ECLI:NL:RBROT:2013:6587

• Datum uitspraak: 22 juli 2013
• Publicatiedatum: 26 augustus 2013
• Zaaknummer: 429387 KG ZA 13-746
• Instantie: Rechtbank Rotterdam
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht
• Procedures: Eerste aanleg - enkelvoudig
• Rechters: E.D. Rentema
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Vordering tot afgifte van jacking frames en betaling van openstaande facturen in kort geding

In deze zaak heeft de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid Aeolus B.V. een kort geding aangespannen tegen [X Buizen B.V.], Uitzendbureau Ada B.V. en Anchor & Steel Constructions B.V. De vordering betreft de afgifte van jacking frames en betaling van openstaande facturen. Aeolus B.V. heeft opdracht gegeven aan [X Buizen B.V.] voor de vervaardiging van jacking frames, die essentieel zijn voor de bouw van een windturbine-installatieschip. Na een vaststellingsovereenkomst tussen Aeolus B.V. en [X Buizen B.V.] heeft Aeolus B.V. geprobeerd de materialen op te halen, maar deze zijn niet afgegeven. Aeolus B.V. vordert nu dat [X Buizen B.V.] en de andere gedaagden binnen 24 uur de openstaande facturen betalen en de jacking frames afgeven, op straffe van een dwangsom. De voorzieningenrechter heeft geoordeeld dat de gedaagden zich ten onrechte beroepen op een retentierecht, aangezien dit in de overeenkomst met Aeolus B.V. is uitgesloten. De vorderingen van Aeolus B.V. zijn toegewezen, waarbij de gedaagden zijn veroordeeld tot medewerking aan de afgifte van de jacking frames en betaling van de proceskosten. De voorzieningenrechter heeft de dwangsom gemaximeerd en het vonnis uitvoerbaar bij voorraad verklaard.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK ROTTERDAM

team handel

zaaknummer / rolnummer: C/10/429387 / KG ZA 13-746

Vonnis in kort geding van 22 juli 2013

in de zaak van

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

AEOLUS B.V. ,

gevestigd te Gorinchem,

eiseres,

advocaten mr. J. van den Brande en mr. P. Kam,

tegen

1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

[X Buizen B.V.] ,

gevestigd te Papendrecht,

gedaagde,

advocaten mr. O.P. van Tricht en en mr. A.J. Verdaas,

2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

UITZENDBUREAU ADA B.V. ,

gevestigd te Rotterdam,

gedaagde,

advocaten mr. D.J.R.M. Braakenburg en mr. I.A. Hoedemaeker.

3. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

ANCHOR & STEEL CONSTRUCTIONS B.V. ,

gevestigd te Krimpen aan den IJssel,

gedaagde,

advocaten mr. D.J.R.M. Braakenburg en mr. I.A. Hoedemaeker.

Partijen zullen hierna Aeolus B.V., [X Buizen B.V.], Ada en A&S genoemd worden.

1. De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

• de dagvaarding
• de mondelinge behandeling

-de toestemming van de voorzieningenrechter aan gedaagde [X Buizen B.V.] om medegedaagde ADA op verkorte termijn in kort geding te mogen dagvaarden, met behandeling van die procedure op hetzelfde tijdstip door dezelfde voorzieningenrechter als de onderhavige procedure.

2. De feiten

2.1.

Aeolus B.V. maakt deel uit van de Van Oord Groep, een concern dat zich toelegt op bagger, waterbouwkundige en offshore projecten.

2.2.

Aeolus B.V. heeft opdracht verstrekt aan een werf in Hamburg tot bouw van een windturbine-installatieschip, eveneens genaamd Aeolus (ter vermijding van spraakverwarring zal hierna het schip worden aangeduid als de Aeolus en eiseres als Van Oord).

2.3.

Van Oord heeft [X Buizen B.V.] opdracht gegeven tot vervaardiging van acht “jacking frames.” Dit is vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst van 18 oktober 2012. Jacking frames zijn essentiële onderdelen voor de Aeolus.

2.4.

[X Buizen B.V.] heeft Ada ingeschakeld voor het leveren van personeel voor laswerkzaamheden aan de jacking frames.

2.5.

[X Buizen B.V.] heeft op 13 mei 2013 twee jacking frames geleverd aan Van Oord in Hamburg.

2.6.

Van Oord en [X Buizen B.V.] hebben op 12 juni 2013 een vaststellingsovereenkomst gesloten. Deze overeenkomst houdt onder meer in dat:

-Van Oord en [X Buizen B.V.] voortijdig uit elkaar zouden gaan,

-Van Oord de jacking frames en de daarmee samenhangende materialen mocht komen ophalen,
-Van Oord nog een betaling aan [X Buizen B.V.] zou doen,

-[X Buizen B.V.] alles in het werk zou stellen om te zorgen dat al haar onderaannemers ook zouden meewerken aan het ophalen van de materialen door Van Oord.

2.7.

Ada en A&S zijn gelieerde bedrijven.

2.8.

Van Oord heeft een transportbedrijf ingeschakeld om de materialen op 3 juli 2013 op te halen in een hal in Krimpen aan den IJssel. De materialen zijn niet afgegeven.

3. Het geschil

3.1.

Van Oord vordert, uitvoerbaar bij voorraad,

Primair ten aanzien van alle gedaagden:

1. te gebieden dat [X Buizen B.V.] binnen vierentwintig (24) uur:

( a) de openstaande facturen van Ada geheel althans tot een door u in goede justitie

te bepalen bedrag betaalt en voor het overige bedrag van die facturen, althans voor

een door de voorzieningenrechter in goede justitie te bepalen bedrag zekerheid aan Ada stelt;

( b) opheffing van het door Ada en/ of A&S gepretendeerde retentierecht bewerkstelligt:

en

( c) de stalen bus van Van Oord die nog op haar terrein ligt en de ontbrekende

Certificaten aan Van Oord levert;

zulks op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 100.000,- per dag of gedeelte

daarvan dat [X Buizen B.V.] de hiervoor bedoelde geboden niet naleeft;

2 te gebieden dat Ada en A&S binnen vierentwintig (24) uur alle medewerking

verlenen en gehengen en gedogen dat Van Oord de jacking frames kan (doen) afvoeren, zulks op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 100.000,- per dag of gedeelte daarvan dat zij de hiervoor bedoelde geboden niet naleven.

Subsidiair ten aanzien van gedaagden Ada en A&S;

te gebieden dat Ada en A&S binnen vierentwintig (24) uur nadat [X Buizen B.V.] de

hierboven onder 1(a) gevorderde veroordeling is nagekomen, alle medewerking verlenen en

gehengen en gedogen dat Van Oord de jacking frames kan doen afvoeren, zulks op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 100.000,- per dag of gedeelte daarvan dat zij de hiervoor bedoelde geboden niet naleven.

Meer subsididiar ten aanzien van alle gedaagden

zodanige voorziening te treffen als de voorzieningenrechter in goede justitie geraden acht.

Primair en (meer) subsidiair

hoofdelijke veroordeling van gedaagden tot betaling aan Van Oord van de proceskosten van Van Oord, waaronder nakosten en vermeerderd met rente.

Van Oord stelt daartoe het volgende.

3.2.

Van Oord begrijpt dat [X Buizen B.V.] een geschil heeft met Ada omdat Ada een vordering stelt te hebben op [X Buizen B.V.] van circa € 553.000,-, terwijl [X Buizen B.V.] een hogere tegenvordering stelt te hebben. [X Buizen B.V.] heeft met Ada onderhandeld maar Ada heeft het eindbod van [X Buizen B.V.] geweigerd. [X Buizen B.V.] heeft Ada nog wel gesommeerd om haar beroep op een retentierecht te laten varen. Hiermee mag [X Buizen B.V.] niet volstaan. [X Buizen B.V.] voldoet niet aan haar contractuele plicht om álles in het werk te stellen om medewerking van haar onderaannemers te verkrijgen. [X Buizen B.V.] dient ook:

-het onbetwiste deel van de factuur van Ada te betalen;

-zekerheid te stellen voor het overige deel, zodat het retentierecht van Ada vervalt (art. 6:55 BW).

3.3.

Ook een stalen bus ter waarde van circa € 26.000,- en een aantal certificaten (ex art. 6 vaststellingsovereenkomst) moeten nog aan Van Oord worden afgegeven.

3.4.

Van Oord betwist dat aan Ada een retentierecht toekomt.

3.5.

De jacking frames bevinden zich op het terrein van A&S en bevinden zich dus in háár feitelijke macht, maar A&S heeft geen contractuele relatie met Van der Grijp, zodat ook A&S geen retentierecht toekomt.

3.6.

Van Oord heeft een spoedeisend belang. Elke maand dat de Aeolus langer op de werf in Hamburg ligt kost haar € 300.000,- en Van Oord dreigt een contractuele boete te verbeuren van circa € 1.500.000,- jegens de onderaannemer die de poten in de Aeolus moet gaan hijsen, indien de oplevering van de Aeolus tot na oktober 2013 wordt uitgesteld.

3.7.

[X Buizen B.V.], Ada en A&S voeren verweer.

3.8.

Op de verdere stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4. De beoordeling

4.1.

Ter zitting heeft Van Oord haar vorderingen voor zover gericht tegen [X Buizen B.V.] ingetrokken, met toestemming van [X Buizen B.V.]. Op dit onderdeel van de vorderingen zal derhalve niet beslist worden.

4.2.

Over de vorderingen voor zover gericht tegen Ada en A&S wordt als volgt geoordeeld.

4.3.

In geschil is de vraag of Van Oord aan Ada en/of A&S mag tegenwerpen dat Ada en/of A&S zich ten onrechte beroepen op een retentierecht jegens [X Buizen B.V.].

4.4.

Ter zitting heeft Van Oord zich aangesloten bij het standpunt van [X Buizen B.V.] dat in de overeenkomst tussen [X Buizen B.V.] en Ada een verbod is opgenomen om een retentierecht uit te oefenen.

4.5.

Wanneer iemand zich contractueel heeft gebonden, waardoor de contractverhouding waarbij hij partij is in het rechtsverkeer een schakel is gaan vormen waarmee de belangen van derden, die aan dit verkeer deelnemen, in allerlei vormen kunnen worden verbonden, staat het hem niet onder alle omstandigheden vrij de belangen te verwaarlozen die derden bij een behoorlijke nakoming van het contract kunnen hebben. Indien de belangen van een derde zo nauw zijn betrokken bij de behoorlijke uitvoering van de overeenkomst dat hij schade of ander nadeel kan lijden als een contractant in die uitvoering tekortschiet, kunnen de normen van hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt, meebrengen dat die contractant deze belangen dient te ontzien. Hij dient zijn gedrag mede door die belangen te laten bepalen, waarbij de rechter de terzake dienende omstandigheden van het geval in zijn beoordeling zal dienen te betrekken, zoals de hoedanigheid van alle betrokken partijen, de aard en de strekking van de desbetreffende overeenkomst en de wijze waarop de belangen van de derde daarbij zijn betrokken. Maar ook de vraag of deze betrokkenheid voor de contractant kenbaar was, de vraag of de derde erop mocht vertrouwen dat zijn belangen zouden worden ontzien, de vraag in hoeverre voor de contractant bezwaarlijk was met de belangen van de derde rekening te houden, de aard en de omvang van het nadeel dat voor de derde dreigt en de vraag of van hem kon worden gevergd dat hij zich daartegen had ingedekt, alsmede de redelijkheid van een eventueel aan de derde aangeboden schadeloosstelling (HR 24 september 2004, LJN AO9069).

4.6.

In de artikelen 12.4 en 14.5 van de overeenkomst tussen [X Buizen B.V.] en Ada staat:

“
12.4 Alle ter beschikking gestelde documenten, materialen en/of gereedschappen

e.d. benodigd voor het uitvoeren van de diensten door Opdrachtnemer blijven eigendom van de Opdrachtgever en zullen als zodanig herkenbaar gemaakt worden op 1ste verzoek van de Opdrachtgever en worden terug geleverd door Opdrachtnemer aan Opdrachtgever bij beëindiging van de diensten.

Documenten, materialen en/of gereedschappen e.d. benodigd voor het uitvoeren van de diensten door Opdrachtnemer zullen op geen enkele wijze worden verpand door de opdrachtnemer. “

“14.5 De Opdrachtnemer mag zijn verplichtingen uit hoofde van de overeenkomst niet opschorten op grond dat Opdrachtgever met een betalingsverplichting in verzuim is. De Opdrachtnemer kan deze overeenkomst ook niet op die grond ontbinden, onverminderd zijn bevoegdheid die ontbinding in rechte te vorderen .”

Naar voorlopig oordeel valt in deze artikelen duidelijk te lezen dat aan Ada een verbod is opgelegd om een opschortingsrecht uit te oefenen. Een retentierecht is een vorm van een opschortingsrecht. De stellingen van Van Oord dat zij zeer grote schade dreigt te leiden als Ada en/of A&S blijven weigeren de goederen af te geven, komt aannemelijk voor. Deze weigering is naar voorlopig oordeel onrechtmatig jegens Van Oord. Daarom zullen de vorderingen worden toegewezen.

4.7.

Ter zitting hebben Ada en A&S gesteld dat zij aan elkaar gelieerd zijn, met dien verstande dat in hun beider opvatting A&S niets met het geschil te maken heeft. Ter vermijding van executieproblemen zal evenwel ook de vordering voor zover gericht A&S worden toegewezen. De gelieerdheid rechtvaardigt dit, mede gelet op de niet, althans niet gemotiveerd weersproken stelling van Van Oord dat (ook) A&S heeft geweigerd de goederen af te geven.

4.8.

De dwangsom zal, zoals Ada en A&S voorstaan, worden verlaagd en gemaximeerd, op na te melden wijze. Ada en A&S zullen een iets ruimere tijd dan gevorderd gegund worden, om het vonnis te kunnen nakomen.

4.9.

De gevraagde voorziening zal uitvoerbaar bij voorraad worden verklaard. Zou dit niet het geval zijn dan zou een door Ada en of/ A&S aan te tekenen hoger beroepsprocedure tegen dit vonnis de werking van dit vonnis schorsen. Dat zou aan het vonnis zijn nuttig effect ontnemen.

4.10.

Ada en A&S zullen worden veroordeeld in de proceskosten van Van Oord. Deze kosten worden begroot op € 1.499,89 (€ 94,89 kosten dagvaarding inclusief twee uittreksels KvK, € 589,- aan griffierecht en € 816,- aan salaris advocaat, conform de Liquidatietarieven). De proceskosten zullen niet hoofdelijk worden opgelegd maar voor gelijke delen, conform het wettelijk uitgangspunt (art. 6:6 lid 1 BW).

5. De beslissing

De voorzieningenrechter

5.1.

gebiedt Ada en A&S om binnen vierentwintig (24) uur na betekening van dit vonnis alle medewerking verlenen en gehengen en gedogen dat Van Oord de jacking frames kan (doen) afvoeren, zulks op verbeurte van een dwangsom van € 50.000,- per dag - een gedeelte van een dag daar onder begrepen- dat Ada in gebreke blijft om aan dit gebod te voldoen, met een maximum van € 1.000.000,-;

5.2.

veroordeelt Ada en A&S ieder voor gelijke delen in de proceskosten van Van Oord, tot op heden begroot op € 1.499,89 en verhoogd met de nakosten, zijnde € 131,- zonder betekening en verhoogd met € 68,- ingeval van betekening en vermeerderd met de wettelijke rente over de proceskosten indien de proceskosten niet zijn betaald uiterlijk de achtste dag na dagtekening van het vonnis;

5.3.

verklaart het vonnis tot uitvoerbaar bij voorraad;

5.4.

wijst het meer of anders gevorderde af.

Dit vonnis is gewezen door mr. E.D. Rentema en in het openbaar uitgesproken op 22 juli 2013.