Uitspraak
RECHTBANK OVERIJSSEL
Zittingsplaats Almelo
Bestuursrecht
zaaknummer: ZWO 24/2956
uitspraak van de enkelvoudige kamer in de zaak tussen
[eiser], uit [woonplaats], eiser
en
het college van burgemeester en wethouders van Enschede (college),
(gemachtigde: M.M. Nijboer).
Inleiding
1. In deze uitspraak beoordeelt de rechtbank het beroep van eiser tegen de afwijzing van energietoeslag voor het jaar 2023.
1.1.
Eiser heeft op 9 december 2023 de aanvraag ingediend. Het college heeft deze aanvraag met het besluit van 18 december 2023 afgewezen. Met het bestreden besluit van 25 juni 2024 op het bezwaar van eiser is het college bij de afwijzing gebleven.
1.2.
De rechtbank heeft het beroep op 8 oktober 2024 op zitting behandeld. Hieraan hebben deelgenomen: eiser en de gemachtigde van het college.
1.3.
De rechtbank heeft het onderzoek ter zitting geschorst zodat het college schriftelijk antwoord kon geven op de vragen die tijdens de zitting zijn besproken. Het college heeft op 11 oktober 2024 gereageerd. Daarop heeft eiser ook een reactie naar de rechtbank gestuurd.
1.4.
De rechtbank heeft aan partijen gevraagd of zij een nadere zitting willen. Hierop hebben partijen niet gereageerd. Vervolgens heeft de rechtbank het onderzoek gesloten.
Standpunt van partijen
2. Het college heeft de aanvraag afgewezen, omdat eisers inkomen van € 1.850,92
in de maand november 2023 (refertemaand) hoger is dan € 1.387,-. Dit laatste bedrag is 120% van de voor eiser geldende bijstandsnorm voor een alleenstaande. Volgens het college is er geen reden om de hardheidsclausule toe te passen, omdat het inkomen van eiser vanaf september 2023 al dusdanig hoger was en hij elke maand een hoger inkomen had dan wanneer hij een bijstandsuitkering zou ontvangen.
3.1.
Eiser voert – samengevat weergegeven – aan dat het college niet goed heeft gecommuniceerd en onvoldoende rekening heeft gehouden met zijn situatie, zijn arbeidsethos en maatschappelijke betrokkenheid. Hiertoe voert hij aan dat destijds op de site van de gemeente stond dat het aanvraagformulier op 4 december 2023 is geopend en dat je de aanvraag tot 29 februari 2024 kon indienen. Eiser concentreerde zich op het vinden van werk en dacht dat hij de aanvraag het hele jaar nog kon indienen. Ook wist hij niet dat naar het inkomen van de voorliggende maand werd gekeken. Daar komt bij dat hij in augustus 2023 door de gemeente is gevraagd om te gaan werken in de keuken bij de Vliegbasis Twente. Dat heeft hij gedaan, terwijl hij dat werk had kunnen weigeren omdat hij boekhouder is. Eiser heeft als bijlagen bij zijn beroepschrift zijn curriculum vitae en energienota’s meegestuurd.
3.2.
Ook stelt eiser dat hij wel recht op energietoeslag had gehad als hij de aanvraag tussen januari en augustus 2023 had ingediend. Volgens eiser was er dan niets aan de hand geweest en had het ook niet tot deze beroepsprocedure hoeven komen. Verder is eiser van mening dat het college de beslissing op bezwaar te laat heeft genomen, omdat het meer dan 26 weken heeft geduurd. Eiser vraagt zich af waarom het college een beslistermijn kan wijzigen, terwijl hij voor hen aan het werk was.
Beoordeling door de rechtbank
4. De rechtbank beoordeelt of het college eisers aanvraag voor energietoeslag voor het jaar 2023 terecht heeft afgewezen. Zij doet dat aan de hand van de beroepsgronden van eiser. Voor de beoordeling daarvan zijn verschillende artikelen van de Participatiewet en van de Beleidsregels eenmalige energietoeslag gemeente Enschede 2023 (de Beleidsregels) van belang. Die artikelen zijn vermeld in de bijlage.
4.1.
De rechtbank is van oordeel dat het beroep ongegrond is en licht dit als volgt toe.
4.2.
Eiser stelt dat hij het hele jaar door een aanvraag kon indienen en dat het college niet goed heeft gecommuniceerd. Als hij tussen januari en augustus 2023 een aanvraag had ingediend zou hij wel recht hebben op de energietoeslag. Deze beroepsgrond slaagt niet, omdat het aanvragen van een energietoeslag pas kon vanaf 26 oktober 2023. Dit blijkt uit artikel 5 van de Beleidsregels. Daarin staat dat die Beleidsregels in werking treden op de dag na de bekendmaking (26 oktober 2023). In artikel 3, vierde lid van de Beleidsregels is bepaald dat de aanvraag voor eenmalige energietoeslag kan worden ingediend tot
1 maart 2024. Eiser kon dus vanaf 26 oktober 2023 tot 1 maart 2024 een aanvraag voor het jaar 2023 indienen.
4.3.
Dat het college lang over de beslissing op bezwaar heeft gedaan, maakt het oordeel van de rechtbank niet anders. Het college heeft de bevoegdheid om de beslistermijn te verlengen en eiser had het college eventueel in gebreke kunnen stellen. Dat het college zo lang over de beslissing op bezwaar heeft gedaan, heeft niet tot gevolg dat aan eiser alsnog een energietoeslag moet worden toegekend. De rechtbank is verder van oordeel dat het college terecht heeft besloten dat bij eiser geen sprake is van dringende redenen die leiden tot een geslaagd beroep op de hardheidsclausule, omdat eiser vanaf september 2023 een hoger inkomen had door het werk dat hij deed.
4.2.
De rechtbank vindt dat eiser wel terecht heeft gesteld dat het college onduidelijk heeft gecommuniceerd, omdat tijdens de zitting ook niet duidelijk werd wanneer de aanvraag kon worden ingediend. Zo heeft college tijdens de zitting nog min of meer het standpunt van eiser bevestigd door te zeggen dat de energietoeslag 2023 het hele jaar kon worden aangevraagd, maar na de zitting heeft het college in de brief van 11 oktober 2024 aangegeven dat de aanvraag voor die energietoeslag niet het hele jaar kon worden gedaan. Vanwege deze tegenstrijdige informatie ziet de rechtbank aanleiding om op grond van artikel 8:74, tweede lid, van de Algemene wet Bestuursrecht te bepalen dat het college het griffierecht aan eiser moet vergoeden.
Conclusie en gevolgen
5. Het beroep is ongegrond. Dit betekent dat eiser geen gelijk krijgt.
Beslissing
De rechtbank:
- verklaart het beroep ongegrond;
- draagt het college op om het betaalde griffierecht van € 51,- aan eiser te vergoeden.
Deze uitspraak is gedaan door mr. F. Koster, rechter, in aanwezigheid van J.T. Boddeüs, griffier. De uitspraak is uitgesproken in het openbaar op
griffier
rechter
Een afschrift van deze uitspraak is verzonden aan partijen op:
Informatie over hoger beroep
Een partij die het niet eens is met deze uitspraak, kan een hoger beroepschrift sturen naar de Centrale Raad van Beroep waarin wordt uitgelegd waarom deze partij het niet eens is met deze uitspraak. Het hoger beroepschrift moet worden ingediend binnen zes weken na de dag waarop deze uitspraak is verzonden.
Digitaal hoger beroep instellen kan via “Formulieren en inloggen” op www.rechtspraak.nl. Hoger beroep instellen kan eventueel ook nog steeds door verzending van een brief aan de Centrale Raad van beroep, Postbus 16002, 3500 DA Utrecht.
Kan de indiener de behandeling van het hoger beroep niet afwachten, omdat de zaak spoed heeft, dan kan de indiener de voorzieningenrechter van de Centrale Raad van Beroep vragen om een voorlopige voorziening (een tijdelijke maatregel) te treffen.
Bijlage: wettelijk kader
Participatiewet
Op grond van artikel 35, eerste lid, van de Participatiewet heeft iemand recht op bijzondere bijstand voor zover de kosten waarvoor bijzondere bijstand wordt aangevraagd zich voordoen, de kosten voor de aanvrager noodzakelijk zijn, de kosten het gevolg zijn van bijzondere omstandigheden en de kosten niet betaald kunnen worden uit de bijstandsuitkering, de langdurigheidstoeslag, het vermogen en het inkomen (voor zover dit hoger is dan de bijstandsnorm).
Beleidsregels eenmalige energietoeslag gemeente Enschede 2023
(…)
Artikel 3 Aanvraag en beoordeling
1. Huishoudens die niet in aanmerking komen voor een ambtshalve toekenning van de eenmalige energietoeslag 2023 kunnen een aanvraag indienen met gebruikmaking van het (digitale) aanvraagformulier op www.enschede.nl.
2. De aanvraag voor de energietoeslag kan worden ingediend door de persoon van het huishouden die op de datum van aanvraag staat ingeschreven met een woonadres in de Basisregistratie personen van de gemeente Enschede en die beschikt over een geldig Europees identiteitsbewijs of een geldige verblijfsvergunning.
3. Indien het zelfstandig huishouden niet bij machte blijkt digitaal een aanvraag te kunnen doen, is in afwijking van deze digitale aanvraag een schriftelijke aanvraag mogelijk.
4. Een aanvraag voor de eenmalige energietoeslag kan worden ingediend tot 1 maart 2024.
5. Het college beslist binnen 8 weken nadat de volledige aanvraag is ingediend.
6. Na toekenning wordt de eenmalige energietoeslag in één keer uitbetaald.
7. In afwijking van artikel 43, eerste lid, van de wet wordt de energietoeslag 2023 door het college ambtshalve vastgesteld voor huishoudens die:
a. de energietoeslag 2022 hebben ontvangen, behoudens studenten, en waaruit na beoordeling blijkt dat zij voldoen aan de voorwaarden om in aanmerking te komen voor de eenmalige energietoeslag 2023;
b. in september 2023 een uitkering op grond van de Participatiewet, IOAW, BBZ, AIO, Individuele Inkomenstoeslag of IOAZ ontvangen;
c.in september 2023 Individuele Inkomenstoeslag van de gemeente Enschede hebben ontvangen.
Artikel 4 Hardheidsclausule
Als de aanvrager niet in aanmerking komt voor een eenmalige energietoeslag kan het college, gelet op alle omstandigheden, in het individuele geval beoordelen of de aanvrager in afwijking van de beleidsregels alsnog in aanmerking komt voor een eenmalige energietoeslag, indien dringende redenen hiertoe noodzaken.
Artikel 5 Inwerkingtreding en duur beleidsegels
1. De huidige beleidsregels “eenmalige energietoeslag gemeente Enschede 2022”, vastgesteld door het college op 7 februari 2023, worden ingetrokken.
2. Deze beleidsregels treden in werking op de dag na bekendmaking.
3. Deze beleidsregels gelden tot 1 mei 2024.