ECLI:NL:RBSHE:2012:BX4176

Rechtbank 's-Hertogenbosch

Datum uitspraak
9 augustus 2012
Publicatiedatum
5 april 2013
Zaaknummer
840672
Instantie
Rechtbank 's-Hertogenbosch
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Bevoegdheid van de Nederlandse rechter in een geschil met een buitenlandse gedaagde op basis van forumkeuze

In deze zaak, die voor de kantonrechter te 's-Hertogenbosch werd behandeld, heeft eiseres, de besloten vennootschap Mauriks Group B.V., een vordering ingesteld tegen gedaagde X., gevestigd in Neerpelt, België. Gedaagde is niet verschenen, waardoor verstek is verleend. De kern van het geschil betreft de vraag of de Nederlandse rechter bevoegd is om de zaak te behandelen, gezien de internationale context en de toepasselijkheid van de EEX-Verordening. De kantonrechter heeft vastgesteld dat zowel eiseres als gedaagde hun vestigingsplaats in een EU-lidstaat hebben, wat betekent dat de bevoegdheidsvraag primair aan de hand van de EEX-Vo moet worden beantwoord. De hoofdregel van deze verordening is dat partijen moeten worden opgeroepen voor de rechter van hun woonplaats, maar er zijn uitzonderingen mogelijk, zoals bij een forumkeuzebeding.

In dit geval is er een forumkeuzebeding opgenomen in de Algemene Voorwaarden van Mauriks. De kantonrechter heeft echter geoordeeld dat dit beding niet leidt tot exclusieve bevoegdheid, omdat het in strijd kan zijn met dwingend recht, zoals bepaald in artikel 108, lid 2 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv). Dit artikel stelt dat een forumkeuze voor kantonzaken geen effect heeft, tenzij deze is overeengekomen nadat het geschil is ontstaan. Aangezien dit niet is gesteld of gebleken, staat artikel 108 Rv. aan de forumkeuze in de weg.

Desondanks heeft de kantonrechter geconcludeerd dat de bevoegdheid van de Nederlandse rechter niet volledig uitgesloten is. De vordering van Mauriks is gebaseerd op een koopovereenkomst, en volgens artikel 5 van de EEX-Vo kan de rechter van de plaats waar de verbintenis is uitgevoerd ook bevoegd zijn. De kantonrechter heeft vastgesteld dat de goederen in Nederland zijn afgeleverd, wat betekent dat de kantonrechter te Helmond bevoegd zou zijn. Aangezien de kantonrechter te 's-Hertogenbosch zich ambtshalve onbevoegd heeft verklaard, is de zaak niet verder behandeld. De kantonrechter heeft Mauriks als de in het ongelijk gestelde partij veroordeeld in de kosten van het geding.

Uitspraak

Kantonrechter te 's-Hertogenbosch*
Zaaknummer : 840672/141
Rolnummer : 6547/12
Uitspraak : 9 augustus 2012
In de zaak van:
de besloten vennootschap Mauriks Group B.V.,
gevestigd te 's-Hertogenbosch,
eiseres,
gemachtigde: mr. A.M.L. Hopmans,
Postbus 3445, 5203 DK 's-Hertogenbosch,
t e g e n :
X.,
gevestigd te Neerpelt,
gedaagde,
niet verschenen.
1. De procedure.
Eiseres heeft bij dagvaarding gesteld en gevorderd als na te melden. Gedaagde is niet in rechte verschenen, waarna verstek tegen hem is verleend en vonnis is bepaald.
Partijen zullen verder worden aangeduid als “Mauriks” en “X.”.
2. Het geschil.
1. Mauriks vordert betaling van € 1.334,23 wegens hoofdsom en buitengerechtelijke incassokosten, te vermeerderen met rente en kosten als vermeld in de dagvaarding en voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad.
Mauriks legt daaraan ten grondslag dat zij in opdracht en voor rekening van X. goederen heeft geleverd aan X.. Op de daaraan ten grondslag liggende overeenkomst(en) zijn de Algemene Voorwaarden (verder: AV) van Mauriks van toepassing. Van het hiervoor verschuldigd geworden bedrag heeft X. € 977,23 onbetaald gelaten. Mauriks heeft haar vordering ter incasso uit handen gegeven, hetgeen kosten tot gevolg heeft gehad. X. is, naar de kantonrechter begrijpt: op grond van het bepaalde in artikel 6:96 BW, gehouden de redelijke kosten tot verkrijging van betaling buiten rechte, door Mauriks gesteld op € 357,=, te voldoen.
De kantonrechter te 's-Hertogenbosch is bevoegd op grond van een in artikel 20.3 van de AV opgenomen forumkeuzebeding.
3. De beoordeling: ten aanzien van de bevoegdheid.
2. In de onderhavige zaak, waarin een gedaagde partij met een vestigingsplaats in het buitenland in rechte wordt betrokken, dient allereerst te worden beoordeeld of de Nederlandse rechter rechtsmacht toekomt.
3. Nu zowel eiseres als gedaagde hun vestigingsplaats hebben in een lidstaat van de Europese Unie, moet de bevoegdheidsvraag primair worden beantwoord aan de hand van de Verordening (EG) nr. 44/2001, verder te noemen “de EEX-Vo”. Hoofdregel van die verordening is dat zij die woonplaats hebben in een lidstaat moeten worden opgeroepen voor de rechter van die lidstaat. Uitzonderingen op die regel zijn echter toegelaten.
4. Mauriks verwijst voor wat betreft de bevoegdheid van de kantonrechter naar een in de toepasselijke AV opgenomen forumkeuzebeding. Dit beding luidt als volgt:
“20.3 Alleen de Nederlandse burgerlijke rechter die bevoegd is in de vestigingsplaats van opdrachtnemer neemt kennis van geschillen, tenzij dit in strijd is met het dwingend recht. Opdrachtnemer mag van deze bevoegdheidsregel afwijken en de wettelijke bevoegdheids-regels hanteren.”
5. De onderhavige zaak betreft een geschil dat niet valt onder één van de categorieën geschillen waar de afdelingen 3, 4, 5 of 6 van de EEX-Vo op van toepassing zijn. Bij een beroep op een forumkeuzebeding wordt de bevoegdheid dan in de eerste plaats bepaald door artikel 23 EEX-Vo. Op grond van artikel 23 EEX-Vo komt in geval van een forumkeuze de in het beding aangewezen rechter exclusieve bevoegdheid toe, tenzij partijen anders zijn overeengekomen. Nu in het forumkeuzebeding is opgenomen dat dit toepassing mist voor zover het in strijd is met dwingend recht en het beding bovendien de opdrachtnemer de mogelijkheid laat om er van af te wijken, moet worden geoordeeld dat in dit beding geen sprake is van een exclusief aangewezen rechter, omdat de aanwijzing van een bevoegde rechter via artikel 23 EEX-Vo geen gevolg heeft voor zover dwingendrechtelijke bepalingen van Nederlands recht zich daartegen verzetten.
6. Artikel 108, lid 2 Rv., welke bepaling van dwingend recht is, bepaalt dat een forumkeuze voor kantonzaken geen gevolg heeft, tenzij deze is overeengekomen nadat het geschil tussen par-tijen is ontstaan. Dat is in deze zaak niet gesteld, noch gebleken, zodat moet worden aangenomen dat het bepaalde in artikel 108 Rv. aan een beroep op het forumkeuzebeding in de weg staat. De bevoegdheid van de kantonrechter te 's-Hertogenbosch kan dan ook niet worden ontleend aan artikel 20, lid 3 van de toepasselijke AV.
7. Desondanks hoeft dat aan de bevoegdheid van de Nederlandse (kanton)rechter niet in de weg te staan. Aan de onderhavige vordering wordt ten grondslag gelegd dat de gedaagde verplich-tingen dient na te komen uit een koopovereenkomst. Het betreft een zakelijke koopovereenkomst, waar de bepalingen van afdeling 4 EEX-Vo niet op van toepassing zijn.
8. Artikel 5 EEX-Vo laat in het geval van een overeenkomst tot verkoop en levering van goe-deren een afwijking van de hoofdregel toe. Ter zake dergelijke geschillen is tevens bevoegd de rechter van de plaats waar de verbintenis is uitgevoerd. Voor verbintenissen uit een koopovereen-komst bepaalt artikel 5 EEX-Vo dat de plaats van aflevering van de gekochte goederen heeft te gelden als de plaats waar de verbintenis is uitgevoerd. Uit de bij dagvaarding overgelegde kopie van de factuur die aan de vordering ten grondslag is gelegd (nummer VFA1003447 ad € 5.627,54) blijkt dat de bestelde goederen in Nederland zijn afgeleverd aan de “……weg 8 te 57.. CL Huisen”. De genoemde postcode betreft niet een adres in een plaats “Huisen”, maar een adres aan ………….. te Helmond, het zelfde adres dat ook op andere facturen als afleveradres staat vermeld. De kantonrechter neemt daarom aan dat de factuur de levering van goederen betreft die in Helmond op een adres met postcode 57.. CL zijn afgeleverd. Op grond van het bepaalde in artikel 5 EEX-Vo en de Nederlandse bevoegdheidsregels is in dat geval de kantonrechter te Helmond bevoegd tot oordelen.
9. Dit betekent dat de rechter die door Mauriks is benaderd, de kantonrechter te ’s-Hertogen-bosch, geen bevoegdheid kan ontlenen aan de EEX-Vo. Voorts moet worden vastgesteld dat X. niet in rechte is verschenen. In dat geval schrijft artikel 26, lid 1 EEX-Vo. voor dat de rechter zich ambtshalve onbevoegd verklaart. Die onbevoegdheid raakt elke verdere beoordeling en beslissing, dus ook een beoordeling van en beslissing op de vraag of de zaak kan worden verwezen naar een wel bevoegde rechter. Daarom dient in deze zaak te worden beslist als na te melden.
10. Nu de te nemen beslissing een eindbeslissing is, moet Mauriks als de in het ongelijk gestelde partij worden beschouwd. Om die reden zal zij worden veroordeeld in de kosten van dit geding.
4. De beslissing.
De kantonrechter:
Verklaart zich niet bevoegd tot beoordeling van het onderhavige geschil;
Veroordeelt de besloten vennootschap Mauriks Group B.V. in de kosten van het geding, aan de zijde van X. tot aan deze uitspraak begroot op nihil.
Aldus gewezen te 's-Hertogenbosch door mr. R.J.M. Cremers, kantonrechter, en aldaar uitgesproken ter openbare terechtzitting van 9 augustus 2012, in tegenwoordigheid van de griffier.
typ: RC/Coll.:
* De kantonrechter maakt sedert 1 januari 2002 onderdeel uit van de rechtbank te 's-Hertogenbosch.
840672 CV EXPL 6547/12 blad 3
vonnis