doorgebracht, waarvan 7 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaren en de door de reclassering geadviseerde bijzondere voorwaarden, met als aanvullende voorwaarde meewerken aan begeleid wonen indien en zolang de reclassering dit noodzakelijk acht. De officier van justitie vordert de dadelijke uitvoerbaarheid van de op te leggen bijzondere voorwaarden.

Daarnaast vordert de officier van justitie dat aan verdachte een vrijheidsbeperkende maatregel als bedoeld in artikel 38v van het Wetboek van Strafrecht (Sr) zal worden opgelegd, inhoudende dat verdachte een locatieverbod krijgt voor alle [vestigingen van casino] . De officier van justitie heeft gevorderd dat vervangende hechtenis zal worden toegepast voor de duur van twee weken voor iedere keer dat niet aan de maatregel wordt voldaan met een maximum van zes maanden.

6.2

Het standpunt van de verdediging

De raadsvrouw heeft verzocht om een onvoorwaardelijke gevangenisstraf gelijk aan de duur

van het voorarrest op te leggen, in combinatie met een voorwaardelijke gevangenisstraf, dan wel een taakstraf.

6.3

Het oordeel van de rechtbank

De rechtbank houdt bij het bepalen van de straf rekening met de ernst van het gepleegde feit, de omstandigheden waaronder dit is begaan alsmede de persoon en de persoonlijke omstandigheden van verdachte.

Verdachte heeft geprobeerd om samen met twee andere personen een casino te overvallen. In de vroege ochtend heeft hij een casinomedewerkster opgewacht. Verdachte had een capuchon op en droeg gezichtsbedekking. Op het moment dat hij haar richting de ingang van het casino zag lopen is hij, met zijn mededaders, op haar afgerend. Een van de mededaders had hierbij een (nep)pistool in zijn hand. Door het snelle handelen van de casinomedewerkster, die de deur van het casino direct achter zich dicht heeft gedaan, is een daadwerkelijke overval voorkomen. Uit de aangifte blijkt dat zij erg bang is geweest. Door zijn handelen heeft verdachte er blijk van gegeven geen respect te hebben voor de eigendommen van anderen en het gebruik van geweld, of bedreiging daarmee, niet te schuwen. Verdachte heeft uiteindelijk erkend dat hij betrokken was bij de overval. Hij heeft echter geen inzicht gegeven in het concrete plan en heeft in die zin slechts in beperkte mate verantwoordelijkheid genomen voor zijn handelen.

Uit de aard en de ernst van het bewezen verklaarde volgt dat niet kan worden volstaan met een andere straf dan een vrijheidsbenemende straf. Bij het bepalen van

de duur van die straf heeft de rechtbank aansluiting gezocht bij de landelijke

oriëntatiepunten voor straftoemeting. Daarin is voor een voltooide overval op een winkel als

uitgangspunt geformuleerd een gevangenisstraf van twee jaren als sprake is van licht geweld

of bedreiging. Bij een poging tot een misdrijf wordt de maximale strafbedreiging met een

derde verminderd. Factoren die volgens de oriëntatiepunten tot een hogere straf kunnen leiden, zijn onder meer een samenwerkingsverband en het gebruik van een wapen. De rechtbank weegt in dit geval als strafverhogende omstandigheden mee dat de overval in vereniging is gepleegd en dat daarbij gebruik is gemaakt van een op een vuurwapen gelijkend pistool. Daar staat als strafverlagend tegenover dat de poging in een vroeg stadium is gestrand.

De rechtbank heeft kennisgenomen van het strafblad van verdachte van 6 september 2024, waaruit blijkt dat hij de afgelopen jaren niet voor een strafbaar feit is veroordeeld.

De rechtbank heeft voorts kennisgenomen van het reclasseringsadvies van 28 augustus 2024. Het recidiverisico wordt als gemiddeld ingeschat. Er is sprake van instabiliteit op verschillende leefgebieden, waaronder middelengebruik. Verdachte heeft tweemaal voortijdig een opleiding beëindigd. De reclassering acht het noodzakelijk dat bij verdachte wordt gekeken naar zijn gedrag en denkpatronen, met name op het gebied van gokken en middelengebruik. De reclassering heeft geadviseerd om het volwassenstrafrecht toe te passen en een (deels) voorwaardelijke straf aan verdachte op te leggen met als bijzondere voorwaarden een meldplicht, inspannen voor dagbesteding, deelnemen aan een gedragsinterventie, meewerken aan middelencontrole en ambulante begeleiding. Verblijven in een instelling voor begeleid wonen wordt als mogelijkheid benoemd. De reclassering heeft op 11 september 2024 aanvullend bericht dat zij hebben vernomen dat verdachte niet naar de woning van zijn ouders kan terugkeren. Verdachte heeft ter terechtzitting verklaard bereid te zijn zich aan deze voorwaarden te houden, waaronder ook het verblijven in een instelling voor begeleid wonen.

De rechtbank weegt ook mee dat verdachte een jongvolwassen man is. Ten tijde van het delict was hij 21 jaar oud.

Alles afwegende acht de rechtbank een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 21 maanden passend. De rechtbank ziet in de persoon en de persoonlijke omstandigheden van verdachte aanleiding om een deel van de op te leggen gevangenisstraf voorwaardelijk op te leggen. Gelet op de relatief jonge leeftijd van verdachte en de bij hem vastgestelde problematiek, acht de rechtbank het van groot belang dat verdachte na zijn detentie de behandeling en begeleiding krijgt die hij volgens de reclassering nodig heeft. Om dat te bewerkstelligen, zal de rechtbank de door de reclassering geadviseerde bijzondere voorwaarden verbinden aan het voorwaardelijke strafdeel. De duur van dat strafdeel bepaalt de rechtbank op zeven maanden, zodat verdachte een stevige stok achter de deur heeft.

Verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan een misdrijf dat gevaar veroorzaakt voor de onaantastbaarheid van het lichaam van een persoon. Wanneer er ernstig rekening mee moet worden gehouden dat verdachte wederom een dergelijk misdrijf zal begaan, kan de rechtbank bevelen dat de bijzondere vooraarden en het uit te oefenen toezicht dadelijk uitvoerbaar zijn. Van die situatie is naar het oordeel van de rechtbank geen sprake. De rechtbank zal daarom niet de dadelijke uitvoerbaarheid bevelen.

De rechtbank ziet ook geen aanleiding om een maatregel ex. artikel 38v aan verdachte op te leggen.

7.De wettelijke voorschriften

De beslissing berust op de artikelen 14a, 14b, 14c, 45 en 312 van het Wetboek van Strafrecht zoals deze artikelen luidden ten tijde van het bewezenverklaarde.

8.De beslissing

De rechtbank:

Bewezenverklaring

- verklaart het tenlastegelegde bewezen, zodanig als hierboven onder 4.4. is omschreven;

- spreekt verdachte vrij van wat meer of anders is ten laste gelegd;

Strafbaarheid

- verklaart dat het bewezenverklaarde het volgende strafbare feit oplevert:

poging tot diefstal, voorafgegaan of vergezeld van bedreiging met geweld tegen personen, gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden of gemakkelijk te maken, of om, bij betrapping op heter daad, aan zichzelf of andere deelnemers aan het misdrijf hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen;

- verklaart verdachte strafbaar;

Strafoplegging

- veroordeelt verdachte tot
een gevangenisstraf van 21 (eenentwintig) maanden, waarvan 7 (zeven) maanden voorwaardelijk met een proeftijd van 2 (twee) jaar;

- bepaalt dat de tijd die verdachte voor de tenuitvoerlegging van dit vonnis in voorarrest heeft doorgebracht in mindering wordt gebracht bij de tenuitvoerlegging van de opgelegde gevangenisstraf;

- bepaalt dat het voorwaardelijke deel van de straf niet ten uitvoer wordt gelegd, tenzij de rechter tenuitvoerlegging gelast, omdat verdachte voor het einde van de proeftijd de hierna vermelde voorwaarden niet heeft nageleefd;

- stelt als
algemene voorwaardedat verdachte zich voor het einde van de proeftijd niet schuldig maakt aan een strafbaar feit;

- stelt als
bijzondere voorwaarden:

* dat verdachte zich binnen vijf dagen na het ingaan van de proeftijd zal melden bij Reclassering Fivoor, Hoge Bakstraat 44 te Dordrecht, en zich daarna gedurende de proeftijd op door de reclassering te bepalen tijdstippen blijft melden bij deze instelling, zo lang en zo frequent als de reclassering dat noodzakelijk acht;

* dat verdachte zich gedurende de proeftijd, of zoveel korter als de reclassering noodzakelijk acht, zal laten begeleiden door Humanitas Homerun of een soortgelijke zorgverlener, te bepalen door de reclassering, waarbij verdachte zich houdt aan de huisregels en aanwijzingen die de zorgverlener voor de begeleiding geeft;

* dat verdachte gedurende de proeftijd zal deelnemen aan de gedragsinterventie Leefstijl 24/7, of een andere gedragsinterventie, te bepalen door de reclassering, waarbij verdachte zich dient te houden aan de afspraken en aanwijzingen die de trainer/begeleider geeft;

* dat verdachte gedurende de proeftijd zich zal inspannen voor het vinden en behouden van betaald werk, onbetaald werk en/of vrijetijdsbesteding met een vaste structuur;

* dat verdachte gedurende de proeftijd zal meewerken aan controle van het gebruik van drugs om het middelengebruik te beheersen. De reclassering kan urineonderzoek gebruiken voor de controle. De reclassering bepaalt hoe vaak betrokkene wordt gecontroleerd;

* dat verdachte gedurende de proeftijd, indien en zolang de reclassering dit noodzakelijk acht, zal verblijven in een instelling voor begeleid wonen of maatschappelijke opvang, te bepalen door de reclassering, en zich zal houden aan de huisregels en het
(dag-)programma dat deze instelling in overleg met de reclassering heeft opgesteld;

- geeft opdracht aan Reclassering Nederland tot het houden van toezicht op de naleving van voormelde bijzondere voorwaarden en verdachte ten behoeve daarvan te begeleiden;

voorwaarden daarbij zijn:

* dat verdachte ten behoeve van het vaststellen van zijn identiteit, medewerking verleent aan het nemen van vingerafdrukken of een identiteitsbewijs als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de identificatieplicht ter inzage biedt;

* dat verdachte medewerking verleent aan het reclasseringstoezicht, de medewerking aan huisbezoeken en het zich melden bij de reclassering zo vaak en zolang als de reclassering dit noodzakelijk acht, daaronder begrepen;

Dit vonnis is gewezen door mr. E.A. van Beelen, voorzitter, mr. E.B. Prenger en mr. D.L.J. Martens, rechters, in tegenwoordigheid van mr. R.M. Heitzman, griffier, en is uitgesproken ter openbare zitting op 25 september 2024.

Bijlage I

De tenlastelegging

hij op of omstreeks 11 augustus 2023 te [plaats] , gemeente Moerdijk

tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen,

ter uitvoering van het door verdachte en/of zijn mededader(s) voorgenomen

misdrijf om geld, in elk geval enig goed, dat/die geheel of ten dele aan het [casino]

, in elk geval aan een ander dan aan verdachte en/of zijn

mededader(s) toebehoorde(n) weg te nemen met het oogmerk om het zich

wederrechtelijk toe te eigenen

en deze poging diefstal te doen voorafgaan, te doen vergezellen en/of te doen

volgen van geweld en/of bedreiging met geweld tegen [slachtoffer] , te plegen met het

oogmerk om die voorgenomen diefstal voor te bereiden of gemakkelijk te maken, of

om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en/of andere deelnemer(s) aan het

misdrijf hetzij de vlucht mogelijk te maken,

hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren,

op die [slachtoffer] en/of de ingang van het casino is afgerend en/of een (vuur)wapen

heeft getoond en/of aan de deurklink van het casino heeft getrokken,

terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;

subsidiair althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of zou

kunnen leiden:

hij op of omstreeks 11 augustus 2023 te [plaats] , gemeente Moerdijk

tezamen en in vereniging met een of meer anderen

ter voorbereiding van het misdrijf waarop naar de wettelijke omschrijving

een gevangenisstraf van acht jaren of meer is gesteld,

te weten diefstal met geweld in vereniging een/of afpersing in vereniging (art

312/317 Wetboek van Strafrecht),

opzettelijk

voorwerpen, stoffen, informatiedragers, ruimten en/of vervoermiddelen, te weten

een (vuur)wapen en/of donkere kleding en/of gezichts-/mondbedekking

bestemd tot het begaan van dat misdrijf,

heeft verworven, vervaardigd, ingevoerd, doorgevoerd, uitgevoerd en/of

voorhanden heeft gehad.