Uitspraak
beschikking
RECHTBANK ROTTERDAM
Team handel en haven
zaaknummer / rekestnummer: C/10/653984 / HA RK 23-230
Beschikking van 14 september 2023
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
BEREIK B.V.,
gevestigd te Bergschenhoek,
verzoekster,
advocaat mr. J.D. van Vlastuin te Veenendaal,
tegen
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
DE WATERTUIN BEHEER B.V.,
gevestigd te Naaldwijk,
gerekwestreerde,
advocaat mr. S.A.P. van den Berg te Den Haag,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
DE WATERTUIN HENDRIK IDO AMBACHT B.V.,
statutair gevestigd te Hendrik Ido Ambacht,
belanghebbende,
advocaat mr. S.A.P. van den Berg te Den Haag.
1.De procedure
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het verzoekschrift van 2 maart 202, met producties 1 tot en met 7;
- de aanvulling van het verzoekschrift, met producties 8 en 9;
- de mondelinge behandeling van 24 augustus 2023;
- de (met toestemming van de rechtbank nagezonden) e-mail van mr. Vlastuin van 30 augustus 2023.
2.De feiten
2.1.
De Watertuin Beheer B.V. (hierna: De Watertuin) is enig aandeelhouder en bestuurder van De Watertuin Hendrik-Ido-Ambacht B.V., (anders dan in het verzoekschrift vermeld niet, op welke wijze dan ook, gevestigd in Bergen op Zoom maar, zoals in de kop al is aangegeven) statutair gevestigd te Hendrik-Ido-Ambacht (hierna: de Vennootschap)
2.2.
Artikel 6.2 van de statuten van de Vennootschap bevat een goedkeuringsregeling voor de overdracht van aandelen.
2.3.
Op 13 september 2022 is ten overstaan van de kantonrechter in de rechtbank Den Haag een vaststellingsovereenkomst – houdende een betalingsregeling – gesloten tussen Bereik B.V. en De Watertuin. Deze is in een proces-verbaal neergelegd. De grosse van dat proces-verbaal van 13 september 2022, en het verbeterde proces-verbaal van 8 november 2022, zijn bij exploot van 24 november 2022 betekend aan De Watertuin.
2.4.
Op 2 februari 2023 heeft Bereik B.V. executoriaal beslag laten leggen op de aandelen die De Watertuin heeft in de Vennootschap.
3.Het (aangepaste) verzoek en het verweer
3.1.
Bereik B.V. verzoekt de rechtbank om, bij beschikking uitvoerbaar bij voorraad te bepalen dat Bereik B.V. binnen twee jaar na deze uitspraak mag overgaan tot de executoriale verkoop van de ten laste van De Watertuin in beslag genomen aandelen op naam in de Vennootschap en:
te bepalen de verkoop van de aandelen gedurende zes maanden onderhands mag plaatsvinden waarbij de deurwaarder het door hem ontvangen hoogste bod schriftelijk ter kennis van De Watertuin dient te brengen en hem en de hoogste bieder gedurende twee weken in de gelegenheid stelt om een hoger bod uit te (laten) brengen;
te bepalen dat — voor het geval de deurwaarder er niet in slaagt om de aandelen binnen zes maanden onderhands te verkopen — de verkoop in het openbaar (bij inschrijving) dient plaats te vinden;
te bepalen dat de met de verkoop belaste deurwaarder voorwaarden dient op te stellen voor de executoriale verkoop van de aandelen;
vast te stellen dat artikel 6.2 van de statuten niet van toepassing is op deze executoriale verkoop;
te bepalen dat de levering van de aandelen dient plaats te vinden volgens de in artikel 474h Rv weergegeven procedure en niet via de in de statuten voorgeschreven notariële akte;
te bepalen dat de Vennootschap binnen veertien dagen na dagtekening van de te wijzen beschikking aan de deurwaarder, voornoemd, op straffe van een dwangsom van € 2.500,- per dag (met een maximum van € 80.000,00), ter beschikking dienen te stellen:
- het aandelenregister;
- verifieerbare grootboekinformatie over de gerealiseerde omzet en de gemaakte kosten over de jaren 2022 en 2023;
- het aandelenregister;
- verifieerbare grootboekinformatie over de gerealiseerde omzet en de gemaakte kosten over de jaren 2022 en 2023;
te bepalen dat Bereik B.V. — als de aandelen tijdens de executie aan haar worden gegund — de koopsom niet aan de executerende deurwaarder hoeft te voldoen maar deze betalingsverplichting mag verrekenen met de vordering waarvoor zij het onderhavige beslag heeft laten leggen;
De Watertuin te veroordelen in de kosten van deze procedure onder de bepaling dat deze kosten als executiekosten verhaald kunnen worden op de opbrengst van de te verkopen aandelen.
3.2.
Bereik B.V. legt hieraan ten grondslag dat zij belang heeft bij de verkoop van de in beslag genomen aandelen omdat De Watertuin nog niet heeft voldaan aan de afspraken die vastgelegd zijn in het proces-verbaal van 13 september 2022.
3.3.
Bereik B.V. stelt dat als herfinanciering van de Vennootschap, waarvan De Watertuin melding maakt, niet lukt het faillissement wordt aangevraagd. De beslagen aandelen vallen dan in het faillissement. Dat is de reden waarom de termijn van 14 dagen, van onderdeel 1 van het verzoek, moet worden aangehouden.
3.4.
Bereik B.V. verzoekt, onder verwijzing naar artikel 474g Rv en artikel 2:195 BW, om de statutaire goedkeuringsregeling buiten beschouwing te laten. Deze regeling werkt bezwaarlijk omdat de goedkeuring afhankelijk is gesteld van de aandeelhouders. Dit goedkeuringsvereiste maakt de executoriale verkoop onmogelijk. Bovendien bevat artikel 6.2 van de statuten een tijdrovende prijsvaststellingsregeling terwijl de daartoe aan te stellen deskundige voor de waardering afhankelijk is van informatie van de vennootschap.
3.5.
Bereik B.V. verzoekt, onder verwijzing naar literatuur en rechtspraak, om te bepalen dat de levering van de aandelen dient plaats te vinden overeenkomstig artikel 474h Rv in plaats van de statuten vermelde wijze van levering door middel van een notariële akte.
3.6.
De Watertuin heeft bij wijze van verweer aangegeven dat zij in financiële problemen is gekomen doordat een uitkering uit hoofde van de NOW-regeling is uitgebleven. Als gevolg van een geschil met de boekhouder kan zij niet beschikken over (veel) recente cijfers. Het gaat dan om de jaarrekeningen van 2020 tot en met 2022 en de voorlopige cijfers over die jaren en de al verstreken kwartalen van 2023. De Watertuin kan dus ook geen prognose maken, ook al houdt zij zelf een administratie bij in Excel aan de hand van bankafschriften en kassa afsluitingen. De Watertuin is bezig met een herfinanciering. Uiterlijk 15 september 2022 wordt een beslissing verwacht.
3.7.
Over de verschillende onderdelen van het verzoek heeft De Watertuin het volgende opgemerkt:
Ad 1) De termijn van twee weken is te kort. In plaats daarvan wordt een maand verzocht.
Ad 4 en 5) De Watertuin wijst op de laatste zin van artikel 474g lid 4 Rv. In de beschikking mag niet worden afgeweken van de wettelijke en statutaire bepalingen. Het is dus onmogelijk om af te wijken van artikel 6.2 van de statuten. Als dat wel gebeurt heeft De Watertuin geen controle op de onderhandse of executoriale verkoop.
Ad 4 en 5) De Watertuin wijst op de laatste zin van artikel 474g lid 4 Rv. In de beschikking mag niet worden afgeweken van de wettelijke en statutaire bepalingen. Het is dus onmogelijk om af te wijken van artikel 6.2 van de statuten. Als dat wel gebeurt heeft De Watertuin geen controle op de onderhandse of executoriale verkoop.
Ad 6) Het verzoekschrift onderbouwt niet dat en waarom de deurwaarder aanspraak kan maken op de gevraagde gegevens. De Watertuin heeft bovendien niet de beschikking over die gegevens en kan deze niet overleggen. Een dwangsom is in dat geval niet passend en moet in ieder geval worden gemaximeerd in welk kader De Watertuin wijst op artikel 611d Rv.
4.De beoordeling
4.1.
Op grond van artikel 474g lid 1 Rv dient de beslaglegger een verzoek als het onderhavige te doen aan de rechtbank van de plaats van vestiging van de vennootschap. De Vennootschap is statutair gevestigd in Hendrik Ido Ambacht. De rechtbank is daarom bevoegd om van het verzoek kennis te nemen.
4.2.
Ingevolge artikel 474g Rv dient de beslaglegger binnen één maand na het exploot van beslag, op straffe van verval van het gelegde beslag, aan de rechtbank van de plaats van vestiging van de vennootschap te verzoeken om bij beschikking te bepalen dat en binnen welke termijn tot verkoop en overdracht van de in beslag genomen aandelen kan worden overgegaan. Uit de stukken volgt dat op 2 februari 2023 beslag is gelegd op alle aandelen die De Watertuin Beheer B.V. in De Watertuin Hendrik Ido Ambacht B.V. heeft. Het verzoek is op 2 maart 2023 door de griffie van de rechtbank ontvangen en derhalve tijdig gedaan. Het beslag is conform de wettelijke vereisten en formaliteiten gelegd en betekend.
4.3.
Bereik B.V. stelt dat zij recht heeft op en belang heeft bij verkoop van de in beslag genomen aandelen. Met het (later verbeterde) proces-verbaal van 13 september 2022 beschikt Bereik B.V. over een executoriale titel tot betaling van € 78.445,00, exclusief rente, en proceskosten. De Watertuin is de in het proces-verbaal opgenomen betalingsregeling niet nagekomen zodat Bereik B.V. belang heeft bij verkoop van de aandelen van De Watertuin in de Vennootschap om zich op de opbrengst daarvan te kunnen verhalen.
4.4.
Op grond van artikel 474g lid 3 Rv bepaalt de rechtbank bij beschikking op welke wijze en onder welke voorwaarden de verkoop en overdracht moet plaatsvinden. Op grond van artikel 474g lid 4 Rv moeten de wettelijke en statutaire bepalingen ter zake van vervreemding van aandelen in acht genomen worden, met dien verstande dat alle ten aanzien van de vervreemding aan de aandeelhouder toekomende rechten en op hem drukkende verplichtingen worden uitgeoefend en nagekomen door de gerechtsdeurwaarder. De beschikking van de rechtbank mag ten aanzien van deze wettelijke en statutaire bepalingen geen afwijkingen inhouden, behalve voor zover inachtneming van deze bepalingen de executoriale verkoop onmogelijk maakt.
4.5.
Bereik heeft verzocht de in artikel 6.2 opgenomen goedkeuringsregeling van de
statuten van De Vennootschap op grond van artikel 2:195 lid 7 BW buiten toepassing te verklaren. In de statuten is bepaald dat elke overdracht van aandelen goedkeuring van de algemene vergadering behoeft. Watertuin Beheer is de enig aandeelhouder van De Vennootschap, waardoor deze bepaling er op neerkomt dat uitwinning afhankelijk wordt gesteld van goedkeuring door de schuldenaar die de verkoop aldus kan blokkeren. De rechtbank is van oordeel dat Bereik B.V., gelet op het voorgaande, belang heeft bij de door haar verzochte afwijkende regeling. De rechtbank wijst dit verzoek toe.
In artikel 6.2 van de statuten van De Vennootschap is ook bepaald dat de algemene vergadering één of meer gegadigden voor de aandelen kan aanwijzen en dat indien geen overeenstemming wordt bereikt over de prijs, de prijs van de aandelen dient te worden vastgesteld door drie deskundigen. Dit proces is tijdrovend en deskundigen zijn hierbij afhankelijk van de door De Watertuin en De Vennootschap verstrekte informatie. Bereik B.V. heeft verzocht om artikel 6.2. van de statuten ook op dit punt ter zijde te stellen. De rechtbank wijst ook dit verzoek in het belang van Bereik B.V. toe.
4.6.
Artikel 6.1 van de statuten van De Vennootschap bepaalt dat levering van
aandelen middels notariële akte plaatsvindt. Bereik B.V. stelt dat de wettelijke bepaling in artikel 474h Rv, waarin de wetgever een regeling heeft opgenomen die specifiek ziet op levering na executoriale verkoop, voor dient te gaan op deze statutaire bepaling. De rechtbank overweegt dat de wetgever voor levering van aandelen na een executoriale verkoop een speciale regeling heeft ontworpen. Die regeling moet prevaleren, ook al omdat de wetgever in het kader van de wetswijziging met ingang van 1 januari 1993 – op grond waarvan aandelen in een nv en een bv moeten worden geleverd via een notariële akte – geen aanleiding heeft gezien om de toen al in artikel 474h Rv opgenomen regeling inzake de executoriale verkoop van aandelen aan te passen. Het verzoek van Bereik B.V. wordt ook op dit punt toegewezen.
4.7.
De rechtbank bepaalt dat de aandelen in eerste instantie onderhands (mogen) worden verkocht. Als de onderhandse procedure niet binnen zes maanden leidt tot verkoop en levering van de aandelen, kunnen de aandelen door middel van openbare verkoop worden verkocht.
4.8.
De termijn waarbinnen tot de verkoop en overdracht van de in beslag genomen aandelen kan worden overgegaan, wordt, mede gelet op de stellingen over ontbrekende informatie, bepaald op twee jaar.
4.9.
De rechtbank veroordeelt De Vennootschap om haar medewerking te verlenen aan de verkoop en op verzoek van de gerechtsdeurwaarder binnen twee weken na de betekening van de beschikking het aandelenregister en verifieerbare grootboekinformatie over de gerealiseerde omzet en de gemaakte kosten over de jaren 2022 en 2023. De rechtbank ziet in de gegeven omstandigheden geen aanleiding om daar een dwangsom aan te verbinden. Wanneer er geen (nadere) stukken worden verstrekt of beschikbaar zijn, kan de deurwaarder uitgaan van de meest recente gedeponeerde jaarstukken bij de Kamer van Koophandel eventueel in combinatie met de stukken die na de mondelinge behandeling verstrekt zijn.
4.10.
De kosten van de verkoop van de in de beslag genomen aandelen dienen door Bereik B.V. te worden voldaan, die deze kosten als preferente executiekosten kan verhalen op de opbrengst.
4.11.
De rechtbank machtigt Bereik B.V. om over te gaan tot verkoop en overdracht van de ten laste van De Watertuin in beslag genomen aandelen op en onder de hierna vermelde wijze en voorwaarden.
4.12.
De Watertuin wordt als de in het ongelijk gestelde partij veroordeeld in de proceskosten van Bereik B.V.. De proceskosten worden tot op heden aan de zijde van Bereik B.V. begroot op € 676,00 aan griffierecht en € 1.196,00 aan salaris advocaat (2 punt x tarief II à € 598,00).
5.De beslissing
De rechtbank
5.1.
bepaalt dat Bereik B.V. kan overgaan tot verkoop en overdracht van de ten laste van De Watertuin in beslag genomen aandelen in De Watertuin Hendrik-Ido-Ambacht B.V., gevestigd te Hendrik Ido Ambacht, op wijze en onder de voorwaarden als hierna gemeld:
de verkoop van de aandelen mag gedurende zes maanden onderhands plaatsvinden waarbij de door Bereik B.V. aan te wijzen deurwaarder het door hem ontvangen hoogste bod schriftelijk ter kennis van De Watertuin dient te brengen en haar en de hoogste bieder gedurende twee weken in de gelegenheid stelt om een hoger bod uit te (laten) brengen;
als de aandelen niet binnen zes maanden onderhands zijn verkocht en geleverd, kunnen ze in het openbaar (bij inschrijving) worden verkocht;
de verkoop en overdracht van de aandelen dient plaats te vinden voor 14 september 2025;
e met de verkoop te belasten deurwaarder dient voorwaarden voor de executoriale verkoop op te stellen en minimaal twee weken voorafgaand aan de veiling alle voor de verkoop en de waarde van de aandelen relevant te achten (financiële) informatie, ter inzage te leggen op zijn kantoor;
artikel 6.2 van de statuten van De Vennootschap is niet van toepassing op deze executoriale verkoop;
de levering van de aandelen dient overeenkomstig het bepaalde in artikel 474h Rv plaats te vinden en artikel 6.1 van de statuten vindt geen toepassing in het kader van deze executoriale verkoop;
De Watertuin moet haar medewerking verlenen aan de procedure voor verkoop van de aandelen door binnen veertien dagen na betekening van deze beschikking het aandelenregister en verifieerbare grootboekinformatie over de gerealiseerde omzet en de gemaakte kosten over de jaren 2022 en 2023 ter beschikking te stellen aan de deurwaarder;
indien de onder g) bedoelde stukken niet binnen de daar vermelde termijn aan de deurwaarder ter hand zijn gesteld, is deze bevoegd om met de meest recente bij de Kamer van Koophandel gedeponeerde jaarstukken te werken;
9. als de aandelen tijdens de executie aan Bereik B.V. worden gegund mag zij de koopsom verrekenen met de vordering waarvoor zij het beslag heeft laten leggen;
i. de kosten van de verkoop van de in de beslag genomen aandelen kunnen als preferente executiekosten op de opbrengst worden verhaald.
5.2.
veroordeelt De Watertuin in de proceskosten, aan de zijde van Bereik B.V. tot op heden begroot op € 1.870,00.
5.3.
verklaart de beschikking tot zover uitvoerbaar bij voorraad;
5.4.
wijst het meer of anders verzochte af.
Deze beschikking is gegeven door mr. P. de Bruin en in het openbaar uitgesproken op 14 september 2023.3500/2009