ECLI:NL:RBZWB:2015:6243

Rechtbank Zeeland-West-Brabant

Datum uitspraak
20 augustus 2015
Publicatiedatum
24 september 2015
Zaaknummer
02-811406-09
Instantie
Rechtbank Zeeland-West-Brabant
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Op tegenspraak
Rechters
  • J. Tempelaar
  • M. Pick
  • A. Fleskens
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Vrijspraak van verdachte in mensenhandelzaak na onvoldoende bewijs van dwang of medeplichtigheid

In de strafzaak tegen de verdachte, die op 20 augustus 2015 voor de rechtbank Zeeland-West-Brabant stond, werd de verdachte vrijgesproken van zowel de primair als subsidiair tenlastegelegde feiten van mensenhandel. De rechtbank oordeelde dat uit de verklaringen van de aangeefster, zowel uit 2002 als uit 2009, in samenhang met de verklaringen van getuigen en andere betrokkenen, niet kon worden vastgesteld dat de verdachte de aangeefster had gedwongen tot seksuele handelingen tegen betaling of dat hij medeplichtig was aan dergelijke daden. De aangeefster had in haar verklaringen inconsistenties vertoond en er waren twijfels over de betrouwbaarheid van haar latere verklaringen, die onder grote psychische druk waren afgelegd. De officier van justitie had ook geconcludeerd dat er onvoldoende bewijs was om de verdachte te veroordelen, en de verdediging stelde dat de rol van de verdachte niet kon worden vastgesteld. De rechtbank concludeerde dat er geen wettig en overtuigend bewijs was dat de verdachte zich schuldig had gemaakt aan mensenhandel of medeplichtigheid daaraan, en sprak hem daarom vrij.

Uitspraak

RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT
Strafrecht
Zittingsplaats: Breda
parketnummer: 02/811406-09
vonnis van de meervoudige kamer d.d. 20 augustus 2015 (bij vervroeging)
in de strafzaak tegen
[verdachte]
geboren op [geboortedag] 1973 te [geboorteplaats] ( [geboorteland] )
niet als ingezetene in de basisadministratie persoonsgegevens ingeschreven,
raadsman mr. P.D. Popescu, advocaat te Amsterdam.

1.Onderzoek van de zaak

De zaak is inhoudelijk behandeld op de zitting van 13 augustus 2015, waarbij de officier van justitie, mr. Van Damme, en de verdediging hun standpunten kenbaar hebben gemaakt.

2.De tenlastelegging

Verdachte staat terecht, ter zake dat:
hij in of omstreeks de periode van 1 mei 2002 tot en met 3 juli 2002 te Bergen op Zoom en/of Rotterdam en/of Leiden en/of elders in Nederland en in Duitsland en in Roemenië, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen,
A.
een ander, genaamd [benadeelde] , door geweld of één of meer andere feitelijkheden of door bedreiging met geweld of bedreiging met één of meer andere feitelijkheden heeft gedwongen of door misbruik van uit feitelijke verhoudingen voortvloeiend overwicht of door misleiding heeft bewogen zich beschikbaar te stellen tot het verrichten van seksuele handelingen met een derde tegen betaling of onder voornoemde omstandigheden enige handeling heeft ondernomen waarvan verdachte en/of zijn mededader(s) wist(en), althans
redelijkerwijs moest(en) vermoeden, dat die ander zich daardoor tot het verrichten van die (sexuele) handelingen beschikbaar stelde,
en/of
B.
een persoon, genaamd [benadeelde] , heeft aangeworven, mede genomen en/of heeft ontvoerd met het oogmerk die persoon in een ander land ertoe te brengen zich beschikbaar te stellen tot het verrichten van seksuele handelingen met een derde tegen betaling,
immers heeft/hebben verdachte en/of zijn mededader(s)
- in Roemenie tegen die (op dat moment in een zwakke economische en/of financiële positie verkerende) [benadeelde] gezegd dat ze in Italie, althans het buitenland, meer geld zou kunnen verdienen als babysitter en/of
- in Roemenie voor die [benadeelde] een paspoort geregeld/verzorgd en/of
- in Nederland en Duitsland en/of Roemenie dat paspoort in bezit gehouden en/of
- die [benadeelde] onder valse voorwendselen vanuit Roemenie in een auto meegenomen/ vervoerd naar Duitsland en/of
- tijdens die reis naar Duitsland dat paspoort (telkens) bij een of meer grensovergang(en) aan die [benadeelde] gegeven en/of (daarbij) die [benadeelde] instructies gegeven wat zij bij die grensovergang(en) moest zeggen en/of hoe zij zich bij die grensovergang(en) moest gedragen en/of daarna dat paspoort weer afgenomen van die [benadeelde] en/of
- in Duitsland tegen die [benadeelde] gezegd dat zij in een seksclub, althans in de prostitutie, moest gaan werken en/of dat zij seks moest hebben met mannen tegen betaling en/of
- in Duitsland onderdak/woonruimte en een werkplek voor die [benadeelde] geregeld/ verzorgd en/of
- in Duitsland die [benadeelde] (meermalen) geslagen en/of getrapt en/of aan haar haren getrokken, althans die [benadeelde] mishandeld en/of
- in Duitsland tegen die [benadeelde] gezegd dat als zij dat prostitutiewerk niet zou doen, dat die [benadeelde] en haar familie dan dood gemaakt zou worden en/of
- in Duitsland en Nederland van die [benadeelde] (een gedeelte van) haar verdiensten uit de prostitutie werkzaamheden afgenomen, althans die [benadeelde] (een gedeelte van) haar verdiensten uit de prostitutie werkzaamheden af laten geven aan verdachte en/of zijn mededader(s) en/of
- in Duitsland en Nederland toezicht op die [benadeelde] gehouden en/of laten houden gedurende haar verblijf en/of werkzaamheden in (een) seksclub(s) en/of
- in Duitsland en Nederland tegen die [benadeelde] gezegd dat zij schulden had bij verdachte en/of zijn mededader(s) in verband met door verdachte en/of zijn mededader(s) gemaakte kosten voor haar paspoort en/of onderdak/woonruimte en/of kleding en/of
- die [benadeelde] vanuit Duitsland met een auto vervoerd naar Nederland en/of
- in Nederland voor die [benadeelde] geregeld dat zij in een of meer seksclubs kon gaan werken en/of die [benadeelde] aangeboden als prostituee bij een of meer seksclub(s) en/of (daarbij) opgetreden als tolk/vertaler voor die [benadeelde] en/of
- in Nederland met die [benadeelde] naar een advocaat gegaan voor het aanvragen van een verblijfsvergunning/werkvergunning en/of een aanvraag tot vestiging als zelfstandig prostituee voor die [benadeelde] , en/of (daarbij) opgetreden als tolk/vertaler voor die [benadeelde] en/of
- in Nederland aan die [benadeelde] onderdak/woonruimte verschaft in (een) woning(en) van verdachte en/of zijn mededader(s) en/of
- in Nederland die [benadeelde] met een auto van en/of naar die seksclub(s) vervoerd/gebracht en/of
- in Nederland die [benadeelde] (meermalen) geslagen/gestompt en/of
- die [benadeelde] in Nederland en Duitsland en Roemenie in een door verdachte en/of zijn mededader(s) gecontroleerde situatie gebracht en/of gehouden en/of
- die [benadeelde] in een van verdachte en/of zijn mededader(s) afhankelijk positie gebracht en/of gehouden;
subsidiair, althans, indien het vorenstaande onder 1 niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:
[medeverdachte] en/of een of meer van zijn mededader(s) in of omstreeks de periode van 1 mei 2002 tot en met 3 juli 2002 te Bergen op Zoom en/of Rotterdam en/of Leiden en/of elders in Nederland en in Duitsland en in Roemenie, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen,
A.
een ander, genaamd [benadeelde] , door geweld of één of meer andere feitelijkheden of door bedreiging met geweld of bedreiging met één of meer andere feitelijkheden heeft gedwongen of door misbruik van uit feitelijke verhoudingen voortvloeiend overwicht of door misleiding heeft bewogen zich beschikbaar te stellen tot het verrichten van seksuele handelingen met een derde tegen betaling of onder voornoemde omstandigheden enige handeling heeft ondernomen waarvan [medeverdachte] en/of een of meer van zijn mededader(s) wist(en), althans redelijkerwijs moest(en) vermoeden, dat die ander zich daardoor tot het verrichten van die (sexuele) handelingen beschikbaar stelde,
(artikel 250a lid 1 onder 1 / artikel 250a lid 2 onder 1)
en/of
B.
een persoon, genaamd [benadeelde] , heeft aangeworven, mede genomen en/of heeft ontvoerd met het oogmerk die persoon in een ander land ertoe te brengen zich beschikbaar te stellen tot het verrichten van seksuele handelingen met een derde tegen betaling,
immers heeft/hebben [medeverdachte] en/of een of meer van zijn mededader(s)
- in Roemenie tegen die (op dat moment in een zwakke economische en/of financiële positie verkerende) [benadeelde] gezegd dat ze in Italie, althans het buitenland, meer geld zou kunnen verdienen als babysitter en/of
- in Roemenie voor die [benadeelde] een paspoort geregeld/verzorgd en/of
- in Nederland en Duitsland en/of Roemenie dat paspoort in bezit gehouden en/of
- die [benadeelde] onder valse voorwendselen vanuit Roemenie in een auto meegenomen/ vervoerd naar Duitsland en/of
- tijdens die reis naar Duitsland dat paspoort (telkens) bij een of meer grensovergang(en) aan die [benadeelde] gegeven en/of (daarbij) die [benadeelde] instructies gegeven wat zij bij die grensovergang(en) moest zeggen en/of hoe zij zich bij die grensovergang(en) moest gedragen en/of daarna dat paspoort weer afgenomen van die [benadeelde] en/of
- in Duitsland tegen die [benadeelde] gezegd dat zij in een seksclub, althans in de prostitutie, moest gaan werken en/of dat zij seks moest hebben met mannen tegen betaling en/of
- in Duitsland onderdak/woonruimte en een werkplek voor die [benadeelde] geregeld/ verzorgd en/of
- in Duitsland die [benadeelde] (meermalen) geslagen en/of getrapt en/of aan haar haren getrokken, althans die [benadeelde] mishandeld en/of
- in Duitsland tegen die [benadeelde] gezegd dat als zij dat prostitutiewerk niet zou doen, dat die [benadeelde] en haar familie dan dood gemaakt zou worden en/of
- in Duitsland en Nederland van die [benadeelde] (een gedeelte van) haar verdiensten uit de prostitutie werkzaamheden afgenomen, althans die [benadeelde] (een gedeelte van) haar verdiensten uit de prostitutie werkzaamheden af laten geven aan verdachte en/of zijn mededader(s) en/of
- in Duitsland en Nederland toezicht op die [benadeelde] gehouden en/of laten houden gedurende haar verblijf en/of werkzaamheden in (een) seksclub(s) en/of
- in Duitsland en Nederland tegen die [benadeelde] gezegd dat zij schulden had bij verdachte en/of zijn mededader(s) in verband met door verdachte en/of zijn mededader(s) gemaakte kosten voor haar paspoort en/of onderdak/woonruimte en/of kleding en/of
- die [benadeelde] vanuit Duitsland met een auto vervoerd naar Nederland en/of
- in Nederland voor die [benadeelde] geregeld dat zij in een of meer seksclubs kon gaan werken en/of die [benadeelde] aangeboden als prostituee bij een of meer seksclub(s) en/of
- in Nederland met die [benadeelde] naar een advocaat gegaan voor het aanvragen van een verblijfsvergunning/werkvergunning en/of een aanvraag tot vestiging als zelfstandig prostituee voor die [benadeelde] en/of
- in Nederland aan die [benadeelde] onderdak/woonruimte verschaft in (een) woning(en) van verdachte en/of zijn mededader(s) en/of
- in Nederland die [benadeelde] met een auto van en/of naar die seksclub(s) vervoerd en/of
- in Nederland die [benadeelde] (meermalen) geslagen/gestompt en/of
- die [benadeelde] in Nederland en Duitsland en Roemenie in een door verdachte en/of zijn mededader(s) gecontroleerde situatie gebracht en/of gehouden en/of
- die [benadeelde] in een van verdachte en/of zijn mededader(s) afhankelijk positie gebracht en/of gehouden
tot en/of bij het plegen van welk(e) misdrijf/misdrijven verdachte in of omstreeks de periode van 1 mei 2002 tot en met 3 juli 2002 te Bergen op Zoom en/of Rotterdam en/of Leiden en/of elders in Nederland en in Duitsland opzettelijk gelegenheid en/of middelen en/of inlichtingen heeft verschaft en/of opzettelijk behulpzaam is geweest door
- in Duitsland die [benadeelde] van en/of naar een seksclub te vervoeren met zijn/een auto en/of
- die [benadeelde] in zijn/een auto vanuit Duitsland naar Nederland te vervoeren en/of
- in Nederland aan die [benadeelde] onderdak/woonruimte te verschaffen in zijn/een woning en/of
- in Nederland voor die [benadeelde] te regelen dat zij in een of meer seksclubs kon gaan werken en/of die [benadeelde] aan te bieden als prostituee bij een of meer seksclub(s) en/of (daarbij) op te treden als tolk/vertaler voor die [benadeelde] en/of die [medeverdachte] en/of
- in Nederland met die Ungureanu en/of [medeverdachte] naar een advocaat te gaan voor het aanvragen van een verblijfsvergunning/werkvergunning en/of een aanvraag tot vestiging als zelstandig prostituee voor die [benadeelde] en/of (daarbij) op te treden als tolk/vertaler voor die [benadeelde] en/of [medeverdachte] en/of
- in Nederland die [benadeelde] met zijn/een auto van en/of naar die seksclub(s) te vervoeren.

3.De voorvragen

De dagvaarding is geldig.
De rechtbank is bevoegd.
De officier van justitie is ontvankelijk in de vervolging.
Er is geen reden voor schorsing van de vervolging.

4.De beoordeling van het bewijs

4.1
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie is van mening dat de aangeefster wisselend heeft verklaard en dat andere getuigen over de rol van verdachte niet of nauwelijks hebben verklaard. Hij stelt vast dat er weliswaar aanwijzingen zijn dat verdachte betrokken was bij de strafbare feiten, maar dat hem strafrechtelijk geen verwijt kan worden gemaakt. Nu de rol van verdachte in het geheel niet (meer) is vast te stellen zijn de feiten naar de mening van de officier van justitie niet wettig en overtuigend bewezen. Hij vordert om die reden ten aanzien van zowel het primair als het subsidiair tenlastegelegde een integrale vrijspraak.
4.2
Het standpunt van de verdediging
De verdediging is eveneens van mening dat de rechtbank niet tot een bewezenverklaring kan komen. De raadsman wijst daarbij op de verschillen tussen de eerste verklaringen van het slachtoffer, waarbij zij verdachte op geen enkele wijze aanduidde als een van de daders, en haar verklaringen nadat het strafrechtelijk onderzoek na bijna zeven jaar werd heropend. Bovendien kampte aangeefster in haar latere verklaringen met ernstige psychische problemen en ontstond bij haar door verklaringen en suggesties van haar verhoorders de neiging om standpunten die haar eerdere standpunt ondersteunden overmatig te gaan waarderen, zodat aan die latere verklaringen minder geloof kan worden gehecht.
4.3
Het oordeel van de rechtbank
Deze zaak heeft zijn aanvang op 3 juli 2002, als [benadeelde] (hierna ook te noemen aangeefster) aangifte doet van (kortweg) mensenhandel. Zij was woonachtig in Roemenië en haar werd verteld dat zij in het buitenland veel meer geld zou kunnen verdienen. Zij werd in contact gebracht met een man die zij [medeverdachte] noemde en diens vriendin, die zij kende als [vriendin medeverdachte] . Genoemde [medeverdachte] werd door aangeefster aan de hand van foto’s herkend als zijnde [medeverdachte] en genoemde [vriendin medeverdachte] als zijnde [vriendin medeverdachte] .
Met deze personen ging zij naar Duitsland en daar werd zij door die [medeverdachte] gedwongen om zich te prostitueren. Vanuit Duitsland werd zij met die [medeverdachte] en [vriendin medeverdachte] naar Nederland gebracht door een man die zij leerde kennen als [verdachte] en die zij later herkende aan de hand van een foto als verdachte. Aangeefster zou enkele nachten in de woning van verdachte hebben geslapen. Zij werd vervolgens door die [medeverdachte] gedwongen om in clubs in Rotterdam en Leiden als prostituee te werken, moest haar paspoort aan [vriendin medeverdachte] afgeven en ook al haar inkomsten. Verdachte zou haar naar een advocaat hebben gebracht en daar getolkt hebben in verband met de aanvraag van een verblijfsvergunning. Voorts had verdachte op verzoek van [medeverdachte] gebeld naar een club in Bergen op Zoom, waarna aangeefster daar als prostituee moest gaan werken. Met hulp van de eigenaar van de club in Bergen op Zoom had aangeefster kans gezien zich te melden bij de politie.
Een dag later werd aangeefster opnieuw gehoord en verklaarde zij dat zij de indruk had dat verdachte haar wilde helpen om van [medeverdachte] en [vriendin medeverdachte] af te komen en dat zij bang was voor [medeverdachte] en [vriendin medeverdachte] . Met name [medeverdachte] mishandelde haar en dreigde om haar of haar familie iets aan te doen.
Ook op 29 juli 2002 werd aangeefster gehoord en verklaarde zij gelijkluidend.
Als getuigen werden in 2002 gehoord [eigenaar club] , de eigenaar van de club in Bergen op Zoom, maar deze verklaarde ten aanzien van verdachte slechts dat deze als tolk had opgetreden. Volgens [eigenaar club] had verdachte weinig met de hele zaak te maken.
[werknemer club] , die werkzaam was in de club in Bergen op Zoom, verklaarde in 2002 dat verdachte haar had gebeld en had gezegd dat hij een man kende die meisjes kende die in de club wilden komen werken. Zij verklaarde verder dat aangeefster erg bang was voor [medeverdachte] en [vriendin medeverdachte] , dat aangeefster voor [medeverdachte] moest werken en dat [vriendin medeverdachte] haar paspoort bij zich hield en haar inkomsten afnam.
Het Openbaar Ministerie besloot in juli 2003 om verdachte niet te vervolgen. Op een ingediende klacht ex artikel 12 van het Wetboek van Strafvordering besloot het gerechtshof te ʼs-Hertogenbosch op 1 juli 2008 dat er wel vervolgd diende te worden.
De politie stelde vervolgens vast dat er delen van het dossier, waaronder de originele aangifte en verklaringen, waren zoekgeraakt. Op 4 december 2008 werd aangeefster opnieuw gehoord in een poging om de aangifte van 2002 aan te vullen, maar dat bleek niet goed te werken. Vervolgens werd op 8 januari 2009 een nieuwe aangifte opgenomen.
De rechtbank is het met de officier van justitie en de raadsman eens dat, nu er bijna zeven jaar later opnieuw werd gerechercheerd, de latere verklaringen alleen al door het tijdsverloop kritisch moeten worden bekeken. Dit mede gezien in het licht dat aangeefster in die periode doende was een verlenging van haar verblijfsvergunning te verkrijgen en zij onder grote psychische druk stond.
Aangeefster verklaarde in haar verhoren in 2009 op verschillende punten meer belastend over verdachte dan zij oorspronkelijk in 2002 had gedaan. Met de raadsman heeft de rechtbank geconstateerd dat bij de verhoren in 2009 door de politie suggesties werden gedaan welke later door aangeefster in haar verklaring werden overgenomen. Met name de suggestie dat verdachte “een club had en meisjes achter het raam had zitten” zal bij aangeefster, gezien ook haar psychische omstandigheden in combinatie met de onzekerheid over haar verblijfsvergunning, mogelijk tot gevoelens van angst hebben geleid.
De rechtbank heeft uit de verklaringen van aangeefster, zowel die uit 2002 als die uit 2009, in samenhang met de afgelegde verklaringen van getuigen en andere betrokkenen, niet kunnen destilleren dat verdachte alleen danwel samen met [medeverdachte] aangeefster heeft gedwongen zich beschikbaar te stellen tot het verrichten van seksuele handelingen tegen betaling dan wel haar anderszins heeft getracht hiertoe te brengen. Zij zal daarom verdachte van het hem primair verweten medeplegen van (kortweg) mensenhandel vrijspreken.
Subsidiair wordt verdachte de medeplichtigheid daaraan verweten. Verdachte heeft op de zitting verklaard dat hij niet meer weet of hij genoemde [medeverdachte] met [vriendin medeverdachte] en aangeefster vanuit Duitsland heeft opgehaald, maar dat hij in het verleden vaak Roemeense mensen (tegen betaling) meenam als hij met de auto naar Roemenië reed of ophaalde als hij terug naar Nederland kwam. Verdachte kan zich niet meer herinneren of aangeefster in zijn woning heeft geslapen, maar het zou kunnen en voorts is het wel eens gebeurd dat hij hand- en spandiensten verleende door Roemeense mensen hier in Nederland bij te staan als tolk. Hij ontkent iedere vorm van wetenschap ten aanzien van meisjes die al dan niet gedwongen in de prostitutie terecht zijn gekomen.
Dat zo zijnde, heeft de rechtbank niet uit de stukken noch uit de gehouden verhoren kunnen opmaken dat verdachte de wetenschap heeft of moet hebben gehad dat aangeefster als prostituee werkzaam was noch dat zij gedwongen werd tot het verrichten van seksuele handelingen tegen betaling.
Naar het oordeel van de rechtbank is daarom evenmin wettig en overtuigend bewezen dat verdachte zich heeft schuldig gemaakt aan de hem subsidiair verweten medeplichtigheid.
Zij zal verdachte dan ook integraal vrijspreken.

5.De beslissing

De rechtbank:
Vrijspraak
-
spreekt verdachte vrijvan zowel de primair als subsidiair tenlastegelegde feiten.
Dit vonnis is gewezen door mr. Tempelaar, voorzitter, mr. Pick en mr. Fleskens, rechters, in tegenwoordigheid van Mertens, griffier, en is uitgesproken op de openbare zitting van 20 augustus 2015 (bij vervroeging). Mr. Fleskens is niet in de gelegenheid dit vonnis mede te ondertekenen.