ECLI:NL:RBSHE:2012:BW5814

Rechtbank 's-Hertogenbosch

Datum uitspraak
16 mei 2012
Publicatiedatum
5 april 2013
Zaaknummer
01/833089-08
Instantie
Rechtbank 's-Hertogenbosch
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Verlenging van de maatregel van plaatsing in een inrichting voor jeugdigen na eerdere veroordelingen voor poging tot doodslag en bedreiging

In deze zaak heeft de Rechtbank 's-Hertogenbosch op 16 mei 2012 uitspraak gedaan over de verlenging van de plaatsing van een veroordeelde in een inrichting voor jeugdigen. De maatregel was oorspronkelijk opgelegd in 2009 wegens poging tot doodslag en bedreiging met zware mishandeling. De rechtbank heeft de vordering van de officier van justitie om de maatregel met negen maanden te verlengen, toegewezen. De zaak werd behandeld tijdens een zitting op 3 mei 2012, waar de veroordeelde, zijn raadsvrouwe, de officier van justitie en een getuige-deskundige aanwezig waren.

De rechtbank heeft vastgesteld dat de veroordeelde, ondanks eerdere positieve ontwikkelingen, nog niet voldoende is voorbereid om zonder hulp van de inrichting in de maatschappij te functioneren. Er zijn zorgen over zijn welzijn, waaronder paniek en stress, en de omstandigheden waarin hij zich bevindt. De rechtbank heeft ook rekening gehouden met de recente veranderingen in zijn leven, zoals het aangaan van een relatie en het huren van een woning, maar concludeert dat er nog veel onduidelijkheden en risico's zijn die een verlenging van de maatregel rechtvaardigen.

De getuige-deskundige heeft bevestigd dat de veroordeelde gemotiveerd is en actief deelneemt aan het behandeltraject, maar dat er nog veel werk aan de winkel is voordat hij zelfstandig kan functioneren. De rechtbank heeft de zorgen van de inrichting over de veiligheid van de maatschappij en de ontwikkeling van de veroordeelde gedeeld en heeft besloten dat de verlenging van de maatregel noodzakelijk is om de verdere ontwikkeling van de veroordeelde te waarborgen en de veiligheid van anderen te beschermen. De beslissing is genomen op basis van de relevante artikelen van het Wetboek van Strafrecht.

Uitspraak

beschikking
RECHTBANK 's-HERTOGENBOSCH
Sector Strafrecht
Parketnummer: 01/833089-08
Beslissing verlenging plaatsing in een inrichting voor jeugdigen
Beslissing in de zaak van de veroordeelde:
[[betrokkene]],
geboren te [geboorteplaats] op [1991],
verblijvende in JJI De Hartelborgt te Spijkenisse.
Het onderzoek van de zaak.
Bij vonnis van de rechtbank van de meervoudige kamer van deze rechtbank d.d. 30 maart 2009 is de veroordeelde voornoemd geplaatst in een inrichting voor jeugdigen. Deze plaatsing is bij beschikking van deze rechtbank d.d. 18 maart 2011 met een jaar verlengd.
De vordering van de officier van justitie bij deze rechtbank d.d. 12 maart 2012, strekt tot verlenging van de termijn van plaatsing van voornoemde veroordeelde voor de duur van negen maanden.
Deze vordering is behandeld op de achter gesloten deuren gehouden terechtzitting van deze rechtbank van 3 mei 2012.
Daarbij zijn de officier van justitie, de veroordeelde en zijn raadsvrouwe en de getuige-deskundige gehoord.
In het dossier bevinden zich onder andere:
- het PIJ-verleningsadvies van B. Bijker, algemeen directeur van de inrichting waar de veroordeelde verblijft, en drs. R.H.F. Cambridge, gedragswetenschapper, d.d. 30 januari 2012;
- de omtrent de geplaatste veroordeelde gehouden wettelijke aantekeningen als opgenomen/verwerkt in het PIJ-verlengingsadvies en het Achtste Perspectiefplan (Youturn) d.d. 17 augustus 2011;
- de Savry met coderingsdatum 16 januari 2012;
- het reclasseringsrapport van 21 december 2011, inhoudende het advies beëindiging Scholings- en Trainings Programma (STP);
- het persoonsdossier van de veroordeelde.
De beoordeling.
De vordering is tijdig ingediend.
De plaatsing in een inrichting voor jeugdigen is toegepast terzake:
1) poging tot doodslag en bedreiging met enig misdrijf tegen het leven gericht,
2) bedreiging met zware mishandeling.
In voornoemd PIJ-verlengingsadvies is onder meer het navolgende gesteld:
"(...) 7. Forensische Beschouwing en advies
(...) Het leek erop, gelet op de achtergrond van[[betrokkene]] en de ontwikkelingen in de eerste behandeltermijn, dat [[betrokkene]] gezien zijn ontwikkeling bij lange na niet gebruik zou hoeven te maken van meerdere behandeltermijnen.
De vorige termijn diende er toch nog een restant behandeling voltooid te worden en daarvoor werd een verlenging van een jaar gevraagd. In dat jaar was een intensief resocialisatietraject beoogd. Hier is actief en met inzet op ingezet. [[betrokkene]] was gemotiveerd en heeft ook actief aan het aangeboden traject deelgenomen. Ook heeft hij vaker de adviezen van het behandelteam gevolgd. Hij heeft dit echter niet de hele periode vol kunnen houden en nadat er een nieuwe liefde in zijn leven verscheen, veranderde er veel in zijn persoonlijke situatie. Hij kreeg nieuwe verantwoordelijkheden die een zware druk op hem legde en onder de last van deze druk liep de stress bij [[betrokkene]] op en verviel hij in oude copingmechanismen. Ook vielen door de nieuwe situatie sommige eerder beoogde trajectinvullingen (zoals wonen bij zijn vader)als optie af. Ondanks dat het op school en in zijn vrije tijd zeer positief verliep, waren er op het gebied van huisvesting en financiën veel problemen sinds de start van het STP/Proefverlof. De reclassering durfde het traject niet meer aan en heeft zich teruggetrokken uit dit traject. Hierdoor werd het STP/Proefverlof afgebroken en moest betrokkene zonder verlofstatus terugkeren naar de JJI, waardoor hij ook zijn dagbesteding verloor.
Wanneer we kijken welke ontwikkeling [[betrokkene]] de afgelopen periode heeft doorgemaakt, dan moeten we constateren dat de huidige PIJ verlengingszitting voor [[betrokkene]] op een heel onfortuinlijke moment komt. Lange tijd was er op veel gebieden sprake van een zeer voorspoedige ontwikkeling. [[betrokkene]] wist zich ook op diverse terreinen ondanks verschillende tegenslagen goed staande te houden. Momenteel dient er een doorstart gemaakt te worden op het traject en ook hierbij werkt betrokkene op een positieve manier mee aan het aangeboden traject. Wel is hij teleurgesteld in het verloop van het afgebroken STP/Proefverlof traject. Hiermee is ook zijn vertrouwen in de behandeling enigszins geschonden. Het zal even duren voordat [[betrokkene]] in een hernieuwde opleiding is ingestroomd. Ook het vinden van een woonplek is niet zo maar geregeld. [[betrokkene]] heeft aangegeven dat hij graag met zijn nieuwe vriendin wil gaan samenwonen. Er wordt momenteel uitgekeken naar een woning voor het stel, waarbij er voldoende ambulante ondersteuning is voor beide individuele partners en waarbij er ook op gemeenschappelijke onderwerpen ondersteuning geregeld dient te worden. Hiervoor heeft betrokkene een verlofstatus nodig en ook het verloftraject dient in dat kader opnieuw opgestart te worden. Momenteel zijn de eerste aanzetten hiertoe gedaan. [[betrokkene]] heeft weer zicht op een werkplek en een opleiding. Ook wordt uitgekeken naar de mogelijkheden tot het verkrijgen van urgentie bij de aanvraag van een huurwoning. De ambulante hulpverlening is nog steeds bereid om [[betrokkene]] te ondersteunen. De reclassering dient opnieuw betrokken te worden. [[betrokkene]]'s vertrouwen in de reclassering is momenteel beschadigd, maar hij begrijpt dat hij zonder reclassering niet opnieuw op STP/proefverlof zal kunnen. [[betrokkene]] wil het liefste zo snel mogelijk gaan samenwonen met zijn vriendin, maar hiervoor dienen wij eerst ook zaken met betrekking tot wonen en financiën op orde te krijgen en daarna weer de proefverlofstatus aan te vragen (te verkrijgen). Ook de reclassering dient hierbij als externe toezichthouder hernieuwd vertrouwen te krijgen in het traject. Gelet op het bovenstaande zullen wij nog enige tijd nodig hebben om dit op te zetten en als we dat al voor elkaar krijgen binnen enkele maanden dan dient het STP ook nog enige looptijd te hebben, zodat we kunnen observeren of het ook echt werkt volgens ons plan.
Advies
Er wordt in het verlengde hiervan geadviseerd om de PIJ vanaf het moment van de zitting nog eenmaal te verlengen ten behoeve van een STP/proefverlof met een periode van negen maanden.
(...)"
De getuige-deskundige R.H.F. Cambridge, optredend namens voornoemd hoofd van de inrichting, heeft bij de behandeling ter terechtzitting gepersisteerd bij voornoemd advies.
Hij heeft voorts het navolgende, zakelijk weergegeven, verklaard:
Ik ben als psycholoog/behandelcoördinator verbonden aan de inrichting waar [[betrokkene]] verblijft. [[betrokkene]] en zijn vriendin hebben inmiddels een huurwoning gevonden. Pas nadat zij het huurcontract hadden getekend, heeft hij mij daarover en over zijn verdere plannen geïnformeerd. Daarmee wijzigt de instelling haar verlengingsadvies niet. Wij moeten het adres nog controleren om het mee te kunnen nemen in het traject. Het zou goed kunnen passen in het traject. Het advies van de instelling is samengesteld uit meerdere perioden. [[betrokkene]] is eerst naar De Nagel gegaan, toen naar De Botter, van daaruit naar het STP. Toen dat afgebroken moest worden, is [[betrokkene]] teruggegaan naar Spijkenisse naar De Taling. Sinds gisteren verblijft hij weer in De Nagel. Het STP moet zo snel mogelijk weer opgestart worden. Wij proberen dat vóór de zomer nog rond te krijgen. Er zijn echter nog veel valkuilen. Het helpt dat [[betrokkene]] een huis heeft gevonden, hoewel gecontroleerd moet worden of die woning voldoet aan de eisen. Vervolgens moet de reclassering nog mee willen gaan in dit verhaal.
Er waren aanvankelijk bedenkingen toen [[betrokkene]] verkering kreeg met zijn vriendin die nog niet gescheiden is. Er is op ingezet dat [[betrokkene]] zich niet teveel bemoeit met de echtscheidingsprocedure. De afgelopen drie maanden heeft hij zich heel goed gedragen. Ik kan me voorstellen dat de reclassering daar nog een ander beeld bij heeft. Ik begeleid [[betrokkene]] weer sinds hij terug is in Spijkenisse. Hij heeft een dagbesteding buiten de inrichting en nu hij een huurcontract voor een huis is aangegaan, heeft hij meer inkomsten nodig. Hij heeft een niet betaalde stageplaats en moet dus nu uitkijken naar betaald werk. Hij heeft daar zelf wel ideeën over. Verder heeft [[betrokkene]] schulden en zal hij een huishouden moeten gaan runnen met een nieuwe partner en haar twee kinderen. Dat brengt nogal wat verantwoordelijkheid met zich mee en betekent een hele overgang voor hem. Hij zal een en ander vorm moeten geven bij terugkeer in de maatschappij na een lange tijd van gesloten verblijf. [[betrokkene]] voelt zich verantwoordelijk. Tot nu toe was hij niet goed in hulp vragen en instanties inschakelen. De afgelopen vier maanden hebben wij gezien dat hij actiever contact zoekt met politie en hulpverleners als hij ergens tegenaan loopt of als hij zaken niet kan overzien.
Als de juiste hulpverlening kan worden georganiseerd en die er ook bovenop zit, kan het goed komen. Als [[betrokkene]] het overzicht verliest, dan zijn er risico's, dan kan hij impulsief naar een oplossing zoeken.
Volgens 'Savry' scoort [[betrokkene]] wat betreft recidive 'matig tot hoog'. Als het PIJ-kader wegvalt dan is het risico hetzelfde als hij zich blijft gedragen zoals hij nu doet. Ik kan echter niet overzien dat hij zich hetzelfde blijft gedragen, nu er zoveel op hem afkomt.
[[betrokkene]] krijgt veel financiële verplichtingen terwijl hij nu al schulden heeft. Als het gedwongen kader wegvalt dan zal de hulpverlening door een ambulant kader moeten worden overgenomen. Ambulante hulpverlening werkt anders dan de 24uurs-voorziening die de Hartelborgt biedt.
Het belang van de maatschappij en dat van [[betrokkene]] eisen een verlenging van de maatregel, nu zijn behandeling nog niet is afgerond.
Ons verlengingsadvies dateert van 30 januari 2012. De terugmelding van de reclassering is van december 2011. Er is tussentijds geen contact meer geweest tussen [[betrokkene]] en de reclassering, omdat [[betrokkene]] daar geen behoefte aan had.
Er zijn de afgelopen periode meerdere incidenten met [[betrokkene]] geweest, zoals 'het Maastunnelincident'. Dat soort incidenten brengt in de inrichting veel teweeg en heeft geleid tot een aantekening in zijn dossier, waarop [[betrokkene]] wordt afgerekend.
Er zijn schulden wegens het afbreken van de schoolopleiding en het bestellen van een pak. Dit zijn zaken die zich de laatste tijd hebben voorgedaan. Sinds de terugplaatsing ben ik hierover door de trajectbegeleider geïnformeerd. De Zadkine-opleiding die [[betrokkene]] wil volgen is nog niet van de baan. De schuld is geen beletsel maar speelt wel een rol.
Er zijn instellingen die ambulante begeleiding op meerdere leefgebieden verzorgen. Een ACT-team (Assertive Community Treatment-team) kan begeleiding op meerdere terreinen oppakken, zoals ondersteunende gesprekken met een psycholoog als het gaat om stress-hantering of gesprekken met een psycho-therapeut.
Uit het schietincident in de Maastunnel blijkt dat [[betrokkene]] paniekerig kan reageren als hem iets gebeurt. [[betrokkene]] heeft zich in het verleden zelf bewapend. Wij hebben dat in de inrichting niet gemerkt maar [[betrokkene]] gaf dat zelf aan. Buiten de inrichting werden door hem wapens verstopt. In gesprekken die gingen over hoe hij om zou gaan met een eventueel conflict met de ex-partner van zijn vriendin, heeft hij verder bijvoorbeeld gezegd dat die ex-partner niet in zijn buurt moet komen want "dan schiet hij hem hartstikke dood". De bedreiging wordt wel geuit. Er is aldus sprake van een risico. Soms is [[betrokkene]] angstig en als hij dan dit soort uitspraken doet, kunnen wij die niet naast ons neer leggen.
De officier van justitie heeft, zakelijk en verkort weergegeven, het volgende naar voren gebracht:
De verlenging van de PIJ-maatregel is aan de orde. Weliswaar is het mogelijk om ambulant behandeling en begeleiding te doen plaatsvinden, maar het is niet verstandig om thans in dit stadium van de behandeling en de maatreglen een ambulant traject op te starten. Er zijn positieve stappen door [[betrokkene]] gezet, maar het gaat er nu om spannen. Er is sprake van een relatie, er zijn schulden en er is nog geen sprake van een betaalde baan. Het is moeilijk om die omstandigheden zonder begeleiding en zonder hulp van de reclassering het hoofd te bieden. Er zijn risicofactoren geschetst en alle omstandigheden in ogenschouw genomen, waaronder het bewapenen, raken die ook aan de veiligheid van anderen. Een verlenging van de maatregel met 9 maanden is mitsdien op zijn plaats.
De veroordeelde heeft onder meer, verkort en zakelijk weergegeven, aangevoerd:
Ik heb een relatie en samen met mijn vriendin zou ik een baby krijgen. Die zwangerschap is helaas voortijdig afgebroken. Wel heb ik samen met haar een huis gehuurd. We hebben samen de huurovereenkomst ondertekend. Ook hebben wij beiden een baan gevonden bij een koekfabriek. Verder sluit ik mij aan bij hetgeen mijn raadsvrouwe naar voren zal brengen.
De raadsvrouwe heeft onder meer aangevoerd:
Ten aanzien van het verloop van de behandeling / begeleiding en [[betrokkene]]'s functioneren, het volgende.
Met het intrekken van het STP is ook de opleiding van [[betrokkene]] stopgezet. Er is inmiddels gezocht naar een nieuwe school met een stagemogelijkheid in Rotterdam. [[betrokkene]] loopt nu stage bij[stagebedrijf] 4.
[[betrokkene]] wil de Zadkine-opleiding gaan doen. Die opleiding moet gefinancierd worden. De directie van De Harelborgt heeft gezegd dat zij zelf geen financieringsstandaard voor dit project hebben maar dat [[betrokkene]] gebruik zou kunnen maken van een studiefonds van die school. Wij hebben dat fonds aangeschreven maar dat fonds bleek leeg te zijn. In De Hartelborgt wordt nu bezien of er nog een potje is. Naar mijn mening zou de inrichting de opleiding moeten financieren. Omdat de vorige opleiding die ook door de inrichting werd betaald, is afgebroken, zegt de inrichting dat zij willen bezien of de betaling aan de school in Tilburg teruggevraagd kan worden. Het is een financiële discussie die maakt dat [[betrokkene]] nog niet heeft kunnen doorstromen naar de opleiding die hij wil volgen. Het gaat dus om het collegegeld en de schoolboeken. Het alternatief is: [[betrokkene]] tussentijds stage te laten lopen bij MKD Klavertje 4. Dit frustreert [[betrokkene]] echter dusdanig dat hij zelf naar oplossingen is gaan zoeken. [[betrokkene]] heeft schulden van in totaal ongeveer € 4500,-. Ik neem aan dat er een schuldsaneringstraject doorlopen zal worden. [[betrokkene]] heeft zich de laatste tijd alleen maar verbaal geuit in zijn frustraties. Ik zie hierin geen gevaar voor anderen. Er heeft zich een confrontatie met de ex-partner van zijn vriendin voorgedaan en toen heeft [[betrokkene]] de wijkagent erbij geroepen.
Ten aanzien van de gevorderde verlenging, het volgende.
Er is sedert 2011 sprake van een andere diagnose dan de diagnose die destijds heeft geleid tot de PIJ-Maatregel. Bij [[betrokkene]] is sprake van een PTSS en er is sprake van scheefgroei in de ontwikkeling en hyperactiviteiten door omgevingsfactoren. Hij voelt zich onveilig.
Van een matig recidiverisico is volgens de inrichting alleen maar sprake als [[betrokkene]] onveiligheid, onzekerheid en instabiliteit ervaart.
De komende periode zijn er nog veel punten die stress kunnen veroorzaken, maar er is geen behandeldoel, geen therapeutisch behandeldoel, meer. Het criterium voor de noodzaak van een PIJ-maatregel is de beveiliging van anderen en de maatschappij. Het gedrag van [[betrokkene]] is niet zodanig dat dit noopt tot een verlenging. Als [[betrokkene]] stress ervaart, uit hij zich alleen nog maar verbaal en als de situatie zich voordoet dan belt hij de wijkagent. Tussen woorden en praktijk bestaat een groot contrast en de praktijk dient doorslaggevend te zijn. Hetgeen waarin De Hartelborgt voorziet, kan ook in ambulante vorm geboden worden. Ik stel voor om de behandeling drie maanden aan te houden om De Hartelborgt in de gelegenheid te stellen de ambulante zorg op te starten.
Opgemerkt dient nog te worden dat bij het opnieuw opstarten van het STP-project weerstand wordt ondervonden. Zo is er geen redelijk argument waarom [[betrokkene]] nog niet heeft kunnen instromen op het Zadkine-project behalve dat er een financieel aspect aan kleeft. Huisvesting was wel een probleem, maar dat is nu door [[betrokkene]] zelf geregeld. De reclassering ziet [[betrokkene]] gelet op hetgeen er eerder is voorgevallen, niet zitten en zonder reclassering is er geen goed te doorlopen STP-traject mogelijk. Ik ben er ook nog altijd om [[betrokkene]] te adviseren, waartoe ik ook bereid ben.
Primair verzoek ik de vordering tot verlenging af te wijzen.
Subsidiair verzoek ik het onderzoek ter zitting drie maanden aan te houden om de inrichting gelegenheid te geven ambulante hulpverlening op te starten, althans de mogelijkheden daartoe, mede gericht op de toekomst buiten de instelling, in kaart te brengen, zodat over drie maanden de PIJ-maatregel kan worden beëindigd en [[betrokkene]] kan doorgaan met ambulante hulpverlening.
De rechtbank verenigt zich met het advies van voornoemde inrichting, met de daarop ter terechtzitting gegeven toelichting door de getuige-deskundige.
De rechtbank overweegt dat ter terechtzitting is komen vast staan dat weliswaar de huisvesting van veroordeelde is geregeld, maar dat alle andere aspecten die maken dat veroordeelde zich in de maatschappij staande kan houden, zoals een gedegen opleiding, werk, inkomsten, financiële en psycho-sociale hulpverlening alsmede andere soorten van ambulante hulpverlening, buiten de inrichting nog moeten worden gerealiseerd.
Mede uit het feit dat veroordeelde zonder medeweten van de inrichting een huis heeft geregeld en een huurcontract heeft getekend, teneinde daar met zijn vriendin en haar kinderen te gaan wonen, zonder dat er (voldoende) inkomsten van veroordeelde tegenover staan, leidt de rechtbank af dat veroordeelde thans nog onvoldoende is voorbereid om het nu al zonder hulp van de inrichting te redden. Ook de zorgen die door de inrichting in het verlengingsadvies en ter zitting zijn geuit omtrent het welzijn (paniek, stress, angsten) van veroordeelde en de omstandigheden waarin hij zich thans bevindt, deelt de rechtbank.
Gelet op dit alles is de rechtbank van oordeel dat het in het belang van een zo gunstig mogelijke verdere ontwikkeling van veroordeelde is dat de maatregel voor de duur van negen maanden wordt verlengd teneinde de mogelijkheid open te houden dat de diverse ingezette trajecten onder de hoede van de instelling verder worden begeleid en de nieuwe begeleiding wordt opgestart en gecoördineerd. In het verlengde daarvan is de rechtbank van oordeel dat indien thans tot beëindiging van de PIJ-maatregel zou worden overgegaan, zulks de verdere ontwikkeling van de veroordeelde onherroepelijk in de weg zou staan waardoor ook de vereiste beveiliging van de maatschappij (op langere termijn) in het gedrang zou komen. Naar het oordeel van de rechtbank zijn die twee voorwaarden voor een verlenging in het geval van veroordeelde onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Dit brengt met zich mee dat de rechtbank het aanhoudingsverzoek afwijst, omdat er geen aanknopingspunten zijn om te veronderstellen dat veroordeelde het op korte termijn zonder de intensieve begeleiding vanuit de inrichting zal kunnen stellen en bovendien niet wordt verwacht, noch wenselijk wordt geacht, dat de inrichting binnen drie maanden de voor veroordeelde noodzakelijke ambulante hulp en begeleiding kan opstarten en coördineren.
De rechtbank is dan ook van oordeel dat verlenging van de plaatsing in een inrichting voor jeugdigen thans in het belang is van een zo gunstig mogelijke ontwikkeling van de veroordeelde en voorts dat -op langere termijn- de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen de verlenging van de plaatsing in een inrichting voor jeugdigen eist.
Gelet op de artikelen 14h, 14i, 14j, 77s, 77t, 77u van het Wetboek van Strafrecht.
DE BESLISSING.
Verlengt de termijn gedurende welke de veroordeelde [[betrokkene]] is geplaatst in een inrichting voor jeugdigen, met 9 maanden.
Deze beslissing is gegeven door
mr. N.I.B.M. Buljevic, voorzitter, tevens kinderrechter-plv.,
mr. M. Lammers en mr. W. Overbosch, leden,
in tegenwoordigheid van L.F.M. Schulte, griffier,
en is uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 16 mei 2012
Mr. W. Overbosch is buiten staat deze beslissing mede te ondertekenen.
7
Parketnummer: 01/833089-08
[[betrokkene]]