ECLI:NL:RBROT:2018:7045

• Datum uitspraak: 12 juli 2018
• Publicatiedatum: 28 augustus 2018
• Zaaknummer: 10/740580-17
• Instantie: Rechtbank Rotterdam
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Eerste aanleg - meervoudig
• Rechters: I.W.M. Laurijssens; K. Bakker; F. van Laanen
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Inbraak in woning met grote buit aan contant geld en AIVD-ondersteuning

Op 12 juli 2018 deed de Rechtbank Rotterdam uitspraak in een strafzaak tegen een verdachte die op 22 november 2017 samen met medeverdachten een woning in [plaats delict] had ingebroken. De inbraak resulteerde in een aanzienlijke buit van meer dan € 312.000,- aan contant geld en andere waardevolle goederen. De officier van justitie, mr. E. Pols, eiste een gevangenisstraf van 10 maanden, terwijl de verdediging bewijsuitsluiting bepleitte vanwege de betrokkenheid van de AIVD bij het onderzoek. De rechtbank oordeelde dat het ontbreken van ministeriële ondertekening van het verzoek aan de AIVD geen verzuim was dat de rechtsgang in gevaar bracht. De rechtbank concludeerde dat de AIVD-ondersteuning niet in strijd was met de strafvorderlijke waarborgen en dat de verdachte wettig en overtuigend schuldig was aan diefstal door twee of meer verenigde personen. De rechtbank legde een gevangenisstraf van 9 maanden op, waarbij de tijd in voorlopige hechtenis in mindering werd gebracht. De rechtbank oordeelde dat de verdachte en zijn medeverdachten door hun georganiseerde en geraffineerde wijze van handelen niet alleen het slachtoffer een onveilig gevoel hadden bezorgd, maar ook een ondernemer hadden gedupeerd.

Uitspraak

Rechtbank Rotterdam

Team straf 3

Parketnummer: 10/740580-17

Datum uitspraak: 12 juli 2018

Tegenspraak

Vonnis van de rechtbank Rotterdam, meervoudige kamer voor strafzaken, in de zaak tegen de verdachte:

[naam verdachte] ,

geboren te [geboorteplaats verdachte] op [geboortedatum verdachte] ,

ingeschreven in de basisregistratie personen op het adres

[adres verdachte] , [woonplaats verdachte] ,

raadsvrouw mr. D.J. Troost, advocaat te Rotterdam.

1. Onderzoek op de terechtzitting

Gelet is op het onderzoek op de terechtzittingen van 28 juni 2018.

2. Tenlastelegging

Aan de verdachte is tenlastegelegd hetgeen is vermeld in de dagvaarding. De tekst van de tenlastelegging is als bijlage I aan dit vonnis gehecht.

3. Eis officier van justitie

De officier van justitie mr. E. Pols heeft gevorderd:

• bewezenverklaring van het primair tenlastegelegde;
• veroordeling van de verdachte tot een gevangenisstraf voor de duur van 10 maanden met aftrek van het voorarrest.

4. Waardering van het bewijs

4.1.

AIVD-ondersteuning in verband met een in beslag genomen telefoon

4.1.1.

Standpunt van de verdediging

De verdediging bepleit bewijsuitsluiting. De officier van justitie heeft de AIVD ingeschakeld om gegevens uit de telefoon van een medeverdachte te krijgen, met name WhatsApp-gesprekken. Om strafvorderlijke waarborgen buiten toepassing te laten, zijn doelbewust geen opsporingsbevoegdheden gebruikt om zo door de AIVD vergaarde informatie te kunnen gebruiken. Dit wordt niet gelegitimeerd door art. 63 Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2002 (Wiv 2002), want er is geen toestemming van de minister als bedoeld in art. 58, derde lid, Wiv 2002.

4.1.2.

Standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft aangevoerd dat art. 63 Wiv 2002 aan de AIVD de bevoegdheid toekent voor het door de officier van justitie verzochte, en vervolgens verrichte onderzoek. Onbekend is waarom dit verzoek aan de AIVD is gedaan. In het dossier bevindt zich geen ministeriële toestemming. Dit betreft echter een interne toestemmingslijn tussen de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties en de AIVD, die geen deel uitmaakt van het voorbereidend onderzoek als bedoeld in art. 359a Sv. De officier van justitie concludeert dat geen sprake is van een normschending als bedoeld in artikel 359a Sv. Het openbaar ministerie is reeds daarom ontvankelijk in de vervolging en de gegevens uit de telefoon van de verdachte [naam medeverdachte 1] en het naar aanleiding van die gegevens vergaarde bewijs, dienen niet te worden uitgesloten van het bewijs.

4.1.3.

Oordeel van de rechtbank

De rechtbank stelt voorop dat art. 359a Sv ziet op normschendingen in het kader van de opsporing. Artikel 359a Sv vindt geen toepassing bij AIVD-onderzoek, dat plaatsvindt buiten de verantwoordelijkheid van de politie en het openbaar ministerie. Dit neemt niet weg dat onder omstandigheden de resultaten van door de AIVD ingesteld onderzoek niet als bewijs mogen worden gebruikt. Dit speelt bijvoorbeeld in het bijzondere geval dat doelbewust en om strafvorderlijke waarborgen buiten toepassing te laten, geen opsporingsbevoegdheden zijn gebruikt om door de AIVD vergaarde informatie te kunnen gebruiken (vgl. HR 5 september 2006, ECLI:NL:HR:2006:AV4122).

Art. 63, eerste lid, Wiv 2002, dat gold ten tijde van het verzoek, bepaalt dat de diensten bevoegd zijn op schriftelijk verzoek van het daartoe bevoegde gezag technische ondersteuning te verlenen aan de met opsporing van strafbare feiten belaste instanties. Art. 58, derde lid, Wiv 2002 is van overeenkomstige toepassing verklaard. Dit artikel bepaalt dat een verzoek wordt ondertekend door de betrokken minister en een nauwkeurige omschrijving omvat van de verlangde werkzaamheden. Voorts is bepaald dat die minister verantwoordelijk is voor de feitelijke uitvoering van die werkzaamheden. Onder de dienst wordt, ingevolge art. 1 Wiv 2002 onder meer de AIVD verstaan. Hiervoor is de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties de betrokken minister.

De rechtbank overweegt hierbij dat art. 95, eerste lid, Wiv 2017 hierover inmiddels zelf regels bevat. Uit de wetshistorie blijkt dat de regering zo bestaande onduidelijkheid wil wegnemen. De onduidelijkheid bestond daaruit, dat de schakelconstructie bij verzoeken van het bevoegd gezag (het openbaar ministerie) in de praktijk misverstanden/vragen opriep: gold de ministeriële ondertekeningseis daadwerkelijk voor verzoeken op grond van art. 63, eerste lid, Wiv 2002? En kon de ondertekening worden gemandateerd of plaatsvinden door het openbaar ministerie (Kamerstukken II 2016/17, 34 588, nr. 3, p. 169; idem 2005/06, 30 553, nr. 3, p. 34)? De wetsgeschiedenis van art. 58 en 63 Wiv 2002 geeft over deze vragen geen duidelijkheid.

In het dossier zit een brief van de officier van justitie, zijnde het bevoegd gezag, aan de AIVD, waarin zij met een beroep op art. 63 Wiv 2002 verzoekt de benodigde ondersteuning te bieden aan het politieteam bij het met het oog op de waarheidsvinding uitlezen van een in beslag genomen telefoon. Een door de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties ondertekend verzoek zit niet in het dossier. Wel zit in het dossier een proces-verbaal van de politie ( [nummer proces verbaal 1] ), waarin staat dat de telefoon met technische bijstand van de AIVD werd geopend en dat vervolgens met toestemming van de officier van justitie een onderzoek werd ingesteld in de telefoon, alsook een proces-verbaal van de politie ( [nummer proces verbaal 2] ), waarin staat dat uit onderzoek van de uitgelezen iPhone bleek dat WhatsApp-gesprekken waren opgeslagen. De politie relateert vervolgens de bevindingen over de WhatsApp-groep en die gesprekken.

De rechtbank is van oordeel dat het ontbreken van ministeriële ondertekening, indien al noodzakelijk, geen verzuim is dat is begaan in het verband van het voorbereidend onderzoek. Die ondertekening betreft de verhouding tussen de AIVD en de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, die is betrokken bij de AIVD en verantwoordelijk is voor AIVD-werk, maar niet voor de opsporing van - kort gezegd - strafbare feiten . Dit valt dus buiten de verantwoordelijkheid van de politie en het openbaar ministerie. Voor zover de WhatsApp-informatie al is vergaard door de AIVD en niet door de politie zelf, is naar het oordeel van de rechtbank niet gebleken dat de officier van justitie doelbewust om strafvorderlijke waarborgen buiten toepassing te laten geen opsporingsbevoegdheden heeft gebruikt om die informatie te kunnen gebruiken. De reden voor het verzoek aan de AIVD is onbekend. Het dossier, met name de enkele weergave van de WhatsApp-groep en -gesprekken, duidt daarop ook niet. Het bijzondere geval dat de resultaten van het alsdan door de AIVD ingestelde onderzoek niet tot het bewijs mogen worden gebruikt, doet zich gelet op het voorgaande naar het oordeel van de rechtbank niet voor.

De rechtbank verwerpt hierom het verweer.

4.2.

Bewijswaardering

4.2.1.

Beoordeling

Op basis van de bewijsmiddelen is de rechtbank van oordeel dat wettig en overtuigend kan worden bewezen dat de verdachte het primair tenlastegelegde feit heeft begaan. De door de verdediging gevoerde verweren hebben betrekking op de overige, niet gebruikte, bewijsmiddelen of worden al weerlegd door de bewijsmiddelen.. Deze zullen om die reden onbesproken blijven.

Omdat de rechtbank het ambtsbericht van de AIVD niet voor het bewijs gebruikt, komt zij aan het voorwaardelijk gedane getuigenverzoek niet toe.

De rechtbank gaat bij de bewezenverklaring uit van het geldbedrag zoals dit is aangetroffen in de [autotype 1] en in de woning van de medeverdachte [naam medeverdachte 1] , te weten € 312.042,83. Voor het overige bedrag is onvoldoende wettig en overtuigend bewijs voorhanden.

4.2.2.

Conclusie

4.3.

Bewezenverklaring

In bijlage II heeft de rechtbank de inhoud van wettige bewijsmiddelen opgenomen, houdende voor de bewezenverklaring redengevende feiten en omstandigheden. Op grond daarvan, en op grond van de redengevende inhoud van het voorgaande, is wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het primair tenlastegelegde heeft begaan op die wijze dat:

1.

hij op 22 november 2017 te [plaats delict] , tezamen

en in vereniging met een ander, met het oogmerk van wederrechtelijke
toe-eigening ineen woning, gelegen aan de [adres delict] heeft weggenomen

- een (groot) geldbedrag van totaal

312.
042,83 euro en

- een portemonnee en

- twee ringen (merk Buddha to Buddha) en

- één of meer cadeaubon(nen) en of document(en) van [naam bedrijf] ,

geheel toebehorende aan [naam slachtoffer] en/of [naam bedrijf] en/of een (vooralsnog) onbekend

gebleven perso
o n, waarbij verdachte en zijn mededader

zich de toegang tot de plaats des misdrijfs hebben verschaft en

de/het weg te nemen goederen en geldbedrag onder hun bereik

hebben gebracht door middel van braak;

Hetgeen meer of anders is ten laste gelegd is niet bewezen. De verdachte moet daarvan worden vrijgesproken.

Voor zover in de bewezenverklaarde tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. De verdachte is daardoor niet in zijn verdediging geschaad.

5. Strafbaarheid feit

Het bewezen feit levert op:

diefstal door twee of meer verenigde personen, waarbij de schuldige zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft verschaft en het weg te nemen goed onder zijn bereik heeft gebracht door middel van braak

Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het feit uitsluiten.

Het feit is dus strafbaar.

6. Strafbaarheid verdachte

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de verdachte uitsluit.

De verdachte is dus strafbaar.

7. Motivering straf

7.1.

Algemene overweging

De straf die aan de verdachte wordt opgelegd, is gegrond op de ernst van het feit, de omstandigheden waaronder het feit is begaan en de persoon en de persoonlijke omstandigheden van de verdachte. Daarbij wordt in het bijzonder het volgende in aanmerking genomen.

7.2.

Feit waarop de straf is gebaseerd

De verdachte heeft samen met medeverdachte [naam medeverdachte 1] op 22 november 2017 ingebroken in de woning van aangever [naam slachtoffer] . Deze woning is verbonden met het pand van zijn bedrijf [naam bedrijf] . In de woning werd omzet van het bedrijf bewaard. Uit de historische gegevens van de telefoon van medeverdachte [naam medeverdachte 1] blijkt dat bij de voorbereiding van deze inbraak niet is geschuwd een baken onder de auto van het slachtoffer te plaatsen. Medeverdachte [naam medeverdachte 2] hield de locatie van [naam slachtoffer] in de gaten en zijn gangen werden in een WhatsApp-groep besproken. Op 22 november 2017 om 21.00 uur geeft [naam medeverdachte 2] groen licht als [naam slachtoffer] in Amsterdam is. Medeverdachte [naam medeverdachte 1] geeft aan de verdachte door dat hij snel moet komen en een uur later vindt de inbraak plaats. Binnen korte tijd maken de verdachten onder meer een geldbedrag van ruim € 312.000 buit. Een dag later wordt dit geldbedrag, samen met administratie en een toegangspasje van [naam bedrijf] , aangetroffen in de woning van de medeverdachte [naam medeverdachte 1] en in de auto’s waar hij en de medeverdachten zijn ingestapt en weggereden.

De rechtbank rekent het de verdachte zwaar aan dat hij en zijn medeverdachten door hun georganiseerde en geraffineerde wijze van handelen niet alleen het slachtoffer en zijn partner een onveilig gevoel in hun eigen woning en bedrijf hebben bezorgd, maar ook dat zij een ondernemer hebben gedupeerd door de omzet van een aantal weken te stelen. Het is ook geenszins aan hen te danken dat die buit is teruggekomen. De verdachte heeft met zijn handelswijze aangetoond geen enkel respect te hebben voor andermans eigendommen, hij heeft geen oog gehad voor de grote schade die zo wordt veroorzaakt en heeft zich kennelijk enkel laten leiden door zijn zucht naar geldelijk gewin. Bovendien dragen dergelijke strafbare feiten ook bij aan gevoelens van onveiligheid in de samenleving.

7.3.

Persoonlijke omstandigheden van de verdachte

7.3.1.

Strafblad

De rechtbank heeft acht geslagen op een uittreksel uit de justitiële documentatie van 13 juni 2018, waaruit blijkt dat de verdachte niet recent is veroordeeld voor soortgelijke strafbare feiten.

7.3.2.

Rapportages

Reclassering Nederland heeft een rapport over de verdachte opgemaakt, gedateerd 19 februari 2018. De rechtbank heeft acht geslagen op dit rapport.

7.4.

Conclusies van de rechtbank

Gelet op hetgeen de rechtbank hierboven heeft overwogen, komt zij tot de volgende conclusies.

Gezien de ernst van het feit kan niet anders worden gereageerd dan met het opleggen van een gevangenisstraf. Bij de bepaling van de duur van de gevangenisstraf heeft de rechtbank acht geslagen op straffen die in soortgelijke zaken plegen te worden opgelegd.

Alles afwegend acht de rechtbank de hierna te noemen straf passend en geboden.

8. In beslag genomen voorwerpen

8.1.

Standpunt officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd de in beslag genomen telefoon terug te geven aan de verdachte.

De officier van justitie heeft gevorderd het in beslag genomen geldbedrag van € 312.042,83 terug te geven aan de rechthebbende [naam slachtoffer] .

8.2.

Standpunt verdediging

De verdediging heeft verzocht de telefoon terug te geven aan de verdachte. Ten aanzien van het in beslag genomen geldbedrag heeft de verdediging geen standpunt ingenomen.

8.3.

Beoordeling

De in beslag genomen telefoon van de verdachte zal aan hem terug worden gegeven.

Ten aanzien van het in beslag genomen geldbedrag van € 312.042,83 zal een last tot teruggave aan de rechthebbende [naam bedrijf] worden gegeven.

9. Toepasselijke wettelijke voorschriften

Gelet is op artikel 311 van het Wetboek van Strafrecht.

10. Bijlagen

De in dit vonnis genoemde bijlagen maken deel uit van dit vonnis.

11. Beslissing

De rechtbank:

verklaart bewezen, dat de verdachte het primair tenlastegelegde feit, zoals hiervoor omschreven, heeft begaan;

verklaart niet bewezen hetgeen aan de verdachte meer of anders ten laste is gelegd dan hiervoor bewezen is verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij;

stelt vast dat het bewezen verklaarde oplevert het hiervoor vermelde strafbare feit;

verklaart de verdachte strafbaar;

veroordeelt de verdachte tot een
gevangenisstraf voor de duur van 9 (negen) maanden ;

beveelt dat de tijd die door de veroordeelde voor de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en in voorlopige hechtenis is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering wordt gebracht, voor zover deze tijd niet reeds op een andere vrijheidsstraf in mindering is gebracht;

beslist ten aanzien van de in beslag genomen en nog niet teruggegeven voorwerpen, als volgt:

- gelast de teruggave aan de verdachte van zijn telefoon;

- gelast de teruggave aan de rechthebbende [naam bedrijf] van het geldbedrag van

€ 312.042,83 voor zover dit geldbedrag niet reeds is teruggegeven.

Dit vonnis is gewezen door:

mr. I.W.M. Laurijssens, voorzitter,

en mrs. K. Bakker en F. van Laanen, rechters,

in tegenwoordigheid van mr. drs. M.R. Moraal, griffier,

en uitgesproken op de openbare terechtzitting van deze rechtbank op de datum die in de kop van dit vonnis is vermeld.

De jongste rechter en griffier zijn buiten staat dit vonnis mede te ondertekenen.

Bijlage I

Tekst tenlastelegging

Aan de verdachte wordt ten laste gelegd dat

1.

hij op of omstreeks 22 november 2017 te [plaats delict] , tezamen

en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk van

wederrechtelijke toeëigening in/uit een woning en/of een bedrijfspand, gelegen

op/aan de [adres delict] heeft weggenomen

- een (groot) geldbedrag van (totaal) tussen de driehonderdtwaalfduizend (312.000) euro en vijfhonderdnegentigduizend (590.000) euro, in elk geval een (aanzienlijk) groot geldbedrag en/of

- een portemonnee met daarin onder andere een geldbedrag van vijfduizend (5.000) euro en/of

- twee, althans één, ring(en) (merk Buddha to Buddha) en/of

- één of meer cadeaubon(nen) en of document(en) van [naam bedrijf] ,

in elk geval enig(e) goed(eren) en/of geldbedrag(en), geheel of ten dele

toebehorende aan [naam slachtoffer] en/of [naam bedrijf] en/of (een) (vooralsnog) onbekend

gebleven pers(o)n(en), in elk geval aan een ander of anderen dan aan hem,

verdachte, en/of zijn mededader(s), waarbij verdachte en/of zijn mededader(s)

zich de toegang tot de plaats des misdrijfs heeft/hebben verschaft en/of

de/het weg te nemen goed(eren) en/of geldbedrag(en) onder zijn/hun bereik

heeft/hebben gebracht door middel van braak, verbreking en/of inklimming.

Subsidiair

hij op of omstreeks 22 november 2017 te [plaatsnaam] , in elk

geval in Nederland, een goed, te weten een geldbedrag van totaal (ongeveer)

tweehonderdtweeëntachtigduizend (282.000) euro, heeft verworven en/of

voorhanden heeft gehad, terwijl hij ten tijde van de verwerving of het

voorhanden krijgen van dat goed wist, althans redelijkerwijs had moeten

vermoeden, dat het een door enig misdrijf, verkregen goed betrof.