ECLI:NL:RBROT:2017:4165

Rechtbank Rotterdam

Datum uitspraak
26 april 2017
Publicatiedatum
31 mei 2017
Zaaknummer
C/10/512886 / HA ZA 16-1037
Instantie
Rechtbank Rotterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Internationale koopovereenkomst en annulering van de overeenkomst met betrekking tot een anker

In deze zaak, die voor de Rechtbank Rotterdam is behandeld, gaat het om een geschil tussen een Nederlandse onderneming, eiseres, en de Britse rechtspersoon Lomar Shipping Limited, gedaagde. Eiseres, die scheepsankers en kettingen verkoopt, heeft een aanbod gedaan voor de verkoop van een anker aan Lomar. De communicatie tussen partijen omvatte een offerte van eiseres en een 'Purchase order' van Lomar, die eiseres als aanvaarding van haar aanbod beschouwde. Lomar betwistte echter dat er een overeenkomst tot stand was gekomen en annuleerde de order, wat leidde tot het geschil.

De rechtbank heeft eerst de internationale bevoegdheid en het toepasselijke recht beoordeeld. Partijen waren het erover eens dat de rechtbank bevoegd was en dat Nederlands recht van toepassing was. De kern van het geschil was of er een overeenkomst tot stand was gekomen. De rechtbank oordeelde dat de 'Purchase order' van Lomar inderdaad als aanvaarding van het aanbod van eiseres kwalificeerde, ondanks enkele verschillen in voorwaarden. De rechtbank concludeerde dat er een perfecte overeenkomst was ontstaan, en dat Lomar, door de overeenkomst te annuleren, een 'cancellation fee' van 25% van de koopprijs verschuldigd was.

De rechtbank heeft de vordering van eiseres tot betaling van € 8.497,50 toegewezen, vermeerderd met contractuele rente. Daarnaast werd Lomar veroordeeld in de proceskosten. De beslissing werd uitvoerbaar bij voorraad verklaard, en het meer of anders gevorderde werd afgewezen.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK ROTTERDAM

Team haven en handel
zaaknummer / rolnummer: C/10/512886 / HA ZA 16-1037
Vonnis van 26 april 2017
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
[eiseres],
gevestigd te Rotterdam,
eiseres,
advocaat mr. H.A. Bravenboer te Rotterdam,
tegen
de rechtspersoon naar het recht van de plaats harer vestiging
LOMAR SHIPPING LIMITED,
gevestigd te Londen, Verenigd Koninkrijk
gedaagde,
advocaat mr. T. van der Valk te Rotterdam.
Partijen zullen hierna [eiseres] en Lomar genoemd worden.

1.De procedure

1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
  • de dagvaarding van 25 augustus 2016 met bijlagen
  • de conclusie van antwoord met bijlagen
  • de brief van 28 december 2016 waarin de rechtbank partijen oproept voor een zitting
  • het proces-verbaal van comparitie van 10 maart 2017
  • de brief van 27 maart 2017 zijdens Lomar met opmerkingen op het proces-verbaal.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.
[eiseres] drijft een onderneming die zich onder meer bezig houdt met de verkoop van scheepsankers en kettingen.
2.2.
Lomar is eigenaresse van het schip “Calais Trader”.
2.3.
Bij e-mail van 6 mei 2016 heeft V.Ships Asia Groep Pte Ltd (hierna: V.Ships) namens Lomar ten behoeve van voornoemd schip aan [eiseres] het volgende geschreven - voor zover relevant - :
“Please check and advise the stock availability of Anchor D-Hone” type Weight is 7 tons with D Schalke common link and a big end link is with class certificate at Turkey and send us the photo for D Hone type Anchor.”
2.4.
Op 27 mei 2016 heeft [eiseres] aan V.Ships het volgende geschreven - voor zover relevant - :
“We thank you for your inquiry and are pleased to offer as follows:
1 (one) piece stockless bower anchor type High Holding Power “D’HONE” 6975 kgs., incl. GJW/Super swivel 76/81mm Ø (K3)
Anchor & swivel are brandnew & preserved with bitumen
Certificates : DNVGL (anchor) /DNVGL or LRS (swivel, our option)
Price : EUR 34,250.00 nett total
Delivery time : From stock, subject unsold
Delivery conditions : DAP Algeciras by truck (INCOTERMS® 2010)
Payment terms : By telegraphic transfer into our account prior to dispatch ofmaterial
(…)
All our offers, orders placed with us, agreements to be concluded by us and all business arising under these offers, orders and agreements will exclusively be governed by our “General Terms of Supply and Payment”(…)”
2.5.
De algemene voorwaarden waarnaar wordt verwezen in voornoemde offerte van [eiseres] luiden - voor zover relevant - als volgt:
“4.3 If the Client makes any changes and/or reservations in the order relative to the offer, the agreement shall first be entered into after express and written approval of these changes and/or reservations by [eiseres]. The sentence above is also applicable if the acceptance by the Client in the order only deviates from [eiseres]’s offer in subordinate points. The agreement is not then entered into in accordance with this altered acceptance, unless expressly stated otherwise in writing by [eiseres].
(…)
12.2
In case of late payment, the Client shall be in default by right without further notice. The Client will then, without any prior notice of default being required, owe late payment interest of 1,5% per month, including part of the month, on the outstanding amount.
(…)
12.4
If the Client is in default, all damages and fees incurred in the collection, both judicially and extrajudicially, shall further be payable by the Client fourteen days after written notice of default by [eiseres]. The extrajudicial collection costs will be 15% of the amount owing, with a minimum of €500. The judicial costs include the costs of legal representation, as well as the other legally necessary costs incurred by [eiseres].
(…)
Article 15 – Dissolution/Cancellation
15.1
Without prejudice to the remaining provisions of these General Terms and Conditions, [eiseres] shall be entitled to dissolve the agreement without written notice or legal intervention being necessary and without any notice of default being required at the moment at which the Client:
(…)
fails to fulfil any provision of the agreement or these General Terms and Conditions.
15.2
In the event of cancellation of an agreement by the Client, the Client shall owe to [eiseres] an amount of at least 25% of the purchase price for the costs and loss of profits incurred. If the amount of the actual costs and loss of profits incurred exceeds the aforementioned percentage, the Client shall owe the actual costs and loss of profits incurred to [eiseres].
15.3
In the event of dissolution of an agreement on the basis of article 15.1 or cancellation on the base of article 15.2, all claims of [eiseres] against Client shall be payable immediately without any further notice of default.”
2.6.
Op 1 juni 2016 heeft V.Ships aan [eiseres] een “Purchase order” gestuurd voor het aangeboden anker voor de aangeboden prijs van € 33.990,00 (€ 34.250,00 minus een korting).
2.7.
Bij e-mail van 1 juni 2016 heeft V.Ships aan [eiseres] het volgende geschreven - voor zover relevant - :
“Please find the attached PO mail for your reference and advise readiness date for the Anchor.
Will revert the port details and agent details in due course.”
2.8.
Bij e-mail van 1 juni 2016 heeft V.Ships aan [eiseres] het volgende geschreven - voor zover relevant - :
“Please find the attached revised PO with cost EUR and keep the item ready by this week.
We will let you know the vessel trading moment for the delivery.”
2.9.
Bij e-mail van 1 juni 2016 heeft V.Ships aan [eiseres] het volgende geschreven - voor zover relevant - :
“We need you to amend the address on the pro proforma invoice.”
2.10.
Bij e-mail van 1 juni 2016 heeft Lomar aan [eiseres] het volgende geschreven - voor zover relevant - :
“Please address as follows”
Lomar Shipping Limited
13-14 Hobart Place
London
SW1W OHH”
2.11.
Bij e-mail van 3 juni 2016 heeft V.Ships aan [eiseres] het volgende geschreven - voor zover relevant - :
“Pl advice the status of the anchor?”
2.12.
Bij e-mail van 14 juni 2016 heeft V.Ships aan [eiseres] het volgende geschreven - voor zover relevant - :
“Please cancel the order.”
2.13.
Bij e-mail van 16 juni 2016 heeft Lomar aan V.Ships het volgende geschreven - voor zover relevant - :
“Since we have a 25% cancelation fees on this we have send this to our lawyer to process.”
3. Het geschil
3.1.
[eiseres] vordert na wijziging van eis samengevat - primair veroordeling bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad van Lomar tot betaling van € 33.990,00, vermeerderd met bedongen rente en de proceskosten en tot betaling van € 5.098,50, althans € 1.114,90 aan buitengerechtelijke incassokosten. [eiseres] legt daaraan nakoming van de door haar gestelde overeenkomst ten grondslag (betaling van de factuur). Subsidiair vordert [eiseres] veroordeling van Lomar tot betaling van 25% “cancellation fee”, op grond van artikel 15.2 van de algemene voorwaarden.
3.2.
Lomar concludeert tot afwijzing van de vordering met veroordeling bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad van [eiseres] in de (na)kosten van de procedure met rente. Lomar betwist dat er een overeenkomst tot stand is gekomen. Voor zover er wel een overeenkomst tot stand is gekomen, is deze geannuleerd/ontbonden.
3.3.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

4.1.
Deze zaak betreft een internationaal geval, nu [eiseres] in Nederland is gevestigd en Lomar in het Verenigd Koninkrijk. Daarom dient de rechtbank eerst, en ambtshalve, haar internationale bevoegdheid (rechtsmacht) en het toepasselijk recht te beoordelen.
bevoegdheid
4.2.
Ter zitting zijn partijen het eens geworden over de bevoegdheid van deze rechtbank. De rechtbank vat dit op als een forumkeuze (achteraf) voor deze rechtbank in de zin van artikel 17 Brussel I-Vo.
toepasselijk recht
4.3.
Ter zitting zijn partijen het erover eens geworden dat Nederlands recht van toepassing is op hun rechtsverhoudingen, met uitzondering van het CISG (Weens Koopverdrag). De rechtbank vat dit op als een rechtskeuze voor Nederlands recht in de zin van artikel 3 Rome I.
overeenkomst tot stand gekomen
4.4.
Kern van het geschil is de vraag of tussen partijen de overeenkomst is aangegaan waarbij Lomar van [eiseres] een anker zou kopen, welk anker [eiseres] aan Lomar zou verkopen en leveren.
4.5.
Volgens [eiseres] is dat het geval. [eiseres] verwijst ter onderbouwing van haar stelling naar haar offerte van 27 mei 2016, welke offerte met het toesturen van de Purchase order van V. Ships (‘
as managers and agents only’) namens Lomar is aanvaard.
4.6.
Volgens Lomar is dat niet het geval. Lomar betwist dat haar Purchase order een aanvaarding is van het aanbod van [eiseres], omdat de offerte van [eiseres] en de Purchase order van Lomar op een aantal relevante punten onderling verschillen. Daarom, en omdat [eiseres] bij eerdere bestellingen ook akkoord was gegaan met een wat langere betalingstermijn, ging Lomar ervan uit dat over de betaalcondities “nog gesproken kon worden”. Over de betaalcondities zijn partijen het echter niet eens geworden, waarop Lomar de order heeft geannuleerd.
4.7.
Een overeenkomst komt tot stand door een aanbod en de aanvaarding daarvan (artikel 6:217 BW). Tussen partijen staat vast dat [eiseres] een offerte heeft gestuurd (2.4) en dat deze offerte kwalificeert als aanbod in de zin van voornoemd artikel. Eveneens staat vast dat Lomar daarop een “Purchase order” heeft gestuurd (2.6). Deze “Purchase order” kwalificeert als aanvaarding in de zin van voornoemd artikel, nu de “Purchase order” inhoudelijk op hoofdpunten overeenkomt met het aanbod van [eiseres]. [eiseres] mocht hieruit begrijpen dat Lomar de wil had om het door [eiseres] aangeboden anker van haar te kopen voor de prijs van € 33.990,00 (€ 34.250,00 minus een korting). Dit betreffen de essentialia van de overeenkomst. De “verschillen” die Lomar aanvoert tussen de offerte van [eiseres] en de “Purchase order” van Lomar (verwijzing naar andere algemene voorwaarden, verschillende verpakkings- en leveringsinstructies en “de verklaring dat verkoper toestemt om te voldoen aan de “US Foreign and Corrupt Practises Act 1977”, de “UK Bribary Act 2010” en de “OECD Convention on Combatting Bribary of Foreign Public Officials in International Business Transactions”) betreffen zaken waarvan, zonder nadere toelichting, welke ontbreekt, [eiseres] niet behoefde te begrijpen dat die van dermate essentieel belang waren, dat zonder expliciete overeenstemming op deze punten, van de totstandkoming van een overeenkomst geen sprake kon zijn. Dat de overeenkomst wel tot stand was gekomen, mocht [eiseres] bovendien afleiden uit de omstandigheid dat partijen vervolgens hebben gecorrespondeerd over de uitvoering daarvan (2.7 tot en met 2.11). Dat Lomar heeft geprobeerd om van de overeenkomst afwijkende betaalcondities te verkrijgen, doet aan het voorgaande niet af. Met de ontvangst door [eiseres] van de “Purchase order” van Lomar was al een perfecte overeenkomst tot stand gekomen.
4.8.
Lomar doet een beroep op artikel 4.3 van de algemene voorwaarden van [eiseres]. In dit artikel staat vermeld dat als de opdrachtgever wijzigingen en/of voorbehouden ten opzichte van de offerte aanbrengt, de overeenkomst eerst tot stand komt na uitdrukkelijke en schriftelijke instemming met deze wijzigingen en/of voorbehouden. Omdat instemming van [eiseres] ontbreekt, is geen overeenkomst tot stand gekomen, betoogt Lomar. Dit beroep strandt. Zoals hiervoor onder 4.7 geoordeeld, is tussen partijen een perfecte overeenkomst tot stand gekomen. [eiseres] acht zich gebonden aan die overeenkomst. Van een situatie als bedoeld in artikel 4.3 is dan ook geen sprake.
overeenkomst geannuleerd/ontbonden
4.9.
Lomar doet een beroep op artikel 15.2 van de algemene voorwaarden van [eiseres]. Volgens Lomar is op grond van dit artikel annulering van de overeenkomst mogelijk. Dit blijkt niet alleen uit het artikel zelf, maar blijkt bovendien uit artikel 15.3 van de algemene voorwaarden. In artikel 15.3 is sprake van annulering op grond van artikel 15.2, hetgeen suggereert dat artikel 15.2 een zelfstandige grondslag biedt voor het kunnen annuleren van een overeenkomst. Op grond van artikel 15.2 komt [eiseres] 25% van de koopprijs toe, maar dan moet wel sprake zijn van schade of gederfde winst, wat Lomar betwist.
4.10.
[eiseres] voert aan dat artikel 15.2 van de algemene voorwaarden een standaardvoorwaarde betreft. Dit laat een vordering tot nakoming onverlet. Annulering van de overeenkomst is een tekortkoming in de nakoming van de overeenkomst. Ook uit het systeem van de wet volgt dat [eiseres] in dat geval mag kiezen tussen nakoming van de overeenkomst, dan wel nakoming van het boetebeding.
4.11.
[eiseres] legt artikel 15.2 van haar algemene voorwaarden zo uit dat dit een boetebeding is in de zin van de artikelen 6:91 tot en met 6:94 BW, waar [eiseres] al dan niet een beroep op kan doen wanneer sprake is van een tekortkoming van Lomar. Als boetebeding wordt aangemerkt ieder beding waarbij is bepaald, dat de schuldenaar, indien hij in de nakoming van zijn verbintenis tekortschiet, gehouden is een geldsom of een andere prestatie te voldoen, ongeacht of zulks strekt tot vergoeding van schade of enkel tot aansporing om tot nakoming over te gaan (6:91 BW). Dit staat echter niet zo vermeld in de tekst van artikel 15.2 van de algemene voorwaarden van [eiseres]. Onder het kopje
“Dissolution/Cancellation”staat in het eerste lid vermeld in welke situaties [eiseres] de overeenkomst kan ontbinden en in het tweede lid wat er gebeurt als Lomar de overeenkomst annuleert. Als Lomar de overeenkomst annuleert, is zij een bedrag van ten minste 25% van de koopprijs verschuldigd. In het derde lid staat vermeld dat in beide gevallen de aanspraken van [eiseres] onmiddellijk verschuldigd zijn. Er staat niet dat eerst sprake moet zijn van tekortschieten in de nakoming van de overeenkomst, alvorens Lomar 25% “cancellationfee” verschuldigd is. Feiten of omstandigheden waaruit volgt dat Lomar had moeten begrijpen dat dit artikel moet worden uitgelegd zoals [eiseres] voor ogen heeft, zijn gesteld noch gebleken. Dat ook [eiseres] zelf het artikel zo heeft uitgelegd dat Lomar de overeenkomst mocht annuleren, maar dat zij dan wel 25% “cancellationfee” verschuldigd was, blijkt uit haar brief van 14 juni 2016 (2.13) waarin zij Lomar daarop wijst. Op grond van artikel 15.2 van de algemene voorwaarden van [eiseres] mocht Lomar de overeenkomst dus annuleren en is zij 25% “cancellationfee verschuldigd. Evident is dat [eiseres] winst derft wanneer de overeenkomst wordt geannuleerd.
4.12.
Het voorgaande brengt mee dat de vordering zal worden toegewezen tot het bedrag van € 8.497,50, zijnde 25% van de koopprijs. De gevorderde contractuele rente (2.5) zal als op zichzelf niet betwist worden toegewezen.
buitengerechtelijke incassokosten
4.13.
[eiseres] maakt aanspraak op de vergoeding van (bedongen) buitengerechtelijke incassokosten (2.5). Lomar betwist dat [eiseres] buitengerechtelijke kosten heeft gemaakt. De rechtbank stelt vast dat het Besluit vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten (hierna: het Besluit) van toepassing is nu het verzuim na 1 juli 2012 is ingetreden. [eiseres] heeft onvoldoende gesteld voor het oordeel dat de kosten waarvan hij vergoeding vordert, dienen te worden beschouwd als buitengerechtelijke kosten. De vordering zal dan ook worden afgewezen.
proceskosten
4.14.
Lomar zal als de grotendeels in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van [eiseres] worden begroot op:
- dagvaarding € 100,75
- griffierecht 1.929,00
- salaris advocaat
1.158,00(2,0 punten × tarief € 579,00)
Totaal € 3.187,75

5.De beslissing

De rechtbank
5.1.
veroordeelt Lomar om aan [eiseres] te betalen een bedrag van € 8.497,50 (achtduizendvierhonderdzevenennegentig euro en vijftig eurocent), vermeerderd met de contractuele rente van 1,5% per maand over het toegewezen bedrag met ingang van 17 juni 2016 tot de dag van volledige betaling,
5.2.
veroordeelt Lomar in de proceskosten, aan de zijde van [eiseres] tot op heden begroot op € 3.187,75,
5.3.
verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
5.4.
wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. P.A.M. van Schouwenburg-Laan en in het openbaar uitgesproken op 26 april 2017.
615/1885