7.3.2.Rapportages en verklaringen van deskundigen op de terechtzitting
Psycholoog dhr. [psycholoog01]heeft een rapport over de verdachte opgemaakt gedateerd
8 juni 2022. Dit rapport houdt voor zover van belang het volgende in.
De verdachte heeft een licht verstandelijke beperking en een psychische stoornis in de vorm van een andere gespecificeerde disruptieve, impulsbeheersings- of andere gedragsstoornis. Ook heeft hij een stoornis in cannabisgebruik en een psychotische stoornis door cannabis. De psychotische stoornis door cannabis is in remissie door medicatie. De verdachte is niet in staat om de gevolgen van zijn gedrag te overzien en heeft moeite om te bedenken dat zijn gedrag consequenties heeft voor zichzelf en voor anderen. Hierdoor bestaat er een verhoogd risico op impulsief gedrag. De gedragsstoornis uit zich in weglopen, zich niet houden aan afspraken, liegen en een beperkt ontwikkeld geweten. Zonder toezicht is het geweten van de verdachte niet krachtig genoeg om zijn impulsen of drang te remmen. De drang om cannabis te gebruiken, kan de impulsen stuwen en risicovol gedrag oproepen.
Met betrekking tot de diefstal kan worden vastgesteld dat de verdachte niet heeft nagedacht over de gevolgen daarvan. Hij werd niet geremd door zijn beperkte geweten en hij kreeg geen schuldgevoelens achteraf. Het is onduidelijk of de verdachte toen onder invloed was van cannabis. De psycholoog adviseert om de diefstal in verminderde mate toe te rekenen. Met betrekking tot de brandstichting kunnen geen specifieke verbanden tussen de diagnoses en het ten laste gelegde worden vastgelegd vanwege de ontkenning door de verdachte en het ontbreken van een goede delictsanalyse.
De persoonlijke factoren, zoals de licht verstandelijke beperking, impulsiviteit, beïnvloedbaarheid, omgang met delinquente leeftijdsgenoten, het middelengebruik en het beperkte ontwikkelde geweten, vergroten de kans op recidive. Er zijn weinig beschermende factoren aanwezig. Indien deze omstandigheden gelijk blijven, is er sprake van matig tot hoog risico op recidive. De problematiek van de verdachte bevindt zich op het snijvlak van drie sectoren, namelijk de verstandelijke gehandicaptenzorg, de geestelijke gezondheidszorg en de forensische zorg. De psycholoog vindt een beschermende woonvorm met 24-uurs begeleiding nodig, naast een toezicht op het gebruik van cannabis en toewerken naar abstinentie en psychiatrische consults gericht op het juiste medicatievoorschrift.
De psycholoog adviseert een voorwaardelijke veroordeling met bijzondere voorwaarden, zoals een klinische opname, een ambulante behandelverplichting in de verslavingszorg en een verbod op het gebruik van cannabis naast een jeugdreclasseringstoezicht. Daarbij kan gedacht worden aan het gelijktijdig of opeenvolgend inzetten van de wet Zorg en Dwang, zodat langdurige zorg gericht op de ontwikkeling en ondersteuning van de verdachte beter kan worden geregeld en daarmee ook de samenleving beter kan worden beschermd tegen de gevolgen van zijn impulsieve gedrag.
De jeugdreclasseringheeft een rapport over de verdachte opgemaakt, gedateerd 30 januari 2023. Dit rapport houdt onder meer het volgende in.
De verdachte verblijft sinds juli 2022 bij zijn moeder thuis, nadat hij een lange tijd op een gesloten groep van Schakenbosch heeft verbleven. In januari 2023 zijn de verdachte en zijn moeder verhuisd naar Tiel. De afgelopen maanden is er een positieve ontwikkeling zichtbaar. De verdachte doet zijn best om de afspraken na te komen, houdt goed contact met zijn begeleiders en houdt zich aan de regels zowel thuis als op zijn werk. Er zijn twee ambulante medewerkers van Lotus Zorg Professionals ingezet om de verdachte te ondersteunen in de thuissituatie.
De afgelopen maanden is de verdachte van maandag tot en met donderdag structureel naar zijn werk/stage gegaan bij een fietsenmaker. De verdachte heeft in december 2022 met succes zijn traject afgerond en een certificaat behaald. Op vrijdag ging de verdachte samen met begeleiding naar een (snuffel)stage bij een restaurant in Rotterdam, waar hij de boodschappen deed of schoonmaakte. De verdachte vindt het lastig om alleen activiteiten te ondernemen. Hij heeft begeleiding nodig om een goede invulling aan zijn dag te geven en om hem te motiveren om naar zijn werk te gaan en actief te blijven. De jeugdreclassering probeert te realiseren dat de huidige ambulante begeleiding wordt voortgezet in de nieuwe woonplaats van de verdachte en dat een passende dagbesteding of werk in een fietsenzaak wordt gevonden. Voorkomen moet worden dat de verdachte een terugval krijgt in zijn gedrag en drugsgebruik.
De afgelopen tijd heeft de verdachte minder cannabis dan voorheen gebruikt. Hij zit beter in zijn vel. Ook gebruikt de verdachte geen medicatie meer. Het is belangrijk dat hij in Tiel in gesprek gaat met een psychiater om zo mogelijke psychoses op tijd te kunnen voorkomen. Het is positief dat de verdachte open staat voor deze gesprekken.
De jeugdreclassering adviseert een voorwaardelijke straf met bijzondere voorwaarden. Anders dan de psycholoog is de jeugdreclassering van mening dat een klinische setting niet langer passend is.
De Raad voor de Kinderbescherming(hierna: de Raad) heeft een rapport over de verdachte opgemaakt, gedateerd 6 februari 2023. Dit rapport houdt onder meer het volgende in.
Het algemene recidiverisico is hoog. De risicofactoren zijn de kindeigen factoren, zoals de verstandelijke beperking, de psychische problematiek in combinatie met zijn middelengebruik. De beschermende factoren zijn de relatie met zijn moeder, de bereidheid om mee te werken met de hulpverlening en het vertrouwen in de begeleiding die hij wat langer kent. De Raad vindt, ondanks de ernst van de feiten, een voorwaardelijke werkstraf het meest passend. Een plaatsing in een JJI kan de verdachte angstig maken vanwege een nieuwe omgeving, nieuwe jongeren en hem beïnvloedbaar maken. Net als de jeugdreclassering vindt de Raad een klinische opname, gezien de huidige ontwikkeling van de verdachte, niet meer passend. De verdachte heeft de afgelopen maanden voldoende gehad aan de begeleiding van zijn moeder, de ambulante hulpverleners en de jeugdreclassering. Hij lijkt zich langzaam steeds meer naar zelfstandigheid te ontwikkelen. De Raad adviseert als bijzondere voorwaarde een ambulante behandelverplichting bij een psychiater. De verdachte kan met de psychiater kijken of medicatie noodzakelijk is, zijn middelengebruik bespreken en kunnen de zorgsignalen die wijzen op psychoses sneller worden waargenomen. Een verbod op het gebruik van cannabis is niet haalbaar.
De rechtbank heeft acht geslagen op deze rapporten.
De jeugdreclassering heeft ter terechtzitting ter aanvulling op het rapport verklaard dat de verdachte een positieve ontwikkeling heeft doorgemaakt. Hij stelt zich begeleidbaar op, loopt niet weg en staat open voor de afspraken. De jeugdreclassering hoopt dat de huidige begeleiding kan worden voortgezet in de nieuwe woonplaats van de verdachte, hoewel de financiering nog niet rond is.