ECLI:NL:RBROT:2019:4259

Rechtbank Rotterdam

Datum uitspraak
16 mei 2019
Publicatiedatum
23 mei 2019
Zaaknummer
KTN-7440910_23052019
Instantie
Rechtbank Rotterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Inbreuk op auteursrecht door openbaarmaking van foto zonder toestemming

In deze zaak heeft de Rechtbank Rotterdam op 16 mei 2019 uitspraak gedaan in een civiele procedure tussen de besloten vennootschap Visions, gespecialiseerd in botanische en reclamefotografie, en een gedaagde die zonder toestemming een foto van Visions op zijn website had geplaatst. Visions vorderde schadevergoeding van de gedaagde, die de foto zonder licentie had gebruikt. De rechtbank oordeelde dat de gedaagde inbreuk had gemaakt op de auteursrechten van Visions door de foto openbaar te maken zonder toestemming en zonder naamsvermelding. De gedaagde had erkend de foto te hebben geplaatst, maar betwistte de hoogte van de gevorderde schadevergoeding, stellende dat de foto ook tegen lagere tarieven bij andere aanbieders te verkrijgen was. De rechtbank overwoog dat de schadevergoeding van € 372,38 die Visions vorderde, niet redelijk was en stelde de schade vast op € 262,50, rekening houdend met de omstandigheden van de zaak. Daarnaast werd de gedaagde veroordeeld tot betaling van buitengerechtelijke incassokosten en proceskosten, die in totaal op € 357,- werden vastgesteld. De uitspraak is uitvoerbaar bij voorraad.

Uitspraak

RECHTBANK ROTTERDAM

zaaknummer: 7440910 CV EXPL 19-49
uitspraak: 16 mei 2019 (bij vervroeging)
vonnis van de kantonrechter, zitting houdende te Dordrecht,
in de zaak van:
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
Visions, Botanische- en Reklamefotografie B.V.
h.o.d.n. [handelsnaam 1] ,
gevestigd te Lisse,
eiseres,
gemachtigde: J.J.A. Leijten van Rosmalen Nedland Gerechtsdeurwaarders B.V.,
tegen
[gedaagde] , h.o.d.n. [handelsnaam 2] ,
wonende te Alblasserdam,
gedaagde,
die procedeert in persoon.
Partijen worden hierna aangeduid als ‘Visions’ en ‘ [gedaagde] ’.

1.Het verloop van de procedure

Het verloop van de procedure blijkt uit:
de dagvaarding van 13 december 2018, met producties;
de aantekeningen van de griffier van het mondelinge antwoord van [gedaagde] ;
de aanvullende conclusie van antwoord, met producties;
het tussenvonnis van 7 februari 2019 waarin een comparitie van partijen is bepaald;
de voorafgaand aan de comparitie van partijen door Visions in het geding gebrachte producties;
de door de griffier gemaakte aantekeningen van de op 24 april 2019 gehouden comparitie van partijen.
De uitspraak van het vonnis is bij vervroeging bepaald op heden.

2.De vaststaande feiten

2.1
Visions beheert en exploiteert auteursrechten van fotografen, waaronder de foto met nummer [fotonummer] . Zij is gerechtigd om op te treden tegen auteursrechtelijke inbreuken.
2.2
[gedaagde] heeft op zijn website een foto geplaatst waarvan de auteursrechten berusten bij Visions. Op de foto is een groene kamerplant in een witte pot te zien
2.3
De vennootschap naar Belgisch recht, Permission Machine BVBA (hierna: Permission Machine), gevestigd te Herentals (België), is gemachtigd om namens Visions inbreuken op te sporen en licenties aan te bieden en/of te verstrekken.
2.4
[gedaagde] exploiteert de website [naam website] . De bij dagvaarding overgelegde foto is op de website van [gedaagde] afgebeeld. [gedaagde] heeft voor het gebruik van de foto geen toestemming aan Visions gevraagd.
2.5
Permission Machine heeft [gedaagde] daarop namens Visions aangeschreven en hem medegedeeld dat er sprake is van een inbreuk op de auteursrechten met betrekking tot de foto en hem de gelegenheid geboden om alsnog een licentie te kopen. [gedaagde] is op dat voorstel van Permission Machine niet ingegaan. Wel is [gedaagde] overgegaan tot het verwijderen van de foto.
2.6
Door [gedaagde] is aan Permission Machine op 22 mei 2017 een voorstel gedaan om een bedrag van € 22,50 te betalen voor de gederfde licentie-inkomsten. Dit voorstel is door Permission Machine op 7 juni 2017 afgewezen. Zij heeft daarna aan [gedaagde] een voorstel gedaan van € 175,-. [gedaagde] is daarmee niet akkoord gegaan.

3.Het geschil

3.1
Visions vordert dat [gedaagde] bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, wordt veroordeeld tot betaling aan Visions van een bedrag van € 372,38, te vermeerderen met de wettelijke rente over dat bedrag vanaf 13 december 2018 tot aan de dag van algehele voldoening en voorts te betalen een (gematigde) vergoeding van € 127,61 aan door Permission Machine en Rosmalen Nederland (tot aan het opstellen van de dagvaarding) gemaakte kosten, zulks met veroordeling van [gedaagde] in de proceskosten ex artikel 1019 Rv.
3.2
Visions legt aan haar vordering ten grondslag dat door de openbaring van de foto zonder licentie [gedaagde] inbreuk heeft gemaakt op haar auteursrechten. Hierdoor heeft zij schade geleden, die is begroot op € 372,38. Verder vordert Visions vergoeding voor de schade die zij heeft moeten maken ter vaststelling en invordering van de schade, welke kosten zijn beperkt tot € 127,61. De kosten ex artikel 1019 Rv bedragen € 180,- voor het opstellen van de dagvaarding en € 424,- aan werkzaamheden daarna, inclusief reistijd en behandeltijd van de comparitie.
3.3
[gedaagde] heeft erkend dat hij de foto van Visions op zijn website heeft geplaatst. Hij betwist echter de hoogte van de door Visions gevorderde schade en voert daartoe aan dat de gebruikte foto een veel voorkomende foto op meerdere websites in binnen- en buitenland is. Ook op social media komt de foto met enige regelmaat voorbij. Tot slot voert [gedaagde] aan dat andere bedrijven, zoals Shutterstock lagere prijzen hanteren voor een foto zonder licentie dan Visions.

4.De beoordeling

Inbreuk op het auteursrecht
4.1
Op grond van artikel 1 Auteurswet (Aw) heeft de auteursrechthebbende het uitsluitend recht om de foto openbaar te maken en te verveelvoudigen. Anderen mogen dit in beginsel alleen met voorafgaande toestemming van de rechthebbende, tenzij zij zich op een beperking van de Auteurswet kunnen beroepen. Dit laatste is in dit geval niet gesteld of gebleken. Verder komt aan de maker van de foto op grond van artikel 25 lid 1 sub a Aw in beginsel het recht toe op vermelding van zijn naam of een andere aanduiding bij de foto.
4.2
Vaststaat dat [gedaagde] de foto zonder toestemming van Visions en zonder naamsvermelding op zijn website openbaar heeft gemaakt. Door zo te handelen heeft [gedaagde] inbreuk gemaakt op de hiervoor genoemde auteurs- en persoonlijkheidsrechten en hij heeft daarmee onrechtmatig gehandeld. Dit maakt dat [gedaagde] schadeplichtig is jegens Visions. Dat het gebruik van de foto op een vergissing berust, doet hier niet aan af. Ook het onbewust schenden van auteursrechten komt in beginsel voor rekening en risico van de inbreukmaker. Dat het volgens [gedaagde] zeven jaar geleden nog niet mogelijk was om via Google Images de bron van de foto op te zoeken, kan hem niet baten. [gedaagde] had onderzoek behoren te doen naar de herkomst van de door hem op internet gevonden afbeelding en vervolgens toestemming moeten verkrijgen van de rechthebbende voor het gebruik van de foto. Dit heeft hij nagelaten.
4.3
Door de onrechtmatige inbreuk van [gedaagde] lijdt Visions schade. De vraag die dan voorligt is of de door de fotograaf geleden schade redelijkerwijs kan worden begroot op de door Visions gestelde wijze en op het door haar gevorderde bedrag.
Omvang van de schade
4.4
Visions heeft de schade gesteld op een totaalbedrag van € 372,38. Voor de begroting van deze schade heeft Visions voor de tarieven aansluiting gezocht bij Stichting Foto Anoniem, omdat uit de rechtspraak blijkt dat deze tarieven in zijn algemeenheid redelijk worden geacht. Visions is daarbij uitgegaan van de gemiddeldes die gelden voor de plaatsing van een week tot een maand op een website met een nationale domeinnaam. Dat komt neer op een licentievergoeding van € 248,25 per foto. Dit bedrag heeft zij verhoogd met 50% wegens het plaatsen zonder toestemming waardoor het totale bedrag uitkomt op € 372,38.
4.5
Indien sprake is van schending van het auteursrecht kan de schade door de kantonrechter abstract worden begroot op grond van artikel 6:97 BW. Volgens artikel 27 lid 2 Aw kan de kantonrechter in passende gevallen de schadevergoeding vaststellen op een forfaitair bedrag. Uit de wetsgeschiedenis van de Auteurswet blijkt dat dit bedrag vastgesteld kan worden op basis van de licentievergoeding die verschuldigd zou zijn geweest indien de auteursrechthebbende toestemming zou hebben verleend voor de (inbreuk makende) handeling.
4.6
Het door Permission Machine op 7 juni 2017 gedane voorstel aan [gedaagde] tot betaling van een bedrag van € 175,- aan schadevergoeding doet naar het oordeel van de kantonrechter schattenderwijs afdoende recht aan de door Visions geleden schade in verband met de plaatsing van de foto. Daarbij weegt allereerst mee dat [gedaagde] heeft aangevoerd dat hij bij verschillende bedrijven een foto zonder licentie kan kopen tegen een voordeliger tarief dan Visions hanteert. De kantonrechter zal niet uitgaan van de tarieven van Stichting Foto Anoniem nu door Visions niet is weersproken dat foto’s tegen een lager tarief gekocht kunnen worden. Visions heeft echter bij gelegenheid van de comparitie van partijen wel aangevoerd dat een prijs van een foto afhankelijk is van meerdere factoren waaronder de kwaliteit van de foto en hoe lang de foto wordt gebruikt op een website. De kantonrechter is van oordeel dat het daarop gelet op de weg van [gedaagde] had gelegen om zijn stelling dat dezelfde foto ook tegen een lager tarief gekocht kan worden nader te onderbouwen. Hij heeft dat echter niet gedaan. [gedaagde] heeft bijvoorbeeld niet gesteld dat de foto die hij op de overgelegde websites tegen een lager tarief kan kopen van dezelfde kwaliteit zijn. Eveneens is door [gedaagde] niet onderbouwd bij welk tarief aansluiting kan worden gezocht nu de tarieven uiteenlopen van € 9,80 tot € 1,05 per afbeelding. De kantonrechter acht het bedrag van € 175,- op zichzelf niet onredelijk nu door [gedaagde] niet is weersproken dat de gebruikte foto gedurende een langere periode van meerdere maanden op zijn website heeft gestaan. De nog door [gedaagde] gestelde omstandigheid dat de foto een veel voorkomende foto is op allerlei websites in binnen- en buitenland en op social media weegt niet mee, aangezien deze omstandigheid niet relevant is voor het bepalen van een redelijk te achten licentievergoeding.
4.7
De kantonrechter acht het in dit geval ook redelijk om een verhoging met een factor 0.5 te hanteren. Immers ook de kosten ter vaststelling van de schade en aansprakelijkheid behoren krachtens het bepaalde in artikel 6:96 lid 2 sub b BW tot vermogensschade en mogen daarbij in rekening worden gebracht. Voorts kan het niet zelf kunnen bepalen of en wanneer een foto gebruikt mag worden afdoen aan de exclusiviteitswaarde van een foto. Dit geldt ook voor het ontbreken van de naamsvermelding. De door [gedaagde] aangevoerde omstandigheid dat de foto op een lagere pagina stond en slechts door een aantal websitebezoekers kan zijn gezien, doet niet af aan de inbreuk op het beschikkingsrecht van de auteursrechthebbende. Gelet op deze gronden voor de verhoging kan niet worden gezegd dat de verhoging in het onderhavige geval een (uitsluitend) punitief karakter heeft. De door [gedaagde] te betalen vergoeding komt daarmee op € 262,50 (€ 175 x 0,5).
Proceskosten
4.8
[gedaagde] zal als de overwegend in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. Visions maakt aanspraak op vergoeding van haar volledige proceskosten overeenkomstig artikel 1019 Rv en heeft een specificatie van haar kosten in productie 9 overgelegd. Nu deze procedure ziet op de handhaving van intellectuele eigendomsrechten is artikel 1019 Rv van toepassing. Op grond van dat artikel wordt de in het ongelijk gestelde partij veroordeeld in redelijke en evenredige gerechtskosten en andere kosten die de in het gelijk gestelde partij heeft gemaakt, tenzij de billijkheid zich daartegen verzet.
4.9
Bij de vaststelling van de proceskosten gaat de kantonrechter uit van de Indicatietarieven in IE-zaken, versie 1 april 2017. Gelet op wat partijen hebben aangevoerd en overgelegd is de kantonrechter van oordeel dat hier sprake is van een eenvoudige, niet bewerkelijke zaak. Daarbij wordt overwogen dat de omvang van het feitenonderzoek ten behoeve van de procedure en de omvang van het relevante feitencomplex als beperkt kunnen worden beschouwd. Eveneens is geen sprake van een uitgebreid feitencomplex nu door [gedaagde] één foto zonder toestemming op zijn website geplaatst en hij dit direct heeft erkend. Ook de omvang van het verweer leidt niet tot een complexe procedure. Het verweer van [gedaagde] is, na kennisneming van de inbreuk makende handeling, van meet af aan gericht geweest op de hoogte van de gevorderde schadevergoeding. Door [gedaagde] is verder geen inhoudelijk verweer gevoerd. Eveneens zijn er door beide partijen niet meer dan de noodzakelijke en benodigde proceshandelingen verricht en producties overgelegd. Tot slot acht de kantonrechter ook van belang dat de in dit vonnis toegewezen schadevergoeding een beperkte omvang heeft. Nu gelet op het voorgaande kan worden vastgesteld dat er sprake is van een eenvoudige inbreukkwestie, met een beperkt feitencomplex en geen uitgebreid inhoudelijk verweer, beschouwt de kantonrechter deze zaak als een zeer eenvoudige, niet bewerkelijke bodemzaak en wordt het liquidatietarief toegepast.
4.1
Visions heeft aan buitengerechtelijke incassokosten (dus naast de hiervoor in 4.7 bedoelde kosten ter vaststelling van de schade en de aansprakelijkheid) in totaal een bedrag van € 127,62 gevorderd. Visions heeft daarnaast ter zake kosten salaris gemachtigde een bedrag gevorderd van € 180,-. Toepassing van het liquidatietarief betekent echter dat sprake is van een onderscheid tussen buitengerechtelijke incassokosten en kosten van de gemachtigde. Dat Visions buitengerechtelijke werkzaamheden heeft verricht, is voldoende komen vast te staan. De gevorderde kosten zullen ingevolge het Besluit vergoeding buitengerechtelijke kosten worden berekend over het toe te wijzen bedrag aan hoofdsom (€ 262,50), zodat een bedrag van € 40,- zal worden toegewezen.
4.11
De proceskosten aan de zijde van Visions worden, aan de hand van het liquidatietarief, begroot op:
  • dagvaarding € 92,-
  • griffierecht € 121,-
  • salaris gemachtigde
Totaal € 357,-

5.De beslissing

De kantonrechter
:
veroordeelt [gedaagde] aan Visions te betalen een vergoeding van € 262,50 ter zake de vergoeding van de geleden schade voor het onrechtmatig openbaar maken van de foto zonder toestemming van de rechthebbende, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6:119 BW over dat bedrag vanaf 13 december 2018 tot aan de dag van algehele voldoening;
veroordeelt [gedaagde] om aan Visions tegen kwijting te betalen een bedrag van € 40,- ter zake de vergoeding van de buitengerechtelijke incassokosten;
veroordeelt [gedaagde] in de proceskosten, tot aan deze uitspraak aan de zijde van Visions vastgesteld op € 357,-;
verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad;
wijst af het meer of anders gevorderde.
Dit vonnis is gewezen door mr. G.A.F.M. Wouters en uitgesproken ter openbare terechtzitting.
35789