Uitspraak
RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT
Strafrecht
Zittingsplaats: Middelburg
parketnummer: 02/688135-15
vonnis van de meervoudige kamer d.d. 10 oktober 2016
in de strafzaak tegen
[verdachte] ,
geboren op [datum en plaats]
wonende te [adres] ,
raadsvrouw mr. C.E. Koopmans, advocaat te Oud-Beijerland.
1.Onderzoek van de zaak
De zaak is inhoudelijk behandeld op de zitting van 26 september 2016, waarbij de officier van justitie mr. G.V. van der Hofstede en de verdediging hun standpunten kenbaar hebben gemaakt.
2.De tenlastelegging
Verdachte staat terecht, terzake dat:
hij, op of omstreeks 30 september 2015, in de gemeente Terneuzen, als
verkeersdeelnemer, namelijk als bestuurder van een motorrijtuig (trekker met
oplegger, MAN), daarmede rijdende over de weg, de Rijksweg N-62 (de
Westerscheldetunnelweg),
zich zodanig heeft gedragen dat een aan zijn schuld te wijten verkeersongeval
heeft plaatsgevonden door in hoge, althans aanzienlijke mate onvoorzichtig
en/of onachtzaam en/of onnadenkend en/of ondeskundig,
met dat motorrijtuig rijdend en naderend een, eveneens op de rijbaan van die
weg, in dezelfde rijrichting als hij, verdachte, langzaam rijdend, dan wel
stilstaand, motorrijtuig (personenauto, Citroen)
- niet, althans niet behoorlijk en/of bij voortduring, zijn, verdachte's
aandacht te richten en/of gericht te houden op het vóór hem, verdachte,
gelegen weggedeelte van die weg
en/of
- niet, althans niet behoorlijk en/of voldoende tijdig, het door hem,
verdachte, bestuurde motorrijtuig af te remmen en/of tot stilstand te brengen
en/of
- niet, althans niet behoorlijk en/of tijdig, met het door hem, verdachte,
bestuurde motorrijtuig uit te wijken,
in ieder geval
- geen, althans onvoldoende, maatregelen te treffen teneinde een
botsing/aanrijding te voorkomen met voormeld motorrijtuig (personenauto,
Citroen), welk motorrijtuig hij, verdachte, toen tot op zéér korte afstand was
genaderd,
(mede) tengevolge waarvan hij, verdachte, met het door hem, verdachte,
bestuurde motorrijtuig in botsing/aanrijding is gekomen met (de achterzijde
van) voormeld motorrijtuig (personenauto, Citroen,
waardoor beide inzittenden (genaamd: [slachtoffer] en [slachtoffer 2] ) van
dat motorrijtuig (personenauto, Citroen) werden gedood,
zijnde de terminologe in deze tenlastelegging, voor zover daaraan betekenis is
gegeven, gebezigd in de zin van de Wegenverkeerswet 1994;
subsidiair, althans, indien het vorenstaande onder 1 niet tot een veroordeling
mocht of zou kunnen leiden:
hij, op of omstreeks 30 september 2015, in de gemeente Terneuzen, als
bestuurder van een motorrijtuig (trekker met oplegger, MAN), daarmede rijdende
over de weg, de Rijksweg N-62 (de Westerscheldetunnelweg) en naderend een,
eveneens op de rijbaan van die weg, in dezelfde rijrichting als hij,
verdachte, langzaam rijdend, dan wel stilstaand, motorrijtuig (personenauto,
Citroen)
- niet, althans niet behoorlijk en/of bij voortduring, zijn, verdachte's
aandacht heeft gericht en/of gericht heeft gehouden op het vóór hem,
verdachte, gelegen weggedeelte van die weg
en/of
- niet, althans niet behoorlijk en/of voldoende tijdig, het door hem,
verdachte, bestuurde motorrijtuig heeft afgeremd en/of tot stilstand heeft
gebracht
en/of
- niet, althans niet behoorlijk en/of tijdig, met het door hem, verdachte,
bestuurde motorrijtuig is uitgeweken,
in ieder geval
- geen, althans onvoldoende, maatregelen heeft getroffen teneinde een
botsing/aanrijding te voorkomen met voormeld motorrijtuig (personenauto,
Citroen), welk motorrijtuig hij, verdachte, toen tot op zéér korte afstand was
genaderd,
waarna hij, verdachte, met het door hem, verdachte, bestuurde motorrijtuig in
botsing/aanrijding is gekomen met (de achterzijde van) voormeld motorrijtuig
(personenauto, Citroen,
waarbij beide inzittenden (genaamd: [slachtoffer] en [slachtoffer 2] ) van
dat motorrijtuig (personenauto, Citroen) dodelijk letsel hebben bekomen,
door welke gedraging(en) van verdachte gevaar op die weg werd veroorzaakt,
althans kon worden veroorzaakt, en/of het verkeer op die weg werd gehinderd,
althans kon worden gehinderd;
De in deze telastelegging gebruikte termen en uitdrukkingen worden, voorzover
daaraan in de Wegenverkeerswet 1994 betekenis is gegeven, geacht in dezelfde
betekenis te zijn gebezigd;
tweede subsidiair, althans, indien het vorenstaande onder 1 niet tot een
veroordeling mocht of zou kunnen leiden:
hij, op of omstreeks 30 september 2015, in de gemeente Terneuzen, als
bestuurder van een motorvoertuig (trekker met oplegger, MAN), rijdende op de
voor het openbaar verkeer openstaande weg, de Rijksweg N-62 (de
Westerscheldetunnelweg), zijn snelheid niet zodanig heeft geregeld dat hij in
staat was om zijn motorvoertuig tot stilstand te brengen binnen de afstand
waarover hij de weg kon overzien en waarover deze vrij was, immers is het door
hem verdachte, bestuurde motorvoertuig in aanrijding/botsing gekomen met een
zich vóór zijn, verdachte's, motorvoertuig op die weg bevindend motorvoertuig
(personenauto, Citroen), waarbij de inzittenden (genaamd: [slachtoffer] en
[slachtoffer 2] ) van dat motorvoertuig (personenauto, Citroen) dodelijk
letsel hebben bekomen).
3.De voorvragen
De dagvaarding is geldig.
De rechtbank is bevoegd.
De officier van justitie is ontvankelijk in de vervolging.
Er is geen reden voor schorsing van de vervolging.
4.De beoordeling van het bewijs
4.1
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan het primair tenlastegelegde, met dien verstande dat hij de mate van schuld van verdachte kenmerkt als aanzienlijk onvoorzichtig en onachtzaam. Hij baseert zich daarbij op de bewijsmiddelen in het dossier.
4.2
Het standpunt van de verdediging
De verdediging is van mening dat de rechtbank op gronden die zij in haar pleitnota heeft aangevoerd niet tot een bewezenverklaring kan komen van de tenlastegelegde feiten.
4.3
Het oordeel van de rechtbank
bewijsmiddelen
Op woensdag 30 september 2015 omstreeks 12.53 uur heeft op de N62 (Westerscheldetunnelweg), ter plaatse gelegen te Hoek, gemeente Terneuzen, een verkeersongeval plaatsgevonden. [1] Bij dit ongeval zijn twee motorrijtuigen betrokken. De personenauto van het merk Citroen, met kenteken [kenteken] , werd bestuurd door de heer [slachtoffer] . Naast hem op de bijrijdersstoel zat zijn echtgenote mevrouw [slachtoffer 2] . De vrachtwagencombinatie, trekker met oplegger, van het merk MAN, met het Poolse kenteken [kenteken 2] werd bestuurd door verdachte. [2]
De heer [slachtoffer] en mevrouw [slachtoffer 2] zijn ten gevolge van dit ongeval overleden. [3]
Verdachte heeft verklaard dat hij vlak voor het ontstaan van het ongeval op de rechterrijstrook van de N62 richting Vlissingen reed. Voordat hij onder het viaduct door reed, keek hij zo’n twee seconden in zijn zijspiegels ter controle of de zeilen van zijn oplegger nog goed vast zaten. Toen hij zijn ogen weer op de weg richtte, zag hij ineens dat vanuit het niets een auto voor hem op de weg stil stond. Hij heeft uit een reflex gehandeld en op zijn rem getrapt, maar hij kon niet meer voorkomen dat hij tegen de auto aanreed. [4]
Er is een tweetal personen getuige geweest van het ongeval. Getuige [getuige] heeft verklaard dat hij de vrachtauto van verdachte wilde inhalen. Toen hij nog niet naast verdachte reed, zag hij ineens dat er een auto stil stond dan wel langzaam reed op de rechterrijstrook voor de vrachtauto. Hij schrok hiervan, omdat de vrachtauto heel snel dichter bij de auto kwam die voor hem stond of reed. Vervolgens zag hij dat de vrachtauto achterop de auto reed en deze meters mee sleurde naar voren. Hij heeft de vrachtauto geen uitwijkbewegingen zien maken. [5] Getuige [getuige 2] reed achter de vrachtauto van verdachte. In een flits zag hij dat er voor de trekker/oplegger een kleine personenauto op de weg stil stond. De trekker/oplegger was op dat moment op een afstand van zo’n 100 meter van de personenauto. De trekker/ oplegger verminderde geen vaart. Vervolgens botste de trekker/oplegger op de personenauto. Getuige [getuige] kan zich niet herinneren dat hij de trekker/oplegger heeft zien remmen. [6]
Uit de verkeersongevallenanalyse blijkt dat het weer ten tijde van het ongeval helder, droog en zonnig was. [7] Er is een onderzoek ingesteld naar het uitzicht voor verdachte vanuit de vrachtwagen. Hieruit bleek dat de personenauto met daarin de slachtoffers door de wegsituatie en de aanwezigheid van het viaduct, gezien met het blote oog vanaf een afstand van circa 350 meter en minder zichtbaar moet/kan zijn geweest. [8] Uit het onderzoek is voorts gebleken dat er een groot snelheidsverschil tussen beide voertuigen moet zijn geweest. Niet kon worden vastgesteld of de bestuurder van de personenauto ter plaatse heeft stilgestaan of langzaam heeft gereden. Gezien de vastgestelde indeukschade, mogelijk ca. 78 km/u, zou dit wel een scenario kunnen zijn. [9] Uit het onderzoek is verder gebleken dat het circa 40 meter heeft geduurd voordat de trekker met oplegger remsporen heeft afgetekend. Hieruit wordt afgeleid dat de trekker met oplegger vermoedelijk pas is gaan reageren vanaf het moment dat de aanrijding tegen de personenauto heeft plaatsgevonden. [10] Gezien de brandschade aan beide voertuigen was het niet meer mogelijk eventuele gebreken vast te stellen die het ongeval veroorzaakt of mede veroorzaakt kunnen hebben.
bewijsoverwegingen
In het algemeen geldt dat voor een bewezenverklaring van artikel 6 van de Wegenverkeerswet 1994 moet worden vastgesteld dat verdachte zich zodanig heeft gedragen dat het aan zijn schuld te wijten is dat een verkeersongeval heeft plaatsgevonden met als gevolg dat iemand, in dit geval twee personen, zijn overleden. Het juridische begrip schuld in het kader van dit artikel houdt in dat voor strafbaarheid tenminste sprake moet zijn van een aanmerkelijke onvoorzichtigheid of onoplettendheid. Het komt hierbij aan op het geheel van gedragingen van de verdachte, de aard en ernst daarvan en de overige omstandigheden van het geval. Voorts is hierbij van belang dat de schuld van verdachte niet reeds mag worden afgeleid uit de ernst van de gevolgen van de verkeersovertreding.
De rechtbank stelt in dat kader vast dat verdachte op 30 september 2015 op de N62 ter hoogte van Hoek, gemeente Terneuzen, als bestuurder van een trekker met oplegger, merk Man, een verkeersongeval heeft veroorzaakt waardoor twee personen zijn overleden. Op het moment dat verdachte op de N62 reed was het zicht goed en het voertuig van de slachtoffers was volgens de verkeersongevallenanalyse te zien op een afstand van 350 meter. Dat het voertuig inderdaad op een redelijke afstand reeds te zien was, wordt bevestigd door de getuigen. Daarnaast blijkt uit de verkeersongevallenanalyse dat verdachte vermoedelijk pas is gaan reageren nadat hij de personenauto heeft geraakt. Verdachte heeft kennelijk zijn aandacht onvoldoende op de weg gericht waardoor hij niet heeft gezien dat er voor hem een personenauto langzaam reed dan wel stil stond op de weg. Hierdoor heeft hij niet op tijd geremd dan wel een uitwijkmanoeuvre gemaakt. Deze aspecten maken dat verdachte in aanzienlijke mate onvoorzichtig en onachtzaam aan het verkeer heeft deelgenomen, waardoor hij een ongeval heeft veroorzaakt waarbij een personenauto is geraakt en ten gevolge waarvan twee personen zijn overleden.
Van een beroepschauffeur als verdachte mag, rijdend in een zwaar en groot voertuig, extra voorzichtigheid en alertheid in het verkeer worden verwacht. Verdachte heeft echter niet met die vereiste voorzichtigheid en alertheid aan het verkeer deelgenomen. Op grond van het vorenstaande is de rechtbank van oordeel dat de verdachte “aanmerkelijke schuld” heeft aan het ongeval in de zin van artikel 6 van de Wegenverkeerswet 1994.
.
4.4
De bewezenverklaring
De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte
op
of omstreeks30 september 2015, in de gemeente Terneuzen, als
of omstreeks30 september 2015, in de gemeente Terneuzen, als
verkeersdeelnemer, namelijk als bestuurder van een motorrijtuig (trekker met
oplegger, MAN), daarmede rijdende over de weg, de Rijksweg N-62 (de
Westerscheldetunnelweg),
zich zodanig heeft gedragen dat een aan zijn schuld te wijten verkeersongeval
heeft plaatsgevonden door in
hoge, althansaanzienlijke mate onvoorzichtig
hoge, althansaanzienlijke mate onvoorzichtig
en
/ofonachtzaam
en/of onnadenkend en/of ondeskundig,
/ofonachtzaam
en/of onnadenkend en/of ondeskundig,
met dat motorrijtuig rijdend en naderend een, eveneens op de rijbaan van die
weg, in dezelfde rijrichting als hij, verdachte, langzaam rijdend, dan wel
stilstaand, motorrijtuig (personenauto, Citroen)
-
niet, althansniet behoorlijk en
/ofbij voortduring, zijn, verdachte's
niet, althansniet behoorlijk en
/ofbij voortduring, zijn, verdachte's
aandacht te richten en
/ofgericht te houden op het vóór hem, verdachte,
/ofgericht te houden op het vóór hem, verdachte,
gelegen weggedeelte van die weg
en/
of
of
- niet,
althans niet behoorlijk en/ofvoldoende tijdig, het door hem,
althans niet behoorlijk en/ofvoldoende tijdig, het door hem,
verdachte, bestuurde motorrijtuig af te remmen
en/of tot stilstand te brengen
en/of tot stilstand te brengen
en/of
- niet,
althans niet behoorlijk en/of tijdig, met het door hem, verdachte,
althans niet behoorlijk en/of tijdig, met het door hem, verdachte,
bestuurde motorrijtuig uit te wijken,
in ieder geval
-
geen, althansonvoldoende, maatregelen te treffen teneinde een
geen, althansonvoldoende, maatregelen te treffen teneinde een
botsing/aanrijding te voorkomen met voormeld motorrijtuig (personenauto,
Citroen), welk motorrijtuig hij, verdachte, toen tot op zéér korte afstand was
genaderd,
(mede)tengevolge waarvan hij, verdachte, met het door hem, verdachte,
bestuurde motorrijtuig in botsing/aanrijding is gekomen met (de achterzijde
van) voormeld motorrijtuig (personenauto, Citroen,
waardoor beide inzittenden (genaamd: [slachtoffer] en [slachtoffer 2] ) van
dat motorrijtuig (personenauto, Citroen) werden gedood,
zijnde de terminolog
ie in deze tenlastelegging, voor zover daaraan betekenis is
ie in deze tenlastelegging, voor zover daaraan betekenis is
gegeven, gebezigd in de zin van de Wegenverkeerswet 1994.
Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten in de bewezenverklaring verbeterd. Verdachte is daardoor niet in zijn verdediging geschaad.
De rechtbank acht niet bewezen hetgeen meer of anders is ten laste gelegd. Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.
5.De strafbaarheid
Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het feit uitsluiten. Dit levert het in de beslissing genoemde strafbare feit op.
Verdachte is strafbaar, omdat niet is gebleken van een omstandigheid die zijn strafbaarheid uitsluit.
6.De strafoplegging
6.1
De vordering van de officier van justitie
De officier van justitie vordert aan verdachte op te leggen een werkstraf ter hoogte van 240 uren te vervangen door 120 dagen vervangende hechtenis en een ontzegging van de rijbevoegdheid om motorrijtuigen te besturen voor de duur van 18 maanden.
6.2
Het standpunt van de verdediging
De verdediging heeft verzocht verdachte vrij te spreken. Geheel subsidiair is door de raadsvrouw verzocht om een geheel voorwaardelijke straf op te leggen.
6.3
Het oordeel van de rechtbank
Verdachte heeft als bestuurder van een vrachtwagen met oplegger door zijn aandacht niet voortdurend op de weg te houden een ongeval veroorzaakt ten gevolge waarvan een ouder echtpaar is komen te overlijden. De rechtbank rekent dit verdachte, een beroepschauffeur, zwaar aan. Uit de schriftelijke slachtofferverklaring die ter terechtzitting is voorgelezen blijkt hoezeer deze gebeurtenis heeft ingegrepen in het leven van - met name - mevrouw [naam dochter] , zijnde de dochter van het echtpaar.
Bij het bepalen van de op te leggen straf houdt de rechtbank rekening met het uittreksel Justitiële Documentatie van verdachte van 26 augustus 2016 waaruit blijkt dat hij - in ieder geval in Nederland - niet eerder veroordeeld is voor het plegen van strafbare feiten.
De rechtbank gaat voor de straftoemeting uit van de oriëntatiepunten straftoemeting van het Landelijk Overleg Vakinhoud Strafrecht met betrekking tot overtreding van artikel 6 van de Wegenverkeerswet 1994. Voor een zaak met een mate van schuld zoals in de onderhavige zaak is bewezenverklaard en met dodelijke afloop geldt als straforiëntatiepunt een werkstraf van 240 uren en een rijontzegging voor de duur van één jaar. De rechtbank houdt er verder rekening mee dat het gaat om twee in plaats van één slachtoffer.
Ook betrekt de rechtbank bij de straftoemeting de persoonlijke omstandigheden van verdachte, zoals deze naar voren zijn gekomen tijdens de zitting. Door en namens verdachte is aangevoerd dat hij nog steeds zeer aangedaan is en dat hij door het ongeval psychologische hulp heeft gezocht in Polen. Daarnaast heeft verdachte, doordat hij zijn rijbewijs heeft moeten inleveren en doordat zijn vrachtwagen en aanhanger onherstelbaar beschadigd zijn geraakt, zijn bedrijf moeten sluiten. Hierdoor heeft hij geen inkomsten meer.
Alles afwegend komt de rechtbank tot het oordeel dat de door de officier van justitie gevorderde straf voldoende recht doet aan de ernst van het feit en de persoon van verdachte.
7.De benadeelde partij
De benadeelde partij [naam dochter] vordert een schadevergoeding van
€ 21.745,53.
Ter zitting heeft de benadeelde partij naar voren gebracht dat het deel van de gevorderde schade dat ziet op onder meer de uitvaartkosten, reeds is vergoed.
De rechtbank overweegt dat nu voornoemde door de benadeelde partij gevorderde materiële schade reeds is vergoed, de vordering voor dit deel (€ 3.145,53) moet worden afgewezen.
De overige door de nabestaande van de slachtoffers, geleden schade (verlies arbeidsvermogen ad € 18.600,-) komt op grond van de wet niet voor vergoeding in aanraking. De rechtbank is derhalve van oordeel dat de vordering voor dat deel niet-ontvankelijk moet worden verklaard. De benadeelde partij kan haar vordering bij de burgerlijke rechter aanbrengen.
8.De wettelijke voorschriften
De beslissing berust op de artikelen 9, 22c, 22d, 57 en 91 van het Wetboek van Strafrecht en de artikelen 6, 175, 178, 179 en 188 van de Wegenverkeerswet 1994 zoals deze artikelen luidden ten tijde van het bewezen verklaarde.
9.De beslissing
De rechtbank:
Bewezenverklaring
- verklaart het ten laste gelegde bewezen, zodanig als hierboven onder 4.4 omschreven;
- spreekt verdachte vrij van wat meer of anders is ten laste gelegd;
Strafbaarheid
- verklaart dat het bewezen verklaarde het volgende strafbare feit oplevert:
overtreding van artikel 6 van de Wegenverkeerswet 1994 terwijl het een ongeval
betreft waardoor een ander wordt gedood, meermalen gepleegd;
- verklaart verdachte strafbaar;
Strafoplegging
- veroordeelt verdachte tot
een taakstraf van 240 (tweehonderdveertig) uren;
een taakstraf van 240 (tweehonderdveertig) uren;
- beveelt dat indien verdachte de taakstraf niet naar behoren verricht,
vervangende hechtenis zal worden toegepast van 120 (honderdtwintig) dagen;
vervangende hechtenis zal worden toegepast van 120 (honderdtwintig) dagen;
- veroordeelt verdachte tot
een ontzegging van de bevoegdheid om motorrijtuigen te besturen voor de duur van 18 (achttien) maanden;
een ontzegging van de bevoegdheid om motorrijtuigen te besturen voor de duur van 18 (achttien) maanden;
- bepaalt dat de tijd dat verdachte zijn rijbewijs al heeft ingeleverd in mindering wordt gebracht op de rijontzegging;
Benadeelde partij
- bepaalt dat de vordering van de benadeelde partij [naam dochter] tot een bedrag van € 3.145,35 wordt afgewezen;
- verklaart de benadeelde partij in het overige gedeelte van de vordering niet-ontvankelijk en bepaalt dat die vordering bij de burgerlijke rechter kan worden aangebracht;
- veroordeelt de benadeelde partij in de kosten van verdachte, tot op heden begroot op nihil.
Dit vonnis is gewezen door mr. R.A. Borm, voorzitter, mr. K.M. de Jager en mr. I.M. Josten, rechters, in tegenwoordigheid van mr. J.E. Willeboordse, griffier, en is uitgesproken ter openbare zitting op 10 oktober 2016.