ECLI:NL:RBROT:2017:9680

Rechtbank Rotterdam

Datum uitspraak
29 november 2017
Publicatiedatum
8 december 2017
Zaaknummer
C/10/520223 / HA ZA 17-134
Instantie
Rechtbank Rotterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Internationale samenwerkingsovereenkomst en onrechtmatige daad tussen Roemeense aannemer en Nederlandse dienstverleners

In deze zaak vordert Instalship Steelworks SRL, een Roemeense aannemer, schadevergoeding van de Nederlandse bedrijven Spie Nederland B.V. en Multiflexx B.V. naar aanleiding van een samenwerkingsovereenkomst en onrechtmatige daad. Instalship stelt dat Spie zonder gegronde reden haar van een project heeft gehaald en haar werknemers heeft aangeboden bij een ander bedrijf, wat volgens haar in strijd is met de gemaakte afspraken. De rechtbank heeft de procedure in Rotterdam behandeld en de vorderingen van Instalship zijn gebaseerd op contractuele verplichtingen, onrechtmatige daad en ongerechtvaardigde verrijking. De rechtbank heeft vastgesteld dat de samenwerkingsovereenkomst onderhevig is aan Roemeens recht, terwijl de aansprakelijkheid van Multiflexx jegens Instalship onder Nederlands recht valt. De rechtbank heeft de zaak aangehouden voor verdere behandeling en partijen de gelegenheid gegeven om hun rechtskeuze kenbaar te maken. De uitspraak is gedaan op 29 november 2017.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK ROTTERDAM

Team haven en handel
zaaknummer / rolnummer: C/10/520223 / HA ZA 17-134
Vonnis van 29 november 2017
in de zaak van
de vennootschap naar vreemd recht
INSTALSHIP STEELWORKS SRL,
gevestigd te Galati, Roemenië
eiseres,
advocaat mr. F.J. Van Eeckhoutte te Heelsum,
tegen
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
SPIE NEDERLAND B.V.,
gevestigd te Breda,
gedaagde,
advocaat mr. D.C.M.H. Vielvoye te Eindhoven,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
MULTIFLEXX B.V.,
gevestigd te Rotterdam,
gedaagde,
advocaat mr. P.N. Malanczuk te Rotterdam.
Partijen zullen hierna Instalship en Spie c.s. genoemd worden. Gedaagden zullen daarnaast afzonderlijk als Spie en MultiFlexx worden aangeduid.

1.De procedure

1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
  • het vonnis in incident van 2 november 2016 van de rechtbank Zeeland-West-Brabant, en de daarin genoemde stukken;
  • de conclusie van antwoord van de zijde van MultiFlexx;
  • de brief van 3 mei 2017 van de rechtbank, waarbij partijen zijn opgeroepen voor een comparitie van partijen;
  • het proces-verbaal van comparitie, gehouden op 29 juni 2017;
  • de brief van mr. Malanczuk van 28 juli 2017 met opmerkingen bij het proces-verbaal van comparitie;
  • de brief van mr. Vielvoye van 31 juli 2017;
  • de brief van mr. Van Eeckhoutte van 1 augustus 2017;
  • de brief van 3 augustus 2017 van mr. Malanczuk.
  • de akte wijziging/vermindering van eis van 16 augustus 2017 van Instalship.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.
Instalship is een in Roemenië gevestigde aannemer, die beschikt over een aantal vakbekwame werknemers, welke kunnen worden uitgeleend voor projecten in onder andere Nederland.
2.2.
Spie is een technisch dienstverlener voor het ontwerp, de uitvoering, de exploitatie en het onderhoud van netwerksystemen en energie-, infrastructuele,- industriële- en gebouwinstallaties. Heerema Vlissingen B.V. (hierna: Heerema) is één van de opdrachtgevers van Spie.
2.3.
MultiFlexx is een onderneming die adviseert en begeleidt in het proces rond de inzet van flexibel personeel.
2.4.
Op 1 juni 2015 zijn Instalship en MultiFlexx een overeenkomst aangegaan (overgelegd als productie 4 bij dagvaarding; hierna: de overeenkomst) op basis waarvan MultiFlexx bepaalde administratieve diensten verleende ten behoeve van de opdrachtrelatie tussen Instalship en Spie. In de overeenkomst is onder andere het volgende opgenomen.
‘[…]
Article 7 Confidentiality
The parties undertake to each other to maintain the confidentiality of all that they learn during the course of this agreement about the business and/or business operations of the other party. In the event of breach of the duty of confidentiality the party in breach must pay the other party an immediately due penalty of € 10.000,00 per breach and also € 1.000 per day that it remains in breach without further notification or notice of default and without prejudice to the right to demand full compensation
[…]
Article 10 Choice of law/jurisdiction
1. This agreement is subject to Dutch law
[…]’
2.5.
Spie en Instalship zijn een samenwerkingsovereenkomst aangegaan welke wordt bevestigd bij brief van 15 juli 2015 van Spie aan Instalship (overgelegd als productie 5 bij dagvaarding; hierna: de samenwerkingsovereenkomst), op grond waarvan Instalship aan Spie gekwalificeerde werknemers zou leveren voor projecten in Nederland, waaronder een project bij Heerema.
2.6.
Tussen Spie en Instalship is op 20 augustus 2015 overeenstemming bereikt over de tussen hen geldende uurtarieven van de ter beschikking te stellen werknemers.
2.7.
Op of omstreeks 2 september 2015 hebben zeven werknemers ( [oud-werknemer Instalship] , [oud-werknemer Instalship] , [oud-werknemer Instalship] , [oud-werknemer Instalship] , [oud-werknemer Instalship] , [oud-werknemer Instalship] en [oud-werknemer Instalship] ) (hierna: de zeven werknemers) van Instalship hun ontslag ingediend. De in opmaak en inhoud gelijkluidende ontslagbrieven zijn ondertekend op 17, 20, 21, 26 en 31 augustus 2015.

3.Het geschil

3.1.
Instalship vordert, na wijziging van eis, bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad:
‘1. voor recht te verklaren dat ieder van de gedaagden althans gedaagde Spie of gedaagde Multiflexx aan Instalship verschuldigd is de contractueel vastgestelde schadevergoeding van € 1.000,- per dag zolang Spie en/of Multiflexx zonder toestemming van eiseres een directe relatie met werknemers van lnstalship hebben onderhouden althans voor de duur dat zij - al dan niet via een derde - bezig zijn geweest om die werknemers bij
het Portugese Régie in dienst te laten treden, althans voor recht te verklaren dat zij dienaangaande jegens eiseres toerekenbaar zijn tekortgeschoten in de nakoming van hun verplichtingen en/of jegens eiser onrechtmatig hebben gehandeld.
2. voor recht te verklaren dat gedaagden althans gedaagde Spie of gedaagde Multiflexx door zonder gegronde reden Instalship van het Heerema-project te halen en door zonder gegronde reden en zonder toestemming van Instalship haar zeven werknemers aan te bieden of op voorspraak van (een van) de gedaagden aan te laten bieden om bij een ander bedrijf in dienst te treden en/of die werknemers van lnstalship in dienst nemen of bij een ander bedrijf in dienst laten treden, jegens lnstalship toerekenbaar zijn tekort geschoten althans zich jegens Instalship onrechtmatig hebben gedragen althans zich ten koste van Instalship ongerechtvaardigd hebben verrijkt.
3. gedaagden hoofdelijk - des dat de een betalend de ander zal zijn gekweten - althans gedaagde Spie of gedaagde Multiflexx te veroordelen tot vergoeding van de door eiseres, uit hoofde van de hiervoor in 1 en/of 2 petitum bedoelde toerekenbare tekortkoming en/of onrechtmatige daad en/of ongerechtvaardigde verrijking, geleden en nog te lijden schade, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 1 september 2015 tot de dag der algehele voldoening, deze schade op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet;
4. gedaagden hoofdelijk - des dat de een betalend de ander zal zijn gekweten - althans gedaagde Spie of gedaagde Multiflexx te veroordelen om aan eiseres tegen behoorlijk bewijs van kwijting te voldoen een bedrag van € 20.000,- (zegge: twintigduizend euro), te vermeerderen met een vertragingsrente naar rato van de wettelijke handelsrente, cumulatief berekend vanaf 1 september 2015 tot de dag der algehele voldoening, te vermeerderen met de nakosten, die forfaitair worden berekend op € 131,00 als dit vonnis niet wordt betekend, teverhogen met € 74,83 (cfm. Btag) voor het geval betekening van dit vonnis heeft plaats
gevonden én de kosten van deze procedure, zijnde salaris advocaat en de overige kosten van dit geding, waaronder de kosten dagvaarding en vast recht’.
3.2.
Spie voert verweer en concludeert tot afwijzing van de vorderingen, en in geval van toewijzing van enige vordering van Instalship het vonnis niet uitvoerbaar bij voorraad te verklaren, althans uitvoerbaar bij voorraad te verklaren onder de opschortende voorwaarde dat Instalship - kort samengevat - zekerheid stelt, met veroordeling van Instalship - uitvoerbaar bij voorraad - in de kosten van het geding, inclusief wettelijke rente en nakosten.
3.3.
MultiFlexx voert verweer en concludeert tot afwijzing van de vorderingen, met veroordeling van Instalship, uitvoerbaar bij voorraad, in de kosten van het geding en in de nakosten te vermeerderen met de wettelijke rente daarover.
3.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

4.1.
Instalship baseert haar vorderingen op drie gronden (I tot en met III), welke hierna apart zullen worden besproken.
I
4.1.1.
Blijkens de dagvaarding grondt Instalship haar vorderingen in de eerste plaats op nakoming van de overeenkomst. Zij stelt daartoe het volgende.
4.1.2.
Op basis van artikel 7 van de overeenkomst (zie 2.4 hiervoor), moeten partijen zwijgen over hetgeen zij met betrekking tot de zaken en bedrijfsactiviteiten van de wederpartij vernemen. Dat artikel strekt er enerzijds toe dat Instalship zonder toestemming van Spie geen relatie met klanten van Spie aangaat. Anderzijds strekt artikel 7 ertoe dat Spie en/of MultiFlexx zonder toestemming van Instalship geen relatie met werknemers van Instalship aangaan, en dus o.a. niet zonder toestemming van Instalship werknemers van Instalship aanbieden om bij hen of bij een ander bedrijf in dienst te treden en/of geen werknemers van Instalship in dienst nemen of bij een ander bedrijf in dienst laten treden.
Daarnaast strekt artikel 7 van de overeenkomst ertoe dat Spie en MultiFlexx alle administratieve, fiscale en persoonsgegevens van de werknemers van Instalship alleen ten behoeve van de administratieve diensten voor Instalship aanwenden en dus niet aan derden verstrekken.
4.1.3.
In de loop van september zijn de zeven werknemers bij het Portugese Régie - Empresa de Trabalho Temporário, Lda (hierna: Régie) in dienst getreden, althans gaan werken. Vervolgens zijn zij verder gaan werken in het project bij Heerema.
4.1.4.
Spie heeft de zeven werknemers buiten medeweten - en dus zonder toestemming - van Instalship aangeboden of laten aanbieden om bij een ander bedrijf in dienst te treden en hen bij dat andere bedrijf in dienst laten treden, hetgeen in strijd is met (de strekking van) artikel 7 van de overeenkomst.
4.1.5.
De indiensttreding van de zeven werknemers bij Régie is gepaard gegaan met de verstrekking door MultiFlexx en/of Spie aan Régie van administratieve, fiscale en persoonsgegevens van die werknemers, zonder toestemming van Instalship.
4.1.6.
Als gevolg van hun handelen (zoals hiervoor in 4.1.2 tot en met 4.1.5 samengevat) hebben Spie en/of MultiFlexx in of omstreeks september 2015 artikel 7 van de overeenkomst minstens twee keer overtreden. Uit hoofde van dat artikel zijn zij aansprakelijk voor vergoeding aan Instalship van de contractueel vastgestelde schadevergoeding van € 20.000,-. Daarnaast zijn Spie en/of MultiFlexx aan Instalship verschuldigd de contractueel vastgestelde schadevergoeding van € 1.000,- per dag zolang Spie en/of MultiFlexx een directe relatie met werknemers van Instalship hebben onderhouden, althans voor de duur dat zij bezig zijn geweest om de zeven werknemers bij Régie in dienst te laten treden.
4.1.7.
De rechtbank oordeelt dat een beroep op nakoming van de overeenkomst jegens Spie niet kan slagen nu deze daar geen partij bij is. Ter comparitie heeft Instalship nog aangevoerd dat er een gelijkluidende, mondelinge, overeenkomst met Spie was. Het had op de weg van Instalship gelegen die door Spie betwiste stelling nader te onderbouwen, temeer nu de overeenkomst ziet op de levering van administratieve diensten, wat niet overeenkomt met hetgeen partijen overigens hebben gesteld ten aanzien van de relatie tussen Spie en Instalship. Nu die onderbouwing ontbreekt, dient ervan te worden uitgegaan dat er geen overeenkomst tussen Instalship en Spie, gelijkluidend aan de overeenkomst, tot stand is gekomen.
II
4.1.8.
Instalship stelt voorts dat Spie toerekenbaar tekort is geschoten in de nakoming van haar contractuele verplichtingen jegens Instalship, althans dat zij jegens Instalship onrechtmatig heeft gehandeld, althans ongerechtvaardigd is verrijkt, door Instalship ‘per direct
de factovan het Heerema-project te halen’, terwijl zowel op 1 juni 2015 als op 15 juli 2015 tussen partijen was afgesproken dat Instalship haar diensten zou verlenen voor haar klant Spie in verschillende projecten, waaronder het Heerema-project.
4.1.9.
Daarnaast is Spie toerekenbaar tekortgeschoten in de nakoming van haar contractuele verplichtingen jegens Instalship, althans heeft zij jegens Instalship onrechtmatig gehandeld althans is zij ongerechtvaardigd verrijkt, door zonder gegronde reden en zonder toestemming van Instalship de zeven werknemers van Instalship aan te bieden of op haar voorspraak aan te laten bieden om bij een ander bedrijf in dienst te treden en/of die werknemers in dienst te nemen of bij een ander bedrijf in dienst te laten treden.
4.1.10.
De rechtbank overweegt dat uit randnummer 43 en het petitum van de dagvaarding zou kunnen worden afgeleid dat ook MultiFlexx een onrechtmatige daad althans ongerechtvaardigde verrijking wordt verweten op grond van de hiervoor onder 4.1.8 en 4.1.9 opgenomen handelingen. Voor zover dat het geval is oordeelt de rechtbank dat Instalship ten aanzien daarvan te weinig heeft gesteld. Instalship geeft niet aan op welke feiten zij zich baseert voor haar stelling dat MultiFlexx Instalship van het Heerema-project heeft gehaald. Evenmin onderbouwt Instalship haar stelling dat MultiFlexx de zeven werknemers buiten medeweten van Instalship aangeboden heeft of heeft laten aanbieden om bij een ander bedrijf in dienst te treden. Randnummers 36 en 37 van de dagvaarding noemen alleen Spie. Zeker nu MultiFlexx genoemde stellingen gemotiveerd heeft betwist, had het op de weg van Instalship gelegen deze nader te onderbouwen. Het ter comparitie ingenomen standpunt dat de rol van MultiFlexx onduidelijk is, vormt geen voldoende onderbouwing.
4.1.11.
Het in 4.1.10 overwogene leidt tot de conclusie dat de vorderingen jegens MultiFlexx, voor zover deze zijn gegrond op onrechtmatige daad en ongerechtvaardigde verrijking, reeds bij gebreke van voldoende gemotiveerde stellingen van Instalship daaromtrent moeten worden afgewezen.
III
4.1.12.
Instalship heeft (bij dagvaarding) gesteld dat Spie en/of MultiFlexx toerekenbaar zijn tekort geschoten in de nakoming van hun contractuele verplichtingen jegens Instalship, althans dat zij jegens haar onrechtmatig hebben gehandeld door zonder gegronde reden de facturen van Instalship, groot € 10.660,48, onbetaald te laten.
4.1.13.
De rechtbank stelt vast dat Instalship zowel bij comparitie als bij akte van 16 augustus 2017 heeft aangegeven dat de betreffende facturen inmiddels zijn betaald en bij genoemde akte heeft zij haar eis in overeenstemming daarmee verminderd, zodat dit onderdeel geen nadere bespreking behoeft.
4.2.
Een verdere bespreking van de vorderingen wordt - mede gezien hetgeen hierna overwogen over het toepasselijk recht - aangehouden.
Toepasselijk recht
4.3.
Sprake is hier van een internationale zaak, omdat eiseres Instalship buiten Nederland woonplaats heeft. Hetgeen Instalship van Spie en Multiflexx vordert, wordt gebaseerd op overeenkomst, op onrechtmatige daad en op ongerechtvaardigde verrijking. De vraag rijst welk recht hierop van toepassing is.
4.3.1.
Over het recht dat van toepassing is op het geschil tussen Instalship en Multiflexx, voor zover dit geschil betrekking heeft op een overeenkomst, overweegt de rechtbank als volgt.
Instalship baseert de aansprakelijkheid van Multiflexx uit overeenkomst op de overeenkomst (zie 2.4). Van deze overeenkomst maakt een rechtskeuze voor Nederlands recht deel uit die voldoet aan artikel 3 Rome I-Vo; zie artikel 10 lid 1 van de overeenkomst: “This agreement is subject to Dutch law.”. Voor zover het geschil tussen Instalship en Multiflexx contractueel van aard is, is hierop dus Nederlands recht van toepassing.
4.3.2.
Over het recht dat van toepassing is op het geschil tussen Instalship en Spie, voor zover dit geschil betrekking heeft op de samenwerkingsovereenkomst, overweegt de rechtbank als volgt. Het op de samenwerkingsovereenkomst toepasselijke recht dient gevonden te worden aan de hand van de Verordening (EG) nr. 593/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 17 juni 2008 inzake het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst (hierna: Rome I-Vo). Gesteld noch gebleken is dat van de samenwerkingsovereenkomst een rechtskeuze deel uitmaakt die voldoet aan artikel 3 Rome I-Vo. Voor het op de samenwerkingsovereenkomst toepasselijke recht moet derhalve te rade worden gegaan bij de objectieve verwijzingsregels van Rome I-Vo in de artikelen 4 e.v. De samenwerkingsovereenkomst ziet op het verlenen van diensten als bedoeld in artikel 4 lid 1 onder b Rome I-Vo. Uitsluitend Instalship is degene die onder deze overeenkomst diensten moet verlenen. Op grond van artikel 4 lid 1 onder b Rome I-Vo is derhalve Roemeens recht op de samenwerkingsovereenkomst van toepassing, nu Instalship haar gewone verblijfplaats in de zin van dit artikel in Roemenië heeft en omstandigheden gesteld noch gebleken zijn waaruit moet volgen dat de samenwerkingsovereenkomst niettemin nauwer is verbonden met Nederland (art. 4 lid 3 Rome I-Vo).
4.3.3.
Over het recht dat van toepassing is op het geschil tussen Instalship en Spie, voor zover dit geschil betrekking heeft op een onrechtmatige daad, overweegt de rechtbank als volgt.
Het terzake toepasselijke recht dient gevonden te worden aan de hand van de Verordening (EG) nr. 864/2007 van het Europees Parlement en de Raad van 11 juli 2007 betreffende het recht dat van toepassing is op niet-contractuele verbintenissen (hierna: Rome II-Vo). Het gaat daarbij onder meer om het recht dat van toepassing is op de vraag of een partij onrechtmatig heeft gehandeld en op de vraag van de omvang van de schade als gevolg hiervan (art. 15 Rome II-Vo). Een rechtskeuze in de zin van artikel 14 Rome II-Vo is gesteld noch gebleken. Het toepasselijk recht dient derhalve gevonden de worden aan de hand van artikel 4 Rome II-Vo. De uitzonderingssituatie van het tweede lid van dit artikel doet zich hier niet voor, aangezien partij niet in hetzelfde land gewone verblijfplaats hebben. Aan de orde is dus vervolgens de vraag in welk land Instalship haar beweerdelijke schade heeft geleden in de zin van artikel 4 lid 1 Rome II-Vo als gevolg van de beweerdelijke onrechtmatige daad van Spie. Het moet hier gaan om directe schade. Het beweerdelijk onrechtmatig handelen van Spie jegens Instalship bestaat er - kort samengevat - uit dat Spie de zeven werknemers van Instalship ertoe heeft bewogen bij een ander in dienst te treden. Als de directe schade voor Instalship als gevolg van dit onrechtmatig handelen van Spie moet dan ook worden aangemerkt het mislopen door Instalship van inkomsten wegens het niet langer in haar dienst uitvoeren door deze zeven werknemers van hun werkzaamheden bij Heerema. Nu Instalship - blijkens de als productie 12 bij dagvaarding overgelegde facturen - deze inkomsten in Roemenië ontving, is het recht van Roemenië van toepassing.
4.3.4.
Over het recht dat van toepassing is op het geschil tussen Instalship en Spie, voor zover dit geschil betrekking heeft op een ongerechtvaardigde verrijking, overweegt de rechtbank als volgt.
Het terzake toepasselijke recht dient ook hier gevonden te worden aan de hand van Rome II-Vo. Op grond van artikel 10 lid 1 Rome II-Vo wordt de niet-contractuele verbintenis die voortvloeit uit ongerechtvaardigde verrijking en die tevens verband houdt met een bestaande nauw met die ongerechtvaardigde verrijking samenhangende betrekking tussen partijen, zoals een overeenkomst, beheerst door het recht dat op die betrekking van toepassing is. Instalship baseert de ongerechtvaardigde verrijking (onder andere) op het van het Heerema-project halen van Instalship, terwijl de plaatsing van Instalship-medewerkers op dat project door de samenwerkingsovereenkomst wordt bestreken. Op die overeenkomst is in beginsel, zie 4.3.2, Roemeens recht van toepassing zodat dat recht op de gestelde ongerechtvaardigde verrijking van toepassing is.
4.4.
Roemeens recht is dus - tenzij door partijen een andere rechtskeuze is uitgebracht - van toepassing op de rechtsverhouding betreffende eventuele aansprakelijkheid van Spie jegens Instalship uit de samenwerkingsovereenkomst, uit onrechtmatige daad en uit ongerechtvaardigde verrijking. Nederlands recht is van toepassing op de rechtsverhouding betreffende eventuele aansprakelijkheid van Multiflexx jegens Instalship uit de overeenkomst.
4.5.
Partijen hebben zich nog niet uitgelaten over de vraag of zij een rechtskeuze hebben uitgebracht of wensen uit te brengen ten aanzien van het geschil. De rechtbank zal Instalship en Spie de gelegenheid bieden die rechtskeuze (alsnog) uit te brengen en de zaak daartoe naar de rol verwijzen. Het gaat dan om een uit te brengen rechtskeuze voor Nederlands recht op hun rechtsverhouding uit de samenwerkingsovereenkomst, hun rechtsverhouding uit onrechtmatige daad en hun rechtsverhouding uit ongerechtvaardigde verrijking.
4.6.
Indien Instalship en Spie geen gebruik maken van de mogelijkheid de rechtskeuze voor Nederlands recht uit te brengen, mogen zij, Instalship eerst, zich - bij voorkeur na overleg en eenparig - bij akte uit laten over de inhoud en uitleg van alle relevante bepalingen van het Roemeense recht met betrekking tot de volgende rechtsvragen.
Is Spie toerekenbaar tekortgeschoten in de nakoming van de samenwerkingsovereenkomst, uitgaande van de door Instalship daaraan ten grondslag gelegde feiten, wat daar ook van zij?
Heeft - indien komt vast te staan dat Spie Instalship van het Heerema-project heeft gehaald en de zeven werknemers heeft aangeboden of op voorspraak van Spie of MultiFlexx heeft aan laten bieden om bij een ander bedrijf in dienst te treden en/of de zeven werknemers in te dienst nemen of bij een ander bedrijf in dienst laten treden - Spie zich jegens Instalship onrechtmatig gedragen?
Indien het antwoord op ii ja is, is Spie aansprakelijk voor de uit die onrechtmatige gedraging voortvloeiende schade?
Is er - indien komt vast te staan dat Spie Instalship van het Heerema-project heeft gehaald en de zeven werknemers heeft aangeboden of op voorspraak van Spie of MultiFlexx heeft aan laten bieden om bij een ander bedrijf in dienst te treden en/of de zeven werknemers in te dienst nemen of bij een ander bedrijf in dienst laten treden - sprake van ongerechtvaardigde verrijking van Spie ten koste van Instalship?
Indien het antwoord op iv ja is, is Spie verplicht de als gevolg van die ongerechtvaardigde verrijking door Instalship geleden schade aan haar te vergoeden?

5.De beslissing

De rechtbank
5.1.
verwijst de zaak naar de rol van woensdag 27 december 2017 voor akte uitlating aan de zijde van Instalship zoals hiervoor onder 4.5 en 4.6 aangegeven;
5.2.
bepaalt dat Spie bij antwoordakte op een termijn van vier weken zal mogen reageren;
5.3.
houdt iedere verdere beslissing aan.
Dit vonnis is gewezen door mr. P. Volker en in het openbaar uitgesproken op 29 november 2017.
2221/1729