Uitspraak
RECHTBANK 's-HERTOGENBOSCH
Sector Kanton, locatie 's-Hertogenbosch
Zaaknummer : 770473
Rolnummer : 11-6444
Uitspraak : 22 juli 2011
in de zaak van:
1) [eiseres],
wonende te [woonplaats],
2) [eiseres],
wonende te [woonplaats],
3) [eiseres],
wonende te [woonplaats],
4) [eiser],
wonende te [woonplaats],
5) [eiseres],
wonende te [woonplaats],
6) [eiser],
wonende te [woonplaats],
7) [eiseres],
wonende te [woonplaats],
8) [eiser],
wonende te [woonplaats],
9) [eiseres],
wonende te [woonplaats],
10) [eiseres],
wonende te [woonplaats],
11) [eiseres],
wonende te [woonplaats],
12) [eiseres],
wonende te [woonplaats],
13) [eiser],
wonende te [woonplaats],
14) [eiseres],
wonende te [woonplaats],
15) [eiseres],
wonende te [woonplaats],
16) [eiser],
wonende te [woonplaats],
17) [eiser],
wonende te [woonplaats],
18) [eiseres],
wonende te [woonplaats]
19) [eiseres],
wonende te [woonplaats],
20) [eiseres]
wonende te [woonplaats],
21) [eiseres],
wonende te [woonplaats],
22) [eiseres],
wonende te [woonplaats],
23) [eiseres],
wonende te [woonplaats],
24) [eiser],
wonende te [woonplaats],
25) [eiser],
wonende te [woonplaats],
26) [eiser],
wonende te [woonplaats],
27) [eiseres],
wonende te [woonplaats],
28) [eiser],
wonende te [woonplaats],
eisers,
gemachtigde: mr. M.A. Oostendorp,
t e g e n :
1. Health Center Uden B.V.,
gevestigd te Uden,
gemachtigde: mr. G. Hilberink,
2) Achmea Health Centers B.V.,
gevestigd te Apeldoorn,
gemachtigden: mr. M. Molhuysen en mr. M. Holtzer,
gedaagden.
1. De procedure
Nadat een dag was bepaald voor de behandeling van deze zaak, hebben eisers gedaagden, verder te noemen "Health Center Uden" respectievelijk "Achmea Health Centers", doen dagvaarden.
De mondelinge behandeling, waarvoor alle partijen op voorhand producties hebben toegezonden, heeft op 20 juli 2011 plaatsgevonden. Gedaagden zijn bij die gelegenheid verschenen en hebben verweer gevoerd tegen de vorderingen van eisers. Partijen hebben bij die gelegenheid hun standpunten doen toelichten bij monde van hun gemachtigden, voornoemd. De gemachtigden van Health Center Uden en Achmea Health Centers hebben daartoe pleitaantekeningen gehanteerd die aan de kantonrechter zijn overgelegd. Ten slotte is vonnis bepaald op heden.
2. Het geschil
2.1. Eisers vorderen, na wijziging van eis, dat de kantonrechter bij wege van voorziening ex artikel 254 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv.), uitvoerbaar bij voorraad:
a) primair:
Health Center Uden veroordeelt om binnen 24 uur na betekening van dit vonnis tot een deugdelijk gespecificeerde betaling over te gaan van:
I) het bruto maandsalaris van eisers 1, 4, 11 en 18 over de periode vanaf 1 juni 2011 totdat de arbeidsovereenkomst rechtsgeldig is geëindigd;
II) de vakantietoeslag van eisers 1, 4, 11 en 18 over de periode van 1 juli 2010 tot en met 30 juni 2011;
III) de wettelijke verhoging ex artikel 7:625 BW over de onder I en II gevorderde bedragen;
IV) de wettelijke rente over de onder I, II en III gevorderde bedragen;
subsidiair:
Achmea Health Centers veroordeelt om binnen 24 uur na betekening van dit vonnis tot een deugdelijk gespecificeerde betaling over te gaan van:
I) het bruto maandsalaris van eisers 1, 4, 11 en 18 over de periode vanaf 1 juni 2011 totdat de arbeidsovereenkomst rechtsgeldig is geëindigd;
II) de vakantietoeslag van eisers 1, 4, 11 en 18 over de periode van 1 juli 2010 tot en met 30 juni 2011;
III) de wettelijke verhoging ex artikel 7:625 BW over de onder I en II gevorderde bedragen;
IV) de wettelijke rente over de onder I, II en III gevorderde bedragen;
b) primair:
Achmea Health Centers veroordeelt om binnen 24 uur na betekening van dit vonnis tot een deugdelijk gespecificeerde betaling over te gaan van:
I) het bruto maandsalaris van eisers 2, 3, 5 t/m 10, 12 t/m 17 en 19 t/m 28 over de periode vanaf 1 juni 2011 totdat de arbeidsovereenkomst rechtsgeldig is geëindigd;
II) de vakantietoeslag van eisers 2, 3, 5 t/m 10, 12 t/m 17 en 19 t/m 28 over de periode van 1 juli 2010 tot en met 30 juni 2011;
III) de wettelijke verhoging ex artikel 7:625 BW over de onder I en II gevorderde bedragen;
IV) de wettelijke rente over de onder I, II en III gevorderde bedragen;
subsidiair:
Health Center Uden veroordeelt om binnen 24 uur na betekening van dit vonnis tot een deugdelijk gespecificeerde betaling over te gaan van:
I) het bruto maandsalaris van eisers 2, 3, 5 t/m 10, 12 t/m 17 en 19 t/m 28 over de periode vanaf 1 juni 2011 totdat de arbeidsovereenkomst rechtsgeldig is geëindigd;
II) de vakantietoeslag van eisers 2, 3, 5 t/m 10, 12 t/m 17 en 19 t/m 28 over de periode van 1 juli 2010 tot en met 30 juni 2011;
III) de wettelijke verhoging ex artikel 7:625 BW over de onder I en II gevorderde bedragen;
IV) de wettelijke rente over de onder I, II en III gevorderde bedragen;
c) Health Center Uden en Achmea Health Centers hoofdelijk veroordeelt in de kosten van deze procedure, te vermeerderen met de wettelijke rente over deze kosten.
Eisers leggen daaraan, kort weergegeven, het volgende ten grondslag.
Health Center Uden exploiteert een sportschool c.q. fitnesscentrum te Uden. Achmea Health Centers exploiteert diverse fitnesscentra en houdt zich tevens bezig met het sluiten van franchiseovereenkomsten ter zake van fitnesscentra.
Eisers zijn allen in Uden werkzaam bij Health Center Uden. Eisers hebben hun salaris over de maand juni 2011 en de verschuldigde vakantietoeslag over de periode van 1 juli 2010 tot en met 30 juni 2011 niet uitbetaald gekregen.
Aangezien de loonstroken op naam van Health Center Uden zijn gesteld en de loonbetalingen tot en met april 2011 vanuit Achmea Health Centers zijn verricht is het voor eisers niet geheel duidelijk bij wie zij in dienst zijn en, derhalve, welke vennootschap is gehouden de loonbetaling te verrichten. Dit geldt temeer nu een deel van de eisers een schriftelijke arbeidsovereenkomst heeft met Health Center Uden (eisers 1, 4, 11 en 18) en een deel van de eisers met Achmea Health Centers (eisers 2, 3, 5 t/m 10, 12 t/m 17 en 19 t/m 28).
Beide gedaagden zijn gesommeerd het salaris en de vakantietoeslag te betalen. Geen van beide is daartoe overgegaan. Beide wijzen naar elkaar als de partij die tot betaling moet overgaan.
Eisers mogen erop vertrouwen dat zij in dienst zijn van de partij met wie zij een schriftelijke arbeidsovereenkomst hebben gesloten. Primair stellen zij zich daarom op het standpunt dat voor de bepaling van het werkgeverschap de schriftelijke arbeidsovereenkomst als uitgangspunt moet worden genomen. Subsidiair stellen zij zich op het standpunt dat zij bij de andere gedaagde partij in dienst zijn.
2.2. Beide gedaagden hebben gemotiveerd verweer gevoerd.
Voor de toelichting op en onderbouwing van de standpunten van partijen zij verwezen naar de stukken van het geding.
3. De beoordeling
3.1. Achmea Health Centers heeft de spoedeisendheid van de vordering bestreden. Zij heeft aangevoerd dat eisers voor hun inkomsten niet afhankelijk zijn van het onderhavige dienstverband, aangezien het steeds om arbeidsovereenkomsten met een kleine omvang gaat.
De vordering tot betaling van loon draagt naar zijn aard vrijwel steeds een spoedeisend karakter, omdat werknemers in het algemeen voor hun inkomsten afhankelijk zijn van de loonbetaling. Er is onvoldoende reden om in het onderhavige geval anders aan te nemen, louter omdat het om relatief kleine dienstverbanden gaat.
Eisers zijn daarom ontvankelijk in hun vordering.
3.2. Achmea Health Centers heeft bezwaar gemaakt tegen de wijziging van eis ter zitting. De eis is in die zin gewijzigd dat eiser sub 13 niet langer primair loon en vakantiegeld vordert van Health Center Uden (zoals in de dagvaarding vermeld), maar thans primair van Achmea Health Centers, omdat gebleken is dat op zijn arbeidsovereenkomst Achmea Health Centers als werkgever is vermeld. Achmea Health Centers heeft bezwaar gemaakt tegen de eiswijziging, omdat zij niet vóór de zitting een kopie heeft ontvangen van de arbeidsovereenkomst van eiser sub 13.
Dit bezwaar wordt verworpen, aangezien Achmea Health Centers door de wijziging niet onredelijk wordt bemoeilijkt in haar verdediging en het geding ook niet wordt vertraagd.
3.3. In de onderhavige procedure, strekkende tot het treffen van een voorlopige voorziening, dienen de vorderingen slechts te worden toegewezen indien met een redelijke mate van zekerheid kan worden aangenomen dat de kantonrechter overeenkomstige vorderingen in de bodemprocedure zal toewijzen.
Dienaangaande wordt het volgende overwogen.
3.4. Voorshands staat het volgende tussen partijen vast.
Achmea Health Centers is in 2001 een health center in Uden gestart. Op 1 januari 2008 heeft Achmea Health Centers het health center verkocht aan Health Center Uden. Tegelijk met de verkoop heeft Achmea Health Centers een franchiseovereenkomst gesloten met Health Center Uden.
In artikel 3 van de koopovereenkomst is onder meer bepaald dat Health Center Uden al het op 1 januari 2008 bij Achmea Health Centers Uden in dienst zijnde personeel overneemt.
In artikel 1 van de franchiseovereenkomst is onder meer bepaald dat Health Center Uden de handelsmerken, de handelsnamen en de logo's van Achmea Health Centers mag gebruiken. In artikel 10 van deze overeenkomst is bepaald dat Health Center Uden het health center voor eigen rekening en risico exploiteert, dat door Health Center Uden gesloten overeenkomsten met derden nimmer Achmea Health Centers verbinden, en dat Health Center Uden niet bevoegd is op naam en/of voor rekening van Achmea Health Centers te handelen.
In de schriftelijke arbeidsovereenkomsten van eisers 1, 4, 11 en 18 is als werkgever vermeld: "Health Center Uden B.V."
In de schriftelijke arbeidsovereenkomsten van de overige eisers is als werkgever vermeld (ook in het geval dat deze na 1 januari 2008 zijn gesloten, hetgeen bij vrijwel alle overige eisers het geval is): "Achmea Health Centers" (cursivering in het origineel; ktr.).
Aanvankelijk leken de resultaten van Health Center Uden zich in positieve zin te ontwikkelen. Vanaf begin 2009 werd er echter verlies geleden. De vordering in rekening-courant van Achmea Health Centers op Health Center Uden liep op. In overleg is besloten dat Achmea Health Centers vanaf december 2009 alle betalingen voor Health Center Uden ging verrichten, waaronder de loonbetalingen aan eisers, en dat Health Center Uden vanaf die datum de geïnde contributiegelden naar Achmea Health Centers overmaakte. De tekorten werden door Achmea Health Centers in rekening-courant met Health Center Uden geboekt.
Achmea Health Centers heeft tot en met april 2011 de lonen van eisers betaald. Omdat overleg over een structurele oplossing niet tot resultaat leidde, heeft Achmea Health Centers de loonbetalingen stopgezet. Health Center Uden heeft daarna de lonen van eisers over de maand mei 2011 betaald. Nadien is geen loon c.a. meer aan eisers betaald.
3.5. Vast staat dat eisers allen werkzaam zijn in Uden bij Health Center Uden. Voor het antwoord op de vraag wie als de werkgever van eisers heeft te gelden is beslissend met wie de arbeidsovereenkomst is gesloten, met andere woorden: wie zich jegens eisers heeft verbonden. Daarbij komt gewicht toe aan de aanduiding van de werkgever in de schriftelijke arbeidsovereenkomst, maar niet zonder meer doorslaggevend gewicht.
In de arbeidsovereenkomsten van eisers sub 1, 4, 11 en 18 is Health Center Uden als werkgever in de arbeidsovereenkomsten vermeld. Health Center Uden heeft ook niet bestreden dat zij bij het sluiten van deze arbeidsovereenkomsten had te gelden als de werkgever. Ten aanzien van deze eisers kan daarom worden aangenomen dat Health Center Uden in ieder geval ten tijde van het sluiten van deze arbeidsovereenkomsten had te gelden als de werkgever.
3.6. Waar in de arbeidsovereenkomsten van de overige eisers "Achmea Health Centers" is vermeld als werkgever, hebben deze eisers daaruit niet zonder meer mogen afleiden dat Achmea Health Centers B.V. de werkgever is. "Achmea Health Centers" (zonder aanduiding van rechtspersoonlijkheid) kan immers niet anders dan een handelsnaam zijn.
Vast staat dat de onderhavige arbeidsovereenkomsten steeds zijn ondertekend door een vertegenwoordiger van Health Center Uden, dat de betreffende eisers arbeid verrichten onder het gezag van personen die bij Health Center Uden werkzaam zijn, en dat hun loonstroken op naam van Health Center Uden zijn gesteld.
Onder deze omstandigheden hebben de onderhavige eisers alleen het gerechtvaardigd vertrouwen mogen hebben dat Achmea Health Centers hun werkgever is (althans dat Achmea Health Centers een toereikende volmacht had gegeven om de arbeidsovereenkomst namens haar aan te gaan), indien zij dat op grond van een verklaring of gedraging van Achmea Health Centers hebben aangenomen en onder de gegeven omstandigheden redelijkerwijze mochten aannemen.
De onderhavige eisers hebben niet aangevoerd dat zij bij het sluiten van de arbeidsovereenkomst op grond van een verklaring of gedraging van Achmea Health Centers hebben aangenomen dat zij de werkgever was.
De enige door deze eisers aangevoerde omstandigheid die in dit verband relevant zou kunnen zijn is de omstandigheid dat Achmea Health Centers tot en met april 2011 het loon heeft betaald. Bij de door Achmea Health Centers gedane uitbetalingen van het loon is evenwel als kenmerk vermeld "Health Center Uden B.V.".
Alle omstandigheden in aanmerking genomen is de kantonrechter voorshands van oordeel dat de onderhavige eisers niet hebben mogen aannemen - indien zij dat hebben gedaan - dat Achmea Health Centers hun werkgever was.
De voorlopige conclusie is - mede gelet op het feit dat Health Center Uden dat niet heeft bestreden - dat Health Center Uden in ieder geval ten tijde van het sluiten van de arbeidsovereenkomsten met (ook) deze eisers als werkgever moet worden beschouwd.
3.7. Health Center Uden heeft echter aangevoerd dat vanaf het moment in 2009 dat Achmea Health Centers de salarissen van eisers en de andere rekeningen ging betalen en zij haar inkomsten aan Achmea Health Centers afstond, zij - Health Center Uden - feitelijk, mede gelet op de met Achmea Health Centers gemaakte afspraken, weer een nevenvestiging van Achmea Health Centers was geworden, waarbij de onderneming weer volledig voor rekening van Achmea Health Centers werd gedreven. Health Center Uden heeft in dit verband aangevoerd dat zij de onderneming destijds heeft gekocht onder de voorwaarde dat Achmea Health Centers bereid zou zijn de verliesgevende onderneming te steunen indien dat nodig was. Die voorwaarde is in vervulling gegaan en partijen hebben hun verantwoordelijkheid genomen, aldus Health Center Uden. In dit verband doet Health Center Uden een beroep op een e-mailbericht d.d. 8 juli 2011 van de heer [T], voormalig bestuurder van Achmea Health Centers, waarin deze onder meer verklaart dat onderdeel van de koop van het center was dat Achmea Health Centers Health Center Uden financieel zou steunen. Volgens Health Center Uden was zij vanaf het moment dat Achmea Health Centers alle verplichtingen overnam werkgever af. Door vervulling van de voorwaarde werd de vestiging te Uden, inclusief passiva en activa, weer door Achmea Health Centers terug overgenomen, aldus Health Center Uden. Om die reden zou Achmea Health Centers volgens Health Center Uden moeten worden veroordeeld tot betaling van het loon c.a. van eisers.
3.8. Vast staat wel dat Achmea Health Centers bij het sluiten van de koopovereenkomst aan Health Center Uden heeft toegezegd om financiële ondersteuning te verlenen in het geval dat nodig zou zijn. Dat is kennelijk ook gebeurd, aangezien Achmea Health Centers gedurende vele maanden het salaris van eisers heeft betaald.
De kantonrechter is vooralsnog van oordeel dat de gedane toezeggingen en het feit dat Achmea Health Centers gedurende enkele maanden 'alle financiële zaken van Health Center Uden naar het hoofdkantoor heeft gehaald' (zoals de heer [T] het in zijn e-mail beschrijft) niet zonder meer een overgang van onderneming dan wel (terug) overname inhouden, op grond waarvan de loonbetalingsverplichtingen van Health Center Uden jegens eisers zijn overgegaan op Achmea Health Centers. (De directe betalingen van de lonen door Achmea Health Centers is een opmerkelijke constructie, maar niet geheel onbegrijpelijk in het kader van de franchiseovereenkomst en de toegezegde steun.)
Onvoldoende aannemelijk is daarom dat in een bodemprocedure zal worden geoordeeld dat op Achmea Health Centers loonbetalingsverplichtingen jegens eisers rusten. De vorderingen jegens Achmea Health Centers worden derhalve afgewezen.
3.9. Wel voldoende aannemelijk is (derhalve) dat op Health Center Uden de loonbetalingsverplichtingen jegens eisers rusten en dat de vorderingen van eisers tot betaling van loon en vakantietoeslag jegens haar in een bodemprocedure zullen worden toegewezen. De (primaire respectievelijk subsidiaire) vorderingen jegens haar zijn derhalve toewijsbaar. De betalingstermijn zal worden gesteld op 48 uur na betekening van het vonnis.
3.10. De wettelijke verhoging zal worden gematigd tot nihil, gelet op het feit dat Health Center Uden in ernstige betalingsmoeilijkheden verkeert.
3.11. Health Center Uden zal, als de in het ongelijk gestelde partij, worden veroordeeld in de kosten van het geding waar dat de procedure tegen haar betreft. Eisers zullen worden veroordeeld in de proceskosten van Achmea Health Centers.
4. De beslissing
De kantonrechter, rechtdoende in kort geding:
veroordeelt Health Center Uden om binnen 48 uur na betekening van dit vonnis tot een deugdelijk gespecificeerde betaling aan eisers over te gaan van:
- het hun toekomende maandsalaris vanaf 1 juni 2011 totdat de arbeidsovereenkomst rechtsgeldig is geëindigd;
- de hun toekomende vakantietoeslag over de periode van 1 juli 2010 tot en met 30 juni 2011;
- vermeerderd met de wettelijke rente over de hiervoor bedoelde bedragen vanaf het moment van verschuldigdheid tot het moment van voldoening;
veroordeelt Health Center Uden in de kosten van het geding waar dat de procedure jegens haar betreft, aan de zijde van eisers tot op heden begroot op € 916,81, waarvan € 90,81 wegens explootkosten, € 426,- wegens griffierecht en € 400,- als bijdrage in het salaris (niet met btw belast), vermeerderd met de wettelijke rente over € 916,81 vanaf de 15e dag na heden tot de dag van voldoening;
veroordeelt eisers in de kosten van het geding waar dat de procedure jegens Achmea Health Centers betreft, aan de zijde van Achmea Health Centers begroot op € 200,- als bijdrage in het salaris van de gemachtigden (niet met btw belast);
verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad;
wijst het meer of anders gevorderde, waaronder de vorderingen jegens Achmea Health Centers, af.
Aldus gewezen door mr. J.H. Wiggers, kantonrechter, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 22 juli 2011.