ECLI:NL:RBOVE:2022:3639

Rechtbank Overijssel

Datum uitspraak
6 december 2022
Publicatiedatum
6 december 2022
Zaaknummer
08-770003-20
Instantie
Rechtbank Overijssel
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Verlenging terbeschikkingstelling van een 34-jarige man met recidiverisico en aanwezige stoornis

Op 6 december 2022 heeft de Rechtbank Overijssel de terbeschikkingstelling van een 34-jarige man met twee jaren verlengd. De rechtbank oordeelde dat aan de criteria voor verlenging was voldaan, gebaseerd op rapportages van de kliniek en de toelichting ter zitting. De man, die lijdt aan schizofrenie en andere psychische stoornissen, verblijft in de Forensische Psychiatrische Kliniek (FPK) Assen. De rechtbank heeft vastgesteld dat er nog steeds sprake is van een aanwezige stoornis en dat er recidiverisico bestaat. De terbeschikkingstelling was oorspronkelijk ingegaan op 18 november 2020 en zou eindigen op 8 november 2022, maar de rechtbank oordeelde dat de veiligheid van anderen eist dat de maatregel wordt verlengd.

De rechtbank heeft kennisgenomen van het verlengingsadvies van GGZ Drenthe, waarin werd aangegeven dat de man goed reageert op behandeling, maar dat hij nog niet klaar is voor een lagere beveiligingsniveau. De deskundige R.J. Hanhart heeft ter zitting toegelicht dat de man gemotiveerd is, maar dat er nog belangrijke stappen gezet moeten worden in zijn resocialisatietraject. De rechtbank concludeerde dat het niet te verwachten is dat binnen een jaar gronden aanwezig zullen zijn voor een voorwaardelijke beëindiging van de verpleging. Daarom is de terbeschikkingstelling met twee jaren verlengd, met inachtneming van de noodzaak voor een zorgvuldige en geleidelijke aanpak van zijn resocialisatie.

Uitspraak

RECHTBANK OVERIJSSEL

Team Strafrecht
Zittingsplaats Zwolle
Parketnummer: 08-770003-20
Datum uitspraak: 6 december 2022
Beslissingop de vordering van het Openbaar Ministerie tot verlenging van de terbeschikkingstelling van:
[betrokkene],
geboren op [geboortedatum] 1988 te [geboorteplaats] ,
verblijvende in de Forensische Psychiatrische Kliniek (FPK) Assen, onderdeel van GGZ Drenthe, Circuit Forensische Psychiatrie,
hierna te noemen: betrokkene.

1.De aanleiding

Betrokkene is bij vonnis van de rechtbank Overijssel van 3 november 2020 ter beschikking gesteld met bevel tot verpleging van overheidswege, na bewezenverklaring van het misdrijf:
bedreiging met enig misdrijf tegen het leven gericht, meermalen gepleegden
bedreiging met zware mishandelingen
bedreiging met verkrachting, meermalen gepleegden b
edreiging met feitelijke aanranding van de eerbaarheid,
meermalen gepleegd.
De terbeschikkingstelling is ingegaan op 18 november 2020 en eindigt, behoudens nadere voorziening, op 8 november 2022.

2.De stukken

De rechtbank heeft kennis genomen van de op grond van artikel 6:6:12 van het Wetboek van Strafvordering (Sv) overgelegde stukken, te weten:
  • het verlengingsadvies van GGZ Drenthe – Circuit Forensische Psychiatrie – FPK Assen van 15 september 2022, opgemaakt en ondertekend door R.J. Hanhart, psychiater en C.M. Feij, manager behandelbeleid;
  • een afschrift van de wettelijke aantekeningen.

3.De procedure

Het Openbaar Ministerie heeft op 3 oktober 2022 een vordering ingediend tot verlenging van bovenvermelde termijn met twee jaren.
Het onderzoek van de zaak heeft plaatsgevonden op de openbare terechtzitting van 22 november 2022.
De rechtbank heeft op de openbare terechtzitting gehoord:
  • betrokkene, bijgestaan door zijn raadsman mr. C.Y. Kekik, advocaat te Rotterdam;
  • de officier van justitie mr. C.P. Dronkers;
  • R.J. Hanhart, voornoemd, als deskundige.
De officier van justitie heeft zijn vordering tot verlenging van de termijn van terbeschikkingstelling met twee jaren, gehandhaafd.
Betrokkene en zijn raadsman hebben zich primair op het standpunt gesteld dat de vordering tot verlenging moet worden afgewezen. Subsidiair hebben zij zich op het standpunt gesteld dat de verlengingstermijn dient te worden beperkt tot een jaar.

4.De beoordeling

De vordering is op 3 oktober 2022 ingediend. Dit is tijdig.
De rechtbank dient op grond van het bepaalde in de artikelen 38d en 38e van het Wetboek
van Strafrecht (Sr) te bepalen of de termijn van de maatregel van terbeschikkingstelling moet worden verlengd.
De rechtbank neemt bij haar overwegingen het over betrokkene opgemaakte advies van de kliniek, het afschrift van de wettelijke aantekeningen en de toelichting van de deskundige ter zitting in aanmerking.
Het rapport van de kliniek houdt, zakelijk weergegeven, onder meer het volgende in.
Er is bij betrokkene sprake van schizofrenie, paranoïde type, een autismespectrumstoornis, een stoornis in alcoholgebruik (ernstig), in remissie in een gereguleerde setting en een stoornis in cannabisgebruik (matig, ernstig) in remissie in een gereguleerde setting.
Op 27 januari 2021 is betrokkene opgenomen op afdeling de Plecht, een behandelafdeling voor patiënten met een psychotische kwetsbaarheid. Betrokkene is goed ingesteld op een antipsychoticum, hij is abstinent van middelen en er zijn geen psychotische symptomen meer aanwezig. Betrokkene zet zich in voor de behandeling. Hij volgt muziektherapie, arbeidstherapie, psychomotirische therapie (PMT) en de Libermantraining. Bij de PMT vindt hij het moeilijk om zijn gevoel te bespreken en zijn emoties zichtbaar te maken.
Daarnaast kreeg betrokkene autismespectrumstoornis (ASS) training, maar hier is hij mee gestopt omdat hij onvoldoende profiteerde van de aangeboden stof en betrokkene niet herkent dat hij autisme heeft.
Er heeft een delictanalyse plaatsgevonden en nadat verdachte een aantal pakjes sigaretten uit de Parlevinker, het winkeltje binnen de FPK waar betrokkene werkte, had gestolen is deze delictanalyse aangepast en is een aantal nieuwe delictrisicofactoren naar voren gekomen. Vanaf 14 maart 2022 praktiseerde betrokkene begeleide verloven maar deze verloven zijn door voormeld incident tijdelijk gepauzeerd, en nadat de delictanalyse was aangepast weer herstart.
Het recidiverisico bij (voorwaardelijke) beëindiging van de maatregel wordt geschat op hoog. Betrokkene staat nog relatief aan het begin van zijn behandeling en heeft nog niet langdurig kunnen oefenen met verloven en het resocialiseren is nog niet gestart. Verder is het risico op medicatie-ontrouw en middelengebruik nog te hoog uit zorg. Uit de risicotaxatie-instrumenten blijkt dat het niet meer gebruiken van antipsychoticum het risico sterk verhoogd met betrekking tot belaging. Ook zal dit het vermogen van betrokkene om zich in te leven sterk negatief beïnvloeden.
Geschat wordt dat eind 2022 dan wel begin 2023 onbegeleid verlof wordt aangevraagd. Verder wordt onderzocht welke beschermde woonvormen passend zijn bij de zorgbehoefte van betrokkene om hem tijdig aan te kunnen melden. Dit traject zal meerdere jaren in beslag nemen, in elk geval twee jaar. Het huidige beveiligingsniveau met intensieve behandeling is nog noodzakelijk. In het verleden stopte betrokkene met medicatie en behandeling als het juridisch kader wegviel en dan recidiveerde hij in psychose en risicovol gedrag.
Betrokkene zet zich enerzijds naar vermogen in voor de behandeling, anderzijds zal het probleembesef en zijn vermogen hulp te vragen en te kunnen aanvaarden nog sterk moeten toenemen voordat van een overgang naar een lager beveiligingsniveau sprake kan zijn.
De kliniek adviseert daarom de TBS-maatregel met 2 jaar te verlengen.
Deskundige Hanhart heeft de rapportage van de kliniek ter zitting aangevuld.
Hij heeft toegelicht dat sprake is van een positieve ontwikkeling en dat op 23 november 2022 een aanvraag voor onbegeleid verlof door de interne verloftoetsingscommissie wordt besproken. Daarna volgt dan de beoordeling door het adviescollege verloftoetsing AVT en als dat positief adviseert, zal de machtiging worden toegekend en dan kan betrokkene met onbegeleid verlof. Door middel van dit verlof zal worden getoetst of betrokkene verleidingen buiten de kliniek kan weerstaan, moeilijke situaties kan herkennen en ook om hulp kan vragen. In het verleden was dit een groot probleem. Verdachte is nu gemotiveerd om zijn medicatie te nemen maar hij heeft een lange historie waarin hij stopt met medicatie zodra het beter met hem gaat. Het komt er nu op aan of betrokkene, nu hij meer vrijheid en verantwoordelijkheid krijgt, zijn positieve ontwikkeling kan bestendigen.
Aangezien sprake is van complexe problematiek waar betrokkene nog verder aan moet werken, en het traject dat aanstaande is nog zeker een jaar zal vergen, en ook daarna nog een duidelijk juridisch kader nodig blijft om betrokkene gemotiveerd te houden, is een verlenging van de maatregel voor de duur van 2 jaar noodzakelijk.
Het oordeel van de rechtbank
Gelet op het vorenstaande is de rechtbank van oordeel dat de veiligheid van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen eist dat de maatregel van terbeschikkingstelling wordt verlengd.
Aan de criteria voor de verlenging van de terbeschikkingstelling is voldaan. Op grond van hetgeen door de kliniek in haar rapportage is vermeld en ter zitting is toegelicht, stelt de rechtbank vast dat nog sprake is van een aanwezige stoornis en dat tevens sprake is van recidiverisico.
De rechtbank ziet onvoldoende grond voor een verlengingstermijn van één jaar, zoals door de raadsman van betrokkene subsidiair is bepleit. De rechtbank hanteert als uitgangspunt dat, indien aannemelijk is geworden dat de behandeling meer tijd in beslag zal nemen dan de tijd die resteert bij een verlenging met een jaar, de terbeschikkingstelling in beginsel verlengd dient te worden met een termijn van twee jaren. De rechtbank stelt vast dat niet te verwachten is dat binnen één jaar gronden aanwezig zullen zijn die een voorwaardelijke beëindiging van de verpleging van overheidswege rechtvaardigen.
Weliswaar heeft betrokkene vooruitgang geboekt, en zet hij zich positief in voor zijn behandeltraject en heeft dit erin geresulteerd dat inmiddels onbegeleid verlof is aangevraagd, maar betrokkene staat nog maar aan het begin van zijn resocialisatietraject. Gelet op de toelichting van de deskundige dient dit traject heel geleidelijk en zorgvuldig te verlopen. Nu er nog een aantal belangrijke stappen in het resocialisatietraject gezet moet worden en het niet te voorzien is dat deze stappen al binnen een jaar kunnen worden gezet, zal de rechtbank de terbeschikkingstelling met twee jaren verlengen. Daarbij neemt de rechtbank in aanmerking dat uit de rapportage van de kliniek blijkt dat de kliniek adequaat inspeelt op het gegeven dat de maatregel over twee jaar eindigt. Zo is de reclassering reeds aanwezig bij de Zorg Afstemming Gesprekken om de uitstroom vroegtijdig in gang zetten. Het uiteindelijke uitstroomdoel is een vorm van forensisch beschermd wonen in de regio Zwolle.
Gelet op het voorgaande zal de rechtbank de terbeschikkingstelling met twee jaren verlengen.

5.De beslissing

De rechtbank:
- verlengt de terbeschikkingstelling van
[betrokkene]met twee jaren;
Aldus gegeven door mr. S.H. Peper, voorzitter, mr. A. van Holten en mr. W.W. van Tol, rechters, in tegenwoordigheid van mr. H.R. Lageveen als griffier en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 6 december 2022.