Uitspraak
RECHTBANK ZWOLLE – LELYSTAD
sector kanton – locatie Lelystad
zaaknr. : 346400 HA VERZ 07-40
datum : 5 april 2007
Beschikking op een verzoek tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst
in de zaak van:
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
ORACLE NEDERLAND B.V.,
statutair gevestigd en kantoorhoudende te De Meern,
verzoekende partij, verder te noemen Oracle,
gemachtigde mr. R.E.G. Scheepstra, advocaat te Amsterdam,
tegen
[WERKNEMER],
wonende te [woonplaats],
verwerende partij, verder te noemen [werknemer],
gemachtigde mr. J.Ch. van der Horst, advocaat te Rotterdam.
De procedure
De kantonrechter heeft kennis genomen van:
- het verzoekschrift
- het verweerschrift.
De mondelinge behandeling is gehouden op 22 maart 2007.
Verschenen zijn:
- Oracle vertegenwoordigd door mevrouw [J], bijgestaan door
mr. R.E.G. Scheepstra;
- [werknemer] bijgestaan door mr. J. Ch. van der Horst.
Vaststaande feiten
1.1.
[werknemer], geboren [datum], is op [datum] in dienst getreden bij de rechtvoorgangster van Oracle, Siebel Systems Benelux B.V. (hierna: Siebel), waar hij de functie van Executive Director vervulde voor Siebel University. Siebel is gefuseerd met Oracle. Daarbij is Siebel University onderdeel geworden van Oracle University. Thans vervult [werknemer] de functie van Vice President User Adoption Services EMEA. Zijn gemiddelde salaris bedraagt, inclusief het variabele deel en vakantietoeslag, € 24.174,15 bruto per maand.
1.2
De functie van [werknemer] is als gevolg van een reorganisatie komen te vervallen. Het is de enige functie die bij deze reorganisatie vervallen is. De ondernemingsraad van Oracle heeft positief geadviseerd over deze reorganisatie. Herplaatsing van [werknemer] binnen Oracle is onmogelijk gebleken.
1.3
Oracle is met haar ondernemingsraad een sociaal plan overeengekomen voor de periode van
1 maart 2006 tot en met 31 mei 2007. Het plan is van toepassing verklaard op onder meer werknemers van wie de functie komt te vervallen ten gevolge van een reorganisatie waarover de ondernemingsraad advies heeft verstrekt.
1.4
In het sociaal plan is in artikel 5.1b vastgelegd dat Oracle indien zij de kantonrechter ontbinding van de arbeidsovereenkomst verzoekt, daarbij zal verzoeken de arbeidsovereenkomst niet eerder te ontbinden dan na afloop van de fictieve opzegtermijn van artikel 16 lid 3 WW jo. 7:672 lid 4 BW.
1.5
In artikel 6.2 van het sociaal plan is voor de vaststelling van de hoogte van de ontbindingsvergoeding, kort gezegd, bepaald dat uitgegaan wordt van de kantonrechtersformule, dat dienstjaren vanaf 50 jaar tellen voor 2 en de correctiefactor C 1,4 bedraagt. De minimumuitkering bedraagt drie maandsalarissen. Daarnaast is bepaald dat de uitkering volgens het plan nimmer hoger is dan het verwachte inkomensverlies van de medewerker, gerekend tot de pensioenleeftijd, en nimmer hoger is dan € 250.000 bruto vermeerderd met € 5.000,00 per dienstjaar, waarbij uitgegaan wordt van het afgeronde aantal werkelijke dienstjaren. Dit laatste maximum zal hierna aangeduid worden als Het Plafond.
Het geschil
2.
Oracle heeft de ontbinding gevorderd van de arbeidsovereenkomst van [werknemer] op de grond dat de functie waarin [werknemer] werkzaam was bij een reorganisatie is vervallen en geen andere functie voor [werknemer] voorhanden is. Oracle heeft aangeboden een op haar sociaal plan gebaseerde ontbindingsvergoeding te betalen van € 290.000,00.
3.
[werknemer] heeft zich neergelegd bij het vervallen van zijn functie. [werknemer] heeft verweer gevoerd tegen de aangeboden ontbindingsvergoeding. Volgens [werknemer] leidt Het Plafond in het sociaal plan van Oracle in zijn geval tot een onbillijke uitkomst. [werknemer] heeft primair verzocht Het Plafond bij de vaststelling van de vergoeding buiten beschouwing te laten en de ontbindingsvergoeding, uitgaande van de factor C = 1,4 uit het sociaal plan, vast te stellen op
€ 541.500,00 bruto.
Subsidiair heeft [werknemer] verzocht aan de ontbinding van zijn arbeidsovereenkomst een vergoeding te verbinden op basis van de kantonrechtersformule met factor C= 1, derhalve van € 386.786,00 bruto.
De beoordeling
4.
Vast staat dat de functie van [werknemer] bij de reorganisatie van Oracle University vervallen is. Aannemelijk is voorts geworden dat binnen Oracle geen andere passende functie voor [werknemer] voorhanden is. Dat betekent dat sprake is van gewichtige redenen bestaande uit een zodanige wijziging van omstandigheden dat de arbeidsovereenkomst van [werknemer] billijkheidshalve op korte termijn behoort te eindigen. De arbeidsovereenkomst tussen partijen dient daarom te worden ontbonden.
5.
De vraag is welke vergoeding aan de ontbinding van de arbeidsovereenkomst van [werknemer] moet worden verbonden.
6.
Oracle heeft zich beroepen op het met haar ondernemingsraad overeengekomen sociaal plan, waarvan zij gesteld heeft dat dit plan voldoende objectief is en overeengekomen is met haar ondernemingsraad, die zich daarbij heeft laten bijstaan door een gerenommeerd advocatenkantoor. Oracle is het plan overeengekomen met haar ondernemingraad omdat de vakbonden aangaven geen interesse te hebben. Het sociaal plan is daarom volgens Oracle op zorgvuldige wijze tot stand gekomen.
7.
Volgens [werknemer] echter pakt het sociaal plan in zijn geval onbillijk uit. Voorts heeft [werknemer] aangevoerd dat Het Plafond ertoe leidt dat hij niet zoals de andere werknemers van Oracle een ruimere vergoeding krijgt dan op basis van de neutrale kantonrechtersformule, maar een fors lagere vergoeding. [werknemer] meent daarom dat sprake is van strijdigheid met het gelijkheidsbeginsel. Een objectieve rechtvaardigingsgrond voor deze ongelijkheid ontbreekt. Als laatste heeft [werknemer] nog naar voren gebracht dat Het Plafond volstrekt arbitrair is vastgesteld, dat hij de enige is op wie Het Plafond tot nu toe van toepassing is geweest en de verdere toepassing van het sociaal plan wel leidt tot een hoge vergoeding, maar niet tot een excessieve vergoeding.
8.
Vooropgesteld moet worden dat bij het vaststellen van een billijke ontbindingsvergoeding alle omstandigheden van het geval meewegen. Van dit uitgangspunt kan worden afgeweken indien er een sociaal plan geldt dat schriftelijk met de tot de CAO-onderhandelingen in de sector toegelaten dan wel anderszins representatieve vakorganisaties overeengekomen is. Is er een dergelijk sociaal plan dan dient dat bij de vaststelling van de vergoeding te worden toegepast tenzij onverkorte toepassing leidt tot een evident onbillijke uitkomst voor de betrokken werknemer. In dit geval echter is geen sprake van een dergelijk met de vakbonden overeengekomen sociaal plan. Oracle is het onderhavige sociaal plan overeengekomen met haar ondernemingsraad. Dat betekent dat dit sociaal plan niet zonder meer tot uitgangspunt kan worden genomen. Dat Oracle door de opstelling van de vakbonden, het sociaal plan met haar ondernemingsraad diende overeen te komen, maakt dat niet anders. De ondernemingsraad kan niet worden geacht een representatieve vertegenwoordiging te zijn van alle werknemers. Het voorgaande betekent echter niet zonder meer dat het sociaal plan van Oracle geen enkele rol kan spelen bij de vaststelling van de vergoeding die Oracle aan [werknemer] zal moeten betalen. Bij de vaststelling van die vergoeding dienen immers alle omstandigheden van het geval mee te wegen. Dat er een sociaal plan is kan één van die omstandigheden zijn. In dit geval ligt voor de hand dat het sociaal plan in beginsel een rol kan spelen bij de vaststelling wat een billijke vergoeding is. Het sociaal plan biedt immers, afgezien van het daarin opgenomen Plafond, door de correctiefactor C=1,4 te hanteren, een ruimere vergoeding dan de kantonrechtersformule zou doen.
9.
In het geval van [werknemer] dient het resultaat van het sociaal plan te worden bezien in samenhang met de overige omstandigheden van dit geval. Tot die omstandigheden behoren in ieder geval de leeftijd van [werknemer] en de omstandigheid dat [werknemer], gezien die leeftijd en zijn huidige functie en salaris, weinig kans heeft een enigszins vergelijkbare functie te vinden. Voorts weegt mee dat de fusie tussen Oracle en Siebel is ingegeven door het streven van Oracle haar marktaandeel en daarbij haar winst te vergroten en de daarop volgende reorganisatie waarbij enkel de functie van [werknemer] is vervallen, ook daardoor is ingegeven. De grond voor de ontbinding is gelegen in de risicosfeer van Oracle. Een verwijt daarvan kan Oracle niet worden gemaakt. Evenmin treft [werknemer] enig verwijt. Volgens het sociaal plan zou [werknemer], afgezien van Het Plafond, jegens Oracle aanspraak hebben op een vergoeding van € 541.500,00 bruto. Door Het Plafond komt die vergoeding echter uit op 290.000,00. Waar, afgezien van het sociaal plan, voormelde omstandigheden op grond van de kantonrechtersformule zouden leiden tot het oordeel dat een vergoeding van € 386.786,00 billijk is, is de kantonrechter van oordeel dat integrale toepassing van het sociaal plan in het geval van [werknemer] evident onbillijk is. Vast staat bij gebreke van betwisting door Oracle dat [werknemer] de enige werknemer tot nu toe is, waarop Het Plafond van toepassing is. Dat betekent dat [werknemer] als enige werknemer van wie het dienstverband als gevolg van een reorganisatie wordt beëindigd, niet op basis van factor C = 1,4 maar op basis van C = 0,75 (afgerond) wordt afgerekend. Voor dit zeer aanzienlijke verschil is geen rechtvaardigingsgrond aanwezig. Die rechtvaardiging kan naar het oordeel van de kantonrechter in ieder geval niet worden gevonden in de hoogte van het salaris van [werknemer], waarvan Oracle heeft gesteld dat daarin een risicopremie begrepen is voor het afbreukrisico dat hij loopt. De positie van [werknemer] binnen Oracle maakt bovendien dat niet aannemelijk is dat een ontslag met geringer dan gebruikelijke vergoeding in het salaris van [werknemer] is verdisconteerd, terwijl bovendien gesteld noch gebleken is dat het functioneren van [werknemer] mede aan de reorganisatie ten grondslag heeft gelegen. Dat zich hier een afbreukrisico heeft gerealiseerd, kan daarom niet worden volgehouden. Evenmin valt in te zien waarom het doel van het sociaal plan “van werk naar werk” een rechtvaardiging zou kunnen zijn voor de ongelijke behandeling van [werknemer]. Duidelijk is immers het verband tussen de vergoeding en de beëindiging van het werk van [werknemer] bij Oracle alsmede zijn zeer geringe kans op een nieuwe min of meer gelijkwaardige functie. Oracle heeft zich ook nog beroepen op het collectieve karakter van de reorganisatie en het maatwerk dat het sociaal plan daarin biedt. Mogelijk is het sociaal plan van Oracle in het algemeen goed toegesneden op haar personeelsopbouw, maar het oordeel dat het sociaal plan in het geval van [werknemer] onbillijk is, houdt al in dat dit plan geen op zijn omstandigheden toegesneden maatwerk biedt.
10.
Aannemelijk is dat de vergoedingen in het sociaal plan, waaronder de ruimere vergoeding op basis van C = 1,4, de minimumvergoeding van 3 bruto maandsalarissen, de vergoeding van kosten van begeleiding naar ander werk en Het Plafond moeten worden gezien als één geheel, waarbij het ene deel van invloed is geweest op de onderhandelingen over en het vaststellen van de overige delen. Oracle heeft in dat verband ook verwezen naar haar personeelsopbouw met medewerkers met relatief korte dienstverbanden. Geoordeeld moet daarom worden dat voor de vergoeding van [werknemer] niet kan worden volstaan met het buiten toepassing laten van de bepaling over Het Plafond. Daarmee zou het sociaal plan geweld worden aangedaan. Het voorgaande leidt ertoe dat de inhoud van het sociaal plan niet wordt meegenomen bij het vaststellen van de hoogte van de ontbindingsvergoeding, maar die door Oracle aan [werknemer] te betalen vergoeding op grond van de overige hiervoor vermelde omstandigheden aan de hand van de kantonrechtersformule op basis van factor C=1 naar billijkheid wordt vastgesteld op € 386.786,00 bruto. Dat [werknemer] reeds werkzaamheden verricht in de onderneming van zijn vrouw, leidt niet tot een andere vergoeding. Aannemelijk is immers dat [werknemer], zoals hij heeft verklaard, noodgedwongen met die werkzaamheden is begonnen omdat hij er tot nu toe niet in is geslaagd een andere passende functie te vinden en ook dat die werkzaamheden slechts een fractie opleveren van hetgeen hij tot nu toe bij Oracle verdiende. Daar komt bij dat het de keuze van Oracle is geweest [werknemer] vrij te stellen van zijn werkzaamheden en het niet redelijk is de gevolgen van die keuze op [werknemer] af te wentelen door de ontbindingsvergoeding te verlagen.
11.
Bij de ontbinding zal geen rekening worden gehouden met de fictieve opzegtermijn. Ook hier geldt dat de desbetreffende afspraak uit het sociaal plan onderdeel is van het geheel van afspraken en daarom niet los van die afspraken kan worden gezien. De desbetreffende afspraak kan daarom niet geïsoleerd van die overige afspraken uit het sociaal plan worden overgenomen. Bovendien wordt de fictieve opzegtermijn geacht in de kantonrechtersformule te zijn verdisconteerd. Nu die formule tot uitgangspunt heeft gediend bij de vaststelling van de vergoeding aan [werknemer] is er ook daarom geen reden om bij de ontbindingsdatum rekening te houden met de fictieve opzegtermijn.
12.
Omdat Oracle een lagere vergoeding heeft aangeboden dan aan de ontbinding zal worden verbonden, zal haar overeenkomstig het bepaalde in artikel 7: 685 lid 9 een termijn worden gegeven waarbinnen zij haar verzoek kan intrekken.
13.
De kantonrechter heeft zich ervan vergewist dat het verzoek geen verband houdt met een opzegverbod.
De beslissing
De kantonrechter:
- stelt partijen in kennis van het voornemen de tussen hen bestaande arbeidsovereenkomst te ontbinden per 13 april 2007 onder toekenning aan [werknemer] ten laste van Oracle van een vergoeding van € 386.786,00 bruto;
- stelt Oracle in de gelegenheid het verzoek in te trekken uiterlijk op 12 april 2007 door middel van een schriftelijke verklaring ter griffie van de sector kanton, onder onverwijlde mededeling daarvan aan de wederpartij;
voor het geval Oracle het verzoek niet intrekt:
- ontbindt de tussen partijen bestaande arbeidsovereenkomst en bepaalt dat deze eindigt op 13 april 2007 onder toekenning aan [werknemer] ten laste van Oracle van een vergoeding van € 386.786,00 bruto en veroordeelt Oracle tot betaling van dat bedrag aan [werknemer] tegen bewijs van kwijting;
- compenseert de kosten van het geding in die zin dat iedere partij de eigen kosten draagt;
voor het geval Oracle het verzoek intrekt:
- veroordeelt Oracle in de kosten van deze procedure, tot op heden aan de zijde van [werknemer] vastgesteld op € 400 voor salaris gemachtigde.
Aldus gegeven door mr. E.T.M. Schoevaars, kantonrechter, en uitgesproken in de openbare terechtzitting van 5 april 2007, in tegenwoordigheid van de griffier.