ECLI:NL:RBSHE:2012:BY1317

Rechtbank 's-Hertogenbosch

Datum uitspraak
26 oktober 2012
Publicatiedatum
5 april 2013
Zaaknummer
01/845324-07
Instantie
Rechtbank 's-Hertogenbosch
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Verlenging van terbeschikkingstelling van een verdachte met ernstige psychiatrische problematiek

In deze zaak heeft de Rechtbank 's-Hertogenbosch op 12 oktober 2012 uitspraak gedaan over de verlenging van de terbeschikkingstelling van een verdachte, die eerder ter beschikking was gesteld na een vonnis van 4 juni 2008. De verdachte, geboren in 1978, verblijft in een kliniek en heeft een geschiedenis van ernstige gedragsproblemen en psychiatrische aandoeningen, waaronder schizofrenie van het paranoïde type. De rechtbank heeft de terbeschikkingstelling voor de tweede keer verlengd, ditmaal met twee jaar, op basis van een vordering van de officier van justitie van 30 augustus 2012.

De rechtbank heeft in haar beoordeling gekeken naar de ernst van de gepleegde delicten, waaronder poging tot moord en opzettelijk brand stichten, en de risico's die de verdachte vormt voor de samenleving. De deskundigen hebben aangegeven dat het recidiverisico als hoog wordt ingeschat, vooral gezien de aanhoudende psychotische symptomen en de verslavingsproblematiek van de verdachte. Ondanks positieve ontwikkelingen in de behandeling, zoals een toegenomen deelname aan activiteiten en therapieën, is de verdachte nog niet in staat om zelfstandig een aanvaardbaar maatschappelijk leven op te bouwen.

De rechtbank heeft de adviezen van de behandelende deskundigen en de kliniek gevolgd, die een geleidelijke benadering van de behandeling en een intensieve vorm van begeleiding aanbevelen. De rechtbank heeft geconcludeerd dat de veiligheid van anderen en de algemene veiligheid van personen de verlenging van de terbeschikkingstelling eist, en heeft daarom besloten de termijn van terbeschikkingstelling met twee jaar te verlengen.

Uitspraak

uitspraak
RECHTBANK 's-HERTOGENBOSCH
Sector Strafrecht
Parketnummer: 01/845324-07
Uitspraakdatum: 12 oktober 2012
Beslissing verlenging terbeschikkingstelling
Beslissing in de zaak van:
[verdachte],
geboren te [geboorteplaats] op [1978],
verblijvende [kliniek]
Het onderzoek van de zaak.
Bij vonnis van de rechtbank van 4 juni 2008 is betrokkene ter beschikking gesteld. Deze terbeschikkingstelling is voor het laatst, bij beslissing van deze rechtbank van 12 oktober 2010 met twee jaar verlengd.
De vordering van de officier van justitie bij deze rechtbank van 30 augustus 2012 strekt tot verlenging van de termijn van terbeschikkingstelling voor de duur van twee jaar.
Deze vordering is behandeld ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 12 oktober 2012. Hierbij zijn de officier van justitie, deskundige en de terbeschikkinggestelde en zijn raadsman gehoord.
In het dossier bevinden zich onder andere:
- het vonnis van de rechtbank 's-Hertogenbosch d.d. 4 juni 2008;
- de uitspraak van de rechtbank 's-Hertogenbosch d.d. 12 oktober 2010;
- het advies van drs. H.J. van der Lugt, hoofd van de inrichting waar betrokkene verblijft, drs. Z. Acherrat-Sitou, psychiater, drs. J. Drenth, hoofd behandeling en
drs. L. Krickaert, hoofd behandelzaken, d.d. 30 juli 2012;
- de omtrent de terbeschikkinggestelde gehouden wettelijke aantekeningen.
De beoordeling.
De terbeschikkingstelling is toegepast ter zake van 1. poging tot moord, 2. opzettelijk brand stichten, terwijl daarvan levensgevaar voor een ander te duchten is, 3. opzettelijk brand stichten, terwijl daarvan gemeen gevaar voor goederen te duchten is, 4. bedreiging met enig misdrijf tegen het leven gericht en 5. opzettelijk en wederrechtelijk enig goed, dat geheel of ten dele aan een ander toebehoort, vernielen, terwijl de veiligheid van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen het opleggen van die maatregel eiste. De hiervoor onder 1, 2 en 4 genoemde misdrijven betreffen misdrijven die gericht zijn tegen of gevaar veroorzaken voor de onaantastbaarheid van het lichaam van een of meer personen.
In voornoemd advies van het hoofd van de inrichting is onder meer het navolgende gesteld:
Stoornis
Betrokkene is een thans 34 jarige man bij wie er al op vroege leeftijd sprake is van gedragsproblemen. Zo heeft hij op school veel begeleiding nodig, maakt hij veel ruzie met leeftijdsgenoten, is hij niet in staat vriendschappen te onderhouden en is zijn gedrag naarmate hij ouder wordt, steeds moeilijker bij te sturen. Bij latere psychiatrische opnames wordt duidelijk dat er bij betrokkene naast verslavingsproblematiek, sprake is van ernstige psychiatrische problematiek, te weten schizofrenie van het paranoïde type.
Verloop behandeling vanaf het vorige verlengingsadvies. Behandelinterventies en respons voor zover relevant voor het recidiverisico
Betrokkene verblijft inmiddels ruim drie jaar in de huidige kliniek. Terugkerend is er sprake van psychotische symptomen in de vorm van auditieve hallucinaties met een imperatief karakter. Betrokkene had weinig energie en had last van wanhoopgevoelens, maar kon goed om steun vragen. Hij heeft een lange tijd minimaal deelgenomen aan de aangeboden programmaonderdelen en er is eerder sprake van verzorging dan behandeling. De laatste periode heeft betrokkene veel vooruitgang geboekt. Betrokkene heeft met ondersteuning van een afbouwschema Haloperidol en Oxazepam afgebouwd.
Betrokkene is hierna actiever geworden en is veel op de afdeling. Hij voert zijn corveetaken uit, is aanwezig bij alle groepsmomenten en neemt vaker deel aan interacties. Betrokkene is betrouwbaar gebleken, hij is goed in de samenwerking en volgt zijn programma, waaronder therapieën en arbeidsblokken, waar zijn belastbaarheid dat toelaat. Betrokkene heeft soms last van zucht. Hierover is hij open en maakt hij afspraken.
Recidivegevaar
Bij een hypothetisch direct ontslag en daarmee het wegvallen van zorg, wordt het recidiverisico als onverminderd hoog gezien. Betrokkene toont in de huidige en voor de geïndiceerde context voldoende sociale- en copingvaardigheden, echter hij wordt niet in staat geacht om zelfstandig een aanvaardbaar maatschappelijk leven te kunnen opbouwen. Hiervoor zijn de vaardigheden van betrokkene te beperkt en nog te weinig geïnternaliseerd, waarmee de kans op terugval in middelengebruik toeneemt, met psychiatrisch destabiliseren en delictgedrag tot gevolg.
Samenvattende beschrijving met betrekking tot het verband tussen stoornis, gevaar, geboden behandeling en de prognose
Indien alle beveiligende, toezicht- en ondersteunende kaders op dit moment weg zouden vallen, zal betrokkene niet in staat zijn zich zelfstandig staande te houden in sociaal-maatschappelijk opzicht. De inschatting is dat de onvermijdelijk te verwachten stresserende omstandigheden en oplopen van zucht, alsook de tekortschietende stressregulerende en andere copingvaardigheden van betrokkene dermate negatief zullen uitwerken, dat in reactie daarop de grote kans op oplopen van spanningen, bijkomend destabiliseren, gelijkend op die ten tijde van het indexdelict en daardoor escalatie, bestaat. Bij oplopende stress en terugval in middelengebruik zal de kans op delictgevaarlijkheid toenemen. Het recidiverisico wordt in die omstandigheden als hoog gezien.
Een zeer geleidelijk behandelverloop met geleidelijk toenemende vrijheden in een passend risicomanagement, in een beschutte en beschermende omgeving met intensieve ondersteuning en begeleiding is aangewezen om te werken aan het verminderen van recidivegevaar, alsook om te kunnen bepalen met welke vorm van ondersteuning en toezicht betrokkene uiteindelijk zal toekunnen. [afdeing kliniek] kan naar verwachting op korte termijn de geëigende behandeling en voortzetten van het daarbij passende risicomanagement bieden. De prognose is dat betrokkene nog lange tijd aangewezen zal zijn op een intensieve vorm van behandeling, begeleiding en risicomanagement.
Wij adviseren de maatregel van terbeschikkingstelling met dwangverpleging te verlengen met 2 jaar.
De ter beschikking gestelde heeft verklaard:
Ik zit momenteel al 9 weken in de [afdeling kliniek]. De overgang naar [afdeling kliniek] is goed gegaan. Ik volg daar een programma identiek aan dat in de [vorige kliniek]. Ik heb daar gesprekken over hoe het gaat en hoe ik mijn dag invul. Er zijn geen problemen geweest.
Het rapport heb ik besproken met mijn raadsman.
Ik heb wel één en ander geleerd. Ik moet leren omgaan met de symptomen van mijn ziekte en dat ik het aan zie komen dat ik een psychose krijg. Ik hoor nog wel stemmen maar ik heb geen psychoses meer. Voor de zucht naar drugs krijg ik medicatie. Het gaat me goed af. Ik dacht dat ik op een bepaald moment drugs had gebruikt, maar dat was slechts paracetamol. Ik doe verschillende activiteiten. Ik heb begeleiding. In mijn vrije tijd bevind ik me op de groep. Wij doen spelletjes en voederen de dieren. Sinds kort maak ik bouwdoosjes.
Ik kan niet zonder hulp. Ik vind de module 'Middelengebruik' moeilijk omdat ik nu reeds 7 jaar geleden ben afgekickt en steeds geconfronteerd word met drugs. Nu gebruik ik niet meer. Ik wil clean blijven.
Ik ben het eens met een verlenging van de TBS met twee jaar.
De deskundige A.G. Posthuma, psycholoog/hoofd behandeling, optredend namens voormelde inrichting, heeft bij de behandeling ter terechtzitting gepersisteerd bij voornoemd advies. Zij heeft voorts het navolgende verklaard:
Ik heb de behandeling van ter beschikking gestelde overgenomen nadat hij verhuisd is naar de [afdeling kliniek]. Er zijn sinds zijn verhuizing geen noemenswaardige dingen gebeurd. De verhuizing naar [afdeling kliniek] was een grote stap.
Ter beschikking gestelde geniet erg van zijn verlof. Zijn familie is ook blij. Hij kan nu vaker bij zijn vader en broers zijn. Het gaat goed, maar hij verwacht soms te veel van zichzelf. Dan laaien de stemmen weer op. Door erover te praten vermindert dit. Dat zien wij als een positieve ontwikkeling. Er vanuit gaande dat het goed blijft gaan zal een proefverlof over een jaar in beeld komen. Wij achten een RIBW-omgeving het meest geschikt. Er moet nog wel gezocht worden naar wat op de langere termijn een goede verblijfsplek kan zijn. Dat proces gaat nog langzaam en is afhankelijk van wat ter beschikking gestelde zelf wil en aankan, in overleg met de behandelcoördinator van Altrecht.
Ter beschikking gestelde volgde de module 'Middelengebruik'. Deze module was te veel voor hem, wij zijn ermee gestopt. Het omgaan met psychotische symptomen en medicatie moet nog aan de orde komen, maar hij is wel gemotiveerd daartoe. Stapsgewijs kan de leefomgeving van ter beschikking gestelde worden uitgebreid. Wat betreft de behandeling is het maximaal haalbare nu wel bereikt.
Het lijkt mij niet dat in de nabije of verre toekomst de TBS in beeld blijft. Dit hangt af van de mate van samenwerking met ter beschikking gestelde. Als hij zich aan de voorwaarden weet te houden dan is het ook niet meer nodig. Het zal nog wel ongeveer twee jaar duren voor we daar iets zinnigs over kunnen zeggen. Momenteel is nog niet te zeggen wat de beste vervolgvoorziening zal zijn. Er heeft pas één behandelevaluatie plaatsgehad. De toekomst is nog niet de revue gepasseerd. [afdeling kliniek] geeft aan dat een proefverlof na een jaar in beeld komt. Het reclasseringscontact zal volgend jaar waarschijnlijk plaatsvinden.
De officier van justitie heeft aangevoerd:
Blijkens de rapportage gaat het goed. Ter beschikking gestelde zet zich in en heeft er blijk van gegeven inzicht te hebben. Er heerst een positief beeld van de behandeling. Niettemin blijkt de TBS wel noodzakelijk te zijn nu het recidiverisico als hoog wordt ingeschat. Het alleen rooien gaat niet lukken. De aangeleerde vaardigheden blijken nog te beperkt te zijn. Ter beschikking gestelde heeft kennelijk nog een grote zucht naar het gebruik van drugs. Ik acht een stapsgewijze benadering op zijn plaats. Ik volg dan ook het advies van de kliniek. Ik persisteer bij de vordering.
De raadsman van de ter beschikking gestelde heeft aangevoerd, verkort en zakelijk weergegeven:
Ik ken cliënt nog niet lang. Er is de afgelopen twee jaar een grote verandering opgetreden ten positieve. Cliënt is op zijn gemak en ontspannen. Hij is blij met het ingeslagen traject. Niettemin is hij zelf van mening dat het af en toe allemaal te snel gaat. Hij wil slechts kleine stapjes zetten en een voortgezette duur van twee jaar is op zijn plaats. Het is van belang dat de behandeling wordt voortgezet. Hij heeft veel dingen geleerd.
De rechtbank verenigt zich met het advies van voornoemde inrichting en met de daarop ter terechtzitting gegeven toelichting door de deskundige.
Gelet op het vorenstaande en gezien de artikelen 38d en 38e van het Wetboek van Strafrecht is de rechtbank van oordeel dat de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen de verlenging van de terbeschikkingstelling eist.
De rechtbank heeft bij haar beslissing de stoornis, het recidivegevaar en het behandelverloop in ogenschouw genomen. Gelet op de voorhanden zijnde rapportage en het verhandelde ter terechtzitting van 12 oktober 2012, waaruit een positieve ontwikkeling blijkt, maar waaruit ook volgt dat een geleidelijke, stapsgewijze benadering op zijn plaats is, hetgeen ter beschikking gestelde zelf ook onderkent, is de rechtbank van oordeel dat een verlenging van de TBS voor de duur van twee jaren op zijn plaats is. De rechtbank zal dan ook dienovereenkomstig beslissen.
DE BESLISSING
De rechtbank:
verlengt de termijn gedurende welke [verdachte] ter beschikking is gesteld met twee jaar.
Deze beslissing is gegeven door
mr. C.B.M. Bruens, voorzitter,
mr. E.M.J. Raeijmaekers en mr. M. Senden, leden,
in tegenwoordigheid van mr. F. van der Weele, griffier,
en is uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 12 oktober 2012.