ECLI:NL:RBOVE:2023:3014

Rechtbank Overijssel

Datum uitspraak
31 juli 2023
Publicatiedatum
31 juli 2023
Zaaknummer
08/910038-13
Instantie
Rechtbank Overijssel
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Verlenging terbeschikkingstelling met twee jaar na beoordeling van recidiverisico en behandelvoortgang

Op 31 juli 2023 heeft de Rechtbank Overijssel uitspraak gedaan in de zaak betreffende de verlenging van de terbeschikkingstelling van een betrokkene, geboren in 1990 en momenteel verblijvende in FPC Dr. S. van Mesdag te Groningen. De rechtbank heeft de terbeschikkingstelling met twee jaar verlengd, na een vordering van het Openbaar Ministerie op 8 juni 2023. De betrokkene was eerder ter beschikking gesteld na bewezenverklaring van diefstal, afpersing en brandstichting, met de terbeschikkingstelling die inging op 12 juli 2017 en voor het laatst verlengd op 13 juli 2021. De rechtbank heeft kennisgenomen van een adviesrapport van de kliniek, waarin werd gesteld dat de betrokkene lijdt aan een autismespectrumstoornis en pyromanie, en dat hij sociaal-emotioneel op een laag niveau functioneert. De deskundige ter zitting heeft bevestigd dat de betrokkene afhankelijk is van de structuur en ondersteuning van het tbs-kader om recidive te voorkomen. De rechtbank heeft vastgesteld dat de veiligheid van anderen eist dat de maatregel wordt verlengd, gezien het hoge recidiverisico en de noodzaak voor verdere behandeling en begeleiding. De rechtbank heeft ook opgemerkt dat de betrokkene positieve stappen heeft gezet in zijn behandeling, waaronder het uitvoeren van productiewerkzaamheden en het zoeken naar een begeleide woonvorm. De beslissing om de terbeschikkingstelling te verlengen is genomen met inachtneming van de noodzaak voor zorgvuldige en geleidelijke stappen in het behandeltraject.

Uitspraak

RECHTBANK OVERIJSSEL

Team Strafrecht
Zittingsplaats Zwolle
Parketnummer: 08/910038-13
Datum uitspraak: 31 juli 2023
Beslissingop de vordering van het Openbaar Ministerie tot verlenging van de terbeschikkingstelling van:
[betrokkene],
geboren op [geboortedatum] 1990 te [geboorteplaats] ,
nu verblijvende in FPC Dr. S. van Mesdag te Groningen,
hierna te noemen: betrokkene.

1.De aanleiding

Betrokkene is bij arrest van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 12 september 2014 ter
beschikking gesteld met bevel tot verpleging van overheidswege, na bewezenverklaring van
de misdrijven: diefstal, afpersing en brandstichting.
De terbeschikkingstelling is ingegaan op 12 juli 2017. Deze terbeschikkingstelling is
laatstelijk verlengd bij beslissing van deze rechtbank van 13 juli 2021 en eindigt, behoudens
nadere voorziening, op 12 juli 2023.

2.De stukken

De rechtbank heeft kennis genomen van de op grond van artikel 6:6:12 van het Wetboek van Strafvordering (Sv) overgelegde stukken, te weten:
  • het adviesrapport van FPC Dr. S. van Mesdag (hierna: de kliniek) van 25 april 2023, opgemaakt en ondertekend door E. Haze, verpleegkundig specialist en behandelcoördinator, en drs. H.J. Beintema, psychiater en lid Raad van Bestuur en hoofd van de instelling;
  • een afschrift van de wettelijke aantekeningen over de periode van 15 februari 2021 tot en met 13 april 2023.

3.De procedure

Het Openbaar Ministerie heeft op 8 juni 2023 een vordering ingediend tot verlenging van bovenvermelde termijn met twee jaren.
Het onderzoek van de zaak heeft plaatsgevonden op de openbare terechtzitting van 17 juli 2023.
De rechtbank heeft op de openbare terechtzitting gehoord:
  • betrokkene, bijgestaan door zijn raadsvrouw mr. M. Schwab, advocaat te Amsterdam;
  • de officier van justitie mr. S. Markink-Grolman;
  • E. Haze, verpleegkundig specialist /behandelcoördinator, verbonden aan de kliniek als deskundige.
De officier van justitie heeft gepersisteerd bij de vordering tot verlenging van de termijn van terbeschikkingstelling met twee jaren.
Betrokkene en zijn raadsvrouw hebben gesteld dat zij geen bezwaar hebben tegen verlenging van de maatregel van terbeschikkingstellingverpleegkundig. De raadsvrouw heeft daartoe onder meer aangevoerd dat de criteria voor het verlengen van de maatregel nog steeds aanwezig zijn en dat het voor betrokkene belangrijk is door te gaan op de ingeslagen weg met de begeleiding en behandeling die het kader van de terbeschikkingstelling (hierna: tbs-kader) hem biedt.

4.De beoordeling

De vordering is op 8 juni 2023 ingediend. Dit is tijdig.
De rechtbank dient op grond van het bepaalde in de artikelen 38d en 38e van het Wetboek
van Strafrecht (Sr) te bepalen of de termijn van de maatregel van terbeschikkingstelling moet worden verlengd.
De rechtbank neemt bij haar overwegingen het over betrokkene opgemaakte advies van de kliniek en de toelichting van de deskundige ter terechtzitting in aanmerking.
Het rapport van de kliniek houdt, zakelijk weergegeven, onder meer het volgende in.
Bij betrokkene is sprake van een autismespectrumstoornis en hij voldoet tevens aan de criteria voor de diagnose pyromanie. Hij functioneert sociaal emotioneel op een zeer laag niveau, in het contact is geen sprake van echte wederkerigheid en empathische vermogens en vaardigheden tot zelfreflectie zijn nauwelijks aanwezig. Hij kan zeer beperkt de eigen emotionele binnenwereld aanvoelen en hij beschikt over een beperkt ontwikkeld geweten.
Betrokkene functioneert op dit moment al geruime tijd stabiel, maar is daarin afhankelijk van de externe structuur en ondersteuning van het tbs-kader. De inschatting is dat als dit kader zal wegvallen, betrokkene snel weer zal vervallen in delictgedrag. Als de maatregel (voorwaardelijk) zou worden beëindigd, is het recidiverisico hoog.
Vanaf juni 2021 is het onbegeleide verlof gestart. De transmurale verloven verlopen goed en zorgen voor een positieve trend in zijn behandeling. Betrokkene oefent tijdens de verloven met het uitbreiden en versterken van zijn vaardigheden en is gestart met het doen van vrijwillig werk buiten de kliniek. In de komende periode zal er gezocht worden naar een vervolgplek voor betrokkene in een begeleide woonvorm. Omdat betrokkene zeer afhankelijk is van zijn omgeving om zijn stabiliteit te behouden en incidenten te voorkomen, moet hij in staat worden gesteld alle vervolgstappen in zijn traject op een veilige manier te kunnen zetten, zonder overvraagd te worden. Gelet op het voorafgaande adviseert de kliniek de termijn van de terbeschikkingstelling met twee jaren te verlengen en de verpleging van overheidswege voort te zetten.
Ter terechtzitting van 17 juli 2023 heeft deskundige Haze het advies van de kliniek gehandhaafd. Er is inmiddels een intakegesprek geweest bij een beschermd wonen project in Groningen (Stichting Exodus). Betrokkene zoekt de begeleiding op als hij onzeker is en de samenwerking is heel goed. Het risico op recidive blijft aanwezig, betrokkene heeft de begeleiding en ondersteuning nodig. Bij het uitoefenen van verlof wordt er rekening gehouden met de wensen van de slachtoffers. Betrokkene gebruikt medicatie en hij beseft dat hij dat nodig heeft om zijn impulsen te onderdrukken. Hij zal de medicatie nog jaren moeten gebruiken en daar zal ook toezicht op moeten worden gehouden.
Het oordeel van de rechtbank
Gelet op hetgeen hiervoor is uiteengezet en ter zitting is besproken, is de rechtbank van oordeel dat de veiligheid van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen eist dat de maatregel van terbeschikkingstelling wordt verlengd. De rechtbank merkt daarbij op dat de maatregel is opgelegd ter zake van misdrijven die gericht zijn tegen of gevaar veroorzaken voor de onaantastbaarheid van het lichaam van een of meer personen.
De totale duur van de maatregel van terbeschikkingstelling met bevel tot verpleging van overheidswege kan daarom een periode van vier jaren te boven gaan.
Aan de criteria voor de verlenging van de terbeschikkingstelling is voldaan. De rechtbank stelt op basis van de rapportage en wat ter zitting is toegelicht vast dat sprake is van een nog steeds aanwezige stoornis en van een onveranderd hoog recidiverisico.
De rechtbank stelt vast dat betrokkene de afgelopen twee jaren een positieve ontwikkeling heeft doorgemaakt. Betrokkene stelt zich open voor de behandeling en is intrinsiek gemotiveerd in de samenwerking voor zijn behandeling en begeleiding. Daarnaast verricht betrokkene vanaf 1 mei 2023 betaalde productiewerkzaamheden bij [bedrijf] . Ter terechtzitting heeft betrokkene gemeld dat dit hem goed bevalt en dat zijn contract onlangs is verlengd. De komende periode zullen stappen gezet gaan worden richting beschermd wonen, ook dat is positief. De rechtbank acht het van belang dat de behandeling en begeleiding van betrokkene zorgvuldig en met kleine stappen plaatsvindt en ziet ook de noodzaak dat dit binnen de structuur en de zorg vanuit het huidige tbs-kader blijft gebeuren. Gelet op het advies van de kliniek en op hetgeen ter terechtzitting is besproken, stelt de rechtbank vast dat nog geruime tijd nodig zal zijn voor betrokkene om dit proces geleidelijk te doorlopen.
De rechtbank zal de terbeschikkingstelling met het bevel verpleging van overheidswege met twee jaren verlengen.

5.De beslissing

De rechtbank:
- verlengt de terbeschikkingstelling met het bevel verpleging van overheidswege
van
[betrokkene]met twee jaren.
Aldus gegeven door mr. A. van Holten, voorzitter, mr. C.J. Sangers-de Jong en
mr. L.M.B. Soppe, rechters, in tegenwoordigheid van mr. A. de Bruin als griffier en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 31 juli 2023.