ECLI:NL:RBOVE:2023:4234

• Datum uitspraak: 27 oktober 2023
• Publicatiedatum: 27 oktober 2023
• Zaaknummer: C/08/302915 / KG ZA 23-202
• Instantie: Rechtbank Overijssel
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht
• Procedures: Eerste aanleg - enkelvoudig
• Rechters: R.F. van Aalst
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Vordering tot gedogen van werkzaamheden aan hoogspanningsverbinding door Tennet TSO B.V. en Saranne B.V.

In deze zaak heeft de rechtbank Overijssel op 27 oktober 2023 uitspraak gedaan in een kort geding tussen Tennet TSO B.V. en Saranne B.V. als eisende partijen en een gedaagde partij. Tennet TSO is de beheerder van de hoogspanningsverbinding Ens-Zwolle, die deels over percelen van de gedaagde loopt. De gedaagde weigerde medewerking te verlenen aan de noodzakelijke werkzaamheden aan deze hoogspanningsverbinding, die gepland stonden van 30 oktober 2023 tot medio 2024. Tennet vorderde in kort geding dat de gedaagde zou worden veroordeeld om toegang te verlenen tot zijn percelen en om te dulden dat Tennet de werkzaamheden uitvoert. De rechtbank oordeelde dat Tennet recht heeft op toegang tot de percelen op basis van een eerder gevestigd zakelijk recht, en dat de gedaagde zijn medewerking moet verlenen. De vordering van Tennet werd toegewezen, met uitzondering van de gevorderde dwangsom voor het niet naleven van de voorwaarden, die werd afgewezen. De gedaagde werd ook veroordeeld in de proceskosten. De voorzieningenrechter benadrukte dat de gedaagde geen voorwaarden aan de toegang tot zijn percelen kon verbinden, aangezien Tennet geen partij is in de geschillen die de gedaagde met de gemeente en provincie heeft.

Uitspraak

RECHTBANK Overijssel

Civiel recht

Zittingsplaats Zwolle

Zaaknummer: C/08/302915 / KG ZA 23-202

Vonnis in kort geding van 27 oktober 2023

in de zaak van

1. TENNET TSO B.V.,

te Arnhem,
2.
SARANNE B.V. ,

te Arnhem,

eisende partijen,

hierna te noemen: Tennet TSO en Saranne, en samen Tennet,

advocaten: mrs. J.W.M. Hagelaars en I.S. Termaat te NIJMEGEN,

tegen

[gedaagde] ,

te [woonplaats],

gedaagde partij,

hierna te noemen: [gedaagde],
verschenen in persoon.

1. De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- de dagvaarding in kort geding van 6 oktober 2023,

- de akte indiening producties van Tennet, met producties 1 t/m 11
- de mondelinge behandeling van 16 oktober 2023, waarvan door de griffier aantekeningen zijn gemaakt.

2. Inleiding

2.1.

Tennet TSO is de beheerder van de hoogspanningsverbinding Ens-Zwolle. Deze hoogspanningsverbinding loopt onder andere over vier percelen grond die in gebruik (en deels ook in eigendom) zijn bij [gedaagde]. Tennet TSO is bezig met groot onderhoud aan deze hoogspanningsverbinding om daarmee de transportcapaciteit ervan te vergroten. Tennet TSO wil met dit kort geding bereiken dat de voorzieningenrechter in een vonnis aan [gedaagde] opdraagt dat hij zijn medewerking moet verlenen aan Tennet bij het betreden van de percelen, dat hij de medewerkers van Tennet niet zal benaderen, en dat hij een dwangsom moet betalen als hij zich niet houdt aan het vonnis.

2.2.

De voorzieningenrechter zal in dit vonnis het verweer van [gedaagde] bespreken en zal daarna uitleggen waarom hij ondanks dit verweer de vordering van Tennet toewijst.

3. De feiten

Het geschil heeft de volgende feiten als achtergrond.

3.1.

Tennet TSO is enig aandeelhouder en bestuurder van Saranne. Saranne is eigenaar van de 380kV hoogspanningsverbinding Ens-Zwolle. Tennet TSO is de beheerder van deze verbinding.

3.2.

[gedaagde] is eigenaar dan wel pachter van een aantal percelen in [plaats 1] en [plaats 2] die zijn gelegen onder de genoemde hoogspanningsverbinding. Het gaat om de volgende percelen:

• bij [gedaagde] in eigendom,
• bij [gedaagde] in pacht dan wel in gebruik,

3.3.

De hoogspanningslijnen van de verbinding Ens -Zwolle zijn over deze percelen heen aangelegd en op drie van de percelen (namelijk A,C, en D) staat een hoogspanningsmast.

3.4.

Op de genoemde percelen is een zakelijk recht gevestigd, dat inhoudt dat Tennet van die percelen gebruik mag maken om werkzaamheden te kunnen uitvoeren voor de aanleg en instandhouding van de hoogspanningsverbinding Ens-Zwolle. Dat recht is gevestigd bij akten van 9 juli 1987. Het gaat om een recht als bedoeld in artikel 5 lid 3 sub b van de Belemmeringenwet Privaatrecht.

3.5.

Tennet TSO is bezig met groot onderhoud aan de hoogspanningsverbinding Ens-Zwolle om daarmee de transportcapaciteit van de verbinding te vergroten. Daarbij worden de kabels van de hoogspanningslijn vervangen. Ten behoeve van de werkzaamheden moet een werkterrein worden aangelegd bij de hoogspanningsmasten. Op sommige plaatsen moet dat ook gebeuren tussen de masten – lierlocaties genoemd - om te kunnen werken met trekmachines en haspels. De werkzaamheden aan de masten op de terreinen van [gedaagde] staan gepland van 30 oktober 2023 tot medio 2024.

3.6.

In de aanloop naar de werkzaamheden heeft Tennet TSO in het voorjaar van 2023 keukentafelgesprekken gevoerd met betrokken grondeigenaren. Een eerste gesprek met [gedaagde] vindt plaats op 13 juni 2023. Daarna is het Tennet TSO niet gelukt om met [gedaagde] een afspraak te maken voor een inhoudelijk gesprek. Vervolgens heeft Tennet TSO telefonisch contact en Whatsapp contact met [gedaagde]. In telefonische contacten heeft [gedaagde] bedreigingen geuit naar personen die zijn land willen betreden.

3.7.

Op 27 juli 2023 stuurt Tennet TSO een brief aan [gedaagde] waarin zij meedeelt dat zij in week 44, vanaf 30 oktober 2023, start met de werkzaamheden op zijn percelen.

3.8.

Op 25 augustus 2023 stuurt Tennet TSO nogmaals een brief aan [gedaagde]. In die brief wordt [gedaagde] aangemaand om toegang tot de percelen te verlenen en wordt hij aansprakelijk gesteld voor schade als gevolg van vertraging in de werkzaamheden. Verder wijst Tennet TSO erop dat zij zo nodig rechtsmaatregelen zal nemen om toegang tot zijn terrein te verkrijgen.

3.9.

In de periode daarna is er telefonisch en via Whatsapp nog contact met [gedaagde]. [gedaagde] heeft omstreeks 5 september 2023 een beveiligingscamera van Tennet omvergereden. Tevens is een deel van een afrastering omvergereden.

3.10.

Op 15 september 2023 stuurt Tennet TSO aan [gedaagde] een brief waarin zij [gedaagde] sommeert om zich te onthouden van contacten met Tennet TSO, op welke wijze dan ook, en sommeert zij [gedaagde] om Tennet TSO ongehinderd toegang te verschaffen tot de percelen van de werkzaamheden.

3.11.

Op 28 september 2023 heeft Tennet TSO aangifte gedaan van bedreiging door [gedaagde].

4. Het geschil

4.1.

Tennet vordert dat de voorzieningenrechter van de rechtbank Overijssel bij vonnis, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:

[gedaagde] veroordeelt om te gehengen en te gedogen, althans te dulden, dat ten behoeve van de uitvoering van werkzaamheden aan de hoogspanningsverbinding in het kader van het project Beter Benutten Ens — Zwolle (waaronder het vervangen van de geleiders en de overige onderhoudswerkzaamheden) Tennet gebruik maakt van de percelen waarvan [gedaagde] eigenaar is en het perceel dat hij gebruikt met de volgende kadastrale aanduidingen:
[perceel 1]
[perceel 4]
[perceel 3]
[perceel 2]

[gedaagde] veroordeelt te gehengen en te gedogen, althans te dulden, dat Tennet de noodzakelijke voorzieningen treft ter voorbereiding op de hiervoor onder A. genoemde werkzaamheden, waaronder ook begrepen het inrichten van werkterreinen;

een en ander onder de voorwaarde dat Tennet na afloop van de werkzaamheden de door haar aangebrachte voorzieningen verwijdert, de betrokken percelen zoveel als redelijkerwijs mogelijk is in oorspronkelijke staat herstelt, en dat Tennet alle schade zal vergoeden die gedaagde vanwege de werkzaamheden rechtstreeks en redelijkerwijs lijdt;

[gedaagde] verbiedt om, behoudens uitdrukkelijke toestemming van Tennet, in de periode na datum van dit vonnis tot 1 juni 2024 contact te zoeken met individuele medewerkers van Tennet, in de ruimste zin van het woord, waaronder in elk geval begrepen het telefonisch contact opnemen en het versturen van brieven en/of e-mails;

een en ander hiervoor genoemd op straffe van een dwangsom van € 25.000,-, of een ander bedrag dat de voorzieningenrechter in goede justitie bepaalt, voor iedere overtreding door [gedaagde];

[gedaagde] veroordeelt in de kosten van dit geding, te voldoen binnen veertien dagen na dagtekening van dit vonnis en, voor het geval voldoening niet binnen veertien dagen na dagtekening van dit vonnis plaatsvindt, te vermeerderen met de wettelijke rente daarover vanaf 14 dagen na dagtekening van dit vonnis tot aan de dag der algehele voldoening, alsmede [gedaagde] te veroordelen in de nakosten en de eventuele verdere executie kosten.

4.2.

[gedaagde] heeft mondeling verweer gevoerd.

4.3.

De standpunten van partijen zullen hierna worden besproken.

5. De beoordeling

Spoedeisend belang

5.1.

Het spoedeisend belang is gelegen in het feit dat de onderhoudswerkzaamheden, waar het in deze procedure om gaat, vanaf 30 oktober 2023 moeten plaatsvinden. Volgens Tennet maken de werkzaamheden onderdeel uit van een grootschalig project en zal vertraging daarvan tot aanzienlijke schade leiden. [gedaagde] heeft wel in algemene zin aangevoerd dat Tennet best zou kunnen wachten met de werkzaamheden, maar dat is te weinig, gelet op de in de dagvaarding uitgelegde projectplanning van Tennet TSO. Het spoedeisend belang is daarmee voldoende gegeven.

Het verweer van [gedaagde]

5.2.

De voorzieningenrechter heeft op de mondelinge behandeling kennis genomen van het verweer van [gedaagde]. Samengevat luidt het verweer van [gedaagde] als volgt. [gedaagde] heeft problemen met de provincie Overijssel en met de Gemeente Zwolle na gebeurtenissen die in het verleden rondom zijn bedrijf hebben plaatsgevonden. Het gaat om afspraken die zijn gemaakt - bijvoorbeeld over het gebruik van de weg door zware voertuigen van en naar de zandput -, maar die door de provincie en de gemeente niet worden nagekomen. [gedaagde] wil dat die problemen worden opgelost, maar hij voelt zich door deze overheden niet gezien en gehoord. [gedaagde] ziet Tennet als (een verlengstuk van) de overheid omdat de Nederlandse Staat aandeelhouder van Tennet is. Daarom vindt [gedaagde] dat Tennet ervoor moet zorgen dat zijn problemen met de provinciale en gemeentelijke overheid worden opgelost. In de contacten met Tennet heeft [gedaagde] de oplossing van die problemen als voorwaarde voor zijn medewerking gesteld. Verder heeft [gedaagde] aangevoerd dat hij wil dat Tennet hem met rust laat. Hij wil wat dat betreft geen brieven, e-mailberichten of telefonische berichten meer ontvangen van Tennet.

Het oordeel van de voorzieningenrechter

5.3.

Tennet TSO heeft in deze procedure uitgelegd waarom zij op korte termijn toegang nodig heeft tot de percelen van [gedaagde], namelijk om werkzaamheden aan de hoogspanningsverbinding uit te voeren. [gedaagde] heeft niet betwist dat Tennet TSO die toegang nodig heeft. Het verweer van [gedaagde] gaat vooral over de voorwaarde(n) die [gedaagde] wil verbinden aan de toegang tot zijn percelen. De vraag is daarom of het gerechtvaardigd is dat [gedaagde] die voorwaarden aan Tennet heeft gesteld. De voorzieningenrechter is van oordeel dat dat niet het geval is. De omstandigheid dat [gedaagde] problemen heeft met de gemeente en de provincie en zich door die overheden niet gezien en gehoord voelt, kan juridisch gezien niet aan Tennet worden tegengeworpen. Tennet TSO en Saranne zijn zelfstandige bedrijven en zij zijn geen partij bij die kwesties. Het feit dat de overheid aandelen houdt in Tennet TSO maakt dat niet anders. Omdat Tennet losstaat van de kwesties die [gedaagde] opgelost wil hebben, bestaat er geen juridische grondslag voor de voorwaarden die [gedaagde] tot nu toe aan Tennet heeft gesteld. Het verweer van [gedaagde] kan daarom niet gehonoreerd worden.

5.4.

Dat betekent dat [gedaagde] zijn medewerking moet verlenen aan de werkzaamheden die Tennet wil uitvoeren aan de hoogspanningsverbinding. [gedaagde] moet in dat kader dulden dat Tennet TSO toegang heeft tot de betreffende percelen. Die verplichting tot medewerking is immers vastgelegd in een notariële akte die van toepassing is op de eigenaren en gebruikers van de percelen die onder hoogspanningsverbinding liggen. Tennet heeft daarmee een rechtsgrond om die medewerking van [gedaagde] te verlangen. De vorderingen van Tennet in dit kort geding worden daarom toegewezen. Omdat pas na afloop van de werkzaamheden kan worden beoordeeld of aan de onder C.) genoemde voorwaarde wordt voldaan, wordt de gevorderde dwangsom voor onderdelen A.) en B.) afgewezen.

5.5.

De vordering onder D wordt toegewezen op straffe van een dwangsom. Dat betekent dat als [gedaagde] aan de veroordelingen in dit vonnis niet voldoet hij voor iedere overtreding daarvan een bedrag van € 1.000,00 moet betalen met een maximum van € 10.000,00.

5.6.

[gedaagde] is in het ongelijk gesteld en moet daarom de proceskosten (inclusief nakosten) betalen. De proceskosten van Tennet worden begroot op:

- dagvaarding € 107,32

- griffierecht € 676,00

- salaris advocaat € 697,00

- nakosten €
173,00 (plus de verhoging zoals vermeld in de beslissing)

Totaal € 1.653,32

4.10.

De gevorderde wettelijke rente over de proceskosten wordt toegewezen zoals vermeld in de beslissing.

5.7.

Ten slotte merkt de voorzieningenrechter nog het volgende op. Voorzover de kadastrale aanduiding in de dagvaarding afwijkt van die in het vonnis, gaat de voorzieningenrechter ervanuit dat het gaat om kennelijke verschrijvingen. Tennet heeft dat zelf opgemerkt in haar akte indiening producties. Voor [gedaagde] is het duidelijk om welke percelen het gaat. Dat heeft hij op de mondelinge behandeling bevestigd. De voorzieningenrechter hanteert in het vonnis de aanduidingen van het kadaster uit productie 2 van Tennet.

6. De beslissing in kort geding

De voorzieningenrechter,

6.1.

Veroordeelt [gedaagde] om toe te laten en de te dulden:
6.1.1. dat ten behoeve van de uitvoering van werkzaamheden aan de hoogspanningsverbinding in het kader van het project Beter Benutten Ens — Zwolle (waaronder het vervangen van de geleiders en de overige onderhoudswerkzaamheden) Tennet gebruik maakt van de percelen waarvan [gedaagde] eigenaar is en de percelen die hij gebruikt met de volgende kadastrale aanduidingen:
[perceel 1]
[perceel 4]
[perceel 3]
[perceel 2];

6.1.2.

dat Tennet de noodzakelijke voorzieningen treft ter voorbereiding op de hiervoor onder 6.1.1. genoemde werkzaamheden, waaronder ook begrepen het inrichten van werkterreinen;

6.1.3.

een en ander zoals hiervoor onder 6.1.1. en 6.1.2 genoemd onder de voorwaarde dat Tennet na afloop van de werkzaamheden de door haar aangebrachte voorzieningen verwijdert, de betrokken percelen zoveel als redelijkerwijs mogelijk is in oorspronkelijke staat herstelt, en dat Tennet alle schade zal vergoeden die [gedaagde] vanwege de werkzaamheden rechtstreeks en redelijkerwijs lijdt;

6.2.

verbiedt [gedaagde] om, behoudens uitdrukkelijke toestemming van Tennet, in de periode na datum van dit vonnis tot 1 juni 2024 contact te zoeken met individuele medewerkers van Tennet, in de ruimste zin van het woord, waaronder in elk geval begrepen het telefonisch contact opnemen en het versturen van brieven en/of e-mails;

6.3.

bepaalt dat [gedaagde] in het geval hij niet voldoet aan hetgeen hiervoor onder 6.2aan hem is opgelegd, hij een dwangsom verbeurt van € 1.000,00 voor iedere overtreding daarvan met een maximum van € 10.000,00;

6.4.

veroordeelt [gedaagde] in de proceskosten van € 1.653,32, te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe. Als [gedaagde] niet tijdig aan de veroordelingen voldoet en het vonnis daarna wordt betekend, dan moet [gedaagde] € 90,00 extra betalen, plus de kosten van betekening;

6.5.

veroordeelt [gedaagde] in de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 Burgerlijk Wetboek over de proceskosten als deze niet binnen veertien dagen na aanschrijving zijn voldaan;

6.6.

verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad;

6.7.

wijst af hetgeen meer of anders is gevorderd.

Dit vonnis is gewezen door mr. R.F. van Aalst, voorzieningenrechter, en in het openbaar uitgesproken op 27 oktober 2023. (ap)