ECLI:NL:RBROT:2023:7976

• Datum uitspraak: 23 mei 2023
• Publicatiedatum: 5 september 2023
• Zaaknummer: 11/006012-96
• Instantie: Rechtbank Rotterdam
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Eerste aanleg - meervoudig
• Rechters: E.M. Havik; J.L.M. Boek; P.C. Tuinenburg
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Verlenging van de termijn van terbeschikkingstelling in strafzaak met hoog recidivegevaar

In deze zaak heeft de Rechtbank Rotterdam op 23 mei 2023 uitspraak gedaan over de verlenging van de terbeschikkingstelling van een terbeschikkinggestelde, die sinds 1996 onder toezicht staat na veroordelingen voor ernstige seksuele delicten. De rechtbank heeft de termijn van de terbeschikkingstelling met één jaar verlengd, ondanks een verzoek van het openbaar ministerie om deze met twee jaren te verlengen. De rechtbank baseerde haar beslissing op adviezen van deskundigen die een hoog recidivegevaar inschatten, vooral gezien het onbetrouwbare gedrag van de terbeschikkinggestelde en recente incidenten. De terbeschikkinggestelde heeft sinds 2018 begeleid verlof en sinds 2021 onbegeleid verlof genoten, maar zijn gedrag op sociale media heeft geleid tot een herbeoordeling van zijn situatie. De officier van justitie pleitte voor een zorgconferentie om de mogelijkheden voor de terbeschikkinggestelde te bespreken, terwijl de verdediging zich verzette tegen de verlenging en pleitte voor een voorwaardelijke beëindiging van de terbeschikkingstelling. De rechtbank concludeerde dat de veiligheid van anderen en de algemene veiligheid van personen of goederen een verlenging vereisen, maar dat er ook ruimte moet zijn voor samenwerking en verdere evaluatie van de situatie van de terbeschikkinggestelde. De rechtbank heeft de terbeschikkingstelling verlengd, maar benadrukt dat er gewerkt moet worden aan een mogelijke voorwaardelijke beëindiging in de toekomst.

Uitspraak

Rechtbank Rotterdam

Team straf 2

Parketnummer: 11/006012-96

Datum uitspraak: 23 mei 2023

Beslissing van de rechtbank Rotterdam, meervoudige kamer voor strafzaken, met betrekking tot de terbeschikkingstelling van:

[terbeschikkinggestelde01] (de terbeschikkinggestelde)
,

geboren te [geboorteplaats01] op [geboortedatum01],

verblijvende in [verblijfadres01]

,

raadsman mr. A.R. Ytsma, advocaat te Amsterdam.

1.. Inleiding

Bij vonnis van de rechtbank Dordrecht van 29 augustus 1996 is de terbeschikkingstelling

van [terbeschikkinggestelde01] (hierna: de terbeschikkinggestelde) gelast en is zijn verpleging van overheidswege (dwangverpleging) bevolen. De terbeschikkingstelling is gelast ter zake van feitelijke aanranding van de eerbaarheid en verkrachting, meermalen gepleegd. De termijn van de terbeschikkingstelling is begonnen op 7 mei 2000.

Bij beslissingen van deze rechtbank van 19 mei 2021 en 19 mei 2022 is de terbeschikkingstelling tweemaal verlengd met één jaar.

2.. Procesverloop

De rechtbank heeft op 24 maart 2023 van het openbaar ministerie een vordering ontvangen strekkende tot verlenging van de terbeschikkingstelling met twee jaren. Bij die vordering zijn de daarbij vereiste stukken gevoegd.

De vordering is op de openbare terechtzitting van 23 mei 2023 behandeld. De officier van justitie mr. A.H.A. de Bruijne, de terbeschikkinggestelde, bijgestaan door diens raadsman, en als deskundige [naam01], als behandelcoördinator en GZ-psycholoog werkzaam bij de instelling, zijn gehoord.

3.. Adviezen

Advies instelling

De deskundigen [naam02] (hoofd instelling en psychiater) en [naam01] adviseren in het rapport, gedateerd 27 februari 2023, de terbeschikkingstelling te verlengen met twee jaren.

Uit het advies blijkt dat de terbeschikkinggestelde sinds 2018 met begeleid verlof en sinds 2021 met (beperkt) onbegeleid verlof gaat.

Hoewel het behandelteam eerder overwegend positief was en van plan was dit verlof verder uit te breiden, is recent gebleken dat de terbeschikkinggestelde onbetrouwbaar is geweest en seksueel getinte gesprekken met vrouwen heeft gevoerd via Facebook. Gezien het indexdelict van de terbeschikkinggestelde en de onduidelijkheid omtrent zijn seksualiteit, is het verlof (tijdelijk) stilgelegd. Hij is onbetrouwbaar, wisselend in zijn verhalen, bouwt snel spanning op en de seksualiteit is een hoge risicofactor. Het recidivegevaar wordt dan ook als hoog ingeschat. De instelling adviseert daarom een verlenging met twee jaren, zodat dit risico verder beperkt kan worden. Dit advies is ter terechtzitting nader toegelicht en onveranderd gebleken. Verder heeft de deskundige aangevuld dat al is geprobeerd opnieuw begeleid verlof aan te vragen, maar dit is afgewezen vanwege onvoldoende betrouwbaarheid. Zolang dat wordt afgewezen, kan de terbeschikkinggestelde niet naar de Longcare-afdeling. Zodra de terbeschikkinggestelde meer inzicht geeft in zijn seksualiteit, zijn er meer mogelijkheden. Als de behandelpogingen niet slagen, zal de terbeschikkinggestelde teruggeplaatst worden naar de Longstay-afdeling.

Ter terechtzitting is tevens de gezondheidssituatie van de terbeschikkinggestelde ter sprake gekomen. Hij heeft een hartfunctie van 15% en zijn aderen zijn aan het dichtslibben.

4.. Standpunt van partijen

Standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft geconcludeerd tot verlenging van de termijn van de terbeschikkingstelling met één jaar. Zij stelt dat nog steeds sprake is van een gebrekkige ontwikkeling en/of ziekelijke stoornis, maar houdt ook rekening met de gezondheidstoestand van de terbeschikkinggestelde en de positieve verandering die hij heeft getoond voorafgaand aan het incident op Facebook. Zij adviseert tevens een zorgconferentie te beleggen, zodat de mogelijkheden bekeken kunnen worden.

Standpunt van de ter beschikking gestelde

De ter beschikking gestelde en de raadsman hebben zich verzet tegen verlenging van de termijn van de terbeschikkingstelling. Primair stellen zij zich op het standpunt dat het incident op Facebook niet dusdanig ernstig is dat daardoor direct het recidiverisico verhoogd zou zijn. Eén en ander had tevens besproken kunnen worden in een drie-gesprek of anderszins opgelost kunnen worden. Het is, gezien de gezondheidssituatie van de terbeschikkinggestelde, niet wenselijk dat het hele traject tot verlof of resocialisatie nu opnieuw afgelegd wordt. Daarom verzoeken zij een maatregelenrapport op te stellen om een voorwaardelijke beëindiging van de terbeschikkingstelling te overwegen.

Subsidiair verzoekt de verdediging de terbeschikkingstelling met één jaar te verlengen in plaats van twee jaren, zodat intussen middels een zorgconferentie gekeken kan worden naar de (andere) mogelijkheden.

5.. Beoordeling

Op grond van de adviezen van de deskundigen en wat verder naar voren is gekomen op de terechtzitting is de rechtbank van oordeel dat:

- er nog steeds sprake is van een gebrekkige ontwikkeling van en/of ziekelijke stoornis in de geestvermogens van de ter beschikking gestelde;

- de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen eist dat de termijn van de terbeschikkingstelling wordt verlengd.

De rechtbank stelt de duur van de verlenging op één jaar. De rechtbank acht het te vroeg om nu een maatregelenrapport aan te vragen en te denken aan een voorwaardelijke beëindiging van de terbeschikkingstelling, maar stelt wel dat daar naartoe gewerkt moet worden. Het is van belang dat partijen daarbij goed samenwerken. De terbeschikkinggestelde zal zich daarvoor open moeten stellen richting de deskundigen. De instelling wordt verzocht te onderzoeken of opnieuw gekeken kan worden naar de optie van begeleid verlof, zodat er meer perspectief is. De raadsman wordt geadviseerd daar op aan te dringen en met de instelling te komen tot een zorgconferentie. Om dit proces te bespoedigen, zal de rechtbank de terbeschikkingstelling verlengen met één jaar, zodat spoedig (opnieuw) bekeken dient te worden wat de volgende stappen zijn.

De totale duur van de terbeschikkingstelling met dwangverpleging gaat door de verlenging

een periode van vier jaar te boven. Verlenging is niettemin mogelijk, omdat de

terbeschikkingstelling is opgelegd voor een misdrijf dat gericht is tegen of gevaar

veroorzaakt voor een of meer personen.

Beslissing

De rechtbank:

verlengt de termijn van de terbeschikkingstelling met
1 (één) jaar;

wijst af het meer of anders gevorderde of verzochte.

Deze beslissing is genomen door mr. E.M. Havik voorzitter,

en mrs. J.L.M Boek en P.C. Tuinenburg, rechters,

in tegenwoordigheid van mrs. T. van Driel en S. Hoebe, griffiers, en uitgesproken op de openbare terechtzitting.

De oudste rechter is buiten staat deze beslissing mede te ondertekenen.

Tegen deze beslissing kan het openbaar ministerie binnen veertien dagen na de uitspraak en de ter beschikking gestelde binnen veertien dagen na betekening daarvan beroep instellen bij het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden.