ECLI:NL:RBROT:2013:5224

Rechtbank Rotterdam

Datum uitspraak
11 juli 2013
Publicatiedatum
12 juli 2013
Zaaknummer
ROT 10/681108-13
Instantie
Rechtbank Rotterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Diefstal van een taxi met poging tot zware mishandeling van agenten tijdens achtervolging

In deze strafzaak, behandeld door de Rechtbank Rotterdam op 11 juli 2013, is de verdachte beschuldigd van diefstal van een taxi en poging tot zware mishandeling van agenten. De verdachte heeft verklaard dat hij de taxi heeft gestolen omdat hij werd achtervolgd door criminelen uit Colombia. Tijdens de achtervolging door de politie heeft hij met de gestolen taxi meerdere keren geprobeerd om agenten van de weg te drukken. De rechtbank heeft de verklaring van de verdachte over de achtervolging door criminelen als niet geloofwaardig beoordeeld. De verdachte heeft een beroep gedaan op psychische overmacht, maar de rechtbank heeft geoordeeld dat er geen feiten of omstandigheden zijn die deze claim ondersteunen. De rechtbank heeft vastgesteld dat de verdachte de taxi heeft gestolen met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening en dat hij door zijn rijgedrag een aanmerkelijke kans op ernstig letsel voor de agenten heeft aanvaard. De rechtbank heeft de verdachte schuldig bevonden aan diefstal en poging tot zware mishandeling, en hem veroordeeld tot een gevangenisstraf van 30 maanden en een ontzegging van de bevoegdheid om motorrijtuigen te besturen voor 12 maanden. Daarnaast is de verdachte veroordeeld tot schadevergoeding aan de benadeelde partijen.

Uitspraak

RECHTBANK ROTTERDAM

Team straf 3
parketnummer: 10/681108-13
verkort vonnis van de meervoudige kamer d.d. 11 juli 2013
in de strafzaak tegen
[verdachte],
geboren te [geboorteplaats] (Suriname) op [geboortedatum] 1973,
ingeschreven op het postadres te [postadres],
thans gedetineerd in de PI Dordrecht te Dordrecht,
hierna: verdachte.
De zaak is inhoudelijk behandeld ter terechtzitting van 28 juni 2013.
De rechtbank heeft de processtukken gezien en kennis genomen van de
vordering van de officier van justitie en van hetgeen de verdediging naar voren heeft gebracht.

1.Detenlastelegging

Aan de verdachte is ten laste gelegd hetgeen in de dagvaarding is omschreven. De tekst van de tenlastelegging is als bijlage 1 aan dit vonnis gehecht en maakt hiervan deel uit.

2.De voorvragen

De dagvaarding voldoet aan alle wettelijke eisen en is dus geldig.
De rechtbank is bevoegd van het tenlastegelegde kennis te nemen.
De officier van justitie is ontvankelijk.
Er zijn geen redenen voor schorsing van de vervolging.

3.Het onderzoek ter terechtzitting

3.1
De vordering van de officier van justitie
De officier van justitie heeft - het onder 1 (diefstal) en het onder 2 primair (poging tot zware mishandeling) ten laste gelegde bewezen achtend - gevorderd dat verdachte zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 18 maanden met aftrek van de tijd die verdachte in verzekering en voorlopige hechtenis heeft doorgebracht.
Voorts heeft de officier van justitie ten aanzien van feit 3 gevorderd dat verdachte wordt veroordeeld tot een ontzegging van de bevoegdheid tot het besturen van motorrijtuigen voor de duur van 12 maanden.
3.2
De verdediging
Feit 1
De verdediging heeft zich primair op het standpunt gesteld dat verdachte dient te worden vrijgesproken ten aanzien van de diefstal met geweld, dan wel afpersing.
Subsidiair heeft de verdediging het verweer gevoerd dat verdachte een beroep toekomt op psychische overmacht en zodoende dient te worden ontslagen van alle rechtsvervolging.
Feit 2
De verdediging heeft zich primair op het standpunt gesteld dat verdachte dient te worden vrijgesproken ten aanzien van de poging tot doodslag, dan wel poging tot zware mishandeling of de bedreiging.
Subsidiair heeft de verdediging het verweer gevoerd dat verdachte een beroep toekomt op psychische overmacht en zodoende dient te worden ontslagen van alle rechtsvervolging.
Feit 3
De verdediging heeft zich gerefereerd aan het oordeel van de rechtbank, en heeft zich aangesloten bij de visie van de officier van justitie dat het onder het 4e, 6e en 7e gedachtestreepje ten aanzien van de agenten [benadeelde partij 6] en [benadeelde partij 7] niet wettig en overtuigend bewezen kan worden.
3.3
De vordering van de benadeelde partij
Als benadeelde partij hebben zich schriftelijk in het geding gevoegd:
Feit 1
- ,[adres] Amsterdam.
Hij vordert verdachte te veroordelen aan hem te betalen een bedrag van totaal € 1.853,32 ter zake van materiële en immateriële schade, vermeerderd met de wettelijke rente.
De officier van justitie heeft geconcludeerd tot gedeeltelijke toewijzing van de vordering.
Door of namens de verdachte is de aansprakelijkheid betwist.
Feit 2/3
- [benadeelde partij 2], (gemachtigde [gemachtigde]), [adres gemachtigde]
Hij vordert verdachte te veroordelen aan hem te betalen een bedrag van totaal € 500,= ter zake van immateriële schade.
De officier van justitie heeft geconcludeerd tot gedeeltelijke toewijzing van de vordering.
Door of namens de verdachte is de aansprakelijkheid betwist.
- [benadeelde partij 3], (gemachtigde [gemachtigde]), [adres gemachtigde]
Hij vordert verdachte te veroordelen aan hem te betalen een bedrag van totaal € 500,= ter zake van immateriële schade.
De officier van justitie heeft geconcludeerd tot gedeeltelijke toewijzing van de vordering.
Door of namens de verdachte is de aansprakelijkheid betwist.
- [benadeelde partij 8], (gemachtigde [gemachtigde 2]), [adres gemachtigde 2]
Hij vordert verdachte te veroordelen aan hem te betalen een bedrag van totaal € 300,= ter zake van immateriële schade.
De officier van justitie heeft geconcludeerd tot gedeeltelijke toewijzing van de vordering.
Door of namens de verdachte is de aansprakelijkheid betwist.

4.De bewijsbeslissing

4.1
De bewezenverklaring
De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte
1.
hij,
op
of omstreeks23 februari 2013 te Hoogblokland, gemeente Giessenlanden,
althans in Nederland,
met het oogmerk van wederrechtelijke toeëigening heeft weggenomen
een (personen)auto (merk Mercedes, type Vito, kenteken [kenteken]),
in elk geval
enig goed, geheel of ten deletoebehorende aan [taxibedrijf].
en/of
[benadeelde partij 1], in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte,
welke diefstal werd voorafgegaan en/of vergezeld en/of gevolgd van geweld
en/of bedreiging met geweld tegen die [benadeelde partij 1], gepleegd met het oogmerk om die
diefstal voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken en/of om bij betrapping
op heterdaad aan zichzelf hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit
van het gestolene te verzekeren,
en/of
met het oogmerk om zich en/of een ander wederrechtelijk te bevoordelen door
geweld en/of bedreiging met geweld [benadeelde partij 1] heeft gedwongen tot de afgifte
van een (personen)auto (merk Mercedes, type Vito, kenteken [kenteken]), in elk
geval van enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [taxibedrijf].
en/of [benadeelde partij 1], in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte,
welk geweld en/of welke bedreiging met geweld bestond(en) uit het:
- (meermalen) tonen van een gebalde vuist aan die [benadeelde partij 1] en/of (meermalen)
met gebalde vuist in de richting van die [benadeelde partij 1] te wijzen en/of aannemen van
een dreigende houding ten opzichte van die [benadeelde partij 1] en/of
- die [benadeelde partij 1] de woorden toevoegen dat hij, [benadeelde partij 1], door moest rijden anders
zou het nog veel erger worden, althans woorden van gelijke dreigende aard
en/of strekking, en/of
  • meermalen) schreeuwen dat die [benadeelde partij 1] harder moest rijden en/of
  • meermalen) (als bijrijder) (tijdens het rijden) trekken en/of duwen aan
het stuur van voornoemd voertuig en/of brengen en/of zetten van
zijn, verdachtes, voet op het gaspedaal van voornoemd voertuig;
2.
hij,
op
of omstreeks23 februari 2013
te Ravenstein, gemeente Oss, en/of Nuland,
gemeente Maasdonk, althansin Nederland,
ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om opzettelijk
een
of meerperso
(o)n
(en
)genaamd
  • [benadeelde partij 2] (agent van politie, eenheid Midden en West Brabant) en
  • [benadeelde partij 3] (hoofdagent van politie, eenheid Midden en West Brabant)
en
/of
  • [benadeelde partij 4] (brigadier van politie, eenheid Brabant Noord) en
  • [benadeelde partij 5] (agent van politie, eenheid Brabant Noord) en
  • [benadeelde partij 6] (brigadier van politie, eenheid Brabant Noord) en/of
  • [benadeelde partij 7] (agent van politie, eenheid Brabant Noord) en/of
  • [benadeelde partij 8] (hoofdagent van politie, eenheid Brabant Noord),
van het leven te beroven, althanszwaar lichamelijk letsel toe te brengen,
met dat opzet
(telkens
)als bestuurder van een (personen)auto met zeer hoge
snelheid (160 tot 190 kilometer per uur)
- op de
/hetvoertuig
(en
)waarin die [benadeelde partij 2] en
/of[benadeelde partij 3] en
/of[benadeelde partij 4] en
/of
[benadeelde partij 5]
en/of [benadeelde partij 6] en/of [benadeelde partij 7]en
/of[benadeelde partij 8] zich bevond
(en
),
is
ingereden en/ofheeft ingestuurd en
/of
- heeft geprobeerd de
/hetvoertuig
(en
), waarin die [benadeelde partij 2] en
/of[benadeelde partij 3]
en
/of[benadeelde partij 4] en
/of[benadeelde partij 5]
en/of [benadeelde partij 6] en/of [benadeelde partij 7]en
/of[benadeelde partij 8]
zich bevond
(en
),
van de weg/opzij te duwen en/of tegen de vangrail te duwen
en
/of
- heeft geprobeerd een aanrijding te veroorzaken met de
/hetvoertuig
(en
),
waarin die [benadeelde partij 2] en
/of[benadeelde partij 3] en
/of[benadeelde partij 4] en
/of[benadeelde partij 5]
en/of [benadeelde partij 6]
en/of [benadeelde partij 7]en
/of[benadeelde partij 8] zich bevond
(en
)
terwijl de
/hetvoertuig
(en
), waarin die [benadeelde partij 2] en
/of[benadeelde partij 3] en
/of[benadeelde partij 4]
en
/of[benadeelde partij 5]
en/of [benadeelde partij 6] en/of [benadeelde partij 7]en
/of[benadeelde partij 8] zich
bevond
(en
), eveneens met zeer hoge snelheid over de weg re
(e)d
(en
),
terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;
3.
hij,
op
of omstreeks23 februari 2013
te gemeente Gorinchem en/of gemeente
Werkendam en/of Raamsdonksveer, gemeente Geertruidenberg, en/of gemeente
Oosterhout, en/of Bavel, gemeente Breda, en/of Gilze, gemeente Gilze en Rijen,
en/of gemeente Goirle en/of gemeente Tilburg en/of gemeente Oisterwijk en/of
gemeente Haaren en/of gemeente Vught en/of Ravenstein, gemeente Oss en/of
Nuland, gemeente Maasdonk, en/of gemeente Wijchen, althans (op diverse wegen
)
in Nederland,
als bestuurder van een voertuig (een (personen)auto van het merk Mercedes,
type Vito, kenteken [kenteken]), daarmee rijdende op de hieronder vermelde
weg
(en
), als volgt heeft gehandeld:
- hij, verdachte, met zeer hoge snelheid over/op de
A27 en/of A58 en/of N65
en/of A65 en/of A2 en/ofA59
en/of A50en
/ofA326 heeft gereden
en/of
eenafslag
en
heeft genomen en
/ofrakelings langs andere weggebruikers is gereden
en/of
andere weg
gebruikers heeft afgesneden en
/of
- hij, verdachte, op de A65 te Oisterwijk niet is gestopt toen aan hem,
verdachte, een stopteken werd gegeven en
/ofhij, verdachte,
(vervolgens
)zijn
snelheid heeft opgevoerd tot ongeveer 160 kilometer per uur
(terwijl daar de
maximumsnelheid van 80 kilometer per uur gold
)en
/of
- hij, verdachte, op de A65 meerdere rood uitstralende verkeerslichten heeft
genegeerd en
/ofmet zeer hoge snelheid over kruisingen heeft gereden en
/of
- hij, verdachte, met zeer hoge snelheid (variërend van 160
tot en met 190 kilometer per uur) over/op de A59 en/of A50 heeft gereden
en
/ofop de
/hetvoertuig
(en
)waarin
  • [benadeelde partij 4] (brigadier van politie, eenheid Brabant Noord) en
  • [benadeelde partij 5] (agent van politie, eenheid Brabant Noord) en
  • [benadeelde partij 2] (agent van politie, eenheid Midden en West Brabant) en
  • [benadeelde partij 3] (hoofdagent van politie, eenheid Midden en West Brabant)
  • [benadeelde partij 6] (brigadier van politie, eenheid Brabant Noord) en/of
  • [benadeelde partij 7] (agent van politie, eenheid Brabant Noord)en
    /of
  • [benadeelde partij 8] (hoofdagent van politie, eenheid Brabant Noord),
zich bevond
(en
),
is ingereden en/ofheeft ingestuurd en
/of
- hij, verdachte, met zeer hoge snelheid (variërend van 160 tot en met 190
kilometer per uur) rijdend over/op de A59 en/of A50 heeft geprobeerd de
/het
voertuig
(en
), waarin die [benadeelde partij 2] en
/of[benadeelde partij 3] en
/of[benadeelde partij 4] en
/of[benadeelde partij 5]
en/of [benadeelde partij 6] en/of [benadeelde partij 7]en
/of[benadeelde partij 8] zich bevond
(en
), van de
weg/opzij te duwen en/of tegen de vangrail te duwen en
/of
- hij, verdachte, met zeer hoge snelheid (variërend van 160
tot en met 190 kilometer per uur) rijdend over/op de A59 en/of A50 heeft
geprobeerd een aanrijding te veroorzaken met de
/hetvoertuig
(en
), waarin die
[benadeelde partij 2] en
/of[benadeelde partij 3] en
/of[benadeelde partij 4] en
/of[benadeelde partij 5]
en/of [benadeelde partij 6] en/of
[benadeelde partij 7]en
/of[benadeelde partij 8] zich bevond
(en
)terwijl de
/het voertuig
(en
),
waarin die [benadeelde partij 2] en
/of[benadeelde partij 3] en
/of[benadeelde partij 4] en
/of[benadeelde partij 5]
en/of [benadeelde partij 6]
en/of [benadeelde partij 7]en
/of[benadeelde partij 8] zich bevond
(en
), eveneens met zeer hoge
snelheid over de weg re
(e)d
(en
)en
/of
- hij, verdachte, met hoge snelheid over de A59 tussen twee voertuigen (op
twee rijstroken) is doorgereden en
/of
- hij, verdachte, bij afslag Bergharen op de A326 met 160 à 170 kilometer per
uur over de verdrijvingsvlakken is gereden en
/of
- hij, verdachte,
met hoge snelheidde rotonde op/aan de
Hernenseweg/Drutenseweg te Wijchen tegen het verkeer in heeft genomen,
door welke gedraging
(en
)van verdachte gevaar op die weg
(en
)werd
(en)
veroorzaakt,
althans kon(den) worden veroorzaakt,en
/ofhet verkeer op die
weg
(en
)werd gehinderd
, althans kon worden gehinderd;.
Hetgeen aan de verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hier als bewezen is aangenomen, is niet bewezen. De verdachte zal hiervan worden vrijgesproken.
Voor zover in de bewezenverklaarde tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. Blijkens het verhandelde ter terechtzitting is de verdachte daardoor niet in de verdediging geschaad.
4.2
De bewijsmiddelen
De rechtbank grondt haar overtuiging dat verdachte het bewezenverklaarde heeft begaan op de feiten en omstandigheden die in de bewijsmiddelen zijn vervat en die reden geven tot de bewezenverklaring.
De rechtbank bezigt ieder bewijsmiddel, ook in onderdelen, telkens slechts voor het bewijs van het feit waarop het blijkens zijn inhoud betrekking heeft.
De rechtbank bezigt de inhoud van de geschriften als bedoeld in artikel 344, lid 1 sub 5° van het Wetboek van Strafvordering alleen in verband met de inhoud van andere bewijsmiddelen.
De bewijsmiddelen zullen in die gevallen waarin de wet aanvulling van het vonnis met de bewijsmiddelen vereist, dan wel, voor zover artikel 359, derde lid, tweede volzin, van het Wetboek van Strafvordering wordt toegepast, met een opgave daarvan, in een aan dit vonnis gehechte bijlage worden opgenomen.
4.3
De bijzondere overwegingen omtrent het bewijs
TEN AANZIEN VAN FEIT 1:
Partiële vrijspraak
De rechtbank is met de officier van justitie en de verdediging van oordeel dat de (gewelds)handelingen niet zijn gemaakt met het oogmerk om de diefstal mogelijk te maken of dat verdachte met die (gewelds)handelingen aangever [benadeelde partij 1] heeft gedwongen tot afgifte van de personenauto. De rechtbank komt daarom niet toe aan een bewezenverklaring van de ‘diefstal met geweld’ of een afpersing.
Oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening
Door de verdediging is aangevoerd dat verdachte de auto niet heeft weggenomen met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening.
De rechtbank overweegt als volgt.
Van wederrechtelijke toeëigening is sprake indien een persoon zonder daartoe gerechtigd te zijn als heer en meester beschikt over een goed dat aan een ander toebehoort.
Uit de uiterlijke omstandigheden zoals deze blijken uit de bewijsmiddelen leidt de rechtbank
af dat de verdachte wel degelijk het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening van de taxi heeft gehad. Verdachte heeft de auto buiten het bereik van [benadeelde partij 1] gebracht toen die [benadeelde partij 1] de taxi had verlaten en is vervolgens als heer en meester over de auto gaan beschikken door weg te rijden. Voorts is niet aannemelijk geworden dat verdachte voornemens was de auto naar de rechtmatige eigenaar terug te brengen.
TEN AANZIEN VAN FEIT 2:
Partiële vrijspraak
De rechtbank is met de officier van justitie en de verdediging van oordeel dat niet vastgesteld kan worden dat verdachte (voorwaardelijk) opzet heeft gehad op de dood van (een van) de agenten. Het rijgedrag van verdachte zou in een enkel geval tot de dood kunnen leiden, maar de kans daarop kan niet zonder meer aanmerkelijk worden genoemd omdat het dossier daarvoor onvoldoende informatie bevat. De rechtbank komt daarom niet tot een bewezenverklaring van een poging tot doodslag op genoemde agenten.
Voorwaardelijk opzet
Ten aanzien van het onder 2 impliciet subsidiair ten laste gelegde overweegt de rechtbank als volgt. Uit de gedragingen van verdachte zoals gebleken uit de voorhanden zijnde bewijsmiddelen leidt de rechtbank af dat verdachte wellicht niet de intentie had om de agenten zwaar lichamelijk letsel toe te brengen, doch hij door zijn rijgedrag de aanmerkelijke kans hiertoe bewust heeft aanvaard. Door met een Mercedes Vito met zeer hoge snelheden (abrupte) stuurbewegingen richting de voertuigen van de agenten te maken of met onverminderde vaart op hen in is blijven rijden heeft verdachte het risico aanvaard dat de politieauto’s van de weg zouden raken, kantelen of ergens tegen aan zouden botsen. Verdachte heeft door aldus te handelen eveneens welbewust de aanmerkelijke kans aanvaard dat agenten hierbij ernstig gewond zouden raken.

5.De strafbaarheid van het bewezenverklaarde

De bewezen geachte feiten zijn volgens de wet strafbaar. Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de feiten uitsluiten.
Het bewezenverklaarde levert op:
1.
DIEFSTAL.
2. (primair)
POGING TOT ZWARE MISHANDELING, MEERMALEN GEPLEEGD.
3.
OVERTREDING VAN ARTIKEL 5 VAN DE WEGENVERKEERSWET 1994.

6.De strafbaarheid van de verdachte

6.1
De rapporten van de deskundigen
Uit het door dr. B.A. Blansjaar, psychiater, over verdachte uitgebracht rapport van 27 april 2013 komt onder meer het navolgende naar voren:
Betrokkene wilde niet meewerken aan psychiatrisch onderzoek, maar wilde wel verklaren dat hij tot het ten laste gelegde was gekomen uit angst omdat hij werd achtervolgd. Die achtervolging was naar zijn zeggen reëel, hij wist op dat moment alleen niet of hij werd achtervolgd door criminelen of door politie in burger. Bij het contact met betrokkene werden geen aanwijzingen gevonden voor psychopathologie. Hoewel betrokkene naar zijn zeggen voorafgaand aan het ten laste gelegde geen drugs en een beperkte hoeveelheid alcohol had gebruikt, kan niet worden uitgesloten dat hij (ook) tot het ten laste gelegde is gekomen door ziekelijke angst en/of achterdocht dan wel een kortdurende (rand)psychotische overschrijding ten gevolge van middelenmisbruik. Dat betrokkene ten tijde van het ten laste gelegde zou hebben geleden aan een drugspsychose is echter onwaarschijnlijk omdat hij zich al onmiddellijk na zijn arrestatie rustig gedroeg en zich helder en relativerend uitliet en omdat bij het latere onderzoek door ondergetekende rapporteur en de mederapporteur geen tekenen van psychopathologie werden gevonden, noch restverschijnselen.
Uit het door drs. J.J. van der Weele, psycholoog, over verdachte uitgebracht rapport van 19 april 2013 komt naar voren
Er werden geen aanwijzingen gevonden voor een eventuele ziekelijke stoornis van de geestvermogens. Ondanks de beperkingen van dit onderzoek, vanwege de weigering van betrokkene om mee te werken, liet hij wel zoveel van zichzelf zien dat ondergetekende de stellige overtuiging heeft dat het gedrag van betrokkene in onderhavige zaak geen verband houding met een ziekelijke stoornis, in de zin van bijvoorbeeld paranoïde belevingen, zoals wellicht uit zijn desbetreffende uitlating bij de rechter-commissaris zou kunnen worden opgemaakt. De theoretische mogelijkheid van een tijdelijke ontregeling, in de zin van bijv. een drugspsychose, werd overwogen maar direct ook verworpen gezien de volstrekt adequate reactie van betrokkene tegen de politie nadat hij klem was gereden en aangehouden.
De vraag of er wellicht sprake is van een gebrekkige ontwikkeling kan op grond van dit beperkte onderzoek niet worden beantwoord. Wel kan rapporteur constateren dat er in geval van verdachte geen sprake is van een gebrekkige intellectuele ontwikkeling.
6.2
Het oordeel van de rechtbank
De rechtbank volgt de conclusies van voormelde rapporten op grond van de onderbouwing ervan en legt deze ten grondslag aan haar beslissing. Zij is van oordeel dat op grond van het strafdossier, het verhandelde ter terechtzitting en de rapporten van voornoemde deskundigen, voldoende vast is komen te staan dat de ten laste gelegde en bewezen verklaarde feiten aan verdachte kunnen worden toegerekend.
6.3
Het beroep op psychische overmacht
De verdediging heeft ter terechtzitting, overeenkomstig de pleitnota, het verweer gevoerd – zakelijk weergegeven – dat verdachte een beroep toekomt op psychische overmacht en zodoende dient te worden ontslagen van alle rechtsvervolging.
Verdachte zou geen weerstand hebben kunnen bieden aan de druk van zijn criminele achtervolgers, waar hij een conflict mee had.
De rechtbank overweegt dat niet is gebleken van feiten en omstandigheden die duiden op de situatie dat verdachte zodanig onder druk is gezet of een zodanig (van buiten komende) dwang heeft ervaren, dat hij redelijkerwijs daaraan geen weerstand kon of hoefde te bieden. De enkele niet onderbouwde verklaring van verdachte dat hij achtervolgd werd door criminelen uit Colombia acht de rechtbank niet geloofwaardig. Het beroep op psychische overmacht wordt verworpen.
Nu ook overigens uit het onderzoek ter terechtzitting geen omstandigheden aannemelijk zijn geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluiten, is verdachte strafbaar voor de door hem gepleegde strafbare feiten.

7.De redenen die de straf hebben bepaald of tot de maatregel hebben geleid

7.1
Strafmotivering
De rechtbank heeft de op te leggen straf bepaald op grond van de ernst van de feiten en de omstandigheden waaronder deze zijn begaan en op grond van de persoon en de persoonlijke omstandigheden van de verdachte, zoals daarvan is gebleken uit het onderzoek ter terechtzitting.
Daarbij is in het bijzonder het volgende in aanmerking genomen.
Verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan diefstal van een taxi. De taxichauffeur is dusdanig van het gedrag van verdachte bang geworden dat hij zich genoodzaakt voelde zijn taxi te verlaten.
Verdachte heeft met die gestolen taxi zich vervolgens tijdens een lange en wilde achtervolging op diverse snelwegen schuldig gemaakt aan een poging tot zware mishandeling van agenten. De agenten probeerden verdachte tot stoppen te dwingen door in hun herkenbare politievoertuigen voor en naast verdachte te gaan rijden. Hierbij hebben de agenten gebruik gemaakt van sirenes en optische signalen. Dit heeft verdachte er echter niet van weerhouden om met vol gas door te rijden en stuurbewegingen richting de agenten die naast hem reden te maken. De agenten waren daardoor genoodzaakt om met hoge snelheden uit te wijken om botsingen te voorkomen.
Door dusdanig te handelen heeft verdachte - naast angstgevoelens bij de agenten - de openbare (verkeers)veiligheid geschaad, hetgeen leidt tot gevoelens van onrust in de samenleving.
Verdachte heeft er werkelijk alles aan gedaan om uit handen te blijven van de politie en heeft zich daarbij niet bekommerd om de veiligheid van anderen. Dit rekent de rechtbank verdachte zwaar aan. Ook het feit dat de poging tot zware mishandeling was gericht tegen gezagsdragers, die zorgen voor de handhaving van de openbare orde en veiligheid op straat, weegt de rechtbank mee. De rechtbank is daarom van oordeel dat een gevangenisstraf van aanmerkelijke duur passend en geboden is.
Daarnaast acht de rechtbank een geheel onvoorwaardelijke ontzegging van de bevoegdheid tot het besturen van motorrijtuigen op haar plaats omdat verdachte de verkeersveiligheid in ernstige mate in gevaar heeft gebracht.
Bij het bepalen van de duur van de op te leggen straf is in het nadeel van de verdachte in aanmerking genomen dat hij, zoals blijkt uit het op zijn naam gestelde uittreksel uit de Justitiële Documentatie d.d. 6 mei 2013 eerder is veroordeeld voor geweldsmisdrijven.
Verdachte heeft niet mee willen werken aan de onderzoeken van de psycholoog en psychiater en ook niet met het onderzoek van de reclassering. Het baart de rechtbank zorgen dat de reden voor verdachtes gedrag onopgehelderd is gebleven.
De rechtbank is van oordeel dat de door de officier van justitie gevorderde straf onvoldoende recht doet aan de feiten. Mede gelet op de straffen die voor soortgelijke delicten worden opgelegd, is de rechtbank van oordeel dat een langere gevangenisstraf passend en geboden is.
7.2
De vordering van de benadeelde partij
Feit 1
De benadeelde partij
[benadeelde partij 1]is ontvankelijk in de vordering, nu aan verdachte een straf of maatregel wordt opgelegd en aan de benadeelde partij rechtstreeks schade is toegebracht door het bewezen verklaarde feit.
De rechtbank is van oordeel dat de schade tot een bedrag van
€ 790,32een rechtstreeks gevolg is van dit bewezen verklaarde feit, waarvan € 490,32 ter zake van materiële schade en € 300,= ter zake van immateriële schade, en acht verdachte aansprakelijk voor die schade.
Het gevorderde is tot dat bedrag voldoende aannemelijk gemaakt en de rechtbank zal de vordering tot dat bedrag toewijzen, vermeerderd met de wettelijke rente, berekend vanaf 23 februari 2013 tot aan de dag der algehele voldoening.
Voor het overige acht de rechtbank de benadeelde partij niet-ontvankelijk in de vordering omdat de behandeling van de vordering van de benadeelde partij een onevenredige belasting van het strafgeding oplevert. Voor dat deel zal de rechtbank bepalen dat de benadeelde partij haar vordering slechts bij de burgerlijke rechter kan aanbrengen.
Feit 2
De benadeelde partij
[benadeelde partij 2]is ontvankelijk in de vordering, nu aan verdachte een straf of maatregel wordt opgelegd en aan de benadeelde partij rechtstreeks schade is toegebracht door het bewezen verklaarde feit.
De rechtbank is van oordeel dat de schade tot een bedrag van
€ 300,=een rechtstreeks gevolg is van dit bewezen verklaarde feit, waarvan € 300,= ter zake van immateriële schade, en acht verdachte aansprakelijk voor die schade.
Het gevorderde acht de rechtbank tot dat bedrag voldoende aannemelijk gemaakt en zij zal de vordering tot dat bedrag toewijzen.
Voor het overige acht de rechtbank het gevorderde bedrag onvoldoende aannemelijk gemaakt en zij zal de benadeelde partij daarom voor dat deel niet-ontvankelijk verklaren in haar vordering.
De benadeelde partij
[benadeelde partij 3]is ontvankelijk in de vordering, nu aan verdachte een straf of maatregel wordt opgelegd en aan de benadeelde partij rechtstreeks schade is toegebracht door het bewezen verklaarde feit.
De rechtbank is van oordeel dat de schade tot een bedrag van
€ 300,=een rechtstreeks gevolg is van dit bewezen verklaarde feit, waarvan € 300,= ter zake van immateriële schade, en acht verdachte aansprakelijk voor die schade.
Het gevorderde acht de rechtbank tot dat bedrag voldoende aannemelijk gemaakt en zij zal de vordering tot dat bedrag toewijzen.
Voor het overige acht de rechtbank het gevorderde bedrag onvoldoende aannemelijk gemaakt en zij zal de benadeelde partij daarom voor dat deel niet-ontvankelijk verklaren in haar vordering.
De benadeelde partij
[benadeelde partij 8]is ontvankelijk in de vordering, nu aan verdachte een straf of maatregel wordt opgelegd en aan de benadeelde partij rechtstreeks schade is toegebracht door het bewezen verklaarde feit.
De rechtbank is van oordeel dat de schade een rechtstreeks gevolg is van dit bewezen verklaarde feit en acht verdachte aansprakelijk voor die schade.
Het gevorderde (
€ 300,=) is voldoende aannemelijk gemaakt zodat de vordering zal worden toegewezen.
Met betrekking tot de toegekende vorderingen benadeelde partij zal de rechtbank tevens de schademaatregel opleggen.

8.De toepasselijke wettelijke voorschriften

De opgelegde straf en maatregel berusten op de artikelen 36f, 45, 57, 62, 302 en 310 van het Wetboek van Strafrecht, en op de artikelen 5, 177 en 179 van de Wegenverkeerswet 1994, zoals deze artikelen luidden ten tijde van het bewezenverklaarde.

9.De beslissing

De rechtbank:
- verklaart dat het bewezenverklaarde de onder 5 vermelde strafbare feiten oplevert;
- spreekt verdachte vrij van wat meer of anders is ten laste gelegd;
- verklaart de verdachte strafbaar;
Ten aanzien van feit 1 en 2:
- veroordeelt verdachte tot
een gevangenisstraf van 30 (dertig) maanden;
- beveelt dat de tijd die door de veroordeelde voor de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en in voorlopige hechtenis is doorgebracht in mindering wordt gebracht bij de tenuitvoerlegging van de opgelegde gevangenisstraf;
Ten aanzien van feit 3:
- veroordeelt verdachte tot
een ontzegging van de bevoegdheid om motorrijtuigen te besturen van 12 (twaalf) maanden;
Benadeelde partij [benadeelde partij 1]
- veroordeelt verdachte tot betaling aan de benadeelde partij van € 790,32 en vermeerderd met de wettelijke rente, berekend vanaf 23 februari 2013 tot aan de dag der algehele voldoening;
- veroordeelt verdachte in de kosten van de benadeelde partij tot nu toe gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken, tot op heden begroot op nihil;
  • verklaart de benadeelde partij in het overige gedeelte van de vordering niet-ontvankelijk en bepaalt dat die vordering bij de burgerlijke rechter kan worden aangebracht;
  • legt aan verdachte de verplichting op aan de Staat, ten behoeve van het slachtoffer [benadeelde partij 1], € 790,32 te betalen, bij niet betaling te vervangen door 15 dagen hechtenis, met dien verstande dat toepassing van de vervangende hechtenis de betalingsverplichting niet opheft;
  • bepaalt dat bij voldoening van de schademaatregel de betalingsverplichting aan de benadeelde partij vervalt en omgekeerd;
Benadeelde partij [benadeelde partij 2]
- veroordeelt verdachte tot betaling aan de benadeelde partij van € 300,=;
- veroordeelt verdachte in de kosten van de benadeelde partij tot nu toe gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken, tot op heden begroot op nihil;
- verklaart de benadeelde partij in het overige gedeelte van de vordering niet-ontvankelijk;
  • legt aan verdachte de verplichting op aan de Staat, ten behoeve van het slachtoffer [benadeelde partij 2], € 300,= te betalen, bij niet betaling te vervangen door 6 dagen hechtenis, met dien verstande dat toepassing van de vervangende hechtenis de betalingsverplichting niet opheft;
  • bepaalt dat bij voldoening van de schademaatregel de betalingsverplichting aan de benadeelde partij vervalt en omgekeerd;
Benadeelde partij [benadeelde partij 3]
- veroordeelt verdachte tot betaling aan de benadeelde partij van
€ 300,=;
- veroordeelt verdachte in de kosten van de benadeelde partij tot nu toe gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken, tot op heden begroot op nihil;
- verklaart de benadeelde partij in het overige gedeelte van de vordering niet-ontvankelijk;
  • legt aan verdachte de verplichting op aan de Staat, ten behoeve van het slachtoffer [benadeelde partij 3], € 300,= te betalen, bij niet betaling te vervangen door 6 dagen hechtenis, met dien verstande dat toepassing van de vervangende hechtenis de betalingsverplichting niet opheft;
  • bepaalt dat bij voldoening van de schademaatregel de betalingsverplichting aan de benadeelde partij vervalt en omgekeerd;
Benadeelde partij [benadeelde partij 8]
  • veroordeelt verdachte tot betaling aan de benadeelde partij
  • veroordeelt verdachte in de kosten van de benadeelde partij tot nu toe gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken, tot op heden begroot op nihil;
  • legt aan verdachte de verplichting op aan de Staat, ten behoeve van het slachtoffer [benadeelde partij 8], € 300,= te betalen, bij niet betaling te vervangen door 6 dagen hechtenis, met dien verstande dat toepassing van de vervangende hechtenis de betalingsverplichting niet opheft;
  • bepaalt dat bij voldoening van de schademaatregel de betalingsverplichting aan de benadeelde partij vervalt en omgekeerd.
Dit vonnis is gewezen door mr. A. Hello, voorzitter, mr. B.M.R.M. Edelhauser-van Vlijmen en mr. A.B. Baumgarten, rechters,
in tegenwoordigheid van R. van Andel griffier en is uitgesproken ter openbare terechtzitting van 11 juli 2013.
Mrs. Edelhauser-van Vlijmen en Baumgarten zijn door afwezigheid buiten staat dit vonnis mede te ondertekenen.
BIJLAGE I: De tenlastelegging
1.
hij,
op of omstreeks 23 februari 2013 te Hoogblokland, gemeente Giessenlanden,
althans in Nederland,
met het oogmerk van wederrechtelijke toeëigening heeft weggenomen
een (personen)auto (merk Mercedes, type Vito, kenteken [kenteken]), in elk geval
enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [taxibedrijf]. en/of
[benadeelde partij 1], in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte,
welke diefstal werd voorafgegaan en/of vergezeld en/of gevolgd van geweld
en/of bedreiging met geweld tegen die [benadeelde partij 1], gepleegd met het oogmerk om die
diefstal voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken en/of om bij betrapping
op heterdaad aan zichzelf hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit
van het gestolene te verzekeren,
en/of
met het oogmerk om zich en/of een ander wederrechtelijk te bevoordelen door
geweld en/of bedreiging met geweld [benadeelde partij 1] heeft gedwongen tot de afgifte
van een (personen)auto (merk Mercedes, type Vito, kenteken [kenteken]), in elk
geval van enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [taxibedrijf].
en/of [benadeelde partij 1], in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte,
welk geweld en/of welke bedreiging met geweld bestond(en) uit het:
- ( meermalen) tonen van een gebalde vuist aan die [benadeelde partij 1] en/of (meermalen)
met gebalde vuist in de richting van die [benadeelde partij 1] te wijzen en/of aannemen van
een dreigende houding ten opzichte van die [benadeelde partij 1] en/of
- die [benadeelde partij 1] de woorden toevoegen dat hij, [benadeelde partij 1], door moest rijden anders
zou het nog veel erger worden, althans woorden van gelijke dreigende aard
en/of strekking, en/of
  • meermalen) schreeuwen dat die [benadeelde partij 1] harder moest rijden en/of
  • meermalen) (als bijrijder) (tijdens het rijden) trekken en/of duwen aan
het stuur van voornoemd voertuig en/of brengen en/of zetten van
zijn, verdachtes, voet op het gaspedaal van voornoemd voertuig;
2.
hij,
op of omstreeks 23 februari 2013 te Ravenstein, gemeente Oss, en/of Nuland,
gemeente Maasdonk, althans in Nederland,
ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om opzettelijk een
of meer perso(o)n(en) genaamd
  • [benadeelde partij 2] (agent van politie, eenheid Midden en West Brabant) en/of
  • [benadeelde partij 3] (hoofdagent van politie, eenheid Midden en West Brabant)
en/of
  • [benadeelde partij 4] (brigadier van politie, eenheid Brabant Noord) en/of
  • [benadeelde partij 5] (agent van politie, eenheid Brabant Noord) en/of
  • [benadeelde partij 6] (brigadier van politie, eenheid Brabant Noord) en/of
  • [benadeelde partij 7] (agent van politie, eenheid Brabant Noord) en/of
  • [benadeelde partij 8] (hoofdagent van politie, eenheid Brabant Noord),
van het leven te beroven, althans zwaar lichamelijk letsel toe te brengen,
met dat opzet (telkens) als bestuurder van een (personen)auto met zeer hoge
snelheid (160 tot 190 kilometer per uur)
- op de/het voertuig(en) waarin die [benadeelde partij 2] en/of [benadeelde partij 3] en/of [benadeelde partij 4] en/of
[benadeelde partij 5] en/of [benadeelde partij 6] en/of [benadeelde partij 7] en/of [benadeelde partij 8] zich bevond(en), is
ingereden en/of heeft ingestuurd en/of
- heeft geprobeerd de/het voertuig(en), waarin die [benadeelde partij 2] en/of [benadeelde partij 3]
en/of [benadeelde partij 4] en/of [benadeelde partij 5] en/of [benadeelde partij 6] en/of [benadeelde partij 7] en/of [benadeelde partij 8]
zich bevond(en), van de weg/opzij te duwen en/of tegen de vangrail te duwen
en/of
- heeft geprobeerd een aanrijding te veroorzaken met de/het voertuig(en),
waarin die [benadeelde partij 2] en/of [benadeelde partij 3] en/of [benadeelde partij 4] en/of [benadeelde partij 5] en/of [benadeelde partij 6]
en/of [benadeelde partij 7] en/of [benadeelde partij 8] zich bevond(en)
terwijl de/het voertuig(en), waarin die [benadeelde partij 2] en/of [benadeelde partij 3] en/of [benadeelde partij 4]
en/of [benadeelde partij 5] en/of [benadeelde partij 6] en/of [benadeelde partij 7] en/of [benadeelde partij 8] zich
bevond(en), eveneens met zeer hoge snelheid over de weg re(e)d(en),
terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;
Subsidiair, voorzover het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of zou
kunnen leiden:
hij,
op of omstreeks 23 februari 2013 te Ravenstein, gemeente Oss, en/of Nuland,
gemeente Maasdonk, althans in Nederland,
  • [benadeelde partij 2] (agent van politie, eenheid Midden en West Brabant) en/of
  • [benadeelde partij 3] (hoofdagent van politie, eenheid Midden en West Brabant)
en/of
  • [benadeelde partij 4] (brigadier van politie, eenheid Brabant Noord) en/of
  • [benadeelde partij 5] (agent van politie, eenheid Brabant Noord) en/of
  • [benadeelde partij 6] (brigadier van politie, eenheid Brabant Noord) en/of
  • [benadeelde partij 7] (agent van politie, eenheid Brabant Noord) en/of
  • [benadeelde partij 8] (hoofdagent van politie, eenheid Brabant Noord),
heeft bedreigd met enig misdrijf tegen het leven gericht, althans met zware
mishandeling,
immers is/heeft verdachte opzettelijk dreigend (telkens) als bestuurder van
een (personen)auto met zeer hoge snelheid (160 tot 190 kilometer per uur)
- op de/het voertuig(en) waarin die [benadeelde partij 2] en/of [benadeelde partij 3] en/of [benadeelde partij 4] en/of
[benadeelde partij 5] en/of [benadeelde partij 6] en/of [benadeelde partij 7] en/of [benadeelde partij 8] zich bevond(en),
ingereden en/of
- geprobeerd de/het voertuig(en), waarin die [benadeelde partij 2] en/of
[benadeelde partij 3] en/of [benadeelde partij 4] en/of Trulings en/of [benadeelde partij 6] en/of [benadeelde partij 7] en/of
[benadeelde partij 8] zich bevond(en), van de weg/opzij te duwen en/of tegen de
vangrail te duwen en/of
- geprobeerd een aanrijding te veroorzaken met de/het voertuig(en),waarin die
[benadeelde partij 2] en/of [benadeelde partij 3] en/of [benadeelde partij 4] en/of [benadeelde partij 5] en/of [benadeelde partij 6] en/of
[benadeelde partij 7] en/of [benadeelde partij 8] zich bevond(en)
terwijl de/het voertuig(en), waarin die [benadeelde partij 2] en/of [benadeelde partij 3] en/of [benadeelde partij 4]
en/of [benadeelde partij 5] en/of [benadeelde partij 6] en/of [benadeelde partij 7] en/of [benadeelde partij 8] zich
bevond(en), eveneens met zeer hoge snelheid over de weg re(e)d(en);
3.
hij,
op of omstreeks 23 februari 2013 te gemeente Gorinchem en/of gemeente
Werkendam en/of Raamsdonksveer, gemeente Geertruidenberg, en/of gemeente
Oosterhout, en/of Bavel, gemeente Breda, en/of Gilze, gemeente Gilze en Rijen,
en/of gemeente Goirle en/of gemeente Tilburg en/of gemeente Oisterwijk en/of
gemeente Haaren en/of gemeente Vught en/of Ravenstein, gemeente Oss en/of
Nuland, gemeente Maasdonk, en/of gemeente Wijchen, althans (op diverse wegen)
in Nederland,
als bestuurder van een voertuig (een (personen)auto van het merk Mercedes,
type Vito, kenteken [kenteken]), daarmee rijdende op de hieronder vermelde
weg(en), als volgt heeft gehandeld:
- hij, verdachte, met zeer hoge snelheid over/op de A27 en/of A58 en/of N65
en/of A65 en/of A2 en/of A59 en/of A50 en/of A326 heeft gereden en/of afslagen
heeft genomen en/of rakelings langs andere weggebruikers is gereden en/of
andere wegebruikers heeft afgesneden en/of
- hij, verdachte, op de A65 te Oisterwijk niet is gestopt toen aan hem,
verdachte, een stopteken werd gegeven en/of hij, verdachte, (vervolgens) zijn
snelheid heeft opgevoerd tot ongeveer 160 kilometer per uur (terwijl daar de
maximumsnelheid van 80 kilometer per uur gold) en/of
- hij, verdachte, op de A65 meerdere rood uitstralende verkeerslichten heeft
genegeerd en/of met zeer hoge snelheid over kruisingen heeft gereden en/of
- hij, verdachte, met zeer hoge snelheid (variërend van 160
tot en met 190 kilometer per uur) over/op de A59 en/of A50 heeft gereden
en/of op de/het voertuig(en) waarin
  • [benadeelde partij 4] (brigadier van politie, eenheid Brabant Noord) en/of
  • [benadeelde partij 5] (agent van politie, eenheid Brabant Noord) en/of
  • [benadeelde partij 2] (agent van politie, eenheid Midden en West Brabant) en/of
  • [benadeelde partij 3] (hoofdagent van politie, eenheid Midden en West Brabant)
  • [benadeelde partij 6] (brigadier van politie, eenheid Brabant Noord) en/of
  • [benadeelde partij 7] (agent van politie, eenheid Brabant Noord) en/of
  • [benadeelde partij 8] (hoofdagent van politie, eenheid Brabant Noord),
zich bevond(en), is ingereden en/of heeft ingestuurd en/of
- hij, verdachte, met zeer hoge snelheid (variërend van 160 tot en met 190
kilometer per uur) rijdend over/op de A59 en/of A50 heeft geprobeerd de/het
voertuig(en), waarin die [benadeelde partij 2] en/of [benadeelde partij 3] en/of [benadeelde partij 4] en/of [benadeelde partij 5]
en/of [benadeelde partij 6] en/of [benadeelde partij 7] en/of [benadeelde partij 8] zich bevond(en), van de
weg/opzij te duwen en/of tegen de vangrail te duwen en/of
- hij, verdachte, met zeer hoge snelheid (variërend van 160
tot en met 190 kilometer per uur) rijdend over/op de A59 en/of A50 heeft
geprobeerd een aanrijding te veroorzaken met de/het voertuig(en), waarin die
[benadeelde partij 2] en/of [benadeelde partij 3] en/of [benadeelde partij 4] en/of [benadeelde partij 5] en/of [benadeelde partij 6] en/of
[benadeelde partij 7] en/of [benadeelde partij 8] zich bevond(en) terwijl de/het voertuig(en),
waarin die [benadeelde partij 2] en/of [benadeelde partij 3] en/of [benadeelde partij 4] en/of [benadeelde partij 5] en/of [benadeelde partij 6]
en/of [benadeelde partij 7] en/of [benadeelde partij 8] zich bevond(en), eveneens met zeer hoge
snelheid over de weg re(e)d(en) en/of
- hij, verdachte, met hoge snelheid over de A59 tussen twee voertuigen (op
twee rijstroken) is doorgereden en/of
- hij, verdachte, bij afslag Bergharen op de A326 met 160 à 170 kilometer per
uur over de verdrijvingsvlakken is gereden en/of
- hij, verdachte, met hoge snelheid de rotonde op/aan de
Hernenseweg/Drutenseweg te Wijchen tegen het verkeer in heeft genomen,
door welke gedraging(en) van verdachte gevaar op die weg(en) werd(en)
veroorzaakt, althans kon(den) worden veroorzaakt, en/of het verkeer op die
weg(en) werd gehinderd, althans kon worden gehinderd;
De in deze telastelegging gebruikte termen en uitdrukkingen worden, voorzover
daaraan in de Wegenverkeerswet 1994 betekenis is gegeven, geacht in dezelfde
betekenis te zijn gebezigd;