Uitspraak
vonnis
RECHTBANK ROTTERDAM
Sector civiel recht
zaaknummer / rolnummer: 410741 / KG ZA 12-832
Vonnis in kort geding van 12 december 2012
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
TSN THUISZORG B.V.,
gevestigd te Almelo,
eiseres,
advocaat mr. A.E. Broesterhuizen en mr. M. Fokkema,
tegen
de publiekrechtelijke rechtspersoon
GEMEENTE ROTTERDAM,
zetelend te Rotterdam,
gedaagde,
advocaat mr. G. ’t Hart,
in welk geschil als tussenkomende partijen optreden:
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
PIT 010 B.V.,
gevestigd te ’s-Gravenhage,
advocaat mr. A. Stellingwerff Beintema,
en
de stichting
STICHTING DOCK,
gevestigd te Rotterdam,
advocaat mr. M.C. Pinto.
Partijen zullen hierna TSN, de gemeente, PIT 010 en Dock genoemd worden.
1. De procedure
1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding d.d. 12 oktober 2012
- de mondelinge behandeling d.d. 26 november 2012
- de producties en pleitnotities van TSN
- de producties en pleitnotities van de gemeente
- de incidentele conclusie tot primair tussenkomst en subsidiair voeging, de producties en de pleitnotities van PIT 010
- de incidentele conclusie tot tussenkomst, de producties en de pleitnotities van Dock.
1.2. PIT 010 en Dock hebben verzocht te mogen tussenkomen in dit geding. Ter zitting hebben TSN en de gemeente verklaard geen bezwaar te maken tegen die tussenkomsten. De voorzieningenrechter heeft daarop de tussenkomsten van PIT 010 en Dock toegestaan, aangezien voldoende is gebleken dat PIT 010 en Dock belang hebben om benadeling of verlies van hun toekomende rechten te voorkomen en niet is gebleken dat de verzoeken tot tussenkomst aan de vereiste spoed en de goede procesorde in dit kort geding in de weg staan.
1.3. Ten slotte is vonnis bepaald.
2. De feiten
Als enerzijds gesteld en anderzijds niet of onvoldoende bestreden alsmede op grond van de inhoud van de door partijen overgelegde producties, kan in dit kort geding van de volgende feiten worden uitgegaan.
2.1. De ‘Nota Inkoop- en aanbestedingsbeleid voor de gemeente Rotterdam’ van november 2005 luidt voor zover hier van belang:
“(…)
5. Juridische uitgangspunten
1. Er wordt Europees aanbesteed wanneer dat op grond van de vigerende Europese richtlijnen verplicht is (…).
2. Er wordt openbaar aanbesteed, tenzij een andere vorm van aanbesteden het gemeentelijke belang beter dient. Het college stelt hiervoor drempelbedragen vast die gemeentebreed van toepassing zijn (…). Uitzondering op deze verplichting is alleen mogelijk wanneer is aangetoond dat een andere aanbestedingsvorm het belang van de gemeente beter dient. Een en ander ter beoordeling en goedkeuring van het hoofd van dient en een door het college aangewezen centrale instantie (…)”.
2.2. Op 9 september 2011 heeft de van de gemeente deeluitmakende deelgemeente Rotterdam Charlois een Europese openbare aanbesteding aangekondigd voor de opdracht “(Gebiedsgerichte) Zorg en welzijn voor deelgemeente Charlois”. Deze aankondiging luidt voor zover hier van belang:
“(…)
II.1.5) Korte beschrijving van de opdracht of de aankoop/aankopen:
Sinds 1 januari 2007 is de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) van kracht. Deze wet benoemt negen aandachtsgebieden, de zogenaamde prestatievelden, waarop (deel)gemeenten zorg- en welzijnsbeleid dienen te ontwikkelen (…). De opdracht heeft betrekking op de prestatievelden 1 tot en met 5 van de Wmo: 1.het bevorderen van de sociale samenhang in en leefbaarheid van dorpen, wijken en buurten; 2.op preventie gerichte ondersteuning van jeugdigen met problemen met opgroeien en van ouders met problemen met opvoeden; 3.het geven van informatie, advies en cliëntondersteuning; 4.het ondersteunen van mantelzorgers daar onder begrepen steun bij het vinden van adequate oplossingen indien zij hun taken tijdelijk niet kunnen waarnemen, alsmede het ondersteunen van vrijwilligers; 5.het bevorderen van de deelname aan het maatschappelijk verkeer en van het zelfstandig functioneren van mensen met een beperking of een chronisch probleem en van mensen met een psychosociaal probleem. Teneinde aan de eerste vijf onderdelen van maatschappelijke ondersteuning invulling te geven, worden van de opdrachtnemer de volgende diensten gevraagd: 1.Bevorderen zelfredzaamheid en participatie i. Algemeen ii. Servicepunten iii. Bestrijden sociaal isolement iv. Aanpak inzet (zorg)vrijwilligers v. Mantelzorgondersteuning vi. Mobiliteit vii. Ondersteuning fysieke gezondheid viii. Ondersteuning geestelijke gezondheid/versterken regie ix. Verbeteren gezinsrelaties/aanpak huiselijk geweld x. Aanpak problematische schulden xi. Vraaggerichte bewonersondersteuning xii. Steunpunt participatie xiii. Aanbod activiteiten taal en bewegen 2.Talentontwikkeling i. Verbeteren onderwijsresultaten jeugd ii. Activeren jeugd en bestrijden voortijdig schoolverlaten iii. Bestrijden overlastgevend en antisociaal gedrag 3.Bevorderen gezonden en sociale leefstijl
(…)
II.2.2 Opties:
Ja.
Beschrijving van deze opties:
De ingangsdatum van de overeenkomst is 1 januari 2012 en de overeenkomst eindigt van rechtswege na één (1) jaar, zonder dat opzegging vereist is, op 31 december 2012. Dit is omdat Charlois verwacht na 31 december 2012 te zullen participeren in de gemeentebrede aanbesteding van Zorg en Welzijn van de gemeente Rotterdam. De opdrachtgever kan de raamovereenkomst 3 maal verlengen, telkens voor een periode van één (1) jaar (…)
INLICHTINGEN OVER PERCELEN
PERCEEL NR. 1. TITEL: Perceel 1 Zorg- en welzijnsdiensten aan Charlois Noord.
(…)
PERCEEL NR. 2. TITEL: Perceel 2 betreft het bieden van zorg- en welzijnsdiensten aan Charlois Zuid.
(…)”
2.3. Het bestek van de onder 2.2 genoemde opdracht luidt voor zover hier van belang:
“(…)
1.3 Inhoud van de aanbesteding c.q. de opdracht op hoofdlijnen
De opdracht heeft betrekking op de prestatievelden 1 tot en met 6 van de Wmo:
1. het bevorderen van de sociale samenhang in en leefbaarheid van dorpen, wijken en buurten;
2. op preventie gerichte ondersteuning van jeugdigen met problemen met opgroeien en van ouders met problemen met opvoeden;
3. het geven van informatie, advies en cliëntondersteuning;
4. het ondersteunen van mantelzorgers daar onder begrepen steun bij het vinden van adequate oplossingen indien zij hun taken tijdelijk niet kunnen waarnemen, alsmede het ondersteunen van vrijwilligers,
5. het bevorderen van de deelname aan het maatschappelijk verkeer en van het zelfstandig functioneren van mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem en van mensen met een psychosociaal probleem;
6. het verlenen van voorzieningen aan mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem en aan mensen met een psychosociaal probleem ten behoeve van het behouden en het bevorderen van hun zelfstandig functioneren of hun deelname aan het maatschappelijk verkeer.
(…)
Een aanvullend deel van het zesde prestatieveld kan in de koop van 2012 (naar verwachting per 1 juli 2012) doch uiterlijk per 1 januari 2013 deel uit gaan maken van de voorliggende opdracht (indien tot verlenging wordt besloten). Vooruitlopende hierop wordt aan de opdrachtnemer gevraagd innovatie op dit veld te organiseren in de vorm van het creëren van nieuwe en/of inzetten van bestaande collectieve alternatieven voor individuele huishoudelijke verzorging, zoals een boodschappen- of klussendienst, een was- en strijkservice, de wijkbus et cetera (…)”.
2.4. Op 27 januari 2012 en 20 februari 2012 heeft de van de gemeente deeluitmakende deelgemeente IJsselmonde de openbare aanbesteding ‘nieuw welzijn’ in IJsselmonde aangekondigd. Deze aankondiging luidt voor zover hier van belang:
“(…)
Aanbestedingsprocedure 2B
Om de beste aanbieder te vinden voor het nieuwe welzijn, maakt de deelgemeente voor de contractering gebruik van een bestuurlijke aanbesteding, de zogenoemde 2B-procedure (…).
Deze 2B-aanbestedingsprocedure wijkt af van de onder andere in Charlois gevolgde 2A-regelgeving. De aard van het welzijnsproduct staat toe dat een meer flexibele inkoopprocedure wordt gehanteerd, waarbij de gunning pas plaatsvindt na uitgebreide verkenning van de mogelijkheden van de markt. Een van de kenmerken van de 2B-regelgeving is dat de opdrachtgever de vrijheid heeft om samen met ‘de markt’ verder invulling te geven aan de opdracht op hoofdlijnen. Vooraf omschrijft zij deze opdracht in een programma van eisen dat op dat moment nadrukkelijk het karakter van een stardocument heeft. Na de verdere invulling van deze opdracht en daaruit volgende prijsonderhandelingen zal uiteindelijk de gunning plaatsvinden. Het contract dat hierbij getekend zal worden, biedt de mogelijkheid om toekomstige ontwikkelingen op het gebied van zorg en welzijn in een aanvullende opdracht toe te voegen. Dit is vooral van belang voor de aansluiting van toekomstig in te kopen zorgonderdelen door stedelijke dienst, bijvoorbeeld huishoudelijke verzorging, activeringstrajecten en dagbesteding (…)”.
2.5. Het bestek van de onder 2.4 genoemde opdracht luidt voor zover hier van belang:
“(…)
2.6.2 Optioneel
(…)
Huishoudelijke Verzorging
Per april 2013 zijn de huidige contracten op het gebied van huishoudelijke verzorging beëindigd. Medio 2012 start de aanbestedingsprocedure waarbij deze ondersteuning opnieuw wordt ingekocht. Momenteel worden de voorbereidingen getroffen voor een pilot waarin nieuwe vormen van (vereenvoudigde c.q. integrale) indicatiestelling en andere vormen van (geïntegreerd) ondersteuningsaanbod worden verkend. Duidelijk is dat er een bezuinigingsopgave aan de herinkoop verbonden is, waardoor een omslag in de werkwijze nodig is. De verbinding met welzijnsaanbieders ligt hierbij voor de hand om het benodigde ondersteuningsaanbod op een andere, mogelijk meer collectieve manier te kunnen organiseren. Hierop zijn dezelfde uitgangspunten van toepassing als voor de in deze opdracht genoemde ondersteuningsvormen gelden (…)”.
2.6. TSN heeft niet op de onder 2.2 en 2.4 genoemde aanbestedingen ingeschreven.
2.7. Perceel 1 van de onder 2.2 genoemde opdracht is gegund aan Dock. Perceel 2 van die opdracht en de onder 2.4 genoemde opdracht zijn gegund aan PIT 010.
2.8. In 2012 heeft de gemeente een gemeentebrede aanbesteding aangekondigd voor de opdracht “Huishoudelijke Verzorging”. In de aanbestedingsstukken is vermeld dat de deelgemeenten Rotteram-Centrum, Charlois, Hoogvliet en IJsselmonde buiten deze opdracht vallen.
2.9. Een vooraankondiging van de gemeente d.d. 27 september 2012 met betrekking tot de opdracht “Het uitvoeren van welzijnswerkzaamheden en huishoudelijke verzorging voor de inwoners van Charlois Zuid” luidt voor zover hier van belang:
“(…)
Geraamde waarde zonder BTW:
Tussen 4 200 000 en 4 300 000EUR
(…)
De opdrachtgever heeft de onderhavige aanbesteding via een enkelvoudige onderhandse procedure aanbesteed. Dit document is bedoeld als een Wira (…) publicatie om de voorlopige gunning aan de beoogde opdrachtnemer: PIT010 te publiceren en motiveren.
De motivering waarom deze opdracht voorlopig aan PIT010 wordt gegund luidt als volgt:
-PIT010 voldoet aan alle minimale eisen
-PIT010 maakt helder hoe ze de dienstverlening op de verschillende resultaatsgebieden wil organiseren. Sluit ook aan op de visie van de opdrachtgever.
-PIT010 maakt optimaal gebruik van de integraliteit met het welzijnswerk dat ze reeds in dit gebied uitvoeren.
-Individueel casemanagement en de educatieve materialen en cursussen die worden aangeboden zijn zeer sterk en vertrouwenswekkend uitgewerkt.
(…)”.
2.10. Een vooraankondiging van de gemeente d.d. 27 september 2012 met betrekking tot de opdracht “Het uitvoeren van welzijnswerk en huishoudelijke verzorging in Charlois Noord” luidt voor zover hier van belang:
“(…)
Geraamde waarde zonder BTW:
Tussen 3 000 000 en 3 300 000EUR.
(…)
De opdrachtgever heeft de onderhavige aanbesteding via een enkelvoudige onderhandse procedure aanbesteed. Dit document is bedoeld als een Wira (…) publicatie om de voorlopige gunning aan de beoogde opdrachtnemer: DOCK te publiceren en motiveren.
De motivering waarom deze opdracht voorlopig aan DOCK wordt gegund luidt als volgt:
-DOCK voldoet aan alle minimale eisen
-Duidelijke uitwerking en vertrouwen in wederkerigheid; bewoners willen en kunnen iets betekenen voor hun wijk.
-DOCK maakt optimaal gebruik van de integraliteit met het welzijnswerk dat ze reeds in dit gebied uitvoeren.
-DOCK zet taalactiviteiten in, het programma is laagdrempelig en direct praktisch toepasbare leerstof.
(…)”.
2.11. Een vooraankondiging van de gemeente d.d. 27 september 2012 met betrekking tot de opdracht “Huishoudelijke verzorging Deelgemeente Rotterdam-IJsselmonde” luidt voor zover hier van belang:
“(…)
Geraamde waarde zonder BTW:
Tussen 5 000 000 en 5 500 00EUR
(…)
De opdrachtgever heeft de onderhavige aanbesteding via een enkelvoudige onderhandse procedure aanbesteed. Dit document is bedoeld als een Wira (…) publicatie om de voorlopige gunning aan de beoogde opdrachtnemer: PIT010 te publiceren en motiveren.
De motivering waarom deze opdracht voorlopig aan PIT010 wordt gegund luidt als volgt:
-PIT010 voldoet aan alle minimale eisen
-PIT010 maakt helder hoe ze de dienstverlening op de verschillende resultaatsgebieden wil organiseren. Sluit ook aan op de visie van de opdrachtgever.
-PIT010 heeft een toegankelijke procedure waarin tijdige, zorgvuldige en onafhankelijke afhandeling is geborgd.
-PIT010 maakt optimaal gebruik van de integraliteit met het welzijnswerk dat ze reeds in dit gebied uitvoeren.
(…)”.
3. Het geschil
De vorderingen van TSN
3.1. TSN vordert bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad en op de minuut en op alle dagen en uren:
primair
1) de gemeente te verbieden om:
(i) de onder 2.10 genoemde opdracht te gunnen aan Dock,
(ii) de onder 2.9 en 2.11 genoemde opdrachten te gunnen aan PIT 010,
en
2) voor zover de gemeente voornemens is om deze opdrachten aan één of meerdere ondernemingen te gunnen, de gemeente te gebieden om de opdrachten openbaar aan te besteden, alvorens deze aan één of meerdere ondernemingen worden gegund,
een en ander op straffe van een onmiddellijk opeisbare dwangsom van € 100.000,-- voor het geval de gemeente in strijd handelt met één of meer van de hierboven omschreven ge- en/of verboden,
subsidiair
3) althans een zodanige voorziening te treffen als de voorzieningenrechter juist acht,
zowel primair als subsidiair
4) de gemeente te veroordelen in de proceskosten.
3.2. De gemeente, PIT 010 en Dock voeren gemotiveerd verweer.
3.3. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
De vorderingen van PIT 010
3.4. PIT 010 vordert bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad:
1) TSN niet ontvankelijk te verklaren in haar vorderingen, althans haar vorderingen af te wijzen,
primair
2) de gemeente te gebieden om binnen 48 uur na datum van dit vonnis, althans binnen een door de voorzieningenrechter te bepalen termijn, de onder 2.9 en 2.11 genoemde opdrachten te gunnen aan PIT 010, voor zover de gemeente deze opdrachten nog altijd wenst te gunnen,
subsidiair
elke andere voorlopige voorziening te treffen die de voorzieningenrechter passend acht en die recht doet aan de belangen van PIT 010,
3) TSN of de gemeente te veroordelen in de proceskosten aan de zijde van PIT 010 in het incident en in de hoofdzaak, en de nakosten, met bepaling dat, als deze kosten niet binnen zeven dagen na datum van dit vonnis worden voldaan, daarover vanaf de achtste dag wettelijke rente is verschuldigd.
3.5. TSN voert gemotiveerd verweer.
3.6. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
De vorderingen van Dock
3.7. Dock vordert bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad:
1) TSN niet-ontvankelijk te verklaren in haar vorderingen, althans haar vorderingen af te wijzen, althans haar deze te ontzeggen, en
2) de gemeente te gebieden, indien en voor zover zij de onder 2.10 genoemde opdracht wenst te verstrekken, deze opdracht te gunnen aan Dock,
zulks met veroordeling van TSN en/of de gemeente in de proceskosten, met verklaring dat het vonnis in zoverre uitvoerbaar bij voorraad zal zijn en met bepaling dat indien niet binnen veertien dagen na datum van dit vonnis aan deze proceskostenveroordeling zal zijn voldaan, wettelijke rente is verschuldigd.
3.8. TSN voert gemotiveerd verweer.
3.9. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4. De beoordeling
Ten aanzien van de vorderingen van TSN
4.1. Het spoedeisend belang vloeit reeds voort uit de aard van de vorderingen.
4.2. Tussen partijen is in geschil of de gemeente de onder 2.9, 2.10 en 2.11 genoemde opdrachten op de juiste manier heeft aanbesteed. Niet ter discussie staat dat op de gemeente geen wettelijke verplichting rust om de betreffende opdrachten openbaar aan te besteden. Vaststaat immers dat de onder 2.9, 2.10 en 2.11 genoemde opdrachten huishoudelijke verzorging in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) betreffen. Tussen partijen is thans niet in geschil dat dit naar Europees en naar het daarmee overeenstemmende nationaal recht zogenaamde 2B-diensten betreffen. Dergelijke diensten vallen weliswaar binnen de werkingssfeer van de aanbestedingsregelgeving, maar ten aanzien van zodanige opdrachten geldt een sterk verlicht aanbestedingsregime.
4.3. Blijkens de onder 2.9 tot en met 2.11 genoemde vooraankondigingen heeft de gemeente de betreffende opdrachten via een enkelvoudige onderhandse procedure aanbesteed. De gemeente stelt dat zij die opdrachten op die wijze aan PIT 010 en Dock mocht verlenen, omdat de opdrachten ‘Huishoudelijke Verzorging’ reeds waren betrokken in de aanbestedingen met betrekking tot het welzijnswerk in Charlois (zie 2.2) en IJsselmonde (zie 2.4) en zij thans in feite slechts uit die aanbestedingen voortvloeiende opties uitoefent.
4.3.1. Anders dan de gemeente stelt, volgt uit de aankondiging van aanbesteding met betrekking tot de opdracht “(Gebiedsgerichte) Zorg en welzijn voor deelgemeente Charlois” (zie 2.2) niet dat de component “Huishoudelijke Verzorging” als optie zou worden meegenomen in de te sluiten overeenkomst. In die aankondiging is slechts een optie tot verlenging van de te sluiten overeenkomst opgenomen.
Voorts is in het bestek vermeld dat deze opdracht onder meer betrekking heeft op prestatieveld 6 van de Wmo en dat een aanvullende deel van het zesde prestatieveld in de loop van 2012 deel kan gaan uit maken van deze opdracht (zie 2.3). Tussen partijen is niet in geschil dat ‘huishoudelijke verzorging’ onder prestatieveld 6 van de Wmo valt.
Anders dan de gemeente stelt, blijkt hieruit niet in hoeverre de opdracht ‘Huishoudelijke Verzorging” reeds onderwerp van die aanbesteding is geweest. De gemeente heeft geen stukken overgelegd waaruit kan worden opgemaakt in hoeverre de opdracht “Huishoudelijke Verzorging” in de biedingen van (destijds) de inschrijvers is meegenomen en in hoeverre de aanbestedende dienst de inschrijvers daarop heeft beoordeeld.
4.3.2. Het voorgaande geldt eveneens voor de opdracht “Nieuw welzijn in IJsselmonde” (zie 2.4 en 2.5). In de aankondiging is weliswaar vermeld dat “Huishoudelijke Verzorging” mogelijk als aanvullende opdracht aan de welzijnsopdracht zou kunnen worden toegevoegd (zie 2.4) en in het bestek is onder paragraaf 2.6.2 “Optioneel” opgenomen het kopje “Huishoudelijke Verzorging”, waaronder (onder meer) is vermeld dat de verbinding met welzijnsaanbieder voor de hand ligt, maar hieruit volgt niet in hoeverre het onderdeel “Huishoudelijke Verzorging” onderwerp van aanbesteding is geweest. De gemeente heeft op dit punt ook met betrekking tot deze aanbesteding geen nadere stukken overgelegd waaruit een en ander kan worden opgemaakt.
4.3.3. Nu in het kader van dit kort geding niet duidelijk is of de opdrachten op het gebied van “Huishoudelijke Verzorging” rechtstreeks voortvloeien uit de onder 2.2 en 2.4 genoemde aanbestedingsprocedures, is voorshands onvoldoende aannemelijk dat de gemeente om die reden de betreffende opdrachten onderhands mocht verlenen aan PIT 010 en Dock.
4.4. TSN stelt voorts dat de gemeente op grond haar eigen inkoop- en aanbestedingsbeleid (zie 2.1) gehouden is om de onderhavige opdrachten openbaar aan te besteden. Op zich komt TSN geen direct beroep op dit interne beleid toe. Dat neemt echter niet weg dat de gemeente bij aanbestedingen haar eigen beleidsregels in acht dient te nemen. Of de gemeente op grond van haar beleidsregels al dan niet terecht heeft besloten om niet tot het openbaar aanbesteden van de onderhavige opdrachten over te gaan, kan de voorzieningenrechter slechts marginaal toetsen.
4.4.1. Blijkens de ‘Nota Inkoop- en aanbestedingsbeleid voor de gemeente Rotterdam’ van november 2005 wordt er Europees aanbesteed wanneer dat op grond van de vigerende Europese richtlijnen verplicht is. Volgens voornoemd inkoop- en aanbestedingsbeleid van de gemeente wordt er openbaar aanbesteed, tenzij is aangetoond dat een andere aanbestedingsvorm het belang van de gemeente beter dient. Een en ander is ter beoordeling en goedkeuring van het hoofd van dienst en een door het college aangewezen centrale instantie.
4.4.2. De gemeente heeft ter toelichting gesteld dat in het onderhavige geval een enkelvoudige onderhandse aanbesteding haar belang beter diende dan een openbare aanbesteding. Binnen de gemeente is een ontwikkeling gaande naar integrale gebiedsgerichte zorgverlening waarbij welzijnswerk en huishoudelijke verzorging worden verleend door één organisatie. Onder meer de deelgemeenten Charlois en IJsselmonde zijn aangewezen als pilotgebieden voor deze nieuwe aanpak.
De overgang naar PIT 010 en Dock in de deelgemeenten Charlois en IJsselmonde na de aanbesteding van het welzijnswerk (zie 2.2. en 2.4) heeft voor veel reuring gezorgd. Gelet daarop en op bovengenoemde ontwikkelingen heeft de gemeente in overleg met de betreffende deelgemeenten ervoor gekozen voor de onderhavige opdrachten op het gebied van Huishoudelijk Verzorging geen openbare aanbesteding te houden.
De gemeente heeft ter zitting nog toegelicht dat de onder het college van Burgemeester en Wethouders vallende bestuursdienst was aangewezen als centrale instantie in de zin van voornoemd beleid. Deze bestuursdienst heeft op een verzoek daartoe -welk verzoek gepaard ging met een advies van de afdeling Aanbestedingszaken van de gemeente- geoordeeld dat in dit geval een uitzondering toegestaan was op het principe dat openbaar wordt aanbesteed.
De voorzieningenrechter ziet voorshands onvoldoende reden om te twijfelen aan de juistheid van deze verklaring van de gemeente.
Tegen de achtergrond van het voorgaande is bovendien voorshands onvoldoende aannemelijk dat voornoemde bestuursdienst in redelijkheid niet tot het oordeel heeft kunnen komen dat sprake is van een uitzonderlijk geval dat afwijking van het beleid rechtvaardigt. Daarbij neemt de voorzieningenrechter in aanmerking dat niet gebleken is dat de gemeente in haar beleid voor dergelijke uitzonderingsgevallen criteria heeft opgesteld. Voornoemde bestuursdienst had daarom een grote mate van beoordelingsvrijheid bij de beoordeling van het verzoek om af te wijken van het uitgangspunt dat openbaar wordt aanbesteed.
4.4.3. Het verweer van TSN dat de motivering van de gemeente, zoals verwoord in de onder 2.9, 2.10 en 2.11 genoemde vooraankondigingen, niet onderbouwt waarom het belang van de gemeente beter is gediend bij een enkelvoudige onderhandse aanbesteding en deze motivering gelet op art. 6 Wira niet kan worden aangevuld, treft geen doel. De in voornoemde vooraankondigingen opgenomen motivering is immers slechts de motivering voor de keuze voor PIT 010 en Dock en niet de motivering met betrekking tot de keuze van aanbestedingsvorm. Art. 6 Wira heeft betrekking op de motivering van de gunningsbeslissing: om welke redenen er voor een bepaalde ondernemer is gekozen.
4.5 De stelling van TSN dat door de uitbreiding met de huishoudelijke verzorging sprake is van wezenlijk gewijzigde opdrachten in vergelijking met de eerdere openbaar aanbestede opdrachten en de redelijkheid en billijkheid reeds daarom met zich brengt dat de onder 2.9, 2.10 en 2.11 bedoelde opdrachten openbaar moeten worden aanbesteed wordt niet gevolgd. Laatstbedoelde opdrachten zijn nieuwe opdrachten en geen onderwerp van eerdere aanbesteding geweest. Het feit dat deze nieuwe opdrachten verband houden met de eerdere aanbestede opdrachten dwingt de gemeente niet reeds daarom dezelfde wijze van aanbesteden als bij die eerdere opdrachten te volgen.
4.6 Anders dan TSN stelt, is voorts onvoldoende aannemelijk geworden dat de gemeente bij de aanbesteding van de onder 2,9, 2.10 en 2.11 genoemde opdrachten de algemene beginselen van behoorlijk bestuur niet, althans onvoldoende, in acht heeft genomen.
4.6.1 Uitgangspunt is dat de gemeente contractsvrijheid heeft, waarbij de keuze van de procedure en de uitgenodigde ondernemers op objectieve gronden moet berusten en transparant dient te zijn. Dat hiervan in dit geval sprake is, volgt onder meer uit het feit dat in de bestekken van de onder 2.2 en 2.4 bedoelde opdrachten reeds inzichtelijk is gemaakt wat de visie van de gemeente in het kader van haar Wmo-taken is, en welke weg de gemeente met betrekking tot de “Huishoudelijke Verzorging” wil inslaan. Duidelijk is gemaakt dat integrale aanpak op wijkniveau en een collectieve manier van organiseren met betrekking tot alle Wmo-velden centraal staan. De bewuste keuze voor een onderhandse aanbesteding van de onderhavige opdrachten om die doelstellingen te realiseren laat zich ook door de - in relatie tot de gehele stad: beperkte - omvang van die opdrachten en het pilotkarakter daarvan rechtvaardigen.
Uit de onweersproken toelichting van de gemeente blijkt voorts dat de inschrijvingen van Dock en PIT 010 inhoudelijk ten volle zijn getoetst. De voorzieningenrechter verwijst in dit verband ook naar de door Dock overgelegde brief van de deelgemeente Charlois aan de leden van de deelraad d.d. 8 juni 2012, blad 4, waaruit de gevolgde procedure blijkt.
De voorzieningenrechter is dan ook van oordeel dat de benodigde zorgvuldigheid in acht is genomen en dat van een subjectieve voorkeur voor Dock en/of PIT 010 in het geheel niet is gebleken.
4.6.2. Anders dan TSN stelt, kan in het antwoord van de gemeente op een vraag in de eerste nota van inlichtingen met betrekking tot de onder 2.8 genoemde aanbestedingsprocedure dat de huishoudelijke verzorging voor IJsselmonde, Charlois-Noord en Charlois-Zuid separaat zou worden ingekocht, in redelijkheid niet worden gelezen dat de gemeente voor die opdrachten dus een openbare aanbesteding zou uitschrijven.
Ook de omstandigheid dat de gemeente -zoals TSN stelt- met TSN een convenant heeft gesloten “oefenruimte huishoudelijke verzorging Hoogvliet en IJsselmonde 2012” betekent niet zonder meer dat de gemeente daarmee het gerechtvaardigd vertrouwen heeft gewekt dat de gemeente de onderhavige opdrachten openbaar zou aanbesteden.
4.7. Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen stond het de gemeente vrij de methode van enkelvoudig onderhands aanbesteden te hanteren en rustte naar voorlopig oordeel op de gemeente geen verplichting om de onderhavige opdrachten openbaar aan te besteden.
4.8. Daar komt bij dat met ingang van 1 oktober 2012 artikel 10 lid 3 Wmo in werking is getreden, op grond waarvan de gemeente niet verplicht is tot het uitschrijven van een aanbesteding indien zij het verrichten van huishoudelijke verzorging door derden wil laten verrichten. Ook in de inmiddels gepubliceerde maar nog in werking te treden Aanbestedingswet 2012 wordt bepaald dat voor gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening de procedure voor 2B-diensten toegepast moet worden, tenzij de aanbestedende dienst anders besluit.
4.9. Het voorgaande leidt tot de conclusie dat de vorderingen van TSN dienen te worden afgewezen.
Ten aanzien van de vorderingen van PIT 010
4.10. Nu de gemeente zich niet heeft verzet tegen de vordering van PIT 010 om de gemeente te gebieden de onder 2.9 en 2.11 genoemde opdrachten te gunnen aan PIT 010, zal deze vordering, voor zover de gemeente deze opdrachten nog wenst te gunnen, toewijzen. De voorzieningenrechter ziet geen aanleiding om, zoals gevorderd, daaraan een termijn van 48 uur te verbinden. De voorzieningenrechter gaat er van uit dat de gemeente op zo kort mogelijke termijn aan deze veroordeling zal voldoen.
Ten aanzien van de vorderingen van Dock
4.11 Nu de gemeente zich voorts niet heeft verzet tegen de vordering van Dock om de gemeente te gebieden de onder 2.10 genoemde opdracht te gunnen aan Dock, zal deze vordering, voor zover de gemeente deze opdracht nog wenst te gunnen, toewijzen.
Proceskosten
4.12 TSN zal worden veroordeeld in de proceskosten van zowel de gemeente als PIT 010 en Dock, inclusief de door PIT 010 gevorderde nakosten.
5. De beslissing
De voorzieningenrechter,
ten aanzien van de vorderingen van TSN
5.1. wijst de vorderingen af,
5.2. veroordeelt TSN in de proceskosten, tot aan deze uitspraak aan de zijde van de gemeente begroot op
€ 575,-- aan verschotten en op € 816,-- aan salaris voor de advocaat,
5.3. verklaart dit vonnis voor wat betreft de proceskostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad,
ten aanzien van de vorderingen van PIT 010
5.4. gebiedt de gemeente om, voor zover zij de ten processe bedoelde opdrachten voor de deelgemeente Charlois-Zuid en voor de deelgemeente IJsselmonde nog steeds wenst te gunnen, deze opdrachten te gunnen aan PIT 010,
5.5. veroordeelt TSN in de proceskosten, tot aan deze uitspraak aan de zijde van PIT 010 begroot op € 575,-- aan verschotten en op € 816,-- aan salaris voor de advocaat, te vermeerderen met de wettelijke rente over deze bedragen vanaf de achtste dag na datum van dit vonnis tot aan de dag der algehele voldoening,
5.6. veroordeelt TSN tot betaling van € 131,-- aan nakosten, verhoogd met € 68,-- in het geval betekening van de executoriale titel plaatsvindt, te vermeerderen met de wettelijke rente over deze bedragen vanaf de achtste dag na de datum van dit vonnis tot aan de dag der algehele voldoening,
5.7. verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
5.8. wijst af het meer of anders gevorderde,
ten aanzien van de vorderingen van Dock
5.9. gebiedt de gemeente, indien en voor zover zij de ten processe bedoelde opdracht voor de deelgemeente Charlois-Noord wenst te gunnen, deze opdracht te gunnen aan Dock,
5.10. veroordeelt TSN in de proceskosten, tot aan deze uitspraak aan de zijde van Dock begroot op € 575,-- aan verschotten en op € 816,-- aan salaris voor de advocaat, te vermeerderen met de wettelijke rente over deze bedragen vanaf de vijftiende dag na datum van dit vonnis tot aan de dag der algehele voldoening,
5.11. verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
5.12. wijst af het meer of anders gevorderde.
Dit vonnis is gewezen door mr. A.F.L. Geerdes en in het openbaar uitgesproken op 12 december 2012, in tegenwoordigheid van mr. L.A. Bosch, griffier.
2083/676