ECLI:NL:RBZWB:2022:6902

Rechtbank Zeeland-West-Brabant

Datum uitspraak
16 november 2022
Publicatiedatum
21 november 2022
Zaaknummer
02-001463-03
Instantie
Rechtbank Zeeland-West-Brabant
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Op tegenspraak
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Verlenging van terbeschikkingstelling met voorwaarden na advies van reclassering en gedragsdeskundige

Op 16 november 2022 heeft de Rechtbank Zeeland-West-Brabant uitspraak gedaan in de zaak van een betrokkene die onderworpen is aan terbeschikkingstelling (tbs) met verpleging van overheidswege. De rechtbank heeft de vordering van de officier van justitie tot verlenging van de tbs met één jaar toegewezen. De betrokkene, die in het verleden is veroordeeld voor poging doodslag en bedreiging, heeft zich in een gestructureerde omgeving redelijk stabiel kunnen ontwikkelen, maar er zijn nog steeds risico's op delictgedrag. De reclassering en een externe gedragsdeskundige hebben geadviseerd om de tbs te verlengen, gezien de aanhoudende problematiek van de betrokkene, waaronder een autismespectrumstoornis en een stoornis in het gebruik van alcohol en cannabis. De rechtbank heeft vastgesteld dat de betrokkene zich aan de voorwaarden houdt, maar dat er nog steeds begeleiding en toezicht nodig zijn om de veiligheid van anderen te waarborgen. De rechtbank heeft het aanhoudingsverzoek van de verdediging afgewezen en de voorwaarden voor de tbs aangepast, waarbij de voorwaarde van begeleiding door het FACT-team is komen te vervallen. De rechtbank heeft de beslissing genomen met inachtneming van de wettelijke criteria voor verlenging van de tbs, waarbij de veiligheid van anderen en het recidivegevaar centraal stonden.

Uitspraak

RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT
Strafrecht
Zittingsplaats Breda
Parketnummer: 02-001463-03
beslissing van de meervoudige kamer van 16 november 2022
op de vordering van de officier van justitie tot verlenging van de terbeschikkingstelling met voorwaarden van
[betrokkene],
geboren op [geboortedag] 1970 te [geboorteplaats] ,
wonende te [adres] ,
hierna te noemen: betrokkene.

1.De stukken

Het dossier bevat onder meer de volgende stukken:
- de vordering van de officier van justitie van 14 september 2022, ingediend op
15 september 2022, die strekt tot verlenging van de terbeschikkingstelling met voorwaarden (hierna: de tbs) met één jaar;
- het rapport van de reclassering van 2 september 2022, waarin wordt ingegaan op de naleving van de voorwaarden en wordt geadviseerd de tbs te verlengen met één jaar;
- het rapport van [psychiater] van 25 augustus 2022, waarin wordt geadviseerd de tbs te continueren.

2.De procesgang

Bij arrest van het gerechtshof ’s-Hertogenbosch van 17 oktober 2003 is betrokkene wegens poging doodslag en bedreiging veroordeeld tot een gevangenisstraf van negen maanden en tbs met verpleging van overheidswege. De rechtbank constateert dat het hier gaat om een misdrijf als bedoeld in artikel 38e, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht.
De tbs met verpleging van overheidswege is door deze rechtbank bij beslissing van
18 januari 2022 voorwaardelijk beëindigd onder de volgende voorwaarden:
Algemene voorwaarden
* Betrokkene maakt zich niet schuldig aan een strafbaar feit;
* Betrokkene gaat niet naar het buitenland of het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden, zonder toestemming van de reclassering;
* Betrokkene verleent medewerking aan het verstrekken van een actuele foto aan de
reclassering ten behoeve van eventuele opsporing;
* Betrokkene verleent medewerking aan reclasseringstoezicht. Deze medewerking houdt onder andere, maar niet uitsluitend, in:
- medewerking verlenen aan het nemen van een of meer vingerafdrukken of het ter
inzage aanbieden van een geldig identiteitsbewijs (als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de identificatieplicht) ten behoeve van het vaststellen van de identiteit;
  • zich melden op afspraken bij de reclassering, zo vaak de reclassering dat nodig acht;
  • zich houden aan de voorschriften en aanwijzingen van de reclassering, die nodig zijn voor de uitvoering van het toezicht of om betrokkene te bewegen tot het naleven van de voorwaarden;
  • medewerking verlenen aan huisbezoeken;
  • inzicht geven aan de reclassering over de voortgang van begeleiding of behandeling
door andere instellingen/hulpverleners;
  • niet verhuizen of van adres veranderen zonder toestemming van de reclassering;
  • medewerking verlenen aan het uitwisselen van informatie met personen en instanties die contact hebben met betrokkene, als dat van belang is voor het toezicht.
Bijzondere voorwaarden
* Betrokkene verblijft binnen [zorginstelling] (of soortgelijke zorginstelling) in afstemming met en zolang de zorginstelling en reclassering dat nodig achten. Hij stelt zich begeleidbaar op en conformeert zich aan de gemaakte afspraken conform het begeleidingsplan van [zorginstelling] ;
* Betrokkene houdt zich aan de huisregels en aanwijzingen die de zorginstelling aan hem geeft in het kader van zijn verblijf;
* Betrokkene verleent zijn medewerking aan begeleiding vanuit het FACT Transfore, of
soortgelijke instelling, stelt zich begeleidbaar op en betracht openheid;
* Betrokkene conformeert zich aan de afspraken die gemaakt zijn op het gebied van zijn
dagelijkse bezigheden, sociale contacten en vrije tijd. Wijzigingen kunnen plaatsvinden na
overleg met [zorginstelling] en de reclassering;
* Betrokkene betracht openheid en zal inzicht geven in zijn sociaal netwerk. Hij verleent de
reclassering toestemming om in contact te treden met zijn sociale netwerk indien dat
geïndiceerd wordt geacht;
* De verloven van betrokkene vinden plaats met instemming van de reclassering en de
Zorginstelling. Uitbreiding en verruiming kan plaatsvinden in onderlinge afstemming;
* Betrokkene neemt de medicatie, zoals deze is voorgeschreven door de behandelend
arts/psychiater, zolang als de behandelaars dit nodig achten;
* Betrokkene blijft abstinent van alcohol en drugs. Op indicatie werkt betrokkene mee aan
urinecontroles of blaastesten;
* Betrokkene verleent zijn medewerking aan een goed financieel beheer, ook als dit inhoudt een bewindvoering. Er wordt toezicht gehouden op de financiën van betrokkene. Deze worden aan de hand van een financieel plan regelmatig met betrokkene doorgenomen.
Tijdens het onderzoek ter openbare terechtzitting van de rechtbank van 2 november 2022 is gehoord de officier van justitie mr. P. Emmen. Ook is gehoord betrokkene, bijgestaan door zijn raadsvrouw mr. D.N.A. Brouns, advocaat te Amsterdam. Als deskundige is gehoord
[deskundige] , reclasseringsmedewerker.

3.Het advies van de reclassering

De reclassering heeft in het rapport van 2 september 2022 verslag gedaan over de voortgang van de maatregel. Uit dit verslag is gebleken dat betrokkene in [zorginstelling] , een gestructureerde en passende woonomgeving, in combinatie met medicatiegebruik, redelijk stabiel functioneert. Door de problematiek van betrokkene zijn er regelmatig irritaties en loopt de spanning soms hoog op, maar betrokkene kan zich relatief snel herstellen en toont zelfinzicht. Betrokkene lijkt zich door de huidige benadering binnen [zorginstelling] meer gezien en gehoord te voelen. Er is aandacht voor zijn behoefte aan nabijheid en eigen ruimte. Er zijn een aantal incidenten geweest, waarvan één heeft geleid tot een time-out. Betrokkene heeft niet de wens altijd binnen [zorginstelling] te blijven wonen maar hij beseft zich dat de structuur die hem daar wordt geboden voorlopig nodig is. Er is sprake van een soms wat grillig verloop van periodes met incidenten en rustigere periodes. Een verlenging van de tbs met één jaar is daarom op zijn plaats, zodat er tijd is voor verdere stabilisatie en inbedding van betrokkene. De risico’s op delictgedrag worden zonder externe ondersteuning in een gestructureerde omgeving ingeschat als matig tot hoog.
Ter zitting heeft de deskundige hieraan nog toegevoegd dat betrokkene over ongeveer een week naar een nieuwe locatie gaat, waar hij meer zelfstandigheid krijgt. In principe gaat het goed met betrokkene, er is sprake van een stijgende lijn. Het is nog wel belangrijk om af te wachten hoe het gaat op de nieuwe locatie en hoe betrokkene daar omgaat met omstandigheden waar hij geen invloed op heeft, zoals buren. De begeleiding vanuit het FACT-team is afgerond, die voorwaarde zou kunnen komen te vervallen. [zorginstelling] bekostigt het komende jaar het reizen van betrokkene naar zijn familie.

4.Het advies van de externe gedragsdeskundige

Uit het rapport van [psychiater] van 25 augustus 2022 blijkt dat er bij betrokkene sprake is van een autismespectrumstoomis en een stoornis in het gebruik van alcohol en cannabis, in langdurige remissie in een gereguleerde omgeving. Het recidiverisico ligt besloten in de autismespectrumstoomis van betrokkene.
Voor een adequaat risicomanagement is een professionele setting met adequate begeleiding en medicatie nodig. Betrokkene moet worden begeleid met betrekking tot het omgaan met prikkels en met betrekking tot de interpretatie van datgene wat hij van anderen waarneemt.
Bij het wegvallen van de huidige beschermende context kan het risico op verbaal gewelddadig gedrag oplopen tot hoog en het risico op ernstig gewelddadig gedrag tot matig.
Gelet op het feit dat interventies en bemoeienis vanuit de reclassering nog steeds nodig zijn, wordt geadviseerd de tbs te verlengen, zodat betrokkene nader kan worden ingebed in de huidige setting. Een verlenging van twee jaar zou daar voldoende tijd voor moeten bieden. Vanuit gedragskundige overwegingen wordt aan de rechtbank ter overweging gegeven om de stand van zaken na één jaar te toetsen, omdat dit betrokkene het nodige perspectief zal bieden.

5.Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie is ter zitting bij de vordering de tbs met één jaar te verlengen gebleven. De officier van justitie merkt op dat er sprake is van een stijgende lijn maar dat een verlenging van één jaar nog nodig is om te kijken hoe het gaat op de nieuwe locatie.

6.Het standpunt van de verdediging

Betrokkene heeft ter zitting verklaard dat het op dit moment goed gaat. Er zijn een aantal dingen voorgevallen maar nu gaat het beter. Hij verhuist op korte termijn naar een ander appartement met maar één buurman en dat vindt hij prettig. Aan de ene kant begrijpt hij de vordering van de officier van justitie maar aan de andere kant vindt hij ook dat hij al heel lang in het tbs-kader zit.
De verdediging heeft primair verzocht de beslissing op de vordering van de officier van justitie aan te houden, zodat over drie maanden kan worden gekeken hoe het gaat met betrokkene op de nieuwe locatie en of beëindiging van de tbs dan aan de orde kan zijn. Subsidiair heeft de verdediging verzocht de tbs te verlengen met één jaar en de voorwaarde ten aanzien van het FACT-team te schrappen.

7.Het oordeel van de rechtbank

De rechtbank is bevoegd om van de vordering kennis te nemen omdat zij in eerste aanleg kennis heeft genomen van de misdrijven ter zake waarvan de tbs is gelast.
De tbs kan slechts worden verlengd als de veiligheid van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen de verlenging van de tbs eist. Het recidivegevaar moet nog aanwezig zijn en moet voortvloeien uit een ziekelijke stoornis en/of een gebrekkige ontwikkeling van de geestvermogens. Uit het advies van de reclassering en de externe gedragsdeskundige is gebleken dat bij betrokkene nog altijd sprake is van een autismespectrumstoomis en een stoornis in het gebruik van alcohol en cannabis, in langdurige remissie. Bij het wegvallen van het kader van de tbs wordt het recidiverisico ingeschat als matig tot hoog. Gelet hierop wordt naar het oordeel van de rechtbank aan de wettelijke criteria voor verlenging van de tbs voldaan.
De rechtbank stelt vast dat er in het functioneren van betrokkene sprake is van een stijgende lijn en dat betrokkene binnenkort verhuist naar een andere, meer zelfstandige, setting. Hoe betrokkene daar zal functioneren is op dit moment nog onzeker. Een periode van drie maanden is naar het oordeel van de rechtbank te kort om in te kunnen schatten of er dan sprake is van een bestendige lijn. Om die reden zal het aanhoudingsverzoek van de verdediging worden afgewezen.
Met een verlenging van één jaar kan betrokkene rustig en goed worden ingebed in de nieuwe setting, zodat op een volgende verlengingszitting wellicht perspectief bestaat op beëindiging van de tbs.
De rechtbank zal de tbs van betrokkene daarom verlengen voor de duur van één jaar.
Gelet op hetgeen hierboven is overwegen, wordt naar het oordeel van de rechtbank het beginsel van subsidiariteit daarmee niet geschonden en wordt ook aan het beginsel van proportionaliteit voldaan.
Gelet op hetgeen door de deskundige naar voren is gebracht - dat de begeleiding vanuit het FACT-team is afgerond - zal de rechtbank de voorwaarden wijzigen, in die zin dat de voorwaarde die ziet op deze begeleiding zal komen te vervallen.

8.De beslissing

De rechtbank:
- verlengt de termijn van de terbeschikkingstelling met voorwaarden van betrokkene met
één (1) jaaren wijst daarmee het aanhoudingsverzoek van de verdediging af;
- wijzigt de voorwaarden in die zin dat de voorwaarde ten aanzien van het
FACT Transfore komt te vervallen.
De geldende voorwaarden luiden daarmee nu als volgt:
Algemene voorwaarden
* Betrokkene maakt zich niet schuldig aan een strafbaar feit;
* Betrokkene gaat niet naar het buitenland of het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden, zonder toestemming van de reclassering;
* Betrokkene verleent medewerking aan het verstrekken van een actuele foto aan de
reclassering ten behoeve van eventuele opsporing;
* Betrokkene verleent medewerking aan reclasseringstoezicht. Deze medewerking houdt onder andere, maar niet uitsluitend, in:
- medewerking verlenen aan het nemen van een of meer vingerafdrukken of het ter
inzage aanbieden van een geldig identiteitsbewijs (als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de identificatieplicht) ten behoeve van het vaststellen van de identiteit;
  • zich melden op afspraken bij de reclassering, zo vaak de reclassering dat nodig acht;
  • zich houden aan de voorschriften en aanwijzingen van de reclassering, die nodig zijn voor de uitvoering van het toezicht of om betrokkene te bewegen tot het naleven van de voorwaarden;
  • medewerking verlenen aan huisbezoeken;
  • inzicht geven aan de reclassering over de voortgang van begeleiding of behandeling
door andere instellingen/hulpverleners;
  • niet verhuizen of van adres veranderen zonder toestemming van de reclassering;
  • medewerking verlenen aan het uitwisselen van informatie met personen en instanties die contact hebben met betrokkene, als dat van belang is voor het toezicht.
Bijzondere voorwaarden
* Betrokkene verblijft binnen [zorginstelling] (of soortgelijke zorginstelling) in afstemming met en zolang de zorginstelling en reclassering dat nodig achten. Hij stelt zich begeleidbaar op en conformeert zich aan de gemaakte afspraken conform het begeleidingsplan van [zorginstelling] ;
* Betrokkene houdt zich aan de huisregels en aanwijzingen die de zorginstelling aan hem geeft in het kader van zijn verblijf;
* Betrokkene conformeert zich aan de afspraken die gemaakt zijn op het gebied van zijn
dagelijkse bezigheden, sociale contacten en vrije tijd. Wijzigingen kunnen plaatsvinden na
overleg met [zorginstelling] en de reclassering;
* Betrokkene betracht openheid en zal inzicht geven in zijn sociaal netwerk. Hij verleent de
reclassering toestemming om in contact te treden met zijn sociale netwerk indien dat
geïndiceerd wordt geacht;
* De verloven van betrokkene vinden plaats met instemming van de reclassering en de
Zorginstelling. Uitbreiding en verruiming kan plaatsvinden in onderlinge afstemming;
* Betrokkene neemt de medicatie, zoals deze is voorgeschreven door de behandelend
arts/psychiater, zolang als de behandelaars dit nodig achten;
* Betrokkene blijft abstinent van alcohol en drugs. Op indicatie werkt betrokkene mee aan
urinecontroles of blaastesten;
* Betrokkene verleent zijn medewerking aan een goed financieel beheer, ook als dit inhoudt een bewindvoering. Er wordt toezicht gehouden op de financiën van betrokkene. Deze worden aan de hand van een financieel plan regelmatig met betrokkene doorgenomen.
De rechtbank draagt Reclassering Nederland op om betrokkene hulp en steun te verlenen bij naleving van de voorwaarden.
Deze beslissing is gegeven door mr. A.L. Hoekstra, voorzitter, mr. C.H.W.M. Sterk en
mr. J.B. Uiterwijk, rechters, in tegenwoordigheid van de griffier H.M. de Punder - van Dijk en is uitgesproken ter openbare zitting op 16 november 2022.
De griffier is niet in de gelegenheid deze beslissing mede te ondertekenen.