Uitspraak
vonnis
RECHTBANK ROTTERDAM
Team handel en haven
zaaknummer / rolnummer: C/10/606333 / HA ZA 20-1015
Vonnis van 23 maart 2022
in de zaak van
de vennootschap naar buitenlands recht
NAVIGATION CONSULTING LIMITED,
gevestigd te Liverpool, Verenigd Koninkrijk,
eiseres,
advocaat mr. M.M.N.C. Schellekens te Amsterdam,
tegen
[naam gedaagde],
wonende te [woonplaats gedaagde] ,
gedaagde,
advocaat mr. M.H. Janssen te Rotterdam.
Partijen zullen hierna Navigation en [naam gedaagde] genoemd worden.
1..De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding van 7 oktober 2020, met producties 1 tot en met 18,
- de conclusie van antwoord,
- de brief van de rechtbank aan partijen van 16 februari 2021, waarbij partijen zijn opgeroepen voor een mondelinge behandeling,
- de akte overlegging producties van Navigation, met producties 19 tot en met 22,
- de mondelinge behandeling van 7 februari 2022,
- de spreekaantekeningen van Navigation,
- de spreekaantekeningen van [naam gedaagde] .
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2..De feiten
2.1.
Navigation houdt zich bezig met IT-diensten en was (onder meer) actief in België en aldaar belastingplichtig.
2.2.
[naam gedaagde] is sinds 4 november 2015 bestuurder van Premier Partners B.V. (hierna: Premier Partners). Premier Partners houdt zich onder meer bezig met arbeidsbemiddeling en verzorgt in dat kader onder andere de administratie, verloning en fiscale aangiftes.
2.3.
Op 29 januari 2015 is tussen Navigation en Premier Partners een overeenkomst getiteld “Consultancy Agreement” tot stand gekomen. Premier Partners werd daarbij vertegenwoordigd door haar toenmalig bestuurder David Pais. Op grond van deze overeenkomst berekende Premier Partners – kort gezegd en voor zover hier relevant – de vennootschapsbelasting die Navigation moest afdragen aan de Belgische belastingdienst en hield deze in. Vervolgens diende Premier Partners er voor te zorgen dat deze ingehouden gelden aan de Belgische belastingdienst werden betaald, zodra er een aanslag werd opgelegd.
2.4.
Bij e-mail van 2 juni 2015 vraagt Navigation aan Premier Partners:
“(…)
1) What is the period in which Corporation Tax is paid to the Belgium authorities.
(…)
2) If this period is not Monthly then what is the procedure for 'ring fencing’ the deductions made during the payment process - in such cases of Administration.
(…)”:
2.5.
In reactie hierop antwoordt Premier Partners:
“(…)
1) (…) Corporation Tax is due after the Year End (…).
2) (…) Tax is deducted monthly ready to pay (held in an account under a listing/blocked), it is NOT a withholding tax as that relates to a payroll and there is no Belgian payroll (you are not an employee/self employed, you are operating as the director of your own company) (…)”.
2.6.
Bij e-mail van 3 juni 2015 vraagt Navigation aan Premier Partners:
“(…)Regarding the Account holding Tax-
Is this a single Pool account holding taxes of many Contractors or is there an Account per Contractor. Assuming there is an Account per Contractor I assume you can provide statements showing payment to Belgium Revenue or I can contact the Belgium Authority to check amounts paid. This area relates to the possible outcome - no matter how slight - that Premier will not be Operating in a few Years time (…)”.
2.7.
In reactie hierop antwoordt Premier Partners:
“(…) The tax funds are held in a single pool account until the company registration is complete. Once registered, advance payments on behalf of the company will be made.
When a payment is made, an email will be sent to you confirming the date and the value paid. Any paperwork which comes back from the authorities confirming the payment will be passed back to you for your records. Once the company return is completed, funds will be paid directly to the tax office and you will be given copies of the return and outcome for your records (…)”.
2.8.
Een e-mail van 12 juni 2018 van Navigation aan Premier Partners luidt, voor zover hier van belang:
“(…) As a Director of the Company I would like to have some assurance and confidence in the processes if unforeseen issues were to arise, for eg if PPS went into Administration (…)”.
2.9.
Bij e-mail van 13 augustus 2018 vraagt Navigation aan Premier Partners:
“(…) My main concern , in the Event that Premier would enter Administration, what happens to the Tax withheld ? A very important question - Do the Company Directors have access to these funds during a liquidation process ?[naam 2], can they be used to pay the class of Creditors In such circumstances I want the assurances and evidence that these funds are untouchable - can you provide this evidence ?
2.10.
In reactie hierop antwoordt Premier Partners op 5 september 2018:
“(…) There are no plans for Premier to enter administration, however the withholding tax is allocated to a GL under your company name and it is only tax and social security payments that will come out of the account and allocated funds, IF there was an administrator to be appointed they will see this (…)”.
2.11.
Premier Partners heeft de ten behoeve van Navigation ingehouden vennootschapsbelasting over 2016, 2017, 2018 en (deels) 2019 niet aan de Belgische belastingdienst afgedragen.
2.12.
Op 11 juni 2019 is Premier Partners in staat van faillissement verklaard.
3..Het geschil
3.1.
Navigation vordert bij vonnis, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:
1) voor recht te verklaren dat [naam gedaagde] in de hoedanigheid van statutair bestuurder van Premier Partners jegens Navigation ex artikel 6:162 BW aansprakelijk is voor de schade die Navigation heeft geleden door de in de dagvaarding geschetste wanprestatie van Premier Partners, meer bepaald: (1) het niet op een derdenrekening bewaren van gelden van Navigation, zodanig dat deze tot een afgescheiden vermogen behoorden, en dus veilig zouden zijn voor crediteuren van Premier Partners en/of (2) het niet aan de Belgische Belastingdienst uitbetalen van die gelden;
2) [naam gedaagde] te veroordelen om aan Navigation de schade ad € 67.510,72 te vergoeden;
3) het voorgaande telkens te vermeerderen met de wettelijke rente op grond van artikel 6:119a BW (subsidiair op de voet van artikel 6:119 BW) jo. artikel 6:120 BW, vanaf de laatste dag van de respectievelijke belastingjaren als vermeld in randnummer 47 van de dagvaarding, althans de datum van de aansprakelijkheidstelling van [naam gedaagde] d.d. 12 juni 2020, althans de datum van de dagvaarding;
4) [naam gedaagde] te veroordelen tot betaling aan Navigation van de proceskosten, de nakosten daaronder begrepen, onder bepaling dat indien de proceskosten niet binnen veertien dagen na de dag na betekening van het vonnis zijn voldaan, daarover vanaf de vijftiende dag wettelijke rente verschuldigd is.
3.2.
Navigation grondt haar vorderingen op onrechtmatige daad. Zij stelt daartoe – kort gezegd – dat Premier Partners toerekenbaar tekort is geschoten jegens Navigation door de ten behoeve van Navigation ingehouden gelden niet op een aparte derdenrekening te bewaren en door die gelden uiteindelijk niet aan de Belgische belastingdienst door te betalen. Daardoor heeft Navigation schade geleden. Premier Partners is in staat van faillissement verklaard en Navigation heeft als concurrente crediteur geen uitkering te verwachten. [naam gedaagde] had als enig bestuurder van Premier Partners redelijkerwijze behoren te begrijpen dat de door hem bewerkstelligde of toegelaten handelwijze van Premier Partners tot gevolg zou hebben dat deze haar verplichtingen jegens Navigation niet zou nakomen en ook geen verhaal zou bieden voor de schade. Het handelen van [naam gedaagde] is zodanig onzorgvuldig dat [naam gedaagde] daarvan persoonlijk een ernstig verwijt kan worden gemaakt.
3.3.
[naam gedaagde] voert verweer en concludeert – kort gezegd – tot afwijzing van het gevorderde, met veroordeling van Navigation, bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad, in de proceskosten, vermeerderd met de wettelijke rente, indien zij niet binnen 14 dagen na betekening van het vonnis aan die veroordeling heeft voldaan, en in de nakosten.
3.4.
[naam gedaagde] betwist dat hij onrechtmatig heeft gehandeld. Er is geen sprake is van een toerekenbare tekortkoming aan de zijde van Premier Partners. Premier Partners moest de ten behoeve van Navigation ingehouden gelden pas afdragen, zodra zij de betreffende belastingaanslagen van Navigation had ontvangen. Premier Partners heeft die aanslagen echter nooit ontvangen. Premier Partners is ook niet met Navigation overeengekomen dat de gelden van Navigation, bestemd voor de Belgische belastingdienst, op een kwaliteitsrekening of een andere, van het vermogen van Premier Partners afgescheiden, rekening zouden worden bewaard. [naam gedaagde] betwist verder dat hem persoonlijk een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Ten tijde van de totstandkoming van de overeenkomst was [naam gedaagde] nog geen bestuurder van Premier Partners. [naam gedaagde] was ook niet op de hoogte van de emails van de medewerkers van Premier Partners aan Navigation.
3.5.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4..De beoordeling
Bevoegdheid en toepasselijk recht
4.1.
Nu Navigation gevestigd is buiten Nederland, is sprake van een internationaal geschil. Ter zitting hebben partijen desgevraagd medegedeeld dat zij kiezen voor de bevoegdheid van de Nederlandse rechter en voor toepasselijkheid van Nederlands recht op de aan deze rechtbank voorgelegde geschillen. De rechtbank is derhalve bevoegd en Nederlands recht is van toepassing.
Onrechtmatig handelen
4.2.
In deze zaak gaat het om de vraag of [naam gedaagde] aansprakelijk is voor de schade die Navigation heeft geleden doordat Premier Partners de gelden die zij voor Navigation bewaarde, niet heeft doorbetaald aan de Belgische belastingdienst (zie 2.11).
4.3.
Indien een vennootschap tekortschiet in de nakoming van een verbintenis of een onrechtmatige daad pleegt, is uitgangspunt dat alleen de vennootschap aansprakelijk is voor daaruit voortvloeiende schade. Onder bijzondere omstandigheden is evenwel, naast aansprakelijkheid van die vennootschap, ook ruimte voor aansprakelijkheid van een bestuurder van de vennootschap. Voor het aannemen van zodanige aansprakelijkheid is vereist dat die bestuurder ter zake van de benadeling persoonlijk een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Voor het aannemen van aansprakelijkheid van een bestuurder naast de vennootschap gelden dus hogere eisen dan in het algemeen het geval is. Een hoge drempel voor aansprakelijkheid van een bestuurder tegenover een derde wordt gerechtvaardigd door de omstandigheid dat ten opzichte van de wederpartij primair sprake is van handelingen van de vennootschap en door het maatschappelijk belang dat wordt voorkomen dat bestuurders hun handelen in onwenselijke mate door defensieve overwegingen laten bepalen. Het antwoord op de vraag of de bestuurder persoonlijk een ernstig verwijt als zojuist bedoeld kan worden gemaakt, is – kort gezegd – afhankelijk van de aard en ernst van de normschending en de overige omstandigheden van het geval (zie HR 30 maart 2018; ECLI:NL:HR:2018:470 en de daarin vermelde jurisprudentie).
4.4.
Ingevolge de hoofdregel van artikel 150 Rv rust op Navigation, als degene die zich op de rechtsgevolgen beroept van het door haar gestelde onrechtmatig handelen, de last om de feiten en omstandigheden te stellen, en zo nodig te bewijzen, die tot de conclusie kunnen leiden dat [naam gedaagde] persoonlijk een ernstig verwijt kan worden gemaakt.
4.5.
De rechtbank stelt allereerst vast dat Premier Partners tekort is geschoten in de nakoming van haar verbintenissen uit de overeenkomst met Premier Partners. Tussen partijen is immers niet in geschil dat Premier Partners op grond van die overeenkomst (zie 2.3) de gelden die zij voor Navigation bewaarde, uiteindelijk moest afdragen aan de Belgische belastingdienst en vaststaat dat Premier Partners daar niet (volledig) aan heeft voldaan en dat – gelet op haar faillissement – ook niet meer zal gaan doen. Evident is dat Navigation hierdoor schade lijdt. Zij kan immers door de Belgische belastingdienst voor de betreffende bedragen worden aangesproken. Voor zover Premier Partners destijds meer heeft ingehouden dan uiteindelijk ten behoeve van Navigation aan de Belgische belastingdienst diende te worden afgedragen, is Navigation ook benadeeld. Het betroffen immers gelden waartoe Navigation gerechtigd was en die zij niet meer van Premier Partners zal terugkrijgen.
4.6.
Naar het oordeel van de rechtbank kan niet worden vastgesteld dat [naam gedaagde] van de onder 4.5 bedoelde benadeling persoonlijk een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Hiertoe overweegt de rechtbank als volgt.
4.7.
Navigation heeft onvoldoende onderbouwd dat zij met Premier Partners had afgesproken dat Premier Partners de gelden voor Navigation zou bewaren op een van haar vermogen afgescheiden derdenrekening. Die afspraak kan niet worden afgeleid uit de onder 2.5 en 2.7 vermelde e-mails. Een aparte rekening is immers nog geen kwaliteitsrekening of derdenrekening. Daar komt bij dat die correspondentie dateert uit de periode voordat [naam gedaagde] bestuurder werd van Premier Partners. Uit de enkele omstandigheid dat [naam gedaagde] al een leidinggevende positie had binnen Premier Partners, voordat hij bestuurder werd, kan niet worden afgeleid dat [naam gedaagde] van die correspondentie op de hoogte was.
4.8.
In een e-mailbericht van 19 juni 2019 aan Navigation verklaart [naam 1] , die tot 2016 werkzaam was voor Premier Partners, weliswaar
“(…) Cvba in Belgium that handled the system for Belgium. It had an ING bank current account and a separate account to hold the taxes/insurances etc. that needed to be paid, maar [naam gedaagde] heeft ter zitting gemotiveerd betwist dat de bankrekening van deze Belgische vennootschap ooit is gebruikt om gelden ten behoeve van Navigation apart te houden. Navigation heeft daarop haar stelling dat Premier Partners de gelden van Navigation aanvankelijk bewaarde op een rekening van een Belgische vennootschap en dat [naam gedaagde] dat heeft veranderd en ervoor heeft gekozen om de gelden op een rekening van Premier Partners te bewaren, niet nader onderbouwd.
“(…) Cvba in Belgium that handled the system for Belgium. It had an ING bank current account and a separate account to hold the taxes/insurances etc. that needed to be paid, maar [naam gedaagde] heeft ter zitting gemotiveerd betwist dat de bankrekening van deze Belgische vennootschap ooit is gebruikt om gelden ten behoeve van Navigation apart te houden. Navigation heeft daarop haar stelling dat Premier Partners de gelden van Navigation aanvankelijk bewaarde op een rekening van een Belgische vennootschap en dat [naam gedaagde] dat heeft veranderd en ervoor heeft gekozen om de gelden op een rekening van Premier Partners te bewaren, niet nader onderbouwd.
4.9.
Uit de onder 2.8 en 2.9 vermelde e-mails blijkt dat partijen in 2018 – toen [naam gedaagde] dus al bestuurder van Premier Partners was – ook nog contact hebben gehad over de vraag wat er met de gelden van Navigation zou gebeuren in het geval van een faillissement van Premier Partners. Gesteld noch gebleken is echter dat Premier Partners daarop heeft toegezegd dat de gelden van Navigation op een derdenrekening zouden bewaard. Bovendien kan niet worden vastgesteld dat [naam gedaagde] persoonlijk bij deze berichtgeving namens Premier Partners aan Navigation betrokken is geweest. De enkele omstandigheid dat Premier Partners maar een klein bedrijf was, met enkele medewerkers, waaronder de echtgenote van [naam gedaagde] , is daartoe onvoldoende. [naam gedaagde] heeft ter zitting toegelicht dat hij zelf alleen grote en nieuwe klanten behandelde en voornamelijk op reis was en dat het personeel van Premier Partners het werk voor de klanten van Premier Partners zelfstandig uitvoerde en daarbij, zo nodig, een plaatselijke accountant inschakelde. Navigation heeft daarop geen (nadere) concrete feiten en omstandigheden gesteld waaruit kan worden afgeleid dat [naam gedaagde] persoonlijk bij de werkzaamheden voor Navigation betrokken was, althans daarvan op de hoogte was. Tegen die achtergrond kan ook niet worden vastgesteld dat – zoals Navigation stelt – [naam gedaagde] Navigation heeft misleid over – kort gezegd – het beheer van de gelden.
4.10.
De slotsom is dat Navigation, in het licht van de gemotiveerde betwisting door [naam gedaagde] onvoldoende feitelijk heeft onderbouwd dat [naam gedaagde] zodanig onzorgvuldig jegens Navigation heeft gehandeld, dat [naam gedaagde] daarvan persoonlijk een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Aan bewijslevering wordt dan ook niet toegekomen.
4.11.
Op grond van het voorgaande worden de vorderingen van Navigation afgewezen. De overige stellingen van partijen behoeven daarom geen bespreking meer.
4.12.
Navigation zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van [naam gedaagde] worden begroot op:
- griffierecht € 937,00
- salaris advocaat
2.228,00(2,0 punten × tarief € 1.114,00)
2.228,00(2,0 punten × tarief € 1.114,00)
Totaal € 3.165,00
4.13.
De door [naam gedaagde] gevorderde nakosten zullen worden toegewezen op na te melden wijze.
5..De beslissing
De rechtbank
5.1.
wijst de vorderingen af,
5.2.
veroordeelt Navigation in de proceskosten, aan de zijde van [naam gedaagde] tot op heden begroot op € 3.165,00, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6:119 BW over dit bedrag met ingang van de vijftiende dat na de datum van dit vonnis tot de dag van volledige betaling,
5.3.
veroordeelt Navigation in de na dit vonnis ontstane kosten, begroot op € 163,00 aan salaris advocaat, te vermeerderen, onder de voorwaarde dat Navigation niet binnen 14 dagen na aanschrijving aan het vonnis heeft voldaan en er vervolgens betekening van de uitspraak heeft plaatsgevonden, met een bedrag van € 85,00 aan salaris advocaat en de explootkosten van betekening van de uitspraak,
5.4.
verklaart dit vonnis wat betreft de veroordelingen onder 5.2 en 5.3 uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. C. Bouwman en in het openbaar uitgesproken op 23 maart 2022.
[2083/1729]