ECLI:NL:RBSHE:2012:BY5623

Rechtbank 's-Hertogenbosch

Datum uitspraak
11 december 2012
Publicatiedatum
5 april 2013
Zaaknummer
01/035042-04
Instantie
Rechtbank 's-Hertogenbosch
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Verlenging van terbeschikkingstelling na zware mishandeling met hoog recidiverisico

In deze zaak heeft de Rechtbank 's-Hertogenbosch op 11 december 2012 uitspraak gedaan over de verlenging van de terbeschikkingstelling (TBS) van de terbeschikkinggestelde, die in 2004 ter beschikking was gesteld na een veroordeling voor zware mishandeling. De rechtbank heeft de TBS met twee jaar verlengd, na een grondige beoordeling van de risico's en de voortgang van de behandeling. De terbeschikkinggestelde, die in een kliniek verblijft, heeft een geschiedenis van gewelddadige delicten en vertoont antisociale persoonlijkheidskenmerken. De rechtbank heeft vastgesteld dat er een hoog recidiverisico bestaat, vooral bij beëindiging van de TBS-maatregel. De deskundigen hebben aangegeven dat de terbeschikkinggestelde nog essentiële stappen in de behandeling moet doorlopen, waaronder het verkrijgen van verlof en het ontwikkelen van sociale vaardigheden. De rechtbank heeft de argumenten van de terbeschikkinggestelde en zijn raadsman, die pleitten voor een kortere verlenging, overwogen, maar heeft geconcludeerd dat de veiligheid van anderen de verlenging van de TBS eist. De beslissing is genomen in aanwezigheid van de officier van justitie en deskundigen, die het advies voor verlenging van de TBS hebben ondersteund. De rechtbank heeft de terbeschikkinggestelde de mogelijkheid geboden om zijn standpunt te delen, maar heeft uiteindelijk besloten dat een verlenging van twee jaar noodzakelijk is voor de veiligheid van de samenleving.

Uitspraak

uitspraak
RECHTBANK ’s-HERTOGENBOSCH
Sector Strafrecht
Parketnummer: 01/035042-04
Uitspraakdatum: 11 december 2012
Beslissing verlenging terbeschikkingstelling
Beslissing in de zaak van:
[terbeschikkinggestelde],
geboren te [geboorteplaatse] op [geboortedatum],
verblijvende in [kliniek]
Het onderzoek van de zaak.
Bij vonnis van de rechtbank van 25 oktober 2004 is betrokkene ter beschikking gesteld. Deze terbeschikkingstelling is voor het laatst, bij beschikking van deze rechtbank van 30 november 2010 met twee jaar verlengd. Deze verlenging is door het gerechtshof te Arnhem van 19 april 2011 bevestigd.
De vordering van de officier van justitie bij deze rechtbank van 9 juli 2012 strekt tot verlenging van de termijn van terbeschikkingstelling voor de duur van twee jaar.
Deze vordering is behandeld ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 27 november 2012.
Hierbij zijn de officier van justitie, deskundige en de terbeschikkinggestelde en zijn raadsman gehoord.
In het dossier bevinden zich onder andere:
- het advies van Prof. dr.H.F. Kraan, Psychiater en drs. J.C.J.M. Koolen, locatiedirecteur Behandeling en Zorg/ plv. hoofd van de inrichting waar betrokkene verblijft, d.d. 7 juni 2012;
- de omtrent de terbeschikkinggestelde gehouden wettelijke aantekeningen;
- het persoonsdossier van terbeschikkinggestelde.
De beoordeling.
De terbeschikkingstelling is toegepast ter zake van zware mishandeling, terwijl de veiligheid van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen het opleggen van die maatregel eiste. Het hiervoor genoemde misdrijf betreft een misdrijf dat gericht is tegen of gevaar veroorzaakt voor de onaantastbaarheid van het lichaam van een of meer personen.
In voornoemd advies van het hoofd van de inrichting is onder meer het navolgende gesteld:
Risicotaxatie
Actuele ( kleiner dan of gelijk aan 2 jaar) risicotaxatie (HCR-20/SVR-20/HKT-30/PCL-R) in termen van laag, matig en hoog
HCR-20 (24-05-2012)
De historische items laten een hoog risico zien. Betrokkene is eerder veroordeeld voor verschillende gewelddadige delicten (o.a. medeplegen poging tot doodslag, (zware) mishandeling (van partner) ) en de eerste keer op zijn 20ste. Er is sprake van problemen in het arbeidsverleden (korte baantjes, hard drugs verhandelen tijdens uitbaten van een coffeeshop), in de kindertijd (van school verwijderd wegens drugsgebruik, eerste veroordeling voor diefstal op zijn 16e) en met middelengebruik (vanaf 14 jaar softdrugs, later verslaafd aan verschillende soorten drugs). Er is geen sprake van een
psychische stoornis of actieve psychotische symptomen, wel van een antisociale
persoonlijkheidsstoornis met borderline trekken, zwakbegaafdheid en een gemiddelde PCL-r score. Betrokkene is in het verleden twee keer tijdens proeftijd gerecidiveerd, hij is een keer niet teruggekeerd van een weekendverlof tijdens detentie en vervolgens aangehouden voor mishandeling en rijden onder invloed, hij heeft twee werkstraffen niet voltooid en er is sprake van disciplinaire straffen tijdens detentie (cannabisgebruik, bedreiging, lichamelijk geweld). De klinische items die aangeven in welke mate de behandeling effect heeft op de problematiek van betrokkene, laten een hoog risico zien. Er is sprake van een gebrek aan zelfinzicht, mogelijk van negatieve opvattingen en van impulsiviteit. Betrokkene werkt in de mate van het mogelijke gemotiveerd mee aan behandeling, echter beschouwt hij sociotherapie niet als behandeling en wantrouwt hij hen (en de kliniek). Hij uit met regelmaat de wens tot overplaatsing. De risicohanteringsitems die aangeven wat er zou gebeuren bij beëindiging van de tbs, laten een hoog risico zien. De kans dat betrokkene blootgesteld zal worden aan destabiliserende factoren (vb. krenking, confrontatie met middelen, gebrek aan duidelijkheid en structuur) en vervolgens een hoge mate van stress zal ervaren, is groot. Betrokkene beschikt over onvoldoende vaardigheden om
hiermee om te gaan waardoor de kans klein is dat plannen zullen slagen. Bovendien heeft
betrokkene geen dagbesteding en een beperkt steunend netwerk.
Samenvattend kan gesteld worden dat het risico op herhaling van crimineel gedrag en gewelddadig gedrag in het bijzonder bij beëindiging van de tbs-maatregel op korte termijn als hoog geschat wordt.
PCL-r (24-06-2011)
Bij het PCL-R onderzoek, scoort betrokkene binnen de range van: gemiddeld. Betrokkene scoort relatief laag op het facet ‘Interpersoonlijke stijl’. Op de andere drie facetten scoort betrokkene relatief hoog, waarvan het hoogst op ‘Antisociale levensstijl’. Hij scoort op drie items van dit facet maximaal.
In totaal zijn er twee items op niet van toepassing gescoord vanwege te beperkte informatie over deze items. Hiervoor is gecorrigeerd bij de berekening van de totaalscore.
Concluderend kan gesteld worden dat er bij betrokkene sprake is van enkele kenmerken van
psychopathie.
Specificeren naar delict (gedrag). Risico in termen van kans, aard, ernst en frequentie in aanlooptijd en context (volgen van handleidingen van desbetreffende instrumenten)
Uit de risicotaxatie komt naar voren dat wanneer de TBS-maatregel wordt beëindigd er een hoge kans bestaat op het volgende scenario: vanuit zijn persoonlijkheidsproblematiek zal betrokkene zich in contact met anderen snel gekrenkt voelen en onrecht aangedaan (context). Dit zal vooral spelen bij een mogelijke relatie, maar ook in contact met anderen. Betrokkene zal dan vanuit zijn achterdocht, door gebrekkige impulscontrole en omdat hij moeilijk eigen aandeel en de interactie met de omgeving kan inschatten (zwakbegaafdheid), op korte tot middellange termijn (aanlooptijd) overgaan tot reactief agressief gedrag (zowel verbaal als fysiek) om macht en controle te verwerven (ernst, aard, frequentie). Tevens bestaat de kans dat betrokkene, in een poging om aanzien en status te verwerven en dus ter overcompensatie van minderwaardigheidsgevoelens, zich zal begeven in de criminele wereld. Terugval in middelengebruik, en daarmee samenhangend verwervingscriminaliteit, wordt niet uitgesloten.
Recidivegevaar
Prognose met betrekking tot de duur van het benodigd risicomanagement
Gezien het feit dat betrokkene momenteel niet over een verlofkader beschikt en er dus nog
essentiële stappen binnen de behandeling gezet moeten worden (o.a. doorlopen van begeleid, onbegeleid en transmuraal verlof) is de prognose dat het benodigde risicomanagement nog minimaal 2 jaren zal duren.
Recidivegevaar t.a.v. het TBS indexdelict
De kans op fysiek agressief gedrag richting personen die voor betrokkene een bron van krenking zijn, wordt op korte termijn als hoog beschouwd.
Verlengingsadvies
Prognose in relatie tot de geclassificeerde stoornis
Bij betrokkene is sprake van zwakbegaafdheid en een antisociale persoonlijkheidsproblematiek met borderline trekken. Betrokkene zal naar alle waarschijnlijkheid blijvend aangewezen zijn op begeleiding, controle en structuur. De mate van begeleiding zal afhangen van de ontwikkelingen die betrokkene binnen de behandeling nog door zal maken. Abstinentie van middelen is een belangrijk punt voor de toekomst.
Advies verlenging TBS maatregel
Constaterende dat er sprake is van een hoog recidiverisico op korte en lange termijn op het moment dat de maatregel van terbeschikkingstelling zal worden beëindigd;
• Gezien het feit dat er sprake is van zwakbegaafdheid en een persoonlijkheidsproblematiek;
• Gezien de noodzaak tot behandeling en controle hierop;
• Overwegende dat er nog een aantal essentiële stappen in de behandeling van betrokkene gezet moeten worden waaronder verdere delictbewerking, aanvragen van begeleid verlof en mogelijk onbegeleid en transmuraal verlof en ontwikkeling van zowel coping als sociale vaardigheden;
Adviseren wij om de terbeschikkingstelling van betrokkene te verlengen met twee (2) jaar.
De terbeschikkinggestelde heeft verklaard, kort en zakelijk weergegeven:
Ik ben voor een verlenging van de TBS maar dan niet met 2 jaar maar met 1 jaar.
Inmiddels heb ik mijn verlofstatus binnen, maar ik kan nog niet op verlof omdat mijn
WA-verzekering nog niet rond is. Ik vind dat een falen van de kliniek.
Op lange termijn zou er volgens de kliniek sprake zijn van een hoog recidiverisico. Ik ben het daar niet mee eens. Zo probeert de leiding van de kliniek mij in de kliniek te houden. Ik ga niet naar een begeleide woonvorm. De kliniek is niet in staat om mij een agressieregulatietherapie te laten volgen. Ik volg nu een spanningsmetertherapie. Dat is iets anders.
Verder moet er nog steeds een neurologisch onderzoek plaats vinden.
De deskundige D.J.A. Teirlinck, GZ-psycholoog, optredend namens voormelde inrichting, heeft bij de behandeling ter terechtzitting gepersisteerd bij voornoemd advies. Hij heeft voorts het navolgende verklaard, verkort en zakelijk weergegeven:
Het is juist dat de verlofstatus van betrokkene is geregeld, maar nog niet de WA-verzekering. In principe moet die verzekering binnen enkele weken geregeld zijn.
De risico-analyse van de kliniek geldt nog steeds. Op 21 november 2012 is er een behandelplanbespreking geweest in de kliniek, waarbij is besloten om door te gaan op de ingeslagen weg ten aanzien van onder meer het middelengebruik van betrokkene en de te volgen therapieën.
De kliniek blijft erbij dat de TBS dient te worden verlengd met 2 jaar en niet met 1 jaar. Het verlof is nog niet aangevangen en betrokkene dient de verschillende stadia van verlof te doorlopen met de daarbij behorende evaluatie. Dat gaat in ieder geval langer duren dan 1 jaar.
De officier van justitie heeft aangevoerd, verkort en zakelijk weergegeven:
Ik ben het eens met het advies van de kliniek en de toelichting van de deskundige ter terechtzitting. Ik persisteer derhalve bij mijn vordering.
De raadsman van de terbeschikkinggestelde heeft aangevoerd, verkort en zakelijk weergegeven:
Als er weinig spanningen zijn bij betrokkene blijkt hij adequate sociale vaardigheden te kunnen inzetten. De laatste periode laat betrokkene correct gedrag zien.
Betrokkene is goed in staat een dagprogramma te volgen, als het goed met hem gaat.
Betrokkene heeft nog niet de verlofprocedure doorlopen. Ik verzoek de rechtbank de TBS te verlengen met 1 jaar.
De rechtbank verenigt zich met het advies van voornoemde inrichting, met de daarop ter terechtzitting gegeven toelichting door de deskundige.
Gelet op het vorenstaande, gezien artikel 38d en 38e van het Wetboek van Strafrecht is de rechtbank van oordeel dat de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen de verlenging van de terbeschikkingstelling eist.
De rechtbank stelt de duur van de verlenging van de terbeschikkingstelling op twee jaar. Een kortere verlenging van de terbeschikkingstelling is naar het oordeel van de rechtbank niet te rechtvaardigen gelet op het feit dat er nog een aantal essentiële stappen dienen plaats te vinden in de behandeling van betrokkene, waaronder de verschillende stadia van verlof en de daarbij behorende evaluatie.
DE BESLISSING
De rechtbank:
verlengt de termijn gedurende welke [terbeschikkinggestelde] ter beschikking is gesteld met twee jaar.
Deze beslissing is gegeven door
mr. S.J.W. Hermans, voorzitter,
mr. N.M. Spelt en mr. W. Overbosch, leden,
in tegenwoordigheid van L.D. Wittenberg, griffier,
en is uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 11 december 2012.
Mr. W. Overbosch voornoemd is buiten staat deze beschikking mede te ondertekenen.
6
Parketnummer: 01/035042-04
[terbeschikkinggestelde]