ECLI:NL:RBROT:2025:7729

Rechtbank Rotterdam

Datum uitspraak
30 juni 2025
Publicatiedatum
1 juli 2025
Zaaknummer
C/10/698583 / KG ZA 25-368
Instantie
Rechtbank Rotterdam
Type
Uitspraak
Procedures
  • Kort geding
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Vordering tot verwijdering van negatieve reviews en verstrekking van gebruikersgegevens door Google

In deze zaak vordert eiser, H.O.D.N. [bedrijf], dat Google Ireland Ltd. de gebruikersgegevens van accounts die negatieve recensies over hem hebben geplaatst, verstrekt en deze recensies verwijdert. De vorderingen zijn gebaseerd op de stelling dat de recensies onrechtmatig en schadelijk zijn. Eiser heeft meerdere pogingen ondernomen om de recensies te laten verwijderen en de gegevens van de reviewers te verkrijgen, maar Google heeft hier niet op ingegaan. De voorzieningenrechter heeft de belangen van eiser afgewogen tegen die van Google en de gebruikers van de accounts. De rechter oordeelt dat de recensies, hoewel negatief, niet onrechtmatig zijn en dat eiser geen spoedeisend belang heeft bij het verkrijgen van de gegevens. De vorderingen worden afgewezen, en eiser wordt veroordeeld in de proceskosten van Google.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK ROTTERDAM

Team handel en haven
zaaknummer / rolnummer: C/10/698583 / KG ZA 25-368
Vonnis in kort geding van 30 juni 2025
in de zaak van
[eiser],
H.O.D.N. [bedrijf],
zaakdoende te [plaats] ,
eiser,
advocaat mr. L. Varela te Rotterdam,
tegen
de rechtspersoon naar vreemd recht
GOOGLE IRELAND LTD.,
gevestigd te Dublin (Ierland),
gedaagde,
advocaat mr. A.J. Tromp te Amsterdam.
Partijen worden hierna [eiser] en Google genoemd.

1.De zaak in het kort

Op een internetdienst van Google (Google Maps) zijn twee negatieve reviews verschenen over [eiser] . Na meerdere sommaties van [eiser] daartoe, heeft Google deze verwijderd. Op het verzoek van [eiser] om de gebruikersgegevens van de accounts van de reviewers te verstrekken, is Google niet ingegaan. Na de verwijdering is één van de twee reviews tweemaal (weer) verschenen op Google Maps. [eiser] vordert in deze procedure Google te veroordelen om de gebruikersgegevens van de twee accounts aan hem te verstrekken en de reviews te verwijderen en verwijderd te houden. De beoordeling van het geschil vergt met name een afweging van de belangen van partijen en die van de gebruikers van de accounts. De belangenafweging leidt tot afwijzing van de vorderingen.

2.De procedure

2.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
  • de dagvaarding van 9 mei 2025;
  • de akte houdende vermeerdering van eis;
  • de 12 producties van [eiser] ;
  • de conclusie van antwoord;
  • de productie van Google;
  • de mondelinge behandeling op 16 juni 2025;
  • de pleitnota van [eiser] , met een productie;
  • de pleitnota van Google.

3.De feiten

3.1.
[eiser] exploiteert onder de naam “ [bedrijf] ” een juridisch advieskantoor (hierna: [bedrijf] ).
3.2.
Google biedt verschillende internetdiensten aan, waaronder Google Maps. Ingelogde gebruikers van Google Maps kunnen een recensie of review schrijven over, en een score geven van 1 tot 5 sterren aan, bedrijven die een vermelding hebben op Google Maps, zoals [bedrijf] . Deze recensies zijn openbaar.
3.3.
Google heeft specifiek beleid ontwikkeld omtrent de inhoud van gebruikers op Google Maps, het Maps-contentbeleid. In het hoofdstuk “Verboden en beperkte content” staat onder meer:
Valse betrokkenheid
Bijdragen aan Google Maps moeten gaan over een echte ervaring met een plaats of bedrijf.Valse betrokkenheidis niet toegestaan en zulke content wordt verwijderd.
(…)
Aanstootgevende content
Google Maps moet een plek zijn waar gebruikers elkaar respecteren, zelfs als ze het niet met elkaar eens zijn. Daarom staan we gebruikers niet toe omaanstootgevende contentte posten.
Bijvoorbeeld:
  • Gebruik van Google-producten om andere individuen of groepen aan te vallen.
  • Content die duidelijk en opzettelijk provocerend is.
  • Ongegronde beschuldigingen van onethisch gedrag of strafbare feiten.
We staan wel content toe die negatieve ervaringen op een respectvolle manier beschrijft.
(…)”
Op basis van het Maps-contentbeleid kan iedereen, waaronder ook bedrijfseigenaren, een ongepaste review melden bij Google. Google beoordeelt dan of de review een schending is van haar beleid. Als dat het geval is, gaat zij tot verwijdering over.
3.4.
In april 2024 is op Google Maps bij [bedrijf] vanuit het account van “ [naam 1] ” een score van 1 ster gegeven en is de volgende recensie geplaatst (hierna: de 1e recensie):
“Wees voorzichtig bij interacties met [eiser] , vooral binnen een gemeenschap of organisatie. Mijn ervaring met hem was zowel ontmoedigend als verwarrend. Hij brengt een sfeer van negativiteit en conflict met zich mee, waarbij hij een obsessie lijkt te hebben met het starten van rechtszaken en voortdurend dreigt met juridische stappen, zelfs voor de kleinste geschillen.
Als je overweegt om [eiser] bij je gemeenschap of organisatie te betrekken, wees dan gewaarschuwd. Zijn gedrag kan een grote bron van stress en frustratie zijn voor alle betrokkenen. Wat hem nog verontrustender maakt, is het feit dat hij geen enkele grens lijkt te kennen als het gaat om beledigingen en bedreigingen. Hij schuwt de meest grove en kwetsende opmerkingen niet en lijkt er zelfs genoegen in te scheppen anderen neer te halen.
Het opvallende contrast in zijn persoonlijkheid, waarbij hij zowel uiterst beleefd en vriendelijk kan zijn als volledig verstrikt kan raken in negatieve gedragingen, maakt hem des te moeilijker te doorgronden. Het is duidelijk dat hij een diepgeworteld probleem heeft dat hij op anderen projecteert, waaronder dreigementen met geweld en intimidatie.
Als je wilt voorkomen dat je slachtoffer wordt van zijn giftige gedrag, vermijd dan contact met [eiser] en laat je niet meeslepen in zijn web van haat en negativiteit.”
De 1e recensie heeft zeven ‘likes’.
3.5.
Bij brief van 22 oktober 2024 aan Google Netherlands B.V. (hierna: Google Netherlands) heeft [eiser] gesommeerd de 1e recensie te verwijderen en hem de NAW-gegevens van de persoon achter account “ [naam 1] ” te verschaffen. Nadat Google Netherlands te kennen gaf dat hij de verkeerde entiteit had benaderd, heeft [eiser] per e-mail van 11 november 2024 zijn verzoek tot verwijdering en gegevensverstrekking neergelegd bij Google. Verder heeft hij de 1e recensie meerdere malen bij Google gemeld als “irrelevant”, “spam” en “kwetsen of intimidatie”.
3.6.
In februari 2025 is op Google Maps bij [bedrijf] vanuit de account van “ [naam 2] ” een score van 1 ster gegeven en is de volgende recensie geplaatst (hierna: de 2e recensie):
“ [eiser] is iemand die constant mensen lastigvalt, vaak vlak voor een feestdag of net voor het weekend, puur om extra stress te veroorzaken. Hij is niet alleen manipulerend, maar gebruikt ook intimidatie en dreigementen om zijn zin door te drukken. Hij zorgt ervoor dat anderen zich altijd onder druk gezet voelen, terwijl hij zelf alleen maar zijn eigen belangen zoekt. Kortom, hij is egoïstisch en absoluut niet te vertrouwen.”
De 2e recensie heeft 1 ‘like’.
3.7.
[eiser] heeft ook de 2e recensie gemeld bij Google.
3.8.
Op 25 april 2025 heeft Google de twee recensies verwijderd, omdat deze zich alleen richtten op de persoon van [eiser] en niet gingen over [bedrijf] , wat in strijd is met het Maps-contentbeleid. Google is niet ingegaan op het verzoek van [eiser] tot gegevensverstrekking.
3.9.
Op 25 mei 2025 stond de 1e recensie weer online. Google heeft die verwijderd.
Op 30 mei 2025 verscheen de 1e recensie nogmaals online. Google heeft die vervolgens weer verwijderd.

4.Het geschil

4.1.
[eiser] vordert – na eisvermeerdering – bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad:
I. Google te gebieden om binnen 14 dagen na betekening van het te wijzen vonnis schriftelijk aan de advocaat van [eiser] de navolgende gegevens te verschaffen over de gebruikers die in april 2024 respectievelijk februari 2025 onder de namen “ [naam 1] ” respectievelijk “ [naam 2] ” Google-recensies bij de vermelding van [bedrijf] op Google Maps hebben geplaatst:
de IP-adressen van de computers waarmee de Google-accounts onder voornoemde gebruikersnamen zijn aangemaakt;
de IP-adressen van de computers waarmee de Google-recensies zijn geschreven en/of geplaatst;
alle informatie, waaronder telefoonnummers, namen en e-mailadressen, die “ [naam 1] ” en “ [naam 2] ” hebben opgegeven bij het aanmaken van hun Google-accounts;
e exacte data en tijdstippen waarop de Google-recensies zijn geplaatst;
alle overige informatie waarover Google beschikt, die tot het achterhalen van de identiteit van “ [naam 1] ” en “ [naam 2] ” kan leiden;
II. Google te gebieden om binnen 48 uur na betekening van het te wijzen vonnis de Google-recensies van “ [naam 1] ” en “ [naam 2] ” te verwijderen en verwijderd te houden;
III. Google te veroordelen tot het betalen van een onmiddellijk opeisbare dwangsom van € 100.000,00 per overtreding van de geboden onder I. en II., alsmede € 20.000,00 voor iedere dag (een gedeelte van een dag daaronder begrepen) dat deze overtreding voortduurt;
IV. Google te veroordelen in de kosten van het geding, te vermeerderen met de wettelijke rente.
4.2.
Google concludeert tot afwijzing van de vorderingen, met veroordeling van [eiser] in de kosten van dit geding, uitvoerbaar bij voorraad.

5.De beoordeling

5.1.
Nu Google in Ierland is gevestigd, heeft het geschil een internationaal karakter en moeten de rechtsmacht en het toepasselijk recht worden beoordeeld.
De vorderingen zijn gestoeld op een, gestelde, onrechtmatige daad waarbij het schadebrengende feit zich heeft voorgedaan in Nederland. Dat brengt met zich dat de voorzieningenrechter op grond van artikel 7 aanhef en lid 2 van de herschikte EU-Verordening (EU 1215/2012) rechtsmacht heeft en bevoegd is van het geschil kennis te nemen. Verder wordt de gestelde schade geleden in Nederland, zodat op grond van artikel 4 lid 1 Rome II-Verordening (EG 864/2007) Nederlands recht van toepassing is.
5.2.
[eiser] stelt, onder verwijzing naar het arrest van de Hoge Raad van 25 november 2005 [1] , terecht dat artikel 6:162 BW een wettelijke grondslag biedt om aanbieders van diensten van de informatiemaatschappij (zoals Google) te verplichten tot afgifte van gebruikersgegevens aan een derde. Uit het arrest volgt dat de weigering van Google om gegevens van de betreffende accounts aan [eiser] bekend te maken onder omstandigheden in strijd kan komen met de zorgvuldigheid die Google tegenover [eiser] in acht moet nemen. Dat kan met name het geval zijn als de volgende omstandigheden zich voordoen:
a. de mogelijkheid dat de geplaatste recensies, op zichzelf beschouwd, jegens [eiser] onrechtmatig en schadelijk zijn, is voldoende aannemelijk;
b. [eiser] heeft een reëel belang bij de verkrijging van de gevraagde gegevens;
c. aannemelijk is dat er in het concrete geval geen minder ingrijpende mogelijkheid bestaat om de gegevens te achterhalen;
d. afweging van de betrokken belangen van [eiser] , Google en de personen achter de accounts (voor zover kenbaar) brengt mee dat het belang van [eiser] behoort te prevaleren.
Omdat deze procedure een kort geding is, moet daarnaast sprake zijn van een spoedeisend belang bij de gevraagde voorzieningen.
5.3.
[eiser] betoogt dat de uitlatingen in de recensies onrechtmatig en schadelijk zijn. De inhoud is feitelijk onjuist. [eiser] vermoedt dat de recensies afkomstig zijn van één of meerdere personen van (het bestuur van) de VvE die betrokken waren bij een geschil tussen [bedrijf] en die VvE over een lekkage in zijn kantoorruimte. De recensies zijn onnodig grievend en erop gericht om de persoon van [eiser] in diskrediet te brengen. Hoewel zij niet gaan over de dienstverlening van [bedrijf] , is aannemelijk dat [eiser] als gevolg van de negatieve uitlatingen cliënten is misgelopen. Hij wenst de identiteit van degene(n) achter de accounts te achterhalen, zodat hij diegene(n) kan aanspreken en schadevergoeding en/of rectificatie kan vorderen. [eiser] heeft geen andere mogelijkheid om de gebruikersgegevens te achterhalen. Bovendien vreest hij voor nieuwe, valse reviews. Het opnieuw plaatsen van de 1e recensie door “ [naam 1] ” onderstreept dat. Zijn belang bij het verkrijgen van de gevraagde gegevens dient daarom zwaarder te wegen dan het belang van Google en haar gebruikers, aldus [eiser] .
5.4.
Google betwist dat [eiser] een spoedeisend belang heeft bij het gevorderde. De reviews zijn (al) verwijderd. Ten aanzien van de gebruikersgegevens is relevant dat de eerste review meer dan een jaar geleden geplaatst is en pas na geruime tijd door [eiser] ontdekt is. De tweede review is bijna een half jaar geleden geplaatst.
Het inhoudelijke verweer van Google komt op het volgende neer. Volgens Google is niet elke ongewenste uiting onrechtmatig. Zij wijst erop dat de recensies een weergave zijn van de persoonlijke beleving van de recensenten. Google weet niet of de inhoud waar is. De uitlatingen zijn weliswaar negatief, maar gaan niet te ver en zijn geen serieuze aantasting van de persoonlijke levenssfeer van [eiser] . De gebruikers hebben het recht om anoniem reviews te plaatsen, die anonimiteit kan slechts worden doorbroken in het geval van een serieuze inbreuk. Daar is hier geen sprake van, te meer omdat onduidelijk is of en welke schade [eiser] heeft geleden. Het belang van de gebruikers om anoniem te blijven, moet dan ook zwaarder wegen, aldus Google.
5.5.
De voorzieningenrechter komt tot het oordeel dat een belangenafweging onder de gegeven omstandigheden in het voordeel van Google en de gebruikers van de twee accounts uitvalt. Dat wordt hierna toegelicht.
5.6.
Vooropgesteld wordt dat de review-dienst van Google het mogelijk maakt dat internetgebruikers hun positieve of negatieve ervaringen kunnen delen met andere internetgebruikers, met als doel elkaar te helpen om betere, geïnformeerde beslissingen te nemen. Het gaat dus om meningen en waardeoordelen, waarbij aan de recensent – net als bij een column – in beginsel de vrijheid toekomt om te simplificeren, uit te vergroten, te overdrijven en gebruik te maken van sterke bewoordingen. Daarbij geldt dat het anoniem kunnen publiceren van reviews eraan bijdraagt dat mensen sneller bereid zijn hun ervaringen te delen. Als onafhankelijk tussenpersoon moet Google een balans zien te vinden tussen het belang van de gebruikers van haar diensten om hun ongezouten mening te uiten over bepaalde bedrijven en het belang van de bedrijven dat de negatieve reviews niet vals zijn of onnodig grievende woorden bevatten. Daarvoor heeft Google het Maps-contentbeleid ontwikkeld.
5.7.
In dit geval lijkt het, gezien de inhoud van de recensies, erop dat de personen achter de reviews geen client van [eiser] zijn geweest maar tegenover hem hebben gestaan in een geschil. De recensenten beschrijven hoe zij het gedrag en de houding van [eiser] hebben ervaren. Zo op het eerste gezicht kan niet worden gezegd dat het gaat om verzonnen ervaringen. Dat vindt steun in het vermoeden van [eiser] dat de reviews zijn geplaatst door personen die betrokken waren bij een geschil met [bedrijf] over een lekkage in zijn kantoorruimte. De ervaringen zijn ook ‘geliked’ door verschillende accountgebruikers.
Daarbij komt dat, hoewel het in zijn algemeenheid voor de hand ligt dat negatieve reviews over de eigenaar van een eenmanszaak niet bevorderlijk zijn voor de bedrijfsvoering van die eenmanszaak, [eiser] niet eens (concreet) heeft gesteld dat en in hoeverre hij omzet heeft misgelopen of anderszins schade heeft geleden als gevolg van de reviews. Mede gelet op het moment van verschijnen van de reviews, en het – op het eerste gezicht – zeer beperkte aantal likes, doet dat afbreuk aan het gestelde spoedeisend belang.
Tegen die achtergrond zijn de stevige woorden die worden gebruikt in de reviews niet onrechtmatig of onnodig grievend.
5.8.
Het voorgaande brengt met zich dat [eiser] geen reëel belang heeft bij het achterhalen van de identiteit van de reviewers om hen aan te spreken in het kader van schadevergoeding. Ook voor een rectificatie ontbreekt een belang. Google heeft de twee recensies verwijderd, zodat er niets te rectificeren valt.
5.9.
Alles bij elkaar genomen wegen de belangen van Google en de gebruikers van de accounts bij de bescherming van de persoonsgegevens en de persoonlijke levenssfeer van de gebruikers zwaarder dan het belang van [eiser] bij verstrekking van de gevraagde gegevens. De vordering tot het verschaffen van de gebruikersgegevens wordt daarom afgewezen.
5.10.
De vordering tot de verwijdering en het verwijderd houden van de recensies wordt ook afgewezen. Zoals gezegd, zijn de recensies al verwijderd. Enig (spoedeisend) belang bij die vordering heeft [eiser] dan ook niet.
De vrees van [eiser] dat vanuit de twee accounts opnieuw negatieve reviews worden geplaatst, heeft Google in voldoende mate weggenomen. Weliswaar is de recensie van “ [naam 1] ” na de 1e verwijdering tot tweemaal toe opnieuw geplaatst, maar Google heeft deze herplaatsing op verzoek van [eiser] steeds verwijderd. Een van die herplaatsingen had een technische oorzaak, waarover Google heeft verklaard dat dat probleem is opgelost. Verder heeft zij ter zitting toegezegd dat zij ervoor zorg draagt dat iedere eventuele negatieve review over [eiser] die verschijnt vanuit de twee accounts, wordt verwijderd. De voorzieningenrechter heeft geen reden om eraan te twijfelen dat Google zich houdt aan die toezegging.
5.11.
[eiser] wordt als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten van Google veroordeeld. Deze kosten worden begroot op:
- griffierecht € 714,00
- salaris advocaat € 1.107,00
- nakosten
€ 178,00(plus de verhoging zoals vermeld in de beslissing)
Totaal € 1.999,00

6.De beslissing

De voorzieningenrechter:
6.1.
wijst de vorderingen af;
6.2.
veroordeelt [eiser] in de proceskosten van € 1.999,00, te betalen binnen 14 dagen na aanschrijving daartoe; als [eiser] niet tijdig aan de veroordeling voldoet en betekening van het vonnis heeft plaatsgevonden, moet [eiser] € 92,00 extra betalen, plus de kosten van betekening;
6.3.
verklaart dit vonnis wat betreft de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. P. de Bruin en in het openbaar uitgesproken op 30 juni 2025.
2091 / 2009

Voetnoten

1.ECLI:NL:HR:2005:AU4019 (Lycos / Pessers)