ECLI:NL:RBZWB:2023:5883

• Datum uitspraak: 24 augustus 2023
• Publicatiedatum: 24 augustus 2023
• Zaaknummer: 02-093558-21
• Instantie: Rechtbank Zeeland-West-Brabant
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Op tegenspraak
• Rechters: D. van Kralingen; J.C.A.M. Los; S.H. van Nieuwkerk
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Veroordeling voor roekeloos rijgedrag met letsel als gevolg

Op 24 augustus 2023 heeft de Rechtbank Zeeland-West-Brabant uitspraak gedaan in een strafzaak tegen een verdachte die op 28 maart 2021 betrokken was bij een verkeersongeval in Udenhout. De rechtbank oordeelde dat het verkeersgedrag van de verdachte, die deelnam aan een rally, roekeloos was en leidde tot een ongeval waarbij twee fietsers gewond raakten. De verdachte reed met een snelheid van ongeveer 133 km/u op een weg waar de maximumsnelheid 60 km/u was en voerde een gevaarlijke inhaalmanoeuvre uit zonder voldoende zicht op het overige verkeer. De rechtbank achtte de verdachte schuldig aan overtredingen van artikel 6 en artikel 5a van de Wegenverkeerswet 1994. De verdachte werd vrijgesproken van medeplegen, omdat er geen nauwe samenwerking met een medeverdachte was aangetoond. De rechtbank legde een gevangenisstraf op van 90 dagen, waarvan 89 dagen voorwaardelijk, een taakstraf van 240 uur en een rijontzegging van twee jaar. De rechtbank benadrukte de ernst van de feiten en het gevaar dat het rijgedrag van de verdachte voor andere weggebruikers had opgeleverd.

Uitspraak

RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT

Strafrecht

Zittingsplaats: Breda

parketnummer: 02-093558-21

vonnis van de meervoudige kamer van 24 augustus 2023

in de strafzaak tegen

[verdachte]

geboren op [geboortedag] 1998 te [geboorteplaats]

wonende te [woonadres]

raadsvrouw mr. L.C.W. Wingens, advocaat te Tilburg

1. Onderzoek van de zaak

De zaak is inhoudelijk behandeld op de zitting van 10 augustus 2023, waarbij de officier van justitie mr. I.M. Peters en de verdediging hun standpunten kenbaar hebben gemaakt.

2. De tenlastelegging

De tenlastelegging is gewijzigd overeenkomstig artikel 313 van het Wetboek van Strafvordering. De tenlastelegging is als bijlage I aan dit vonnis gehecht.

De verdenking komt er, kort en feitelijk weergegeven, op neer dat verdachte

feit 1 : samen met een ander door zijn schuld een verkeersongeval heeft veroorzaakt waarbij twee personen (ernstig) gewond zijn geraakt dan wel dat hij gevaar op de weg heeft veroorzaakt;

feit 2 : opzettelijk de verkeersregels in ernstige mate heeft geschonden waardoor levensgevaar of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel te duchten was dan wel de maximum snelheid met 30 kilometer per uur (of meer) heeft overschreden.

3. De voorvragen

De dagvaarding is geldig.

De rechtbank is bevoegd.

De officier van justitie is ontvankelijk in de vervolging.

Er is geen reden voor schorsing van de vervolging.

4. De beoordeling van het bewijs

4.1

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte de onder 1 primair en 2 primair ten laste gelegde feiten heeft begaan. Verdachte heeft deelgenomen aan een rally die zich, gelet op het rijgedrag van de deelnemers, laat kwalificeren als een race. Over een lange afstand heeft verdachte meerdere keren de maximumsnelheid bewust fors overschreden en hij heeft op een smalle weg een gevaarlijke inhaalmanoeuvre gemaakt zonder voldoende acht te slaan op het overige verkeer op de weg. Hierdoor zijn ernstige risico’s voor de verkeersveiligheid ontstaan. Verdachte is in botsing gekomen met [medeverdachte] die daardoor twee fietsers heeft aangereden. Beide fietsers zijn gewond geraakt. Voor één van hen heeft het letsel geleid tot een tijdelijke verhindering in de uitoefening van normale bezigheden. De ander heeft zwaar lichamelijk letsel opgelopen. Het verkeersgedrag van verdachte kan worden aangemerkt als roekeloos. Hoewel verdachte en [medeverdachte] beiden deelnamen aan de rally kan niet worden gesproken van medeplegen, zodat verdachte van dat onderdeel vrijgesproken moet worden.

4.2

Het standpunt van de verdediging

De verdediging bepleit vrijspraak van het onder 1 primair en 2 primair tenlastegelegde. Er was geen sprake van een wedstrijd. Verdachte heeft weliswaar te hard gereden en met te hoge snelheid iemand ingehaald, maar daarmee is geen sprake van een schending van de verkeersregels ‘in ernstige mate’. Verdachte moet daarom vrijgesproken worden van de schuldgradatie roekeloosheid. Omdat er onvoldoende bekend is over het letsel en de gevolgen voor [slachtoffer 1] kan niet worden vastgesteld dat er in zijn geval sprake is van zwaar lichamelijk letsel of zodanig letsel dat daaruit tijdelijke verhindering in de uitoefening van normale bezigheden is ontstaan. Er is verder geen sprake geweest van een nauwe en bewuste samenwerking tussen verdachte en de medeverdachte. De verdediging refereert zich aan het oordeel van de rechtbank voor wat betreft de bewezenverklaring van het onder feit 1 en 2 subsidiair tenlastegelegde.

4.3

Het oordeel van de rechtbank

4.3.1

De bewijsmiddelen

De bewijsmiddelen zijn in bijlage II aan dit vonnis gehecht.

4.3.2

De bijzondere overwegingen met betrekking tot het bewijs

Om tot een bewezenverklaring te kunnen komen van het onder 1 primair ten laste gelegde artikel 6 WVW, is onder meer vereist dat het verkeersongeval aan de schuld van verdachte is te wijten. Dit betekent dat er een causaal verband moet bestaan tussen de gedragingen van verdachte en het ongeval en dat verdachte ten aanzien van het verkeersongeval een schuldverwijt moet kunnen worden gemaakt. Aan beide vereisten is naar het oordeel van de rechtbank in dit geval voldaan. Zij overweegt daartoe als volgt.

Oorzaak ongeval

Verdachte reed op zondagochtend 28 maart 2021 rond 11.45 uur op de Loonsehoek, een smalle weg voor tweerichtingsverkeer in het buitengebied van Udenhout, waar een maximumsnelheid geldt van 60 kilometer per uur. Aan beide zijden van de (enkele) rijbaan bevindt zich een rood gekleurde fietsstrook en op de Loonsehoek komen meerdere uitritten van langs die weg gelegen woningen en bedrijven uit.

Verdachte reed in een witte Volkswagen Golf. Voor hem reed een onbekend gebleven auto/bestuurder en daarvoor reed [medeverdachte] in een zwarte Volkswagen Golf gti. Vóór [medeverdachte] reden twee fietsers. Verdachte en zijn [medeverdachte] hebben kort voor de aanrijding geaccelereerd. [medeverdachte] reed kort voor de aanrijding met een indicatief berekende snelheid van 111,6 kilometer per uur en op het moment van de botsing met verdachte met 108 kilometer per uur. Verdachte heeft de onbekend gebleven auto voor hem en de auto van [medeverdachte] met een indicatief berekende snelheid van ruim 133 kilometer per uur ingehaald. Dat was ook zijn snelheid op het moment dat hij in botsing kwam met de auto van [medeverdachte] . Op enig moment is [medeverdachte] naar links gekomen, mogelijk om de voor hem rijdende twee fietsers in te halen. Verdachte heeft verklaard dat hij tijdens zijn inhaalmanoeuvre geen zicht had op het verkeer dat voor [medeverdachte] reed: hij heeft de fietsers niet gezien. Verdachte heeft ook verklaard dat hij niet verder naar links kon uitwijken om de botsing met [medeverdachte] te voorkomen. Door die botsing is het linker voorwiel van de auto van [medeverdachte] afgebroken waardoor deze auto nagenoeg onbestuurbaar raakte, over de rijbaan naar rechts is geschoven en daar achter op de beide naast elkaar rijdende fietsers is gebotst. De rechtbank concludeert dan ook dat het ongeval, de aanrijding van de fietsers, mede is veroorzaakt door de gedragingen van verdachte.

Schuldgradatie

Schuld, in juridische zin, kan bestaan in verschillende gradaties: van aanmerkelijk onvoorzichtig tot roekeloos. Die laatste geldt als de zwaarste, aan opzet grenzende vorm van schuld. Deze zwaarste schuldvorm van roekeloosheid is ten laste gelegd en de rechtbank zal dan ook moeten beoordelen of daarvan sprake is.

Roekeloosheid

Per 1 januari 2020 is de “Wet aanscherping strafrechtelijke aansprakelijkheid ernstige verkeersdelicten” in werking getreden (Stb. 2019, 413). Daarbij heeft de wetgever het begrip roekeloosheid nader ingevuld en zo het toepassingsbereik daarvan willen uitbreiden. Daartoe is in artikel 175 WVW, dat de strafbepaling van artikel 6 WVW bevat, aan het tweede lid toegevoegd dat van roekeloosheid in elk geval sprake is als het gedrag tevens als een overtreding van artikel 5a, eerste lid, WVW kan worden aangemerkt.

De rechtbank begrijpt deze bepaling zo, dat zij dient te beoordelen of het gedrag van verdachte dat heeft geleid tot het aan zijn schuld te wijten ongeval ook voldoet aan de delictsomschrijving van artikel 5a, eerste lid, WVW. Is dat het geval, dan is sprake van de schuldvorm roekeloosheid.

Artikel 5a WVW

De rechtbank moet beoordelen of verdachte met het hiervoor vastgestelde verkeersgedrag dat heeft geleid tot het ongeval opzettelijk de verkeersregels in ernstige mate heeft geschonden en of daardoor gevaar was te duchten voor zwaar lichamelijk letsel of het leven van anderen.

Verdachte heeft de maximum snelheid fors overschreden en een inhaalmanoeuvre uitgevoerd zonder voldoende zicht te hebben op het verkeer voor hem op de weg. De rechtbank stelt dan ook vast dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan twee van de in artikel 5a, eerste lid, WVW, genoemde verkeersgedragingen.

Artikel 5a WVW heeft alleen betrekking op
ernstig verkeersgevaarlijk gedrag, zeer onverantwoordelijk rijgedrag. Naar het oordeel van de rechtbank zijn in dit geval de verkeersregels in ernstige mate geschonden. Uit de Memorie van Toelichting bij de Wet aanscherping strafrechtelijke aansprakelijkheid ernstige verkeersdelicten (kst. 35 086, nr. 3, p. 11) blijkt dat daarbij onder meer kan worden gedacht aan het voor een langere periode met een hoge snelheid rijden. Verdachte heeft ter zitting erkend dat hij op meerdere plekken heel hard heeft gereden. Hij heeft voorafgaande aan het ongeval gedurende meer dan twintig minuten over een afstand van ruim 21 kilometer de maximumsnelheid meerdere keren (fors) overschreden. Verdachte nam op 28 maart 2021 deel aan een ‘rally’ voor auto’s met een vermogen van ten minste 200 pk en ook uit de verklaringen van meerdere getuigen valt af te leiden dat de rallydeelnemers met zeer hoge snelheid reden, onnodig en onverantwoord inhaalden en meerdere verkeersregels overtraden. Een aantal getuigen spreekt over asociaal en schofterig rijgedrag. De deelnemers aan de rally – onder wie verdachte – vertoonden competitief rijgedrag en naar de uiterlijke verschijningsvorm was er dan ook sprake van een race, ook al zou er geen sprake zijn geweest van een wedstrijd. Onder die omstandigheden is de rechtbank van oordeel dat verdachte de verkeersregels in ernstige mate heeft geschonden en ook dat hij dat met opzet heeft gedaan. Daarbij acht de rechtbank mede van belang dat verdachte zijn auto in ‘racestand’ had gezet, zodat hij sneller zou reageren en het makkelijker was om harder te rijden.

In zijn algemeenheid acht de rechtbank het voorzienbaar dat er een zeer gevaarlijke situatie ontstaat door het hiervoor beschreven verkeersgedrag. In dit geval zijn ook daadwerkelijk twee fietsers gewond geraakt (mede) door toedoen van verdachte. [slachtoffer 2] heeft een borstwervel gebroken en een hersenschudding en oogletsel opgelopen. Zij is geopereerd en heeft moeten revalideren. Haar zicht is momenteel – meer dan twee jaar later – nog steeds geen 100%. De kans op volledig herstel wordt steeds kleiner. Haar letsel merkt de rechtbank aan als zwaar lichamelijk letsel. [slachtoffer 1] heeft door het (mede) aan verdachte te wijten ongeval meerdere schaafwonden en kneuzingen opgelopen en zijn herstelperiode werd op drie maanden geschat. De rechtbank acht het aannemelijk dat in het geval van [slachtoffer 1] in elk geval sprake is geweest van tijdelijke verhindering in de uitoefening van normale bezigheden.

Daarnaast is de rechtbank uit het dossier gebleken dat zich op de bewuste zondagochtend veel andere, ook kwetsbare, verkeersdeelnemers op en langs de wegen bevonden waarop verdachte (veel) te hard heeft gereden. Een mogelijk fatale aanrijding was bepaald niet denkbeeldig geweest.

De rechtbank is dan ook van oordeel dat het verkeersgedrag van de verdachte dat tot het ongeval heeft geleid, tevens kan worden aangemerkt als een overtreding van artikel 5a WVW. Daarmee heeft de verdachte de zwaarste vorm van schuld aan dat ongeval, namelijk roekeloosheid.

De rechtbank zal verdachte vrijspreken van het onder feit 1 ten laste gelegde medeplegen, omdat niet is gebleken van een nauwe en bewuste samenwerking met [medeverdachte] .

Conclusie

Op grond van al het hiervoor overwogene acht de rechtbank het onder feit 1 en 2 primair ten laste gelegde wettig en overtuigend bewezen, zoals hierna onder 4.4 weergegeven.

4.4

De bewezenverklaring

De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte

1. primair

op 28 maart 2021 te Udenhout, als verkeersdeelnemer, namelijk als bestuurder van een motorrijtuig (personenauto merk Volkswagen Golf, [kenteken] ), daarmede rijdende over de weg, de Loonsehoek zich zodanig heeft gedragen dat een aan zijn schuld te wijten verkeersongeval heeft plaatsgevonden door roekeloos,

- terwijl verdachte in het voorliggende afgelegen gereden traject reeds meermalen had gereden met een (veel) hogere snelheid dan de voor hem aldaar geldende maximum snelheid

- te rijden met een snelheid van ongeveer 133,2 km/u, en

- onvoldoende op het voor hem gelegen gedeelte van die weg en het overige verkeer heeft gelet en is blijven letten en hier onvoldoende rekening mee heeft gehouden en diens rijgedrag hier onvoldoende op heeft aangepast, en

- de voor hem rijdende [medeverdachte] links in te halen (terwijl deze zich niet uiterst rechts op de weg bevond), en

- vervolgens is gebotst tegen, althans in aanrijding gekomen met, het voertuig van die [medeverdachte] , en

- ten gevolge waarvan die [medeverdachte] met diens voertuig is gebotst tegen 2 voor hem op de weg rijdende fietsers, waardoor deze fietsers (genaamd [slachtoffer 2] en/of [slachtoffer 1] ) zwaar lichamelijk letsel of zodanig lichamelijk letsel werd toegebracht, dat daaruit tijdelijke verhindering in de uitoefening van de normale bezigheden is ontstaan, te weten voor die [slachtoffer 2] een gebroken borstwervel en een hersenschudding en voor die [slachtoffer 1] knieklachten rechter knie en rechter enkel ernstige verstuiking en meerdere schaafwonden op armen, benen, handen, gelaat en rug;

2 primair

op 28 maart 2021 te Oirschot en Oisterwijk en Biezenmortel

en Udenhout en Loon op Zand als bestuurder van een voertuig (personenauto merk Volkswagen Golf, [kenteken] ), daarmee rijdende op de weg, de Spoordonkseweg en de Oirschotsebaan en de Gemullehoekenweg en De Lind en de Heusdensebaan en de Gommelsestraat en de Groenstraat en de Schoorstraat en de Loonsehoek, zich opzettelijk zodanig heeft gedragen dat de verkeersregels in ernstige mate werden geschonden door

- meerdere keren met een te hoge snelheid, te weten snelheden tussen de 41,2 km/u en 57 km/u, althans met (aanmerkelijk) hogere snelheden dan de ter plaatse toegestane maximum snelheid van 30 km/u, te rijden, en

- meerdere keren met een te hoge snelheid, te weten snelheden tussen de 74,2 km/u en 133,2 km/u, althans met (aanmerkelijk) hogere snelheden dan de ter plaatse toegestane maximum snelheid van 60 km/u, te rijden, door welke verkeersgedragingen van verdachte levensgevaar of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor anderen te duchten was
.

Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten in de bewezenverklaring verbeterd. Verdachte is daardoor niet in zijn verdediging geschaad.

De rechtbank acht niet bewezen hetgeen meer of anders is ten laste gelegd. Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.

5. De strafbaarheid

Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de feiten uitsluiten. Dit levert de in de beslissing genoemde strafbare feiten op.

Verdachte is strafbaar, omdat niet is gebleken van een omstandigheid die zijn strafbaarheid uitsluit.

6. De strafoplegging

6.1

De vordering van de officier van justitie

De officier van justitie vordert aan verdachte op te leggen een gevangenisstraf voor de duur van zes maanden en een ontzegging van de bevoegdheid om motorrijtuigen te besturen voor een periode van twee jaar.

6.2

Het standpunt van de verdediging

De verdediging heeft bepleit om aan verdachte geen gevangenisstraf op te leggen, gelet op zijn persoonlijke omstandigheden en het overschrijden van de redelijke termijn. Zij bepleit verder om te volstaan met een onvoorwaardelijke ontzegging van de bevoegdheid om motorrijtuigen te besturen voor de tijd dat het rijbewijs al ingevorderd is geweest en een voorwaardelijk deel als stok achter de deur, zodat verdachte zijn werk als chauffeur kan behouden.

6.3

Het oordeel van de rechtbank

Aard en ernst van de feiten

Verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan het veroorzaken van een verkeersongeval door roekeloos rijgedrag. De aanrijding vond plaats in coronatijd en het was die ochtend mooi weer. Verdachte had onderweg al meerdere fietsers gezien, maar heeft pas achteraf – toen het te laat was – nagedacht over het gevaar dat zijn verkeersgedrag voor anderen vormde. Het plezier van het harde rijden en de voldoening van anderen inhalen wogen blijkbaar zwaarder dan de veiligheid van andere weggebruikers. Verdachte heeft zich bijzonder onverantwoordelijk gedragen.

Mede door zijn weggedrag zijn [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] volkomen onverwacht van achteren met hoge snelheid geraakt door de auto van [medeverdachte] tijdens hun zondagse fietstocht. Zij zijn beiden gewond geraakt, [slachtoffer 2] zelfs ernstig. Het kan niet anders dan dat de aanrijding en de grote gevolgen daarvan diepe indruk op hen hebben gemaakt. Zo heeft [slachtoffer 1] verklaard dat hij zijn fietsmaatje [slachtoffer 2] roerloos op haar buik in de sloot zag liggen en dat hij daar ontzettend van is geschrokken. Ongewild zijn ook veel anderen getuige geweest van het ernstig gevaarlijke weggedrag van verdachte en de noodlottige gevolgen daarvan.

Gelet op de ernst van de feiten en de LOVS-oriëntatiepunten voor straftoemeting zou in beginsel een onvoorwaardelijke gevangenisstraf een passende sanctie zijn. De rechtbank weegt echter in het voordeel van verdachte mee dat het vanaf het ongeval bijna tweeëneenhalf jaar heeft geduurd voordat zijn zaak op zitting kwam. Daarnaast weegt de rechtbank mee dat verdachte zijn leven op de rit lijkt te hebben en dat hij verantwoordelijkheid heeft genomen door ter zitting open te verklaren over zijn aandeel in de botsing die heeft geleid tot het letsel van [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] .

Vanwege het taakstrafverbod van artikel 22b Sr dient ook nog een onvoorwaardelijke gevangenisstraf te volgen. De rechtbank zal die beperken tot één dag.

Alles afwegend zal de rechtbank aan verdachte een gevangenisstraf voor de duur van 90 dagen opleggen, waarvan 89 dagen voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar en een taakstraf voor de duur van 240 uur. De voorwaardelijke straf is met name bedoeld om de ernst van de feiten te benadrukken en dient als stok achter de deur voor verdachte om zich goed te gedragen in het verkeer. Daarnaast zal de rechtbank een ontzegging van de rijbevoegdheid opleggen van 24 maanden, met aftrek van de tijd dat het rijbewijs ingevorderd is geweest.

7. De wettelijke voorschriften

De beslissing berust op de artikelen 9, 14a, 14b, 14c, 22c, 22d en 55 van het Wetboek van Strafrecht en de artikelen 5a, 6, 175, 177 en 179 van de Wegenverkeerswet 1994 zoals deze artikelen luidden ten tijde van het bewezenverklaarde.

8. De beslissing

De rechtbank:

Bewezenverklaring

- verklaart het tenlastegelegde bewezen, zodanig als hierboven onder 4.4 is omschreven;

- spreekt verdachte vrij van wat meer of anders is ten laste gelegd;

Strafbaarheid

- verklaart dat het bewezenverklaarde de volgende strafbare feiten oplevert:

eendaadse samenloop van:
feit 1 primair: overtreding van artikel 6 van de Wegenverkeerswet 1994, terwijl de schuld bestaat in roekeloosheid en het een ongeval betreft waardoor een ander lichamelijk letsel wordt toegebracht;
en

feit 2 primair: overtreding van artikel 5a van de Wegenverkeerswet 1994;

- verklaart verdachte strafbaar;

Strafoplegging

- veroordeelt verdachte tot
een taakstraf van 240 (tweehonderdveertig) uren ;

- beveelt dat indien verdachte de taakstraf niet naar behoren verricht,
vervangende hechtenis zal worden toegepast van
120 (honderdtwintig) dagen ;

- veroordeelt verdachte tot een gevangenisstraf van
90 (negentig) dagen ;

- bepaalt dat een
gedeelte van deze gevangenisstraf groot 89 (negenentachtig) dagen niet ten uitvoer zal worden gelegd, tenzij de rechter later anders mocht gelasten, omdat verdachte voor het einde van de
proeftijd van 2 (twee) jaar na te melden voorwaarde niet heeft nageleefd;

- stelt als
algemene voorwaarde dat verdachte zich voor het einde van de proeftijd niet schuldig maakt aan een strafbaar feit;

Bijkomende straffen

- veroordeelt verdachte tot
een ontzegging van de bevoegdheid om motorrijtuigen te besturen van twee jaar ;

- bepaalt dat
de tijd dat het rijbewijs van verdachte ingehouden is geweest hierop in mindering wordt gebracht.

Dit vonnis is gewezen door mr. D. van Kralingen, voorzitter, mr. J.C.A.M. Los en mr. S.H. van Nieuwkerk, rechters, in tegenwoordigheid van mr. A.C.L.J. Luijten, griffier, en is uitgesproken ter openbare zitting op 24 augustus 2023.

Mr. S.H. van Nieuwkerk is buiten staat dit vonnis mede te ondertekenen.