Uitspraak
RECHTBANK OVERIJSSEL
Team kanton en handelsrecht
Zittingsplaats Zwolle
Zaaknummer : 10611369 CV EXPL 23-2814
Vonnis van 9 januari 2024
in de zaak van
[eiseres],
wonende te [woonplaats 1],
wonende te [woonplaats 1],
eisende partij, hierna te noemen [eiseres],
gemachtigde: mr. J.F.M. Hanus,
tegen
[gedaagde],
wonende te [woonplaats 2],
wonende te [woonplaats 2],
gedaagde partij, hierna te noemen [gedaagde],
verschenen in persoon.
1.Inleiding en samenvatting
1.1.
[eiseres] heeft een tweedehands auto van [gedaagde] gekocht. [eiseres] vindt dat [gedaagde] is tekortgeschoten in de nakoming van de koopovereenkomst omdat hij de kilometerstand van de auto heeft teruggedraaid. [eiseres] vordert daarom terugbetaling van de koopsom van € 1.350,00 en vordert vergoeding van de door haar gemaakte reparatiekosten van € 3.935,17. [gedaagde] is het daar niet mee eens. Hij stelt dat hij niet de eigenaar van de auto was, maar alleen de verkoper en dat hij niet wist van de teruggedraaide kilometerstand. [gedaagde] vindt daarom dat hij niets aan [eiseres] hoeft te betalen.
1.2.
De kantonrechter zal de vorderingen van [eiseres] (grotendeels) toewijzen en zal hierna uitleggen waarom.
2.De procedure
2.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het tussenvonnis van 29 augustus 2023, waarbij een mondelinge behandeling is bepaald;
- de mondelinge behandeling van 26 oktober 2023, waarbij [eiseres] stukken heeft overgelegd en waarbij [gedaagde] niet is verschenen en waarvan de griffier aantekeningen heeft gemaakt.
2.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.
3.De feiten
3.1.
[eiseres] heeft op 26 mei 2022 een tweedehands auto van het merk Mercedes-Benz, type A 160 Lang, met het kenteken [kenteken] (hierna: de auto), gekocht van [gedaagde], voor een koopprijs van € 1.350,-.
3.2.
[gedaagde] heeft de auto aangeboden op ‘Marketplace’ via Facebook en in de advertentie aangegeven dat de auto een kilometerstand van 172.000 km had. Voor de koop heeft [eiseres] de auto geïnspecteerd en geconstateerd dat de kilometerteller op (nagenoeg) 172.000 km stond. [eiseres] heeft na de inspectie een proefrit gemaakt, waarna zij de auto van [gedaagde] heeft gekocht.
3.3.
Kort na de aankoop heeft [eiseres] de auto naar de garage gebracht om de handrem opnieuw af te laten stellen. Bij controle bleek dat naast de te losse handrem, onder andere de remschijven en remblokken kapot waren. [eiseres] heeft de auto daarom laten repareren. In het najaar van 2022 heeft [eiseres] meerdere keren (reparatie)werkzaamheden aan de auto laten verrichten.
3.4.
Na de APK van de auto in december 2022, heeft [eiseres] op 5 januari 2023 een brief van de RDW ontvangen, waarin onder andere het volgende is opgenomen:
“Voor uw voertuig met kenteken [kenteken] is een onlogische tellerstand geregistreerd. (…).
Tellerstand onlogisch
Van uw voertuig met bovengenoemd kenteken is op 28-12-2022 de tellerstand 178.535 km geregistreerd. Deze tellerstand is lager dan de vorige tellerstand 304.225 km die op 04-01-2022 is geregistreerd.”
3.5.
[eiseres] heeft [gedaagde] bij brief van 17 januari 2023 aangeschreven over de teruggedraaide kilometerstand en heeft [eiseres] verzocht de koopprijs terug te betalen en de geleden schade te vergoeden. [gedaagde] heeft niet op de brief gereageerd. [eiseres] heeft zich daarom tot haar gemachtigde gewend die [eiseres] bij brief van 8 maart 2023 heeft aangeschreven. [gedaagde] heeft op deze brief onder andere gereageerd dat hij al jaren geen auto meer heeft en dat hij niet de eigenaar van de auto was. In een telefonisch overleg met de gemachtigde van [eiseres] heeft [gedaagde] aangegeven dat hij niet wist dat de kilometerstand was teruggedraaid en dat hij niet bereid is de koopsom terug te betalen of de reparatiekosten te vergoeden.
4.Het geschil
4.1.
[eiseres] vordert - samengevat - primair een verklaring voor recht dat [gedaagde] toerekenbaar tekort is geschoten in de nakoming van de koopovereenkomst, dat [gedaagde] het aankoopbedrag van € 1.350,- moet terugbetalen en te bepalen dat [gedaagde] de door [eiseres] geleden schade van € 3.395,17, vermeerderd met de wettelijke rente, dient te betalen. [eiseres] vordert subsidiair een verklaring voor recht dat de koopovereenkomst onder invloed van bedrog, dan wel dwaling tot stand is gekomen en vordert daarnaast terugbetaling van de koopsom en betaling van de geleden schade. [eiseres] vordert zowel primair als subsidiair betaling van de buitengerechtelijke incassokosten en veroordeling van [gedaagde] in de proceskosten.
4.2.
[gedaagde] verweert zich tegen de vorderingen van [eiseres] en concludeert tot afwijzing daarvan.
5.De beoordeling
5.1.
Tussen partijen is een koopovereenkomst tot stand gekomen voor de koop van een tweedehands auto door [eiseres]. [eiseres] stelt zich primair op het standpunt dat de auto door de teruggedraaide kilometerstand non-conform is (artikel 7:17 BW) en dat [gedaagde] daarom tekort is geschoten in de nakoming van de koopovereenkomst. Zij vordert daarom ontbinding van de koopovereenkomst (artikel 6:265 BW) en terugbetaling van de koopsom. [eiseres] stelt verder dat zij als gevolg van de tekortkoming van [gedaagde] schade heeft geleden en dat hij daarvoor aansprakelijk is (artikel 6:74 BW).
5.2.
Als meest verstrekkend verweer tegen de vorderingen van [eiseres] heeft [gedaagde] aangevoerd dat hij niet de eigenaar van de auto was maar alleen de verkoper en – zo begrijpt de kantonrechter het betoog van [gedaagde] – dat [eiseres] daarom de verkeerde persoon heeft aangesproken. De kantonrechter volgt [gedaagde] daarin niet en zal uitleggen waarom.
5.3.
[gedaagde] heeft zich (zoals [eiseres] onbetwist heeft gesteld) in de verkoopadvertentie en tijdens de verkoop als eigenaar van de auto gepresenteerd. Pas toen [eiseres] [gedaagde] had aangeschreven over de teruggedraaide kilometerstand heeft hij voor het eerst het standpunt ingenomen dat hij niet de eigenaar van de auto was, maar deze voor iemand anders had verkocht. Daar komt bij dat [gedaagde] ten tijde van de verkoop de bezitter van de auto was en dat zijn eigendommen in de auto lagen. Die eigendommen heeft [eiseres] op verzoek van [gedaagde] een paar dagen na de koop naar zijn huis gebracht. Ook lagen er facturen voor reparaties aan de auto in het dashboardkastje, die op naam van [gedaagde] stonden. Gelet op deze omstandigheden mocht [eiseres] ervan uitgaan dat [gedaagde] eigenaar van de auto was en ook als zodanig aangesproken kon worden. Daarnaast mag er, gelet op de gemotiveerde stelling van [eiseres], van [gedaagde] verwacht worden dat hij gemotiveerd aangeeft waarom hij niet de eigenaar van de auto was en wie dat wél was. Dat heeft [gedaagde] niet gedaan. [eiseres] kan [gedaagde] daarom in deze procedure aanspreken.
Non-conformiteit
5.4.
De kantonrechter overweegt dat de afgeleverde zaak (de auto) op grond van artikel 7:17 lid 1 BW aan de overeenkomst moet beantwoorden. Lid 2 bepaalt dat een zaak niet aan de overeenkomst beantwoordt als zij, mede gelet op de aard van de zaak en de mededelingen die de verkoper daarover heeft gedaan, niet de eigenschappen bezit die de koper op grond van de overeenkomst mocht verwachten.
5.5.
Naar het oordeel van de kantonrechter beantwoordt de auto door de teruggedraaide kilometerstand niet aan de overeenkomst. [gedaagde] heeft (zoals [eiseres] onbetwist heeft gesteld) geadverteerd met een kilometerstand van 172.000 km en [eiseres] heeft deze kilometerstand zelf ook geconstateerd tijdens de inspectie van de auto. Daarnaast heeft [gedaagde] tijdens de koop ook niet aangegeven dat de kilometerstand onjuist was. [eiseres] mocht er daarom van uitgaan dat de auto daadwerkelijk een kilometerstand van 172.000 km had. Zij hoefde er niet op bedacht te zijn dat de kilometerstand was teruggedraaid en de werkelijke kilometerstand van de auto ruim 300.0000 km zou zijn. Herstel van dit gebrek door [gedaagde], is naar de aard van het gebrek onmogelijk.
5.6.
Dat [gedaagde] zoals hij stelt, niet wist van de teruggedraaide kilometerstand maakt dat niet anders. Voor de conclusie dat de auto niet aan de overeenkomst beantwoordt is wetenschap van de teruggedraaide kilometerstand door [gedaagde] niet vereist. Bovendien acht de kantonrechter het niet aannemelijk dat [gedaagde] niet wist van de teruggedraaide kilometerstand. Uit de brief van het RDW blijkt namelijk dat op 4 januari 2022 een kilometerstand van 304.225 is geregistreerd en dat de tenaamstelling van de auto in de periode van 28 december 2021 tot 26 mei 2022 (de verkoop aan [eiseres]) niet is gewijzigd. Dat betekent dat de kilometerstand in die periode (tijdens dezelfde tenaamstelling) is teruggedraaid. Daar komt bij dat [eiseres] twee facturen voor reparaties in de auto heeft gevonden die op naam van [gedaagde] staan en waaruit volgt dat dat de kilometerstand op 4 januari 2022 304.215 km en op 9 maart 2022 307.888 km was. Daaruit leidt de kantonrechter af dat de kilometerstand tussen 9 maart 2022 en 26 mei 2022 is teruggedraaid en dat [gedaagde] daarvan op de hoogte moet zijn geweest.
5.7.
Gelet op het voorgaande beantwoordt de geleverde auto niet aan de overeenkomst en is [gedaagde] dus tekortgeschoten in de nakoming van de overeenkomst.
Ontbinding
5.8.
Uit artikel 6:265 BW volgt dat iedere tekortkoming van een partij in de nakoming van een verbintenis aan de wederpartij de bevoegdheid geeft om de overeenkomst geheel of gedeeltelijk te ontbinden, tenzij de tekortkoming, gezien haar bijzondere aard of geringe betekenis, deze ontbinding met haar gevolgen niet rechtvaardigt. Op grond van lid 2 bestaat deze bevoegdheid pas wanneer de nakoming blijvend of tijdelijk onmogelijk is, of wanneer de schuldenaar in verzuim is.
5.9.
Naar het oordeel van de kantonrechter rechtvaardigt de tekortkoming van [gedaagde] (de teruggedraaide kilometerstand) de ontbinding van de overeenkomst door [eiseres]. Zoals [eiseres] verder heeft aangevoerd is nakoming blijvend onmogelijk omdat [gedaagde] de geleverde auto niet alsnog kan leveren met een daadwerkelijke kilometerstand van 172.000 km. De kantonrechter zal de gevorderde ontbinding daarom toewijzen en overeenkomst tussen [eiseres] en [gedaagde] ontbinden per 9 januari 2024 (de datum van dit vonnis).
5.10.
Op grond van artikel 6:271 BW rust vanaf de ontbinding van de overeenkomst op beide partijen een verbintenis tot ongedaanmaking van de ontvangen prestaties. Dit houdt in dat [eiseres] de auto weer aan [gedaagde] moet teruggeven en dat [gedaagde] de auto terug moet nemen, [eiseres] moet vrijwaren en de koopsom van € 1.350,- moet terugbetalen.
Schadevergoeding, artikel 6:74 BW
5.11.
[eiseres] stelt verder dat zij als gevolg van de tekortkoming in de nakoming van de overeenkomst € 3.935,17 schade heeft geleden waarvoor [gedaagde] op grond van artikel 6:74 BW aansprakelijk is. De schade bestaat uit de kosten die [eiseres] heeft gemaakt voor diverse reparaties aan de auto.
Tekortkoming, toerekenbaarheid en nakoming is blijvend onmogelijk
5.12.
Zoals de kantonrechter hiervoor onder 5.5. en 5.9. heeft overwogen is [gedaagde] tekort geschoten in de nakoming van de overeenkomst en is nakoming blijvend onmogelijk. Voor zover [gedaagde] heeft gesteld dat de tekortkoming niet aan hem kan worden toegerekend omdat hij niet wist van de teruggedraaide kilometerstand, oordeelt de kantonrechter dat hij deze stelling onvoldoende heeft onderbouwd en dat de tekortkoming – ook als deze niet aan de schuld van [gedaagde] te wijten is – op grond van de verkeersopvattingen wel voor zijn rekening komt. Bovendien acht de kantonrechter het, zoals onder 5.6. is overwogen, niet aannemelijk dat [gedaagde] niet op de hoogte was van de teruggedraaide kilometerstand.
Causaal verband en schade
5.13.
[eiseres] heeft ter zitting de geleden schade en het causaal verband tussen de tekortkoming en de schade nader toegelicht. De schade bestaat uit de gemaakte kosten van € 3.935,17 voor diverse reparaties aan de auto, waarvan [eiseres] tijdens de mondelinge behandeling facturen heeft overgelegd. Op vragen van de kantonrechter heeft [eiseres] aangegeven dat een bedrag van € 183,47 ziet op regulier onderhoud van de auto en dat zij die kosten ook zonder de tekortkoming van [gedaagde] zou hebben gemaakt. [eiseres] heeft daarom afstand gedaan van dit deel van de gevorderde schadevergoeding, waardoor het bedrag uitkomt op (€ 3.935,17 - € 183.47) € 3.751,7.
5.14.
Hoewel die reparaties niet het directe gevolg zijn van de teruggedraaide kilometerstand maar van de algehele staat van de auto, heeft [eiseres] het causaal verband tussen de tekortkoming en de schade naar het oordeel van de kantonrechter voldoende onderbouwd. [eiseres] heeft ter zitting namelijk verduidelijkt dat zij in de veronderstelling verkeerde dat zij een auto had gekocht met een kilometerstand van 172.000 km en dat de reparaties aan de auto, gelet op de kilometerstand, de investering waard zouden zijn. Ruim een half jaar na de koop kwam [eiseres] er achter dat de auto een veel hogere kilometerstand (van 300.000 km) had en dat de reparaties de investering naar verwachting niet waard zouden zijn. Als zij eerder op de hoogte was gekomen van de kilometerstand, had zij niet zoveel reparaties laten uitvoeren, aldus [eiseres]. Naar het oordeel van de kantonrechter is het causaal verband tussen de tekortkoming en de schade daarmee voldoende vast komen te staan.
5.15.
De kantonrechter heeft geconstateerd dat [eiseres] na de brief van de RDW over de kilometerstand nog € 922,53 aan reparatiekosten heeft gemaakt. Omdat [eiseres] op dat moment al wist van de teruggedraaide kilometerstand staat deze schade in een te ver verwijderd verband tot de tekortkoming. Dit deel van de gevorderde schade zal daarom worden afgewezen.
5.16.
Omdat [gedaagde], nadat hij daartoe schriftelijk in de gelegenheid was gesteld door de kantonrechter, de (hoogte) van de schade niet heeft betwist, zal de kantonrechter de overige schadeposten van in totaal ( €3.751,17 - € 922,53) € 2.829,17, toewijzen.
Wettelijke rente
5.17.
[eiseres] heeft ook de wettelijke rente over de schade gevorderd vanaf 22 mei 2022, maar heeft niet toegelicht waarom de rente vanaf deze datum (die voor de koop van de auto op 26 mei 2022 ligt) verschuldigd is. Bij gebrek aan toelichting op de dag waarop de wettelijke rente is gaan lopen, zal de kantonrechter de wettelijke rente vanaf de datum van het vonnis tot aan de dag van de volledige betaling toewijzen.
Buitengerechtelijke incassokosten
5.18.
[eiseres] heeft een bedrag van € 245,02 gevorderd aan buitengerechtelijke incassokosten. [eiseres] heeft naar het oordeel van de kantonrechter voldoende toegelicht dat zij kosten heeft gemaakt voor buitengerechtelijke werkzaamheden. De gevorderde vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten is niet hoger dan het tarief dat in het Besluit vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten is bepaald. Daarom wordt
€ 245,02 toegewezen.
Proceskosten
5.19.
[gedaagde] is de partij die ongelijk krijgt en zal daarom in de proceskosten worden veroordeeld. Aan [eiseres] is een toevoeging verleend. Daarom zijn in deze zaak de explootkosten door de griffier voorgeschoten. Wegens het ontbreken van een wettelijke grondslag is een kostenveroordeling met de verplichting tot betaling aan de griffier van de voorgeschoten explootkosten niet mogelijk. De proceskosten worden aan de zijde van [eiseres] als volgt begroot:
- griffierecht
€
86,00
- salaris advocaat
- nakosten
€
€
660,00
132,00
(2 punten × € 330,00)
Totaal
€
878,00
6.De beslissing
De kantonrechter
6.1.
verklaart voor recht dat [gedaagde] toerekenbaar tekort is geschoten in de nakoming van de koopovereenkomst,
6.2.
ontbindt de koopovereenkomst tussen [eiseres] en [gedaagde] en bepaalt dat [gedaagde] de koopsom van € 1.350,- aan [eiseres] moet terugbetalen,
6.3.
veroordeelt [gedaagde] om aan [eiseres] te betalen een schadevergoeding van € 2.829,17, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW, vanaf de datum van dit vonnis tot aan de dag van de volledige betaling,
6.4.
veroordeelt [gedaagde] om aan [eiseres] te betalen de buitengerechtelijke incassokosten van € 245,02,
6.5.
veroordeelt [gedaagde] in de kosten van de procedure, tot dit vonnis begroot op € 878,-, te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe. Als [gedaagde] niet tijdig aan de veroordelingen voldoet en het vonnis daarna wordt betekend, dan moet [gedaagde] ook de kosten van de betekening betalen,
6.6.
verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
6.7.
wijst af wat meer of anders is gevorderd.
Dit vonnis is gewezen door mr. W.R.H. Lutjes, kantonrechter, en in het openbaar uitgesproken op 9 januari 2024. (MB)