ECLI:NL:RBOVE:2020:1198

Rechtbank Overijssel

Datum uitspraak
19 maart 2020
Publicatiedatum
19 maart 2020
Zaaknummer
C/08/244197 / KG ZA 20-32
Instantie
Rechtbank Overijssel
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Kort geding
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Nakoming franchiseovereenkomst en eenzijdige prijswijzigingen door franchisegever

In deze zaak, die zich afspeelt in het kader van een kort geding, vorderen de EMG-franchisenemers dat Food Connect, de franchisegever, de aangekondigde wijzigingen in de inkoop- en verkoopprijzen staakt. De EMG-franchisenemers zijn van mening dat Food Connect niet gerechtigd is om deze wijzigingen eenzijdig door te voeren zonder hun instemming, zoals vastgelegd in de franchiseovereenkomsten. De achtergrond van het geschil ligt in de overname van de franchiseformule 'Eten met Gemak' door Food Connect, waarbij verschillende wijzigingen in de relatie met de EMG-franchisenemers zijn voorgesteld, waaronder prijsverhogingen en aanpassingen in de franchise fee.

De voorzieningenrechter oordeelt dat de EMG-franchisenemers spoedeisend belang hebben bij hun vorderingen. Het is vastgesteld dat Food Connect op basis van de franchiseovereenkomst niet gerechtigd is om de inkoop- en verkoopprijswijzigingen zonder instemming van de EMG-franchisenemers door te voeren. De overige vorderingen van de EMG-franchisenemers worden echter afgewezen. Food Connect wordt veroordeeld tot betaling van de proceskosten en een dwangsom wordt opgelegd voor het geval zij niet voldoet aan de veroordeling om de prijswijzigingen te staken.

De uitspraak benadrukt het belang van duidelijke afspraken in franchiseovereenkomsten en de noodzaak voor franchisegevers om wijzigingen in de voorwaarden niet eenzijdig door te voeren zonder instemming van de franchisenemers. Dit vonnis kan belangrijke implicaties hebben voor de manier waarop franchiseovereenkomsten worden uitgevoerd en gewijzigd in de toekomst.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK OVERIJSSEL

Team kanton en handelsrecht
Zittingsplaats Almelo
zaaknummer / rolnummer: C/08/244197 / KG ZA 20-32
Vonnis in kort geding van 19 maart 2020
in de zaak van

1.[eiser 1] ,

wonende te [woonplaats 1] ,
2. de vennootschap onder firma
[eiser 2]
gevestigd te [vestigingsplaats] ,
3. de vennootschap onder firma
ETEN MET GEMAK V.O.F.
gevestigd te Hellendoorn,
4.
[eiser 4],
wonende te [woonplaats 2] ,
5.
[eiser 5],
wonende te [woonplaats 3] ,
6.
[eiser 6],
wonende te [woonplaats 4] ,
7.
[eiser 7],
wonende te [woonplaats 5] ,
8.
[eiser 8],
wonende te [woonplaats 6] ,
9.
[eiser 9],
wonende te [woonplaats 7] ,
10. de vennootschap onder firma
ETEN MET GEMAK V.O.F.
gevestigd te Assen,
11.
[eiser 11],
wonende te [woonplaats 8] ,
eisers,
advocaat: mr. J. van de Peppel te Rotterdam
procesadvocaat: mr. M.C. Franken-Schoemaker te Houten,
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
FOOD CONNECT MAALTIJDSERVICE B.V.,
gevestigd te Almelo,
gedaagde,
advocaten: mrs. D.L. van Dam en K. Bastiaans te Rotterdam.
Partijen zullen hierna EMG-franchisenemers en Food Connect genoemd worden.

1.De procedure

1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
  • de dagvaarding met producties
  • de akte overlegging producties van Food Connect
  • de mondelinge behandeling
  • de pleitnota van EMG-franchisenemers
  • de pleitnota van Food Connect
1.2.
Vonnis is bepaald op vandaag.

2.De beoordeling

2.1.
Food Connect heeft op 23 september 2019 de franchiseformule ‘Eten met Gemak’ overgenomen. Op voornoemde datum heeft een juridische fusie plaatsgevonden tussen VDKG B.V. en Food Connect, waarbij VDKG B.V. is opgehouden te bestaan en alle rechten en verplichtingen door Food Connect onder algemene titel zijn verkregen van VDKG B.V., waaronder de franchiseformule ‘Eten met Gemak’ met de bijbehorende franchiseovereenkomsten. De franchiseformule is - kort gezegd - een systeem voor het bezorgen van gekoelde verse maaltijden bij particulieren aan huis. Het gaat hierbij vooral om de klantengroep ouderen en hulpbehoevenden. Food Connect is verantwoordelijk voor het kookproces, maaltijdbereiding en de distributie van de bestelde maaltijden aan de EMG-franchisenemers. De EMG-franchisenemers bezorgen vervolgens de bestelde maaltijden bij de betreffende eindklant in het betreffende rayon. Vanaf september 2019 heeft Food Connect verschillende wijzigingen aangekondigd/voorgesteld in de bestaande relatie met de EMG-franchisenemers. Het gaat vooral om: (i) het verhogen van de inkoop- en verkoopprijs; (ii) het verhogen van de franchise fee en/of de franchise fee omzetafhankelijk maken; (iii) de voorwaarde voor de EMG-franchisenemers om een koelopslag aan te schaffen/te huren voor het koelen van de verse maaltijden; en (iv) de afspraken ten aanzien van de exclusiviteit in de rayons van de EMG-franchisenemers. De EMG-franchisenemers zijn het niet eens met de door Food Connect voorgestelde wijzingen. Op 21 februari 2020 is door Food Connect per e-mail aangekondigd dat de inkoop- en verkoop adviesprijzen vanaf week 15 (6 april 2020) in ieder geval zullen worden aangepast en doorgevoerd. Deze procedure gaat in de kern om de vraag of en zo ja, in hoeverre Food Connect de hiervoor aangekondigde wijzigingen/aanpassingen mag doorvoeren op grond van de afspraken in de franchiseovereenkomsten.
Standpunt EMG-franchisenemers
2.2.
De EMG-franchisenemers vorderen op straffe van verbeurte van een dwangsom, samengevat:
dat Food Connect de aangekondigde veranderingen/wijzigingen ten aanzien van de inkoop- en verkoopprijzen staakt en opschort, althans de inkoop- en verkoopprijzen niet laat uitstijgen boven de stijging van de consumenten prijs index voor voedingsmiddelen en alcoholvrije dranken zoals vastgesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek,
dat Food Connect de aangekondigde veranderingen/wijzigingen ten aanzien van de franchise fee staakt en opschort,
dat Food Connect de aangekondigde veranderingen/wijzingen met betrekking tot de verplichtingen ten aanzien van de koelopslag staakt en opgeschort,
at Food Connect alle directe en indirecte verkoop van maaltijden in de rayons van de EMG-franchisenemers staakt totdat duidelijk is of Food Connect gerechtigd is de verkoop in de rayons van de EMG-franchisenemers te doen,
dat Food Connect de franchiseovereenkomst met de EMG-franchisenemers integraal nakomt en dat zij dooronderhandelt om tot een minnelijke regeling c.q. totaaloplossing te komen, waarbij de EMG-franchisenemers de franchiseformule kunnen verlaten zonder gebonden te blijven aan het concurrentie- en relatiebeding.
Zij vorderen verder dat Food Connect wordt veroordeeld tot betaling van een bedrag van € 1.500,- per eisende partij als voorschot op hetgeen in de bodemprocedure gevorderd zal worden en tot betaling van de buitengerechtelijke kosten met veroordeling van Food Connect in de proceskosten en de nakosten.
2.3.
Ter onderbouwing stellen de EMG-franchisenemers dat Food Connect in strijd handelt dan wel zal gaan handelen met de tussen partijen gesloten franchiseovereenkomsten en het daarop van toepassing zijnde franchisehandboek. Dit kan volgens de EMG-franchisenemers worden afgeleid uit het handelen en de verklaringen van Food Connect. Op grond van de franchiseovereenkomst mag Food Connect niet eenzijdig de aangekondigde wijzigingen doorvoeren zonder instemming van de EMG-franchisenemers. Verder stellen de EMG-franchisenemers dat zij worden benadeeld en dat Food Connect met het doorvoeren van de wijzigingen onrechtmatig/onredelijk handelt. Bovendien zijn een aantal EMG-franchisenemers volgens hen misleid bij het aangaan van de franchiseovereenkomst, waarbij een beroep wordt gedaan op artikel 6:194 BW (acquisitiefraude).
Standpunt Food Connect
2.4.
Volgens Food Connect hebben de EMG-franchisenemers geen spoedeisend belang en leent het geschil zich niet voor behandeling in kort geding. Verder voert Food Connect - kort gezegd - aan dat zij op grond van de franchiseovereenkomst wel gerechtigd is om de voorgenomen wijzigingen door te voeren. De voorgenomen wijzigingen zijn bovendien noodzakelijk en hebben geen, althans een beperkt, nadeel voor de EMG-franchisenemers. Ook stelt Food Connect dat zij geen inbreuk maakt op de overeengekomen exclusiviteit. De vorderingen moeten worden afgewezen en de EMG-franchisenemers moeten in de proceskosten worden veroordeeld.
Oordeel van de voorzieningenrechter
2.5.
De voorzieningenrechter oordeelt dat de EMG-franchisenemers spoedeisend belang hebben bij hun vorderingen. Food Connect is op grond van de franchiseovereenkomst niet gerechtigd om de inkoop- en verkoopprijswijzigingen - zoals aangekondigd in de e-mail van 21 februari 2020 - zonder instemming van de EMG-franchisenemers eenzijdig door te voeren. De overige vorderingen van de EMG-franchisenemers moeten wel worden afgewezen. Food Connect moet de proceskosten dragen. Eén en ander is gebaseerd op het volgende.
Vaststaande feiten
2.6.
Food Connect levert maaltijden aan de EMG-franchisenemers, maar ook direct aan eindklanten/gebruikers alsmede aan de zakelijke markt, waaronder verzorgingstehuizen.
2.7.
Door de EMG-franchisenemers zijn elf individuele franchiseovereenkomsten met Food Connect overgelegd. De versies van de franchiseovereenkomsten bevatten soms verschillende bepalingen (bijvoorbeeld over de hoogte van de francisefee bij aanvang en per welke datum deze fee opnieuw wordt vastgesteld), maar dat de strekking van deze bepalingen gelijkluidend is, is niet in geschil. Hierna zal worden uitgegaan van de bepalingen uit de franchiseovereenkomst met [eiser 9] per
februari 2016, zoals overgelegd als productie 2 sub 2. Deze franchiseovereenkomst bevat onder meer de volgende bepalingen:

Franchisegever kan de Franchiseformule wijzigen. Franchisenemer is dan verplicht zijn bedrijf volgens de gewijzigde Franchiseformule uit te oefenen. (…)
Franchisenemer betaalt Franchisegever een franchisefee voor het gebruik van de Franchiseformule. Franchisenemer betaalt een franchisefee van € 125,00 (de Franchisefee) per maand uiterlijk 21 dagen na factuurdatum.
De Franchisefee wordt jaarlijks opnieuw vastgesteld, voor het eerst in week 1 van 2017. Dit dient overeenkomstig de normen van redelijkheid en billijkheid te gebeuren. (…)
De Franchisegever zal (zo nodig) de Franchiseformule verder ontwikkelen. Franchisegever is verplicht de wijzigingen de Franchiseformule door te geven. Franchisenemer is verplicht de wijzigingen door te voeren. (…)
Franchisegever zal binnen het rayon, aangeduid in Bijlage 3, geen franchiseovereenkomst met andere ondernemers dan EMG-franchisenemers sluiten. Franchisegever zal binnen dit rayon niet zelf een bedrijf openen met gebruik van de Franchiseformule. (…)
De inkoopprijzen kunnen vervolgens vanaf week 1 2017 geïndexeerd worden. Een indexering van de inkoopprijzen zal niet uitstijgen boven de stijging van het consumenten prijs index voor voedingsmiddelen en alcoholvrije dranken, vastgesteld door het Centraal Bureau van de Statistiek. (…)
De verkoopprijzen kunnen in overeenstemming met de onder Artikel 12 lid 3 vermelde indexering, meestijgen met de indexering van de inkoopprijzen. Een eventuele wijziging van de verkoopprijzen zal bepaald worden door de Franchisegever op basis van marktconformiteit rekening houdend met de door de ondernemer benodigde bruto winst marge. (…)
Het is de Franchisenemer zonder voorgaande schriftelijke toestemming van de Franchisegever verboden gedurende een jaar na het einde van de Overeenkomst klanten van de Franchiseketen te onderhouden of contacten te leggen, en /of voormelde klanten te benaderen of weg te lokken.”
2.8.
Het franchisehandboek is van toepassing op de franchiseovereenkomst.
2.9.
Er zijn op dit moment 29 EMG-franchisenemers aangesloten bij de franchiseformule ‘Eten met Gemak’.
2.10.
De franchise fee is in 2019 verhoogd van € 125,00 naar € 135,00 exclusief btw per maand.
De EMG-franchisenemers hebben een spoedeisend belang
2.11.
Het spoedeisend belang van de EMG-franchisenemers volgt uit de aard van de vorderingen. Partijen hebben onder meer een geschil over de wijziging van de inkoop- en verkoopprijzen. Daarbij is haast geboden omdat Food Connect op 21 februari 2020 heeft aangekondigd de prijswijzigingen per 6 april 2020 door te willen voeren. Ter zitting heeft Food Connect ook gesteld vast te houden aan deze datum. Duidelijk is dat de EMG-franchisenemers het hiermee niet eens zijn. Aangezien 6 april 2020 er snel aankomt, kan van partijen (en met name de EMG-franchisenemers) niet worden gevergd dat zij de uitkomst van een nog aanhangig te maken bodemprocedure moeten afwachten.
Nakoming van de afspraken uit de franchiseovereenkomst
2.12.
De vorderingen van de EMG-franchisenemers strekken - kort gezegd - tot nakoming van de afspraken uit de franchiseovereenkomst. Voor toewijzing in kort geding van een vordering tot nakoming van een overeenkomst is in de regel slechts plaats indien aannemelijk is dat ook in een bodemprocedure toewijzing van de vorderingen te verwachten is. Daarmee ligt de vraag voor of voldoende aannemelijk is dat een bodemrechter tot het oordeel zal komen dat het Food Connect - gelet het bepaalde in de franchiseovereenkomst - niet is/was toegestaan om de aangekondigde wijzingen met betrekking tot de inkoop- en verkoopprijzen, de franchise fee, de koelopslag en de exclusiviteit door te voeren, maar dat zij hiervoor instemming nodig heeft van de EMG-franchisenemers. Deze vraag moet worden beantwoord door de uitleg van de contractuele afspraken zoals opgenomen in rechtsoverweging 2.7 in samenhang met de overige bepalingen in de franchiseovereenkomst.
2.13.
Voor de beantwoording van de vraag hoe de franchiseovereenkomst moet worden uitgelegd gaat het niet om de zuiver taalkundige uitleg van de bepalingen in de overeenkomst, maar ook om de zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan deze bepalingen mochten toekennen en wat zij redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten. Daarbij kan ook van belang zijn tot welke maatschappelijke kringen partijen behoren en welke rechtskennis van zodanige partijen kan worden verwacht.
De verhoging van de inkoop- en verkoopprijzen
2.14.
De vraag die partijen ten aanzien van dit geschilpunt in de kern verdeeld houdt, is of deze bepalingen meebrengen dat de inkoop- en verkoopprijzen niet mogen uitstijgen boven de stijging van het consumenten prijs index vastgesteld door het Centraal Bureau van de Statistiek.
2.15.
Food Connect stelt primair dat zij gerechtigd is om nieuwe inkoop- en verkoopprijzen door te voeren zoals voorgesteld op 21 februari 2020 (productie 27 dagvaarding). Het aanpassen van de inkoop- en verkoopprijzen is volgens Food Connect een wijziging en doorontwikkeling in de franchiseformule waartoe zij op grond van de franchiseovereenkomst gerechtigd is. Dit ruime bereik blijkt volgens Food Connect uit de bepalingen van de franchiseovereenkomst, namelijk dat zij
“de Franchiseformule mag wijzigen” en dat “
de franchisegever de franchiseformule verder ontwikkelt”. Subsidiair voert Food Connect aan dat zij de prijsverhogingen mag doorvoeren omdat deze noodzakelijk zijn voor de continuïteit van de franchiseformule (mede gelet op de geleden verliezen van (de voorganger van) Food Connect) en dat de prijsverhoging geen (dan wel een beperkte) impact hebben op de omzet van de EMG-franchisenemers. Ter onderbouwing van deze stellingen heeft de Food Connect jaarcijfers van 2018, 2019 en de begroting voor 2020 overgelegd.
2.16.
De EMG-franchisenemers voeren daartegen aan dat Food Connect de prijzen niet eenzijdig mag verhogen zoals voorgesteld. De inkoop- en verkoopprijzen mogen op grond van de franchiseovereenkomst niet uitstijgen boven de consumenten prijs index. De voorgestelde verhogingen liggen hoger dan de consumenten prijs index. In de kern is de franchiseovereenkomst volgens de EMG-franchisenemers gebaseerd op een ‘soft franchise formule’, die zich niet kenmerkt door eenzijdige door Food Connect opgestelde regels. De kosten voor inkoop worden hoger, het risico ontstaat dat klanten verloren gaan, de doelgroep (ouderen en hulpbehoevenden) kunnen de maaltijden niet meer betalen. De EMG-franchisenemers stellen dat zij dus wel benadeeld worden door de voorgestelde prijsverhogingen. Verder betwisten zij de door Food Connect overgelegde jaarcijfers en voeren aan dat de gestelde verliezen niet voor rekening van de EMG-franchisenemers mogen komen.
2.17.
De voorzieningenrechter overweegt dat de vaststelling van de inkoop- en verkoopprijzen en de gevolgen hiervan voor de winstmarges een belangrijke rol kan spelen voor een individuele EMG-franchisenemer bij het aangaan van een franchiserelatie. Op basis hiervan zal een franchisenemer immers bepalen welk financieel risico hij/zij loopt bij de inkoop van de maaltijden, een inschatting maken of de verkoopprijzen worden geaccepteerd door de specifieke eindklanten zoals ouderen en hulpbehoevenden. Het is daarom van belang dat de franchiseovereenkomst helderheid biedt over het mogelijk verhogen van de inkoop- en verkoopprijzen. Nu het hierbij kennelijk gaat om een standaard franchiseovereenkomst, welke wordt gebruikt door Food Connect met alle franchisenemers, ligt het op de weg van Food Connect om die gewenste duidelijkheid te verschaffen. Eventuele onduidelijkheden in de franchiseovereenkomst komen om die reden voor rekening en risico van Food Connect.
2.18.
De voorzieningenrechter is voorshands van oordeel dat - met inachtneming van het hiervoor genoemde uitgangspunt - een redelijke uitleg van de franchiseovereenkomst met zich meebrengt dat de verhoging van inkoop- en verkoopprijzen niet mag uitstijgen boven de consumenten prijs index en dat Food Connect de grotere prijswijzingen zoals voorgesteld op 21 februari 2020, niet eenzijdig mag doorvoeren. Daarbij spelen de volgende omstandigheden een rol.
2.19.
Ten eerste moet worden gekeken naar de letterlijke tekst van de relevante bepalingen in de overeenkomst. Hieruit volgt expliciet en ondubbelzinnig dat een indexering van de inkoop- en verkooprijzen niet zal uitstijgen boven de stijging van het consumenten prijs index voor voedingsmiddelen en alcoholvrije dranken, vastgesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek. Dat Food Connect daarnaast aanvullend eenzijdig gerechtigd zou zijn om een hogere prijsverhoging door te voeren blijkt niet uit de franchiseovereenkomst.
2.20.
Uit de overeengekomen bepaling dat Food Connect de franchiseformule mag wijzigen en verder ontwikkelen, kan voorshands niet worden afgeleid dat de verhoging van de inkoop- en verkoopprijzen mag uitstijgen boven de consumenten prijs index zonder instemming van de EMG-franchisenemers. Deze artikelen bepalen weliswaar dat Food Connect de vrijheid heeft om de franchiseformule aan te passen, maar hieruit volgt niet dat ook een eenzijdige verhoging van de inkoop- en verkoopprijzen daaronder valt, althans dit heeft Food Connect in dit kort geding onvoldoende aannemelijk gemaakt. Als het de bedoeling van Food Connect was om eenzijdig de inkoop- en verkoopprijzen te kunnen verhogen zonder instemming van de EMG-franchisenemers, dan had van Food Connect verwacht mogen worden dat ze dit - mede gezien het reeds genoemde belang van de bepaling voor partijen over de inkoop- en verkoopprijzen - ook expliciet had benoemd in de franchiseovereenkomst. Nu ze dit niet heeft gedaan, kan uit voornoemde bepalingen geen (aanvullend) eenzijdig recht tot wijziging worden afgeleid ten aanzien van de inkoop- en verkoopprijzen.
2.21.
Of de voorgestelde prijswijzingen noodzakelijk zijn voor de financiële continuïteit van Food Connect en dat deze geen (of een beperkte) impact hebben op de omzet en/of winstmarge van de EMG-franchisenemers, kan de voorzieningenrechter in het bestek van dit kort geding - mede gelet op de gemotiveerde betwisting van de EMG-franchisenemers - niet vaststellen. De vraag of Food Connect op grond van de gestelde (onvoorziene) omstandigheden gerechtigd zou zijn om de hogere prijswijzigingen eenzijdig door te voeren in de franchiseovereenkomst noopt tot een nader feitenonderzoek en bewijslevering, waarvoor een kort geding niet geschikt is.
2.22.
Deze vordering van de EMG-franchisenemers zal dus worden toegewezen, zoals vermeld in de beslissing. Het opleggen van een dwangsom is passend en geboden. De dwangsom zal ten opzichte van het gevorderde worden gematigd en gemaximeerd zoals vermeld in de beslissing. Een dwangsom wordt verschuldigd aan de EMG-franchisenemers gezamenlijk, derhalve niet aan iedere EMG-franchisenemer afzonderlijk.
De franchise fee
2.23.
Ten aanzien van de verhoging van de franchise fee door Food Connect, hebben de EMG-franchisenemers aangevoerd dat Food Connect in strijd handelt met de franchiseovereenkomst doordat zij voornemens is de franchise fee te veranderen in een zogenoemde variabele fee, die omzet/winstafhankelijk is. De voorzieningenrechter is echter van oordeel dat zonder nadere onderbouwing - die ontbreekt - niet kan worden vastgesteld of daarvan op dit moment sprake is. Uit de stellingen van Food Connect lijkt zelfs te volgen dat zij op korte termijn in ieder geval niet voornemens is de franchise fee te verhogen/aan te passen. Deze vordering zal dan ook worden afgewezen. Overigens is de voorzieningenrechter met de EMG-franchisenemers voorshands wel van oordeel dat een redelijke uitleg van de franchiseovereenkomst met zich brengt dat Food Connect op grond van de franchiseovereenkomst niet gerechtigd is om de vaste franchise fee te veranderen in een omzet/winst afhankelijke variabele fee. Die mogelijkheid volgt niet uit de franchiseovereenkomst. Van belang hierbij is ook de overgelegde reclamefolder voor (potentiële) franchisenemers van ‘Eten met Gemak’ waarin expliciet is bepaald dat de franchisenemer geen afdracht hoeft te doen over de door de onderneming gemaakte omzet/winst (productie 10 dagvaarding).
De koelopslag
2.24.
Food Connect heeft zich op het standpunt gesteld dat de EMG-franchisenemers in de toekomst dienen te beschikken over een eigen koelopslag. Food Connect zal hiertoe een koelcel beschikbaar stellen die de EMG-franchisenemers tegen kostprijs kunnen huren. Kosten voor plaatsing, ruimte en elektriciteit moeten door de EMG-franchisenemers worden gedragen. Deze wijziging vloeit volgens Food Connect voort uit de wettelijke eisen voor een deugdelijk voedselveiligheidssysteem (verwijzend naar de Warenwet en de Hygiënecode). De EMG-franchisenemers zijn het hiermee niet eens. Volgens hen betekent het extra kosten voor huur van de koelcel, bedrijfsruimte en elektra. Dit betreffen volgens hen kostenverhogende maatregelen die direct ten koste gaan van het directe resultaat van de EMG-franchisenemers. Deze kosten waren niet genoemd in de maximale begroting waar de EMG-franchisenemers vanuit zijn gegaan bij de franchise formule en het voeren van de onderneming. Het voorstel is in strijd met de franchiseovereenkomst, aldus de EMG-franchisenemers.
2.25.
De voorzieningenrechter overweegt als volgt. Zoals hierboven aangehaald mag Food Connect op grond van de franchiseovereenkomst de franchiseformule wijzigen en eveneens door ontwikkelen. Het komt de voorzieningenrechter aannemelijk voor dat in het kader van het (door)ontwikkelen van de franchise formule met betrekking tot voedselveiligheid en optimalisatie van het distributieproces op den duur veranderingen noodzakelijk zijn. Partijen hebben er allebei belang bij dat het transport en opslag van de verse maaltijden aan de wettelijke vereisten voldoen. Dat nieuwe (innovatieve) ontwikkelingen voor de individuele EMG-franchisenemers tot meerkosten leiden die ten koste kunnen gaan van het directe resultaat, betekent niet automatisch dat het wijzigingen zijn welke in strijd zijn met de franchiseovereenkomst. De voorzieningenrechter is van oordeel dat op dit moment niet met voldoende zekerheid kan worden vastgesteld dat de voorgeschreven koelopslag niet onder de afspraak valt dat Food Connect de franchise formule mag door ontwikkelen. Om een en ander te kunnen beoordelen is nader bewijs nodig, waarvoor een kort geding zich niet leent. De vorderingen met betrekking tot de koelopslag zullen daarom worden afgewezen.
De exclusiviteitsafspraken
2.26.
De EMG-franchisenemers vorderen tevens veroordeling van Food Connect om haar verplichtingen uit hoofde van de overeengekomen exclusiviteit na te komen. Food Connect heeft als verweer opgeworpen dat volgens haar de in franchiseovereenkomst genoemde rayonbescherming nimmer geschonden is en dat zij alleen direct aan bestaande eindklanten levert die al aanwezig waren vóór de fusie van september 2019 met VDKG B.V.
2.27.
De voorzieningenrechter overweegt ten aanzien van dit geschilpunt als volgt. Nu de EMG-franchisenemers hebben nagelaten hun onderhavige vordering voldoende te onderbouwen (bijvoorbeeld door aannemelijk te maken dat Food Connect gebruik maakt van andere franchisenemers/franchisebedrijven in de betreffende rayons van de EMG-franchisenemers), is het de voorzieningenrechter niet duidelijk waarom het handelen van Food Connect op dit moment een inbreuk op de afgesproken rayonbescherming zou opleveren. Het enkele feit dat Food Connect direct bezorgt aan eindklanten in de betreffende rayons van de EMG-franchisenemers levert - gelet op hetgeen is bepaald in de franchiseovereenkomst - voorshands geen inbreuk van de rayonbescherming op. Immers, in de franchiseovereenkomst is niet bepaald dat Food Connect geen directe verkoop aan eindklanten mag doen in de betreffende rayons. Het is Food Connect op grond van de overeengekomen exclusiviteit alleen niet toegestaan franchiseovereenkomsten te sluiten met ondernemers binnen de betreffende rayons, maar dat hiervan sprake is, is gesteld noch gebleken. Deze vorderingen zullen worden afgewezen.
Vordering tot nakoming c.q. dooronderhandeling minnelijke regeling c.q. oplossing
2.28.
Deze vorderingen van de EMG-franchisenemers betreffen een algemeen aan Food Connect te geven gebod de franchiseovereenkomst na te komen en door te onderhandelen over een “
totaaloplossing” voor alles wat voor de EMG-franchisenemers belangrijk is. De voorzieningenrechter is voorshands van oordeel dat er geen grond is om dit algemeen gebod toe te wijzen. Verder zijn de vorderingen zo onbepaald dat toewijzing stellig tot executiegeschillen zouden leiden. Ook om die reden komen deze vorderingen niet toewijzing in aanmerking. Verder bestaat er geen rechtsgrond voor de EMG-franchisenemers om de franchiseformule te verlaten onder vrijstelling van de post-contractuele verplichtingen (waaronder het relatiebeding), althans de franchiseovereenkomst voorziet hierin niet. Deze vordering zal eveneens worden afgewezen.
Geldvordering
2.29.
De EMG-franchisenemers vorderen een voorziening tot betaling van een geldsom, namelijk een voorschot op een in de bodemprocedure toe te kennen schadevergoeding voor gemaakte kosten aan de zijde van de EMG-franchisenemers. Voor toewijzing van een dergelijke vordering is in kort geding slechts plaats, als het bestaan en de omvang van de vordering voldoende aannemelijk zijn en uit hoofde van onverwijlde spoed een onmiddellijke voorziening is vereist.
2.30.
Of Food Connect aansprakelijk is voor de kosten en schade van de EMG-franchisenemers vanwege het gestelde niet nakomen van de franchiseovereenkomst moet in een bodemprocedure worden uitgemaakt. Op dit moment zijn er teveel onzekerheden om daarop vooruit te kunnen lopen. Voorshands kan niet worden vastgesteld of de gevorderde kosten zullen worden toegewezen. Ook aan het vaststellen van de hoogte van de schade zitten teveel haken en ogen om daarop een voorschot te kunnen nemen. De geldvordering voldoet niet aan het onder 2.29 vermelde criterium en zal dus moeten worden afgewezen.
Misleidende reclame en acquisitiefraude (6:194 BW)
2.31.
Voor zover de EMG-franchisenemers hebben gesteld dat zij onrechtmatig zijn misleid nu Food Connect wijzigingen voorstelt die niet in lijn zijn met het overgelegde promotiemateriaal voor (potentiële) franchisenemers van ‘Eten met Gemak’ - wat overigens gemotiveerd wordt betwist - kan dit door de voorzieningenrechter onbesproken worden gelaten bij deze stand van zaken nu door de EMG-franchisenemers aan haar stelling geen (juridische) consequenties wordt verbonden. Bovendien hebben de EMG-franchisenemers onvoldoende gesteld om aannemelijk te maken of/en welke EMG-franchisenemers voorafgaand aan het aangaan van de franchiseovereenkomsten zijn misleid door Food Connect, hetgeen op grond van artikel 6:195 BW wel van de EMG-franchisenemers verwacht mocht worden.
(Proces)kosten
2.32.
De EMG-franchisenemers vorderen (een voorschot) op de buitengerechtelijke kosten. Voorop staat dat de EMG-franchisenemers op grond van het bepaalde in de artikelen 6:74, 6:81, 6:82 en 6:96 lid 2 sub c BW recht hebben op vergoeding van incassokosten, nu Food Connect gedeeltelijk met de nakoming van haar verplichtingen uit hoofde van de franchiseovereenkomst in verzuim zou komen en de EMG-franchisegevers voldoende hebben gesteld en onderbouwd dat zij kosten hebben gemaakt om buiten rechte nakoming af te dwingen. Deze werkzaamheden zijn ook niet betwist door Food Connect. Voor de omvang van de vergoeding wordt aangesloten bij de tarieven die zijn geformuleerd in het Besluit vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten en hetgeen in het rapport BGK-integraal is bepaald, nu die tarieven worden geacht redelijk te zijn. Aangezien sprake is van vorderingen van onbepaalde waarde (gebod-verbodsacties en nakoming), wordt aangesloten bij aanbeveling III 3.3. van het rapport BGK, te weten een bedrag van € 925,00 te vermeerderen met btw.
2.33.
Food Connect zal als de (grotendeels) in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van de EMG-franchisenemers worden in totaal begroot op:
  • griffierecht € 2.042,00
  • salaris advocaat
Totaal € 3.512,00
2.34.
Tegen de gevorderde wettelijke rente over de proceskosten heeft Food Connect geen verweer gevoerd. Dit zal worden toegewezen zoals hierna vermeld onder de beslissing.
2.35.
De nakosten worden toegewezen zoals hierna vermeld onder de beslissing.

3.De beslissing

De voorzieningenrechter:
3.1.
gebiedt Food Connect om de (op 21 februari 2020) aangekondigde veranderingen/wijzingen van de inkoop- en verkoopprijzen voor de EMG-franchisenemers te staken en gestaakt te houden en verbiedt Food Connect de inkoop- en verkoopprijzen voor de EMG-franchisenemers te laten uitstijgen boven de stijging van het consumenten prijs index voor voedingsmiddelen en alcoholvrije dranken zoals vastgesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek, op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 1.000,00 per dag of gedeelte van een dag dat Food Connect niet aan deze veroordeling voldoet, tot een maximum van € 40.000,00,
3.2.
veroordeelt Food Connect tot eenmalige betaling aan de EMG-franchisenemers gezamenlijk van een bedrag ad € 925,00 te vermeerderen met btw, ter vergoeding van de buitengerechtelijke incassokosten,
3.3.
veroordeelt Food Connect in de proceskosten, aan de zijde van de EMG-Franchisenemers gezamenlijk tot op heden begroot op € 3.512,00, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over dit bedrag met ingang van de vijftiende dag na betekening van dit vonnis tot de dag van volledige betaling,
3.4.
veroordeelt Food Connect in de na dit vonnis ontstane kosten, begroot op € 157,- aan salaris advocaat, te vermeerderen, onder de voorwaarde dat Food Connect niet binnen 14 dagen na aanschrijving aan het vonnis heeft voldaan en er vervolgens betekening van de uitspraak heeft plaatsgevonden, met een bedrag van € 82,- aan salaris advocaat en de explootkosten van betekening van de uitspraak,
3.5.
verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
3.6.
wijst de meer of anders gevorderde voorzieningen af.
Dit vonnis is gewezen door mr. A.E. Zweers en in het openbaar uitgesproken op 19 maart 2020 in tegenwoordigheid van de griffier.