Uitspraak
RECHTBANK ROTTERDAM
Sector civiel recht
Zaak-/rolnummer: 324768/KG ZA 09-157
Uitspraak: 26 maart 2009
VONNIS in kort geding in de zaak van:
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid KPN B.V.,
gevestigd te ‘s-Gravenhage,
eiseres,
advocaat mr. J.R. Gal,
- tegen -
de stichting STICHTING QUAWONEN,
gevestigd te Bergambacht,
gedaagde,
advocaat mr. T.J. de Groot.
Partijen worden hierna aangeduid als “KPN” respectievelijk “QuaWonen”.
1. Het verloop van het geding
De voorzieningenrechter heeft kennis genomen van de volgende stukken:
- dagvaarding d.d. 23 februari 2009 met producties;
- pleitnotities en producties van mr. Gal;
- pleitnotities en producties van mr. De Groot.
De raadslieden van partijen hebben de respectieve standpunten toegelicht ter zitting van
12 maart 2009.
2. De feiten
2.1
Ten behoeve van het opstellen van haar telecommunicatieapparatuur huurt KPN van QuaWonen twee locaties te Schoonhoven, een aan de Pasteurweg en een aan de Vlierstraat.
2.2
Medio 1998 zijn (de rechtvoorgangster van) QuaWonen als verhuurder en Telfort B.V., van wie KPN de over-eenkomst heeft overgenomen, als huurder een huurovereenkomst aangegaan met betrekking tot de locatie aan de Pasteurweg voor een huurperiode van 15 jaar. De overeengekomen huurprijs was € 5.000,- per jaar. In de huur-overeenkomst staat voor zover van belang:
“Overwegende dat
• huurder een licentie heeft om mobiele telecommunicatiediensten te verlenen aan derden volgens DCS 1800 standaard;
(…)
Verhuurder verhuurt aan huurder, die in huur aanneemt, een gedeelte van het dak alsmede ruimte(n) voor het toebehoren van telecommunicatieapparatuur, die zich bevinden in en op het gebouw/bouwwerk staande en gelegen aan de Pasteurweg 1 t/m 91 te Schoonhoven, hierna gezamenlijk te noemen “het gehuurde”.
Op de aan deze overeenkomst als bijlage gehechte situatietekening wordt gearceerd aangegeven op welke ruimte het huur-recht precies betrekking heeft, een en ander na overleg met en onder goedkeuring van de verhuurder.
Het gehuurde is bestemd te worden gebruikt voor de plaatsing en exploitatie van telecommunicatieapparatuur, dat zal be-staan uit (maximaal) zes antennes, (maximaal) twee schotelantennes en de daarbij behorende kabels, masten, behuizing en andere apparatuur, hierna gezamenlijk te noemen “de installatie”, een en ander zoals is aangegeven op de eerder vermel-de situatietekening.”
Artikel 10 lid 2 van de bij de huurovereenkomst behorende algemene voorwaarden luidt:
“Huurder zal de installatie plaatsen op de wijze zoals partijen zijn overeengekomen en vast hebben gelegd op de aan de huurovereenkomst gehechte situatietekening, daarbij rekening houdend met eventuele voorschriften die aan de plaatsing worden gesteld door de verzekeringsmaatschappij(en) van verhuurder. Afwijking van de voormelde situatietekeningen en voorschriften alsmede het aanbrengen van niet voorziene bouwkundige voorzieningen is slechts mogelijk met voorafgaande uitdrukkelijke toestemming van verhuurder. Huurder zal verhuurder minimaal 7 dagen tevoren schriftelijk informeren over de aanvangsdatum van de werkzaamheden.”
2.3
In mei 2004 zijn (de rechtvoorgangster van) QuaWonen als verhuurder en KPN als huurder een huurovereen-komst aangegaan met betrekking tot de locatie aan de Vlierstraat voor een huurperiode van 15 jaar. De overeen-gekomen huurprijs was € 2.950,- per jaar.
Artikel 2 van de huurovereenkomst betreft het onderwerp van het gehuurde en luidt:
“Verhuurder verhuurt aan huurder, gelijk huurder van verhuurder in huur aanvaardt: de ruimte ten behoeve van 1 mast met Antennesystemen op het dak en Opstelruimte indoor, ter grootte van circa 6 m2, alsmede de ruimte benodigd voor het verrichten van (onderhouds-)werkzaamheden door huurder, alsmede indien van toepassing ruimten voor kabel- en wand-goten, kabeldoorvoeren, -kasten en stijgpunten, van de Onroerende Zaak staande en gelegen aan de Vlierstraat 18 te Schoonhoven, kadastraal bekend gemeente Schoonhoven, sectie E, nummer 1179, hierna gezamenlijk te noemen “het ge-huurde”, zoals nader aangegeven op de door beide partijen gewaarmerkte en gedateerde tekening(en) als bijlage(n) beho-rend bij deze huurovereenkomst. Huurder is gerechtigd het gehuurde op de meest efficiënte wijze voor plaatsing van haar Bedrijfsapparatuur in te richten.”
Onder “Bedrijfsapparatuur” wordt op grond van de begripsbepalingen in artikel 1 van de huurovereenkomst ver-staan:
“mast(en) met Antennesystemen van huurder, met inbegrip van radio-elektrische zend- en ontvanginrichting(en) inclusief straalverbindingen en bijbehorende ondersteunende apparatuur ten dienste van de verzorging van (mobiele) telecommuni-catie”
en onder “Antennesystemen”:
“de antennes/schotels bestemd voor (mobiele) telecommunicatie en de bijbehorende antennekabels”
Artikel 10 lid 1 van de bij de huurovereenkomst behorende algemene voorwaarden luidt:
“Verhuurder verleent aan huurder toestemming tot het in/op/aan het gehuurde (bij)plaatsen, hebben, (onder)houden, ver-nieuwen, aanpassen en uitbreiden van de Bedrijfsapparatuur binnen het gehuurde. Voor uitbreiding van de Bedrijfsappa-ratuur buiten het gehuurde dient huurder toestemming te verkrijgen van verhuurder, welke toestemming door verhuurder niet anders dan op redelijke gronden kan worden onthouden.”
2.4
In maart 2006 heeft KPN aan (de rechtsvoorgangster van) QuaWonen te kennen gegeven dat zij het opstelpunt op het gebouw aan de Vlierstraat wenst aan te passen met UMTS-antennes. Op enig moment heeft KPN Qua-Wonen duidelijk gemaakt ook de locatie aan de Pasteurstraat met UMTS te willen aanpassen. QuaWonen heeft in besprekingen hieromtrent aangegeven dat zij alleen met aanpassing akkoord gaat, als daar een huurverhoging tegenover staat.
2.5
Op 10 maart 2008 heeft KPN getracht nieuwe UMTS-antennes en bijbehorende randapparatuur op de Pasteur-weg te installeren met behulp van een kraan. Toen de door KPN ingeschakelde installateurs ter plaatse kwamen, heeft een medewerker van QuaWonen de uitvoering van de beoogde werkzaamheden belet.
3. Het geschil
3.1
De vordering luidt om bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad:
(A) QuaWonen te bevelen haar volledige en actieve medewerking te verlenen aan de installatie van de door KPN gewenste apparatuur op de door haar gehuurde locaties, op straffe van een dwangsom van € 25.000,- per overtreding van dit bevel;
(B) QuaWonen te veroordelen om aan KPN te betalen het bedrag van € 14.464, als voorschot op de door KPN geleden schade;
(C) QuaWonen te veroordelen in de kosten van dit geding, met bepaling dat indien de gedingkosten niet binnen zeven dagen na vonniswijzing zijn betaald, hierover vanaf de achtste dag wettelijke rente ver-schuldigd is.
Tegen de achtergrond van de vaststaande feiten heeft QuaWonen daaraan ten grondslag gelegd dat zij zowel bij de locatie Vlierstraat, als bij de locatie Pasteurweg, het recht heeft om de door haar gebruikte installaties op de door haar voorgenomen wijze aan te passen, zonder nadere toestemming van QuaWonen en zonder - vóór het verstrijken van de lopende huurperiode - in te hoeven stemmen met een verhoging van de huurprijs. Door de installatie van de UMTS-antennes te beletten heeft QuaWonen inbreuk gemaakt op het recht van KPN om over het door haar gehuurde te kunnen beschikken. Zodoende heeft zij onrechtmatig jegens KPN gehandeld, op grond waarvan QuaWonen aansprakelijk is voor de schade die KPN als gevolg hiervan heeft geleden.
3.2
Het verweer strekt tot afwijzing van de vordering, met veroordeling van KPN in de kosten van het geding. Waar nodig zal dit verweer hierna bij de beoordeling aan bod komen.
4. De beoordeling
4.1
Partijen twisten over de uitleg van de onder 2.2 en 2.3 genoemde huurovereenkomsten. Het gaat hier om de uit-leg van twee geschriften waarin de verhouding tussen partijen is geregeld. Volgens geldende jurisprudentie kan die uitleg niet alleen worden gegeven op grond van een zuiver taalkundige uitleg van de bepalingen ervan, maar komt het daarbij aan op de zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan el-kanders verklaringen en gedragingen en aan de bepalingen van dat geschrift mochten toekennen en op hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten. Voorts zijn bij de uitleg van een dergelijk ge-schrift telkens van beslissende betekenis alle omstandigheden van het concrete geval, gewaardeerd naar hetgeen de maatstaven van redelijkheid en billijkheid meebrengen, alsmede dat in praktisch opzicht vaak van groot be-lang is de taalkundige betekenis van de bewoordingen van het geschrift, gelezen in de context ervan als geheel, die deze in (de desbetreffende kring van) het maatschappelijk verkeer normaal gesproken hebben.
4.2
Op grond van de tekst van de huurovereenkomst met betrekking tot de Vlierstraat is het KPN toegestaan om de bestaande installatie met betrekking tot GSM-apparatuur aan te passen aan UMTS-apparatuur. In artikel 2 staat immers dat de gehuurde ruimte dient ten behoeve van 1 mast met antennesystemen en in artikel 1 van de huur-overeenkomst staat dat in het kader van de huurovereenkomst onder “antennesystemen” moet worden verstaan “de antennes/schotels bestemd voor (mobiele) telecommunicatie en de bijbehorende antennekabels”. Daar staat niet bij dat het alleen om GSM-antennesystemen moet gaan. Met KPN is de voorzieningenrechter voorshands van oordeel dat de tekeningen slechts laten zien waar de antenne moet komen te staan. Niet is gebleken dat par-tijen door de toevoeging “GSM” op sommige tekeningen hebben willen uitsluiten dat aanpassingen, zoals in verband met de snelle technologische ontwikkelingen in de telecombranche, mogelijk waren. Integendeel, op grond van artikel 10 lid 1 is het toegestaan om aanpassingen te verrichten zolang deze maar plaatsvinden binnen het gehuurde. KPN stelt dat de aanpassingen plaatsvinden binnen het gehuurde en dat wordt op zich ook niet door QuaWonen betwist. QuaWonen heeft verder geen feiten of omstandigheden aangevoerd waaruit zou kun-nen blijken dat partijen bij het sluiten van de huurovereenkomst alleen GSM-apparatuur voor ogen stond. Dat er voorts aanvullende voorwaarden zijn overeengekomen met betrekking tot aanpassing van de bedrijfsapparatuur, is niet aannemelijk geworden. Dat er scheurvorming is opgetreden door de geïnstalleerde apparatuur, althans als gevolg van de windbelasting op de bestaande KPN mast, is voorshands niet aannemelijk. Qua Wonen heeft dat gestelde causale verband, dat door KPN wordt betwist, in het geheel niet onderbouwd. Zij heeft bovendien niet gesteld op grond waarvan dat van belang zou kunnen zijn voor de beoordeling of het plaatsen van een nieuwe installatie of het aanpassen van de huidige installatie is toegestaan op grond van hetgeen partijen zijn overeen-gekomen.
4.3
Ook op grond van de tekst van de huurovereenkomst met betrekking tot de Pasteurweg is het toegestaan om de bestaande installatie met betrekking tot GSM-apparatuur aan te passen aan UMTS-apparatuur. Het gehuurde is immers bestemd om te worden gebruikt ten behoeve van telecommunicatieapparatuur, welke apparatuur zal be-staan uit (maximaal) zes antennes, (maximaal) twee schotelantennes en toebehoren. Ook hier staat niet bij dat het alleen om GSM-antennesystemen moet gaan. Dat in de overwegingen van de huurovereenkomst staat dat de toenmalige huurder Telfort B.V. een licentie heeft om mobiele telecommunicatiediensten te verlenen aan derden volgens DCS 1800 standaard, doet daar niet aan af. Niet aannemelijk is geworden dat partijen met deze overwe-ging hebben beoogd om aanpassingen in verband met nieuwe technologische ontwikkelingen uit te sluiten. QuaWonen heeft verder geen feiten of omstandigheden heeft aangevoerd waaruit zou kunnen blijken dat partij-en bij het sluiten van de huurovereenkomst alleen GSM-apparatuur voor ogen stond. Dat bouwtekeningen die-nen te worden overgelegd, zoals door QuaWonen nog is aangevoerd, is niet aannemelijk geworden. Bovendien zal, zoals door KPN gesteld en door QuaWonen niet, dan wel onvoldoende is betwist, het uiterlijk van de mast niet wezenlijk veranderen en is er in die zin dan ook geen sprake van een “niet voorziene bouwkundige voorzie-ning” of van een “wezenlijke afwijking van de situatietekeningen” in de zin van artikel 10 lid 2 van de bij de overeenkomst horende algemene voorwaarden.
4.4
Met betrekking tot beide locaties geldt dat de voorzieningenrechter voorbij gaat aan hetgeen QuaWonen heeft aangevoerd in het kader van verhoging van de huurprijs, aangezien QuaWonen daaraan geen rechtsgevolgen heeft verbonden. Voor zover QuaWonen dit heeft aangevoerd in het kader van een verweer, geldt dat partijen in ieder geval niet zijn overeengekomen dat aanpassing van de bedrijfsapparatuur alleen mogelijk is wanneer daar verhoging van de huurprijs tegenover staat. Ten tijde van het sluiten van de huurovereenkomst werden immers nog geen verschillende tarieven gehanteerd voor GSM- dan wel UMTS-installaties. Zoals zijdens QuaWonen ter zitting is verklaard, is eerst later uit ontwikkelingen in de markt en de commercie voortgekomen dat hogere huurprijzen worden gevraagd bij UMTS-installaties. Dat is een omstandigheid die voor haar eigen rekening en risico komt. Dit kan echter niet leiden tot het eenzijdig opleggen van de door QuaWonen aangevoerde forse huurverhoging tot € 5.500,- per jaar. De huurovereenkomst biedt daarvoor geen ruimte.
4.5
Het bovenstaande brengt mee dat de vordering onder (A) zal worden toegewezen.
4.6
Toewijzing van de vordering onder (A) heeft niet automatisch tot gevolg dat ook de geldvordering onder (B) zal worden toegewezen. Een geldvordering in kort geding kan immers alleen worden toegewezen indien eveneens sprake is van feiten of omstandigheden die meebrengen dat uit hoofde van onverwijlde spoed een onmiddellijke voorziening wordt getroffen. Dat QuaWonen in eerste instantie niet heeft meegewerkt aan de realisatie van de door KPN gewenste aanpassing kan op zichzelf niet als een zodanige omstandigheid worden aangemerkt. Nu KPN verder geen feiten of omstandigheden heeft aangevoerd die wel tot het oordeel zouden kunnen leiden dat een onmiddellijke voorziening op zijn plaats is, zal de vordering onder (B) worden afgewezen.
4.7
Qua Wonen zal als de grotendeels in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld inde kosten van deze pro-cedure.
5. De beslissing
De voorzieningenrechter,
beveelt QuaWonen haar volledige en actieve medewerking te verlenen aan de installatie van de door KPN ge-wenste apparatuur op de door haar gehuurde locaties, op straffe van een dwangsom van € 25.000,- per overtre-ding van dit bevel;
veroordeelt QuaWonen in de kosten van dit kort geding, tot aan deze uitspraak aan de zijde van KPN bepaald op € 320,- aan verschotten en op € 816,- aan salaris voor de advocaat;
verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad;
wijst af het meer of anders gevorderde.
Dit vonnis is gewezen door mr. P. de Bruin, voorzieningenrechter, in tegenwoordigheid van mr. V. Bouchla, griffier.
Uitgesproken in het openbaar.
615/2009