ECLI:NL:RBROT:2023:7207

• Datum uitspraak: 7 juli 2023
• Publicatiedatum: 14 augustus 2023
• Zaaknummer: 10/700379-13
• Instantie: Rechtbank Rotterdam
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Eerste aanleg - meervoudig
• Rechters: C.G. van de Grampel; L.J.M. Janssen; L.R. Bhalla
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Verlenging van de terbeschikkingstelling en beëindiging van dwangverpleging

Op 7 juli 2023 heeft de Rechtbank Rotterdam uitspraak gedaan in de zaak betreffende de terbeschikkingstelling van een ter beschikking gestelde, die sinds 2014 onder toezicht staat na een veroordeling voor doodslag. De rechtbank heeft de terbeschikkingstelling met één jaar verlengd en de dwangverpleging voorwaardelijk beëindigd. De beslissing is genomen op basis van positieve adviezen van deskundigen, waaronder psychologen en reclassering, die de ontwikkeling van de ter beschikking gestelde als positief hebben beoordeeld. De ter beschikking gestelde heeft belangrijke stappen gezet in zijn resocialisatietraject en heeft zich gehouden aan de voorwaarden van zijn behandeling. De rechtbank heeft daarbij voorwaarden gesteld ter bescherming van de veiligheid van anderen, waaronder een contactverbod met de kinderen van het slachtoffer. De rechtbank concludeert dat de ter beschikking gestelde voldoende vooruitgang heeft geboekt en dat het recidiverisico laag is, waardoor de beëindiging van de dwangverpleging verantwoord is. De rechtbank heeft de ter beschikking gestelde ook verplicht om zich te houden aan diverse voorwaarden, waaronder het gebruik van medicatie en het meewerken aan reclasseringstoezicht.

Uitspraak

Rechtbank Rotterdam

Team straf 2

Parketnummer: 10/700379-13

Datum uitspraak: 7 juli 2023

Beslissing van de rechtbank Rotterdam, meervoudige kamer voor strafzaken, met betrekking tot de terbeschikkingstelling van:

[ter beschikking gestelde01], (hierna: de ter beschikking gestelde),

geboren te [geboorteplaats01] op [geboortedatum01],

formeel verblijvende in [instelling01] te [plaats01] (hierna: de instelling),

feitelijk verblijvende in [instelling02] te [plaats02] op het adres:

[adres01],

raadsman mr. S.J. van Galen, advocaat te Purmerend.

1.. Inleiding

Bij arrest van het gerechtshof Den Haag van 6 november 2014 is de terbeschikkingstelling van [ter beschikking gestelde01] gelast en is zijn verpleging van overheidswege (hierna: dwangverpleging) bevolen.

De terbeschikkingstelling is gelast ter zake van doodslag. De termijn van de terbeschikkingstelling is aangevangen op 8 juli 2015.

Bij beslissing van deze rechtbank van 7 juli 2022 is de terbeschikkingstelling laatstelijk verlengd met één jaar.

2.. Procesverloop

De rechtbank heeft op 25 mei 2023 van het openbaar ministerie een vordering ontvangen tot verlenging van de terbeschikkingstelling. Bij die vordering zijn de daarbij vereiste stukken gevoegd dan wel later toegezonden.

De vordering is op de openbare terechtzitting van 7 juli 2023 behandeld. De officier van justitie mr. M. Boekhoud, de ter beschikking gestelde, bijgestaan door de raadsman, de deskundigen [naam01], GZ-psycholoog en hoofd behandeling werkzaam bij de instelling, en [naam02], werkzaam bij Reclassering Nederland, zijn gehoord.

3.. Adviezen

Advies instelling

De instelling adviseert in het rapport, gedateerd 26 april 2023, de terbeschikkingstelling te verlengen met één jaar en de dwangverpleging voorwaardelijk te beëindigen. Als onderbouwing is het volgende naar voren gebracht.

Bij de ter beschikking gestelde is sprake van een ongespecificeerde schizofreniespectrum- of andere psychotische stoornis en een stoornis in cannabisgebruik. De ter beschikking gestelde heeft ten tijde van het verblijf binnen [instelling02] een positieve ontwikkeling doorgaan in het kader van maatschappelijke inbedding. De ter beschikking gestelde is in de periode van verblijf binnen [instelling02] abstinent geweest en incidenten hebben zich niet voorgedaan. In december 2022 waren alle ketenpartners het eens dat er toegewerkt kon worden naar een voorwaardelijke beëindiging. Reclassering Nederland heeft onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van voorwaardelijke beëindiging, waarover zij positief adviseren. Gezien alle positieve ontwikkelingen, stabiliteit, commitment met het traject en de geboden ondersteuning, blijvende commitment met de inzet van De Waag, afspraakbetrouwbaarheid en commitment over zijn verblijf bij Lister, adviseert de kliniek de huidige maatregel met 1 jaar te verlengen, onder gelijktijdige voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging met forensisch psychiatrisch toezicht.

Advies reclassering

De reclassering adviseert in het rapport, gedateerd 28 maart 2023, de dwangverpleging voorwaardelijk te beëindigen. Als onderbouwing is het volgende naar voren gebracht.

Bij de ter beschikking gestelde is er sprake van ziekte-inzicht, conformatie aan het medicatiebeleid, langdurige abstinentie waar het drugs betreft, gecontroleerd gamegedrag en geen ontregelend effect van het gebruik van alcohol. Daarnaast is er een structurerende omgeving met wie een goede samenwerking is en neemt de ter beschikking gestelde de verantwoording voor zijn psychisch welzijn. Dit alles maakt dat kan worden gekomen tot een lage inschatting van de risico’s.

De reclassering adviseert om de dwangverpleging voorwaardelijk te beëindigen met voorwaarden.

Advies psychiater

Psychiater [naam03] adviseert in het rapport, gedateerd 3 april 2023, in lijn met het advies van de instelling, de terbeschikkingstelling te verlengen met één jaar en de dwangverpleging te beëindigen. Het advies van de psychiater komt wat betreft de diagnostiek en het recidiverisico overeen met de wijze waarop de instelling en de psycholoog daarover hebben gerapporteerd.

Gezien de lage risico-inschatting bij het huidige kader van proefverlof en ook bij

een kader van voorwaardelijke beëindiging, de actieve en constructieve behandelattitude, het voldoende ziekte - en probleembesef, gezien ook het commitment aan het terugvalpreventie plan, de voortgezette motivatie voor anti-psychotische medicatie en voor abstinentie van cannabis, is er voldoende basis om de dwangverpleging te beëindigen. Op dit moment lijkt het komende jaar nog aanvullende ondersteuning en toezicht nodig bij het oppakken van werk/daginvulling, bij het uitbreiden van de vrije tijd invulling, en bij de uitbreiding van het netwerk van toegevoegde waarde om risico’s als laag te kunnen kwantificeren.

Advies psycholoog

Psycholoog [naam04] adviseert in het rapport, gedateerd 13 april 2023, in lijn met het advies van de instelling en de psychiater, de terbeschikkingstelling te verlengen met één jaar en de dwangverpleging te beëindigen. Het advies van de psycholoog komt wat betreft de diagnostiek en het recidiverisico overeen met de wijze waarop de instelling en de psychiater daarover hebben gerapporteerd. De ter beschikking gestelde functioneert al langere tijd stabiel en er is sprake van een duurzame stabiele relatie met de hulpverlening, waardoor tijdens de resocialisatie veel beschermende structuren zijn opgebouwd zoals de inzet van psychofarmaca, een woonsituatie met begeleiding, behandeling via De Waag, een goede dagbesteding en abstinentie van drugs.

Op de terechtzitting gegeven adviezen

De deskundige [naam01] heeft het advies van de instelling op de terechtzitting toegelicht.

Hij heeft onder meer – zakelijk weergegeven – verklaard dat de ontwikkeling van de ter beschikking gestelde van met name het afgelopen half jaar indrukwekkend is.

De ter beschikking gestelde gaat steeds beter om met feedback en hij vraagt om hulp indien hij dit nodig heeft. Alles wat De Waag aanbiedt, pakt de ter beschikking gestelde met beide handen aan.

De deskundige Van Elst heeft het verlengingsadvies van de Reclassering op de zitting toegelicht. Zij heeft onder meer verklaard – zakelijk weergegeven – dat de ter beschikking gestelde heel erg hard heeft gewerkt aan zichzelf. Waar de ter beschikking gestelde het aanvankelijk lastig vond als er feedback werd gegeven, gaat hij daar nu actief mee aan de slag. Hij daagt zichzelf uit. Er is niet gekozen om een contact- en locatieverbod in de voorwaarden op te nemen omdat er geen gerichtheid is vanuit de ter beschikking gestelde naar de nabestaanden. De ter beschikking gestelde heeft zijn leven vorm gegeven in Utrecht en er is geen berichtgeving gekomen vanuit de nabestaanden.

4.. Standpunt van partijen

Standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft geconcludeerd tot verlenging van de termijn van de terbeschikkingstelling met één jaar, met voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging. Verzocht wordt om – naast de door de reclassering voorgestelde voorwaarden – aan de ter beschikking gestelde op te leggen een contactverbod met de kinderen van [naam05]. De kinderen van het slachtoffer hebben recentelijk de wens uitgesproken voor een contactverbod. Het voorkomen van een confrontatie tussen de ter beschikking gestelde en de kinderen van het slachtoffer kan zo voldoende worden ondervangen. Ten aanzien van de door de reclassering geadviseerde time-out voorwaarde heeft de officier van justitie verzocht om de zinsnede
‘‘in [instelling01] althans een andere instelling’’ op te nemen om zo aan de wens van de ter beschikking gestelde tegemoet te komen om bij een time-out in beginsel geplaatst te worden bij [instelling01].

Standpunt van de ter beschikking gestelde

De ter beschikking gestelde en de raadsman hebben zich niet verzet tegen verlenging van de termijn van de terbeschikkingstelling en de voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging verzocht. De raadsman heeft verzocht aangaande de time-out voorwaarde de zinsnede “
de time-out wordt ondergaan in [instelling01], en slechts indien daar geen plaats is, wordt er uitgeweken naar een andere locatie” op te nemen. Ten aanzien van het door de officier van justitie verzochte contactverbod bestaan er geen concrete feiten en omstandigheden die erop wijzen dat de ter beschikking op enigerlei wijze in contact zou willen treden, maar uit respect voor de nabestaanden is er geen bezwaar dit op te nemen in de voorwaarden.

5.. Beoordeling

Op grond van de adviezen van de deskundigen en de ter zitting gegeven toelichting hierop is de rechtbank van oordeel dat:

- er nog steeds sprake is van een gebrekkige ontwikkeling en/of ziekelijke stoornis van de geestvermogens van de ter beschikking gestelde; en

- de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen eist dat de termijn van de terbeschikkingstelling wordt verlengd.

De ter beschikking gestelde heeft gedurende de tbs-behandeling belangrijke stappen gezet en hij is inmiddels ver gevorderd in zijn resocialisatietraject. De positieve houding en intrinsieke motivatie van de ter beschikking gestelde bij zijn behandeling zijn het afgelopen jaar in positieve zin opgevallen. Alles samengenomen schatten de instelling en de reclassering het risico op recidive in geval van een voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging in als laag. Wanneer de tbs-maatregel per direct zou vervallen, bestaat de kans dat de ter beschikking gestelde afglijdt naar psychische instabiliteit. De rechtbank zal de terbeschikkingstelling om die reden verlengen met een jaar.

De rechtbank is op grond van de adviezen van de deskundigen van oordeel dat het recidiverisico inmiddels dusdanig is teruggebracht dat het verantwoord is de dwangverpleging onder voorwaarden te beëindigen. De rechtbank zal daarbij ter bescherming van de veiligheid van anderen dan wel van de algemene veiligheid van personen of goederen de hierna te noemen voorwaarden stellen betreffende het gedrag van de ter beschikking gestelde. De ter beschikking gestelde heeft zich bereid verklaard zich aan die voorwaarden te houden.

6.. Beslissing

De rechtbank:

verlengt de termijn van de terbeschikkingstelling met
1 (één) jaar;

beëindigt de verpleging van overheidswege voorwaardelijk;

stelt daarbij de volgende
voorwaarden betreffende het gedrag van de ter beschikking gestelde:

de ter beschikking gestelde verleent, ten behoeve van het vaststellen van zijn identiteit, medewerking aan het nemen van één of meer vingerafdrukken of biedt een identiteitsbewijs als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de identificatieplicht ter inzage aan;

de ter beschikking gestelde maakt zich niet schuldig aan het plegen van een strafbaar feit;

de ter beschikking gestelde werkt mee aan het reclasseringstoezicht. Deze medewerking houdt onder andere, maar niet enkel, in dat:

• de ter beschikking gestelde zich meldt op afspraken bij de reclassering. De reclassering bepaalt hoe vaak dat nodig is;
• de ter beschikking gestelde zich houdt aan de aanwijzingen van de reclassering. De reclassering kan aanwijzingen geven die nodig zijn voor de uitvoering van het toezicht of om betrokkene te helpen bij het naleven van de voorwaarden;
• de ter beschikking gestelde de reclassering helpt aan een actuele foto waarop zijn gezicht herkenbaar is. Deze foto is nodig voor opsporing bij ongeoorloofde afwezigheid;
• de ter beschikking gestelde meewerkt aan huisbezoeken;
• de ter beschikking gestelde de reclassering inzicht geeft in de voortgang van begeleiding en/of behandeling door andere instellingen of hulpverleners;
• de ter beschikking gestelde zich niet vestigt op een ander adres zonder toestemming van de reclassering;

4. de ter beschikking gestelde meewerkt aan het uitwisselen van informatie met personen en instanties die contact hebben met betrokkene, als dat van belang is voor het toezicht; mocht de reclassering het noodzakelijk achten en de ter beschikking gestelde stemt daarmee in, dan kan de ter beschikking gestelde voor een time-out worden opgenomen in [instelling01], althans een andere instelling. Deze time-out duurt totdat de reclassering of de terbeschikkinggestelde deze beëindigt, maar maximaal zeven weken, met de mogelijkheid van verlenging met nog eens maximaal zeven weken, tot maximaal veertien weken per jaar;

5. de ter beschikking gestelde gaat niet naar het buitenland of naar het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden, zonder toestemming van Reclassering Nederland;

6. de ter beschikking gestelde laat zich behandelen door De Waag of een soortgelijke zorgverlener, te bepalen door Reclassering Nederland. De behandeling duurt zolang Reclassering Nederland dat nodig vindt. De ter beschikking gestelde houdt zich aan de huisregels en de aanwijzingen die de zorgverlener geeft voor de behandeling. Gelet op de problematiek kan hieronder ook het innemen van medicijnen vallen, als de zorgverlener dat nodig vindt;

7. de ter beschikking gestelde verblijft bij [instelling02] of een andere instelling voor beschermd wonen of maatschappelijke opvang, te bepalen door Reclassering Nederland. Het verblijf duurt zolang Reclassering Nederland dat nodig vindt. De ter beschikking gestelde houdt zich aan de huisregels en heeft een dagprogramma passend bij zijn draagkracht, al dan niet door [instelling02] in overleg met Reclassering Nederland opgesteld;

8. de ter beschikking gestelde gebruikt geen drugs en werkt mee aan controles;

9. de ter beschikking gestelde mag uitsluitend alcohol drinken conform het geldende alcoholbeleid, te bepalen door Reclassering Nederland;

10. de ter beschikking gestelde zal op geen enkele wijze contact (laten) opnemen, (laten) zoeken of (laten) hebben met de kinderen van [naam05];

geeft aan Reclassering Nederland opdracht de ter beschikking gestelde bij de naleving van de voorwaarden hulp en steun te verlenen.

Deze beslissing is genomen door

C.G. van de Grampel, voorzitter,

en mrs. L.J.M. Janssen en L.R. Bhalla, rechters,

in tegenwoordigheid van mr. L.C. Suiker, griffier

en uitgesproken op de openbare terechtzitting.

De oudste en jongste rechters zijn buiten staat deze beslissing mede te ondertekenen.

Tegen deze beslissing kan het openbaar ministerie binnen veertien dagen na de uitspraak en de ter beschikking gestelde binnen veertien dagen na betekening daarvan beroep instellen bij het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden.