ECLI:NL:RBZWB:2023:2860

Uitspraak

RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT

Zittingsplaats Breda

Bestuursrecht

zaaknummer: BRE 21/4316

uitspraak van de enkelvoudige kamer van 24 april 2023 in de zaak tussen

[naam eiseres] , uit [plaatsnaam] , eiseres

(gemachtigde: mr. B.B. van Vliet),

het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Geertruidenberg

(gemachtigde: ing. P.P. van den Bos en [naam gemachtigde] ).

Als derde-partij neemt aan de zaak deel:
[naam derde-partij]uit [plaatsnaam] ( [naam derde-partij] )

(gemachtigde: mr. E.C.J. Wouters).

Inleiding

1. In deze uitspraak beoordeelt de rechtbank het beroep van eiseres tegen het verlenen van een vergunning voor het bouwen van een loods aan de [adres] 5a te [plaatsnaam] aan [naam derde-partij] .

1.1.

Het college heeft de vergunning met het besluit van 24 maart 2021 verleend. Op 4 mei 2021 is een gewijzigde vergunning verleend, omdat de afstand tot de perceelsgrens op de tekening was aangepast. Met het bestreden besluit van 30 augustus 2021 op het bezwaar van eiseres heeft het college de vergunning in stand gelaten.

1.2.

Het college heeft op het beroep gereageerd met een verweerschrift. [naam derde-partij] heeft ook schriftelijk gereageerd.

1.3.

De rechtbank heeft het beroep op 13 maart 2023 op zitting behandeld. Hieraan hebben deelgenomen: [naam vertegenwoordiger 1] namens eiseres, de gemachtigde van eiseres, dr. ir. N.P.M Scholten als getuige/deskundige namens eiseres, de gemachtigden van het college, [naam vertegenwoordiger 2] en [naam vertegenwoordiger 3] , beide werkzaam bij de brandweer, namens het college, [naam vertegenwoordiger 4] namens [naam derde-partij] en de gemachtigde van [naam derde-partij] .

Beoordeling door de rechtbank

2. De rechtbank beoordeelt of het college op goede gronden vergunning heeft verleend voor het bouwen van een loods in afwijking van het bestemmingsplan op het adres [adres] 5a te [plaatsnaam] . Zij doet dat onder meer aan de hand van de beroepsgronden van eiseres.

2.1

Ter zitting heeft eiseres de beroepsgrond met betrekking tot de vloer ingetrokken. Ook is ter zitting besproken van welke bekendmakingsdatum uit moet worden gegaan in verband met de tijdigheid van het beroep. Partijen zijn het er over eens dat dat de tweede toezending van 2 september 2021 moet zijn, omdat de eerste toezending verkeerd was geadresseerd. Dat is ook niet meer in geschil. De rechtbank zal daarom niet meer op deze punten ingaan in de beoordeling.

3. De rechtbank zal het beroep ongegrond verklaren
.Hierna legt de rechtbank uit hoe zij tot dit oordeel komt en welke gevolgen dit oordeel heeft.

Wettelijk kader

4. De voor de beoordeling van de beroepen belangrijke wet- en regelgeving is te vinden in de bijlage bij deze uitspraak.

Inhoudelijke beoordeling

Is eiseres voldoende gehoord in de bezwaarfase?

5. Eiseres klaagt erover dat ze door het late verweerschrift van het college in de bezwaarfase pas laat een tegenrapport door het Expertisecentrum Regelgeving Bouw (ERB) op kon laten maken over de brandveiligheid en dat de commissie bezwaarschriften dit tegenrapport daarom ten onrechte niet mee heeft willen nemen in haar advisering.

5.1

Het college stelt dat de inhoud van dit rapport wel degelijk door de commissie is meegenomen in de advisering voor zover die inhoud in de pleitnotitie van eiseres was verwerkt. Verder heeft het college het tegenrapport zelf betrokken bij de besluitvorming.

5.2

Deze beroepsgrond slaagt niet. Eiseres wilde het tegenrapport indienen tijdens de digitale hoorzitting. De rechtbank is met de commissie eens dat dit in strijd met de goede procesorde is, nu eiseres geen goede reden had voor de late indiening van het rapport. De commissie bezwaarschriften is overigens wel ingegaan op het punt brandveiligheid in haar advies naar aanleiding van de opmerking van eiseres daarover tijdens de hoorzitting. Eiseres is dus voldoende gehoord in de bezwaarfase.

Mocht het college vergunning verlenen in strijd met het bestemmingsplan?

6. Op het perceel waarvoor de omgevingsvergunning is verleend is het bestemmingsplan [naam bestemmingsplan 1] , eerste herziening van toepassing. Het perceel heeft hierin de bestemming ‘kleine bedrijven’. Op grond van dit bestemmingsplan moet een afstand tot de zijdelingse perceelsgrens van 4 m in acht worden genomen.^[1]Niet in geschil is dat het bouwplan in strijd is met het bestemmingsplan omdat deze minimale afstand van 4 m aan de zuidzijde wordt overschreden, zodat de afstand tot de perceelsgrens daar nog maar 0,55 m bedraagt. Het bouwplan is daarom in strijd met strijd met het bestemmingsplan en het college moet dan kijken of er gebruik kan worden gemaakt van de bevoegdheid om in afwijking van het bestemmingsplan vergunning te verlenen met toepassing van artikel 2.12 van de Wabo.^[2]In dit geval heeft het college die bevoegdheid op grond van het bestemmingsplan.^[3]Het college heeft hierin beleidsruimte. De rechtbank moet dit terughoudend toetsen en zal dat hieronder doen.

Heeft het college op goede gronden vergunning verleend in strijd met het bestemmingsplan?

7. Eiseres zet vraagtekens bij de afwijking van het bestemmingsplan. Het is onduidelijk of slechts aan één kant van het perceel de afwijkingsbevoegdheid wordt toegepast. Niet duidelijk is hoe breed het perceel is, zodat mogelijk ook aan de andere zijde de 4 m afstand niet in acht wordt genomen.

Daarnaast heeft het college onvoldoende onderbouwd waarom hij meewerkt met de afwijkingsbevoegdheid. Het college stelt slechts dat er geen ruimtelijke bezwaren zijn, maar verzuimt mee te wegen dat de afstand van 4 m ook is opgenomen om brandoverslag tegen te gaan.

7.1

Het college geeft aan dat er geen ruimtelijke bezwaren zijn tegen de kortere afstand tot de perceelsgrens. In het gebied is vaker gebruik gemaakt van de afwijkingsbevoegdheid. Bovendien komt de bebouwing nu dichter bij een perceel dat eigendom is van de gemeente.

Daarnaast bevestigen het college en [naam derde-partij] dat de afstand van de nieuwe bebouwing tot de perceelsgrens aan de kant van eiseres 4 m bedraagt. Het perceel is 17,081 m breed. De breedte van de nieuwe loods is 12,53 m. Aan de andere kant blijft een afstand van 0,55 m over en dat wordt acceptabel geacht.

7.2

Deze beroepsgrond slaagt niet. Het is voldoende aannemelijk dat de afstand van 4 m tot de zijdelingse perceelsgrens slechts aan één zijde wordt overschreden. Het college heeft met verwijzing naar de situatie ter plaatse voldoende aannemelijk gemaakt dat een kortere afstand aan één zijde past in een goede ruimtelijke ordening. Eiseres heeft niet gemotiveerd waarom dit niet zo zou zijn.

De enige reden die eiseres concreet aangeeft waarom een grotere afstand in acht moet worden genomen is de brandveiligheid. Uit de toelichting bij artikel 10 van het bestemmingsplan blijkt niet dat dit de reden is van de minimale afstand tot de perceelsgrens. In de toelichting vooral wordt gesproken over een open karakter van het gebied. In het gebied wordt de afwijkingsbevoegdheid om bouwen dichter op de zijdelingse perceelsgrens toe te staan vaker gebruikt. Niet is gesteld of gebleken dat dit stedenbouwkundig onaanvaardbaar is.

Voor zover deze minimale afstand is opgenomen op de brandveiligheid te borgen en brandoverslag te voorkomen, oordeelt de rechtbank dat deze belangen vooral geborgd in de brandveiligheidsvoorschriften uit het bouwbesluit. Indien daar aan wordt voldaan, acht de rechtbank een kortere afstand tot de perceelsgrens, ook vanuit het oogpunt van brandveiligheid aanvaardbaar. De rechtbank zal dit apart toetsen.

Kan eiseres een beroep doen op de brandveiligheidsvoorschriften?

8. Het college en [naam derde-partij] stellen dat de rechtbank niet mag toetsen aan de brandveiligheidsvoorschriften op grond van artikel 8:69a van de Awb (relativiteitsvereiste). Deze norm die brandoverslag moet voorkomen is opgenomen ter bescherming van de belangen van gebruikers van het pand en eigenaren van naastgelegen panden. Eiseres was ten tijde van het besluit geen eigenaar van het perceel ten opzichte waarvan de afwijkingsmogelijkheid is toegepast en waarbij er dus daadwerkelijk sprake is van een risico op brandoverslag. Dat er gesprekken waren met de gemeente om die grond mogelijk te kopen, maakt dat niet anders, nu er nog geen koopovereenkomst was.

8.1

Er is geen beletsel voor de rechtbank om te toetsen aan de brandveiligheidseisen. Brandveiligheidseisen zijn opgenomen ter voorkoming van brandoverslag. Dit voorschrift geldt in eerste instantie ter bescherming van eigenaren van belendende percelen.^[4]Dat eiseres ten tijde van het bestreden besluit alleen eigenaar was van het perceel waar de afstand van 4 m tot de perceelsgrens wel wordt aangehouden, maakt dit niet anders. Ook eigenaren van andere belendende percelen ondervinden de gevolgen als een brand overslaat en daardoor groter wordt.

8.2

Bovendien was eiseres ten tijde van het nemen van het bestreden besluit in overleg met het college over de aankoop van het perceel. Feitelijk was de koop al overeengekomen en was er overeenstemming over de voorwaarden. Daarmee was de koop nog niet formeel gesloten, maar waren de onderhandelingen al wel in een dusdanig stadium dat eiseres op basis daarvan al wel belanghebbende was.

Toetsingskader brandveiligheidseisen

9. Op grond van artikel 2.84, eerste lid, van het Bouwbesluit 2012 is een weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (wbdbo) vereist van tenminste 60 minuten.

9.1

De omgevingsvergunning voor de loods is op 19 november 2020 aangevraagd. Tussen partijen is niet in geschil dat op die datum NEN [nen-nummer 1] van toepassing was. Sinds 1 januari 2021 verwijst het Bouwbesluit 2012 naar NEN [nen-nummer 2] en NEN [nen-nummer 3] . Op grond van artikel 9.1, zesde lid, van het Bouwbesluit 2012 blijven echter de oude versies van de NEN-normen het toetsingskader voor vergunningaanvragen die voor 1 januari 2021 zijn ingediend. Het college hoefde dus niet, zoals eiseres stelt, te toetsen aan NEN [nen-nummer 2] . Het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (BBL) is nog niet in werking getreden, zodat de aanvraag ook daaraan niet getoetst hoeft te worden.

9.2

De loods is in de omgevingsvergunning gesitueerd op 0,55 meter van de perceelgrens met dit perceel. Dit betekent dat tussen de loods en de spiegelsymmetrische (fictieve) loods als bedoeld in artikel 2.84, achtste lid, van het Bouwbesluit 2012 een afstand van 1,10 meter zit. Om aan de wbdbo-eis te voldoen moet de loods dus worden uitgevoerd met brandwerende gevels.

Voldoet de loods aan de wbdbo-eis van tenminste 60 minuten?

10. Vaststaat dat het hier gaat om een loods MetaalbouwSysteem 209 DUO met verticale buitenbeplating, 130 mm steenwol en gesloten binnendoos van 90/500 mm van fabrikant [naam fabrikant] . De naar het kadastraal perceel 3393 (inmiddels 4133) gekeerde zijde is een wand zonder ramen of deuren. De loods is uitgevoerd als één brandcompartiment en heeft een gebruiksoppervlakte van 603 m². De gevelhoogte is 5,75 m en de lengte van de loods is 48,11 m.

10.1

De brandweer heeft haar advies gebaseerd op de informatie van de fabrikant over de brandwerendheid van de loods. De gegevens van de fabrikant zijn gebaseerd op classificatierapporten van [naam bedrijf] en de classificaties zijn uitgevoerd conform NEN [nen-nummer 4] (en EN [nummer] ). De brandweer vindt dat deze classificaties nog steeds bruikbaar zijn. De rechtbank ziet geen aanleiding om hieraan te twijfelen.

binnen → buiten

buiten → binnen

vlamdichtheid E

WBD 240 minuten

WBD 245 minuten

E 120

E 120-ef

straling W

WBD 240 minuten

WBD 245 minuten

EW 120

EW 120-ef

thermische isolatie

WBD 48 minuten

WBD 65 minuten

EI 45 (hoogte tot 4 meter)

EI 60-ef (hoogte tot 4 meter)

EI 30 (hoogte 4-12 meter)

EI 45-ef (hoogte 4-12 meter)

10.2

Op grond van NEN [nen-nummer 1] betekent dit dat in een situatie als hier aan de orde - waarbij de loods en de spiegelsymmetrische loods weliswaar op een afstand met 1,10 meter van elkaar liggen, maar de brandweer de gevels niet (voldoende) kan bereiken gelet op de lengte van de loods - de brandwerendheden van de gevels samen 60 minuten moeten zijn. Dit betekent dat de gevel:

óf een brandwerendheid van 30 minuten van binnen naar buiten én een brandwerendheid van 30 minuten van buiten naar binnen moet hebben;

óf een brandwerendheid van 60 minuten van binnen naar buiten;

óf een brandwerendheid van 60 minuten van buiten naar binnen;

een andere combinatie die samen tot een brandwerendheid van 60 minuten leidt.

Afhankelijk van de keuze geldt voor de gevelsteunende draagconstructie een eis van 60 minuten (b), 30 minuten (a) of géén eis (c).

10.3

De brandweer stelt dat de brandwerendheid van de gevel voldoet, omdat volgens de tabel van de fabrikant van buiten naar binnen de weerstand tegen branddoorslag (wbd) 245 minuten is. De wbd ten aanzien van de thermische isolatie van buiten naar binnen is 65 minuten, de vlamdichtheid en temperatuur (EI) external fire (ef) van buiten naar binnen 45 minuten en de EI van binnen naar buiten 30 minuten. Dat is ruim voldoende.

10.4

Eiseres en haar adviseur stellen dat niet de EI-ef in deze situatie bepalend is, maar de EI volle brandcurve, omdat de loods en de spiegelsymmetrische loods dicht op elkaar staan en de loods gebruikt gaat worden voor de opslag van boten, caravans en campers.

10.5

De rechtbank stelt vast dat tussen de gevels van de loods en de spiegelsymmetrische loods een afstand is van 1,10 meter. De rechtbank concludeert hieruit dat er sprake is van een situatie van brandoverslag via de buitenlucht en niet van branddoorslag.^[5]

Daar komt bij dat de gevel van de loods niet alleen brandwerend is uitgevoerd van buiten naar binnen, maar uiteraard ook van binnen naar buiten.

Op de bouwtekeningen ziet de rechtbank bovendien dat de stalen draagconstructie (deels) bouwkundig is geïntegreerd met buitenbeplating en steenwol. Eiseres heeft in het licht daarvan haar enkele stelling dat de stalen draagconstructie slechts een brandwerendheid van 20 minuten heeft (en niet van 30 minuten), onvoldoende onderbouwd.

De rechtbank kan de brandweer volgen in de conclusie dat een combinatie van:

een wbd van 65 minuten van buiten naar binnen en een EI 45-ef van buiten naar binnen met een EI 30 van binnen naar buiten als het gaat over thermische isolatie,
een wbd van 245 minuten als het gaat over vlamdichtheid en straling,
en een afstand tussen de loods en de spiegelsymmetrische loods van 1,10 meter,

een wbdbo van tenminste 60 minuten maakt.

De brandweer heeft ten slotte op de zitting toegelicht dat het reëel is te veronderstellen dat de staalconstructie van de loods bij een brand naar binnen zal instorten, omdat het dak als eerste zal bezwijken en dan de zijwanden mee naar binnen trekt. De rechtbank begrijpt dat dit relevant is omdat het instorten van de brandende loods dan geen vermindering van de brandwerende prestatie van de spiegelsymmetrische loods zal veroorzaken.

Het college heeft er tenslotte op gewezen dat voor een nieuw te bouwen loods op het perceel 4133 op grond van het bestemmingsplan een minimale afstand tot de perceelsgrens van 4 meter geldt. Dit betekent dat er feitelijk altijd minimaal een afstand van 4,55 meter tussen de loodsen zal zijn.

10.6

De rechtbank is van oordeel dat het college en de brandweer voldoende hebben onderbouwd en toegelicht waarom de loods voldoet aan artikel 2.84. van het Bouwbesluit. Deze beroepsgrond van eiseres slaagt daarom niet.

Conclusie en gevolgen

11. Het beroep is ongegrond. Het bestreden besluit kan in stand blijven. Dat betekent dat er ook geen aanleiding is voor een proceskostenvergoeding of vergoeding van het griffierecht.

Beslissing

De rechtbank verklaart het beroep ongegrond.

Deze uitspraak is gedaan door mr. L.P. Hertsig, rechter, in aanwezigheid van mr. L.M. de Leeuw van Weenen, griffier op 24 april 2023 en openbaar gemaakt door middel van geanonimiseerde publicatie op rechtspraak.nl.

griffier

rechter

Een afschrift van deze uitspraak is verzonden aan partijen op:

Informatie over hoger beroep

Een partij die het niet eens is met deze uitspraak, kan een hogerberoepschrift sturen naar de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State waarin wordt uitgelegd waarom deze partij het niet eens is met deze uitspraak. Het hogerberoepschrift moet worden ingediend binnen zes weken na de dag waarop deze uitspraak is verzonden.

Bijlage: voor deze uitspraak belangrijke wet- en regelgeving

Algemene wet bestuursrecht

Artikel 8:69a

De bestuursrechter vernietigt een besluit niet op de grond dat het in strijd is met een geschreven of ongeschreven rechtsregel of een algemeen rechtsbeginsel, indien deze regel of dit beginsel kennelijk niet strekt tot bescherming van de belangen van degene die zich daarop beroept.

Bouwbesluit 2012

Afdeling 2.10. Beperking van uitbreiding van brand

Artikel 2.84. Weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag

1. De volgens NEN 6068 bepaalde weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag van een brandcompartiment naar een ander brandcompartiment, naar een besloten ruimte waardoor een extra beschermde vluchtroute voert, naar een niet besloten veiligheidsvluchtroute en naar een liftschacht van een brandweerlift is ten minste 60 minuten.

8. Bij het bepalen van de weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag van een

brandcompartiment naar een ruimte van een op een aangrenzend perceel gelegen gebouw wordt voor het op het andere perceel gelegen gebouw uitgegaan van een identiek maar spiegelsymmetrisch ten opzichte van de perceelsgrens gelegen gebouw. (…)

Artikel 9.1. Algemeen overgangsrecht

6. Op een aanvraag om vergunning voor het bouwen of voor brandveilig gebruik, een

gebruiksmelding of een sloopmelding, gedaan voor het tijdstip waarop een wijziging van dit besluit in werking treedt, alsmede met betrekking tot enig bezwaar of beroep, ingesteld tegen een beslissing omtrent een dergelijke aanvraag of melding, blijven de voorschriften van dit besluit en de daarop berustende bepalingen van toepassing, die golden op het tijdstip waarop de aanvraag of melding werd gedaan.

Regeling Bouwbesluit 2012

Artikel 1.2

1. Waar bij het besluit of deze regeling is verwezen naar een BRL, NEN, NEN-EN, NTA, NVN, of V, is in bijlage I en voor zover het een in de afdelingen 2.1 en 2.2 van het besluit aangewezen NEN-EN betreft in bijlage II bij deze regeling bepaald welke uitgave daarvan van toepassing is.

Bijlage I verwijst vanaf 1 januari 2021 naar NEN [nen-nummer 2] en NEN [nen-nummer 3] .

Bestemmingsplan [naam bestemmingsplan 2]

Artikel 10. Kleine bedrijven

Artikel 10.2.2. onder d: gebouwen mogen uitsluitend worden gesitueerd met inachtneming van een afstand van tenminste 4 meter uit de grenzen van het bouwperceel (…)

Artikel 10.3.3, aanhef en onder a: burgemeester en wethouders kunnen vrijstelling verlenen van het bepaalde onder 10.2.2. onder d teneinde aan één zijdelingse perceelsgrens bebouwing toe te staan in afwijking van de voorgeschreven afstand.