Uitspraak
RECHTBANK UTRECHT
sector handel en kanton
kantonrechter
locatie Utrecht
zaaknummer: 723619 UC EXPL 10-19371 PK
vonnis d.d. 16 november 2011
inzake
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
Bureau Voorlichting Midden- en Kleinbedrijf B.V.,
gevestigd te 's-Gravenhage,
verder ook te noemen Bureau Voorlichting MKB,
eisende partij in conventie,
verwerende partij in reconventie,
tegen:
[gedaagde], h.o.d.n. [bedrijf],
wonende te [woonplaats],
verder ook te noemen [gedaagde],
gedaagde partij in conventie,
eisende partij in reconventie,
procederende in persoon.
1. Het verloop van de procedure
De kantonrechter verwijst naar het tussenvonnis van 2 februari 2011.
Bureau Voorlichting MKB heeft voorafgaand aan de comparitie een conclusie van antwoord in reconventie genomen.
De comparitie is gehouden op 7 maart 2011. Daarvan is proces-verbaal opgemaakt.
Bureau Voorlichting MKB heeft voor repliek in conventie, [gedaagde] heeft voor dupliek in conventie/repliek in reconventie en Bureau Voorlichting MKB heeft voor dupliek in reconventie geconcludeerd.
Hierna is uitspraak bepaald.
2. De feiten
2.1. Bureau Voorlichting MKB handelt onder andere onder de naam MKB Nieuwe Media. Zij exploiteert onder meer de websites mkbondernemersgids.nl en denationaleondernemersgids.nl. Ondernemingen kunnen tegen betaling een naamsvermelding op deze websites krijgen.
[gedaagde] drijft een eenmanszaak onder de naam [bedrijf] loopbaancoaching (hierna: [bedrijf]).
2.2. In maart 2010 heeft Bureau Voorlichting MKB [gedaagde] ongevraagd telefonisch benaderd. In dit telefoongesprek heeft [gedaagde] ingestemd met een vermelding op de site mkbondernemersgids.nl. Op 19 maart 2010 heeft Bureau voorlichting MKB [gedaagde] een factuur gestuurd van € 595,-- inclusief BTW, welke factuur door [gedaagde] is voldaan. Deze overeenkomst wordt hierna ook aangegeven als: de eerste overeenkomst.
2.3. In mei 2010 heeft Bureau Voorlichting MKB [gedaagde] opnieuw ongevraagd telefonisch benaderd, nu met de vraag of zij wilde adverteren in denationaleondernemersgids.nl. Bij e mailbericht van 26 mei 2010 te 14.05 uur heeft Bureau Voorlichting MKB [gedaagde] ter zake onder meer geschreven:
“nationale ondernemersgids MKB Nieuwe Media
(in zwart lettertype, kantonrechter) (…)
Den Bosch, 11 mei 2010
Onderwerp: De Nationale Ondernemersgids
Geachte mevrouw [gedaagde],
naar aanleiding van ons telefonisch onderhoud bevestigen wij uw deelname aan De Nationale Ondernemersgids met de onderstaande specificaties:
U bent in de Nationale Ondernemersgids te vinden op bedrijfsnaam, plaats en trefwoorden.
Tevens komt er bij uw vermelding een link naar uw e-mail- en internetadres, logo routeplanner
Klantnummer : (...)
Internetadres : http://www.denationaleondernemersgids.nl
Prijs : € 250,00 exclusief 19 % BTW per maand
Looptijd : 12 maanden, hierna volgt geen verlenging
Facturering : Totaalbedrag wordt vooraf gefactureerd
Verschijning : binnen 5 dagen na datum opdracht
(in vet en rood lettertype, kantonrechter)
Conform afspraak : Looptijd 12 maanden, hierna volgt géén verlenging
(in zwart lettertype, kantonrechter)
Uw bedrijfsgegevens:
(hier is het logo van [bedrijf] in rood weergegeven, kantonrechter)
Bedrijfsnaam : [naam]
(...)
Mocht u nog wijzigingen op toevoegingen hebben dan verzoeken wij u deze aan ons door te mailen op (...)
Met vriendelijke groet,
De Nationale Ondernemersgids
Naam: (in het handschrift van [gedaagde], kantonrechter) [gedaagde]
Datum: (in het handschrift van [gedaagde], kantonrechter) 27-5-2010
Handtekening uitsluitend bevoegd persoon: (handtekening [gedaagde], kantonrechter)
Retour Faxnummer: [faxnummer]”.
2.4. Op 27 mei 2010 te 16.03 uur heeft [gedaagde] dit e-mailbericht ondertekend aan Bureau Voorlichting MKB per fax geretourneerd. Deze overeenkomst zal in het navolgende ook worden aangeduid als: de tweede overeenkomst.
2.5. Op 2 juni 2010 heeft Bureau Voorlichting MKB [gedaagde] ter zake een factuur gezonden van € 3.570,-- inclusief BTW, welke factuur [gedaagde] heeft geweigerd te betalen.
2.6. Bij brief van 28 juni 2010 heeft [gedaagde] Bureau Voorlichting MKB onder meer geschreven:
“Ik vernietig bij deze de overeenkomst, omdat ik, bij het ondertekenen ervan, dwalende was en deze dwaling te wijten was aan een inlichting van MKB Nieuwe Media. Immers, heel duidelijk heb ik aangegeven dat ik mijn deelname wilde beëindigen (waarbij ik ervan uitging dat het mijn deelname aan Businessnet Nederland betrof, aangezien men het deed voorkomen dat sprake was van een relatie tussen mij en MKB Nieuwe Media, terwijl ik, tot dat bewuste telefoontje, nog nooit van MKB Nieuwe Media had gehoord). Echter, in plaats van een beëindigingsovereenkomst te sturen, wordt mij een overeenkomst van deelname gestuurd”.
3. De vordering, de grondslag daarvan en het verweer
In conventie
3.1. Bureau Voorlichting MKB vordert veroordeling van [gedaagde] tot betaling van:
a. een bedrag van € 3.570,-- aan hoofdsom;
b. de wettelijke rente daarover;
c. een bedrag van € 535,50 inclusief BTW ter zake van buitengerechtelijke incassokosten;
d. de proceskosten.
3.2. Zij legt aan haar vordering ten grondslag dat [gedaagde] op grond van de overeenkomst tussen partijen gehouden is de factuur van € 3.570,-- te betalen.
3.3. [gedaagde] voert verweer. Voor zover nodig zal de kantonrechter daarop in het navolgende ingaan.
In reconventie
3.4. [gedaagde] vordert:
a. veroordeling van Bureau Voorlichting MKB om aan [gedaagde] terug te betalen het bedrag dat zij met betrekking tot de website mkbondernemersgids.nl heeft betaald, te vermeerderen met de wettelijke rente;
b. (i) nietigverklaring van de overeenkomst tussen partijen dan wel (ii) ontbinding daarvan;
c. veroordeling van Bureau Voorlichting MKB om aan [gedaagde] te betalen € 24,45 ter zake van het versturen van drie brieven, € 1.500,-- ter zake van 12 uur werkzaamheden en € 785,-- ter zake van het inwinnen van juridisch advies.
3.5. Aan haar vordering onder a legt zij de grondslag dat sprake is geweest van onverschuldigde betaling, aan haar vordering onder b sub (i) dat de overeenkomst is aangegaan in strijd met goede zeden en sub (ii) dat sprake is van een toerekenbare tekortkoming aan de zijde van Bureau Voorlichting MKB.
3.6. Bureau Voorlichting MKB voert verweer. Voor zover nodig zal de kantonrechter daarop in het navolgende ingaan.
4. De beoordeling
De kantonrechter ziet aanleiding de vordering in reconventie het eerst te behandelen.
In reconventie
4.1. Nadat [gedaagde] haar vordering aanvankelijk als een voorwaardelijke had geformuleerd, heeft zij ter comparitie verklaard dat deze als onvoorwaardelijk dient te worden aangemerkt. De kantonrechter zal de vordering daarom als zodanig aanmerken.
Onverschuldigde betaling
4.2. [gedaagde] stelt dat zij het door haar betaalde bedrag van € 595,-- onverschuldigd heeft betaald, omdat sprake is geweest van dwaling. Zij is ongevraagd en onaangekondigd telefonisch benaderd door een bij Bureau Voorlichting MKB werkzame acquisiteur. In dat telefoongesprek heeft de acquisiteur ten onrechte gesuggereerd dat er reeds sprake zou zijn van een onderliggende overeenkomst. Hij heeft namelijk gevraagd of zij geïnteresseerd was in een verlenging van de vermelding van haar bedrijf op een website. Omdat zij enige tijd geleden inderdaad een bedrijfsvermelding op een website had laten opnemen, namelijk op de website van Businessnet Nederland, verkeerde zij in de veronderstelling dat de acquisiteur over die website belde. Zij heeft volgens aangegeven geen interesse te hebben in verlenging van die vermelding. Toen zij vervolgens de factuur van € 595,-- ontving heeft deze betaald, omdat zij in de veronderstelling verkeerde dat hiermee het bij Businessnet Nederland lopende contract was geëindigd.
4.3. Bureau Voorlichting MKB heeft niet weersproken dat een verkoopmedewerker [gedaagde] ongevraagd en onaangekondigd telefonisch heeft benaderd, zodat de kantonrechter daarvan zal uitgaan.
4.4. Bureau Voorlichting MKB heeft tegen de vordering verweer gevoerd (cva in reconventie sub 20 e.d.). Zij voert aan dat uit de correspondentie tussen partijen niet afgeleid kan worden dat [gedaagde] de nietigheid van de eerste overeenkomst heeft ingeroepen (bedoeld zal zijn: dat zij de overeenkomst niet heeft vernietigd, kantonrechter).
Dit verweer faalt, nu [gedaagde] zich in deze procedure op dwaling beroept.
4.5. Voorts stelt Bureau Voorlichting MKB dat [gedaagde] in het geheel niet heeft aangegeven waarom de overeenkomst tot stand is gekomen onder invloed van dwaling. De inhoud van de conclusie van antwoord/eis is geheel gericht op de tweede overeenkomst.
Dit is echter niet juist. [gedaagde] heeft haar eerdergenoemde grondslag duidelijk gesteld op pagina 2 vierde alinea e.v. van haar conclusie van antwoord/eis.
Hiermee heeft Bureau Voorlichting MKB de door [gedaagde] gestelde feiten onvoldoende gemotiveerd betwist. De kantonrechter neemt hierbij in aanmerking dat namens Bureau Voorlichting MKB ter comparitie is verklaard dat haar verkoopmedewerkers werken aan de hand van vaste scripts, dat deze scripts desgewenst kunnen worden overgelegd, dat er vanuit wordt gegaan dat het gesprek waarin het abonnement is aangegaan is opgenomen, en dat die opname waarschijnlijk wel beschikbaar is, dat aangenomen wordt dat de verkoopmedewerker aantekening houdt van de instemming van de wederpartij, en dat als het goed is die aantekeningen bewaard zijn gebleven. Bureau Voorlichting MKB heeft nadien echter noch de scripts, noch een opname van het telefoongesprek, en noch de aantekeningen van de verkoopmedewerker overgelegd. Zij heeft evenmin aangegeven dat zij naspeuringen heeft gedaan, en dat daaruit gebleken is dat voormelde stukken niet meer voorhanden zijn.
4.6. Op grond van het voorgaande is voldoen komen vast te staan dat de overeenkomst tot stand is gekomen onder invloed van dwaling aan de zijde van [gedaagde], en dat deze dwaling te wijten is geweest aan inlichtingen van de zijde van Bureau Voorlichting MKB. Voorts kan niet geoordeeld worden dat de dwaling op grond van de aard van de overeenkomst, de in het verkeer geldende opvattingen of de omstandigheden van het geval voor rekening van [gedaagde] behoort te blijven. De overeenkomst komt daarom voor vernietiging in aanmerking. Dit brengt mee dat Bureau Voorlichting MKB het door [gedaagde] betaalde bedrag aan haar dient terug te betalen. De wettelijke rente is toewijsbaar vanaf de datum waarop [gedaagde] de vernietigbaarheid heeft ingeroepen, 9 december 2010.
4.7. De reeds ingetreden gevolgen van de overeenkomst (de onderneming van [gedaagde] is enige tijd op de website mkbondernemersgids.nl vermeld geweest) kunnen bezwaarlijk ongedaan worden gemaakt. Bureau Voorlichting MKB heeft hieromtrent echter niets verzocht of gesteld, zodat de kantonrechter geen aanleiding ziet aan [gedaagde] de verplichting op te leggen tot een uitkering in geld aan Bureau Voorlichting MKB (artikel 3:53 lid 2 BW).
4.8. Bureau Voorlichting MKB zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld, welke worden begroot op € 200,-- ter zake van verletkosten in verband met de comparitie. De kantonrechter ziet geen aanleiding de kosten voor het versturen van brieven, het opstellen van stukken en het inwinnen van juridisch advies ten laste van Bureau Voorlichting MKB te brengen. [gedaagde] heeft immers niet bij gemachtigde geprocedeerd.
In conventie
4.9. [gedaagde] brengt tegen de vordering in dat zij (ook) de tweede overeenkomst onder invloed van dwaling is aangegaan. Zij is ongevraagd en onaangekondigd telefonisch benaderd door een bij Bureau Voorlichting MKB werkzame acquisiteur, die ten onrechte suggereerde dat reeds sprake was van een onderliggende overeenkomst. Hij heeft haar namelijk gevraagd of zij geïnteresseerd was in een verlenging van haar bedrijfsvermelding op een website. Nadat [gedaagde] had aangegeven dat zij daarin niet geïnteresseerd was, heeft de acquisiteur haar meegedeeld dat het noodzakelijk was om een beëindigingsovereenkomst te ondertekenen. Bij conclusie van antwoord/eis (pag. 2 laatste alinea e.v.) stelt zij dat zij niet aan dit verzoek heeft voldaan omdat zij vanwege het eerdergenoemde telefoongesprek van enkele maanden daarvoor in de veronderstelling verkeerde dat de kwestie reeds was afgewikkeld. Zij is vervolgens nog een aantal malen telefonisch benaderd, en daarbij onder druk gezet. Zij heeft toen alsnog getekend en de ondertekende e-mail aan Bureau Voorlichting MKB gefaxt. Zij dacht dat het bedrag van € 250,-- de definitieve afkoopsom betrof. In het e-mailbericht stond immers in een vet en rood lettertype: “Conform afspraak: Looptijd 12 maanden, hierna volgt géén automatische verlenging”. Voorts heeft zij daarbij niet opgemerkt dat bij het bedrag van € 250,-- vermeld stond “per maand”.
Achteraf is gebleken dat zij geen telefonisch contact had gehad met Businessnet Nederland, maar in het eerste geval met een acquisiteur van MKB Ondernemersgids en in het tweede geval van De Nationale Ondernemersgids, beide geëxploiteerd door Bureau Voorlichting MKB. De acquisiteur heeft met betrekking tot de tweede overeenkomst niet vermeld dat hij werkte voor hetzelfde bedrijf als waarmee de eerste overeenkomst was gesloten. Ter comparitie heeft [gedaagde] verklaard dat zij bij het aangaan van de tweede overeenkomst in de veronderstelling verkeerde dat het ging om afwikkeling van de vermelding op mkbondernemersgids.nl.
4.10. Bureau Voorlichting MKB heeft tegen het beroep op dwaling aangevoerd, dat alle gegevens van de tweede overeenkomst duidelijk waren vermeld, en dat [gedaagde] deze twee weken in haar bezit heeft gehad, alvorens zij een ondertekend e-mailbericht per fax heeft geretourneerd.
De kantonrechter stelt allereerst vast dat Bureau Voorlichting MKB geen stukken heeft overgelegd, waaruit kan blijken dat de overeenkomst reeds op de dagtekening van 11 mei 2010 aan [gedaagde] is toegezonden. De kantonrechter gaat er daarom vanuit dat dit is gebeurd bij eerdergenoemd e-mailbericht van 26 mei 2010. Daaruit volgt dat [gedaagde] deze bevestiging reeds na één dag ondertekend heeft geretourneerd.
4.11. Voorts stelt Bureau Voorlichting MKB dat tijdens het telefoongesprek is doorgenomen om wat voor vermelding het gaat, wat de looptijd is, en wat de prijs. Met deze algemene stelling heeft zij het betoog van [gedaagde], dat bij haar de indruk is gewekt dat er reeds een overeenkomst liep, ontdoen gemotiveerd weerlegd. De kantonrechter verwijst hiertoe naar hetgeen in reconventie is overwogen met betrekking tot het script, de aantekeningen en de geluidsopnamen.
4.12. Voorts acht de kantonrechter van belang dat in de bevestiging een maandbedrag van € 250,-- is genoemd, terwijl het gaat om een contract van 12 maanden en om facturering van het totaalbedrag van € 3.570,-- ineens zonder dat dit laatste bedrag echter als zodanig vermeld is. Ter comparitie is namens Bureau Voorlichting MKB toegegeven dat dit is geschied om “de mensen makkelijker over de streep te trekken dan als het totaal bedrag in een keer wordt genoemd”. [gedaagde] wijst er verder op dat zij mede in de veronderstelling verkeerde dat er sprake was van een lopend contract, omdat haar logo op de bevestiging was vermeld, en dat dit zonder aparte toestemming van haar niet is toegestaan. Bureau Voorlichting MKB heeft weliswaar aangevoerd dat deze toestemming verleend is, maar zij heeft dit verder op geen enkele manier onderbouwd, zodat de kantonrechter daaraan voorbij zal gaan.
4.13. De slotsom is dat het beroep op dwaling slaagt: [gedaagde] is onaangekondigd telefonisch benaderd, de suggestie is gewekt dat er reeds sprake was van een lopende betalingsverplichting, en de daardoor ontstane/geschapen onduidelijkheid is door de schriftelijke bevestiging onvoldoende opgeheven. Het is de kantonrechter niet geheel duidelijk geworden of [gedaagde] in de veronderstelling verkeerde dat zij de overeenkomst met Businessnet Nederland beëindigde, dan wel die met betrekking tot mkbondernemersgids.nl, maar dit maakt deze conclusie niet anders: er sprake van het tijdverschil enkele maanden, en het gaat erom dat [gedaagde] door Bureau Voorlichting MKB in de veronderstelling is gebracht dat sprake was van een reeds lopende betalingsverplichting.
De vordering zal worden afgewezen.
Gelet op deze beslissing heeft [gedaagde] geen belang meer bij de beoordeling van haar vordering tot nietigverklaring en/of ontbinding.
4.14. Bureau Voorlichting MKB zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld, welke worden begroot op nihil.
5. De beslissing
De kantonrechter:
in conventie
wijst de vordering af;
veroordeelt Bureau Voorlichting MKB tot betaling van de proceskosten aan de zijde van [gedaagde], tot de uitspraak van dit vonnis begroot op nihil;
in reconventie
veroordeelt Bureau Voorlichting MKB om aan [gedaagde] tegen bewijs van kwijting te betalen € 595,-- met de wettelijke rente vanaf 15 december 2010 tot de voldoening;
veroordeelt Bureau Voorlichting MKB tot betaling van de proceskosten aan de zijde van [gedaagde], tot de uitspraak van dit vonnis begroot op € 200,--;
verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad;
wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. P. Krepel, kantonrechter, en is in aanwezigheid van de griffier in het openbaar uitgesproken op 16 november 2011.