ECLI:NL:RBOVE:2019:4571

Uitspraak

RECHTBANK OVERIJSSEL

Team Strafrecht

Meervoudige kamer

Zittingsplaats Zwolle

Parketnummer : 08/993054-19 (P)

Datum vonnis : 5 december 2019

Verstekvonnis in de zaak van de officier van justitie tegen:

[verdachte],

geboren op [geboortedatum] 1985 in [geboorteplaats] ( [land] ),

zonder bekende woon- of verblijfplaats in Nederland.

1.Het onderzoek op de terechtzitting

Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de openbare terechtzitting van 21 november 2019.

Verdachte is ter terechtzitting niet verschenen.

De rechtbank heeft kennis genomen van de vordering van de officier van justitie

mr. E.L. Edens.

2.De tenlastelegging

De verdenking komt er, kort en zakelijk weergegeven, op neer dat verdachte:

feit 1:van 17 juni 2018 tot en met 15 augustus 2018 met een ander grote hoeveelheden waterpijptabak en/of rooktabak heeft vervaardigd, buiten een daartoe aangewezen accijnsgoederenplaats;

feit 2:op 15 augustus 2018 met een ander of alleen 2825 stuks sigaretten en/of 1069 kilogram waterpijptabak en/of 64 kilogram rooktabak bij zich had, terwijl deze goederen niet waren geregistreerd en opgegeven voor de heffing van accijns.

Voluit luidt de tenlastelegging aan verdachte, dat:

feit 1

hij in of omstreeks de periode van 17 juni 2018 tot en met 15 augustus 2018 in de gemeente Groningen, althans (elders) in Nederland,

tezamen en in vereniging met één of meer anderen, althans alleen,

meermalen, althans eenmaal,

(telkens) opzettelijk (een) (grote) hoeveelhe(i)d(en) accijnsgoederen, te weten een (grote) hoeveelheid (waterpijp/rook)tabak, althans (ongeveer) 1069 kilogram waterpijptabak en/of 64 kilogram rooktabak,

heeft vervaardigd buiten een accijnsgoederenplaats, die voor dat soort accijnsgoed(eren) als zodanig is aangewezen;

feit 2

hij op of omstreeks 15 augustus 2018 in de gemeente Groningen, althans (elders) in Nederland,

tezamen en in vereniging met één of meer anderen, althans alleen,

(telkens) opzettelijk (een) (grote) hoeveelhe(i)d(en) accijnsgoederen, te weten een (grote) hoeveelheid sigaretten en/of (waterpijp/rook)tabak, althans (ongeveer) 2825 stuks sigaretten en/of 1069 kilogram waterpijptabak en/of 64 kilogram rooktabak,

voorhanden heeft gehad, terwijl die tabak niet overeenkomstig de bepalingen van de Wet op de Accijns in de heffing waren betrokken.

3.De voorvragen

De rechtbank heeft vastgesteld dat de dagvaarding geldig is, dat zij bevoegd is tot kennisneming van deze zaak, dat de officier van justitie ontvankelijk is in de vervolging en dat er geen redenen zijn voor schorsing van de vervolging.

4. De bewijsoverwegingen^[1]

4.1

Inleiding

Op 8 augustus 2018 ontving de politie een anonieme melding, inhoudende dat uit de woning aan [adres] in Groningen een wietlucht kwam. Op 14 augustus 2018 zag een verbalisant dat alle gordijnen aan de voorzijde van deze woning waren gesloten. In de tuin stond een blauw vat met een tuinslang. Naar aanleiding hiervan had de politie het vermoeden dat in de woning mogelijk een hennepkwekerij aanwezig zou zijn. Op 15 augustus 2018 werd daarom binnengetreden in de woning.

4.2

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat wettig en overtuigend bewezen kan worden dat verdachte zich als medepleger schuldig heeft gemaakt aan – kort gezegd – het vervaardigen, zoals onder 1 ten laste is gelegd, van grote hoeveelheden accijnsgoederen waarbij de hoeveelheden die verdachte voorhanden heeft gehad, zoals onder 2 ten laste is gelegd, een minimumpositie is. In dat kader heeft hij gewezen op de aangetroffen glycerol, waarmee een veelvoud aan waterpijptabak kan worden geproduceerd, en de WhatsApp-chats tussen verdachte en medeverdachte [medeverdachte] (hierna: [medeverdachte] ) waarin over grote hoeveelheden wordt gesproken.

4.3

Het oordeel van de rechtbank

feiten 1 en 2

(
aangetroffen goederen)

De Douane trof in de woning aan [adres] in Groningen onder andere vier blauwe vaten met vloeistof, plastic bakken met een roodachtige substantie, twee sealapparaten, een digitale weegschaal, dozen met een product gelijkend op tabak, sloffen sigaretten, ongebruikte verpakkingen met de opdruk Al Fakher en verpakte zakken met de opdruk Al Fakher aan. Al Fakher is een bestaand merk voor waterpijptabak. De aangetroffen goederen werden in beslag genomen.^[2]

(
aanhouding verdachte en medeverdachte [medeverdachte])

Tijdens het afvoeren van de in beslag genomen goederen werd de politie aangesproken door een vrouw, die in de buurt woonachtig is. Zij vertelde onder andere dat met enige regelmaat een zwarte Mercedes bij de woning parkeerde met twee licht getinte mannen erin die de woning binnengingen.

Op 16 augustus 2018 belde deze vrouw met de politie. Zij vertelde dat de zwarte Mercedes bij de woning stond en dat twee mannen bezig waren blauwe vaten op een aanhanger te laden.^[3]

De politie is vervolgens naar de woning gereden en trof de Mercedes met kar al rijdend aan. De mannen in de auto identificeerden zich als [verdachte] (verdachte) en [medeverdachte] (medeverdachte). Medeverdachte [medeverdachte] zei dat er blauwe vaten in de kar zaten. Verdachte verklaarde dat er een soort water met stroop voor tabak in de vaten zat. Verdachte en medeverdachte [medeverdachte] werden aangehouden.^[4]

(
onderzoek aangetroffen goederen)

De in de woning aangetroffen goederen zijn geteld, gewogen, bemonsterd en door het Douane Laboratorium onderzocht. Uit dit onderzoek bleek dat de vloeistof in de blauwe vaten glycerol betrof. Glycerol wordt onder andere gebruikt voor het bevochtigen van tabak en als vocht in waterpijptabak. Uit het onderzoek bleek daarnaast dat zich onder de aangetroffen goederen niet veraccijnsde sigaretten bevonden en ongeveer 1069 kilogram waterpijptabak en 64 kilogram rooktabak.^[5]

(
onderzoek mobiele telefoon)

De mobiele telefoon van verdachte werd in beslag genomen.^[6]De met deze telefoon gevoerde WhatsApp-chats werden veiliggesteld en vertaald. In de WhatsApp-app stond [alias verdachte] als profielnaam ingesteld. Verdachte verstuurde dus WhatsApp-berichten uit naam van [alias verdachte] . Hieronder worden de meest relevante WhatsApp-berichten, die verdachte en medeverdachte [medeverdachte] naar elkaar hebben gestuurd, weergegeven, waarbij het nummer van het bericht begint met het jaartal en daarna de maand en dan de dag.^[7]

20180617-WA0042:
[alias verdachte] : Ik hoop dat god ons teruggeeft wat wij kwijt zijn geraakt. Ik ben bereid elke dag een vat te koken zolang er maar werk in zit.

20180617-WA0044:
[alias verdachte] : Ik kan per week zelfs 10 vaten koken. Jij kan het naar mij toebrengen en weer verkopen.

20180617:WA0045:
[alias verdachte] : Maar het is hele goeie kwaliteit. De smaak is heel goed, je krijgt er geen hoofdpijn van en ook geen bijwerkingen. Al Fakher is hele goede kwaliteit en alles wordt goed gecontroleerd en alles wordt goed in de gaten gehouden.

20180617-WA0047:
[medeverdachte] : [verdachte] , dit zijn mensen die er heel veel verstand van hebben. Dit zijn geen mensen die het voor de eerste keer doen; dus. Het zijn ook mensen die vaten vol in één keer kopen. Als zij ons product zien, dan zullen zij meteen doorhebben of het goeie kwaliteit is of niet. Dus wat ik van jou vraag is, dat wat je gaat koken, heel goed gaat maken zodat ik een monster naar hun toe kan brengen en zodat wij dan zaken met hun kunnen doen. Want dit zijn onze beste klanten eigenlijk. Wij kunnen vaten vol aan hun gaan verkopen.

20180617-WA0052:

[alias verdachte] : Als jij de producten brengt die ik nodig heb om te koken, dan beloof ik jou dat wat ik kook, precies zo als Al Fakher zal smaken. Niet 80 procent maar 100 procent zoals Al Fakher.

20180617-WA0053:

[medeverdachte] : Laten we dan maar aan de slag gaan. Alles wat je nodig hebt zal ik leveren. Jij, ik en [naam 1] die ons steunt, we zullen elkaar allemaal steunen en als wij goed aan het werk gaan dan zie ik dat wij samen de top zullen bereiken.

20180701-WA0030:
[medeverdachte] : Als ik vandaag veilig terug ben en de eerste ton gekookt is, dan zijn al onze problemen opgelost. Na die tweeduizend blikken die we klaar gaan maken, gaan we tienduizend blikken klaarzetten.

20180701-WA0029:
[medeverdachte] : Met Gods hulp zal het goed komen. Dat is de eerste stap naar de top.

20180721-WA0029:
[alias verdachte] : [naam 2] heeft mij verteld dat hij een apparaat heeft voor achthonderdvijftig euro waarmee wij de zakken kunnen sluiten. Je kunt met dat apparaat drie zakken tegelijk sluiten en de lucht die er nog inzit er uitzuigen. Hij heeft gezegd dat wij die kunnen proberen en dat we daarna pas hoeven te beslissen of we hem wel of niet kopen.
20180721-WA0030:
[medeverdachte] : Perfect. Ik zal hem maandag bellen en dan gaan wij met z’n tweeën dat ding ophalen.

20180729-WA0003:
[alias verdachte] : We hebben nog twee appels. Ik ga die zakken openen en ga alles opnieuw vullen. En die zak gaan we gebruiken voor halve kilo’s. Dus als je klanten hebt die niet één kilo maar een halve kilo willen, dan kunnen die klanten dat nu bij ons kopen.

20180730-WA0034:
[alias verdachte] : Ik heb vandaag een afspraak om half drie. Na die afspraak kan ik komen. Kan ik vandaag en morgen aan het werk. Ik ga drie liter appel en vijftig kilogram tabak koken.

20180801-WA0020:
[medeverdachte] : [naam 3] heeft contact met mij opgenomen en ik heb hem verteld dat de prijs voor een blikje veertig euro is en dat ik er hooguit vijf euro vanaf kan halen, voor vijfendertig. Maar dat bevalt hem absoluut niet. Hij wil hooguit vijftien euro voor een blikje betalen. Dus we gaan geen zaken doen met [naam 3] . Zulke mensen gaan onze zaken alleen maar belemmeren.

20180815-WA0010:
[alias verdachte] : Er zijn twintig dozen. In (aanpassing rechtbank) elke doos zijn er zestien zakken. Op elke doos staat wat er in zit; wat voor smaak er in zit. De dozen heb ik onder de tafel gelegd. Alle dozen zijn gevuld met twee appels. En één doos is gevuld met drie smaken. Op de doos heb ik vermeld wat voor smaken het zijn.

(
verklaringen verdachte en medeverdachte [medeverdachte])

Verdachte heeft verklaard dat hij in de woning van medeverdachte [medeverdachte] siroop met tabak mengde, bestemd voor waterpijpen. Verdachte heeft de aangetroffen siroop en tabak gekocht. Verder wordt door verdachte verklaard dat je met één kilogram tabak zeven kilogram gereed product kunt maken. Over de vaten die zijn aangetroffen tijdens de aanhouding heeft verdachte verklaard dat er glycerine inzat, wat werd toegevoegd aan de tabak.^[8]

Medeverdachte [medeverdachte] heeft verklaard dat hij geen vergunning had voor een accijnsgoederenplaats.^[9]

Op grond van deze bewijsmiddelen acht de rechtbank wettig en overtuigend bewezen dat verdachte van 17 juni 2018 tot en met 15 augustus 2018 in de gemeente Groningen met één ander meermalen grote hoeveelheden waterpijptabak en rooktabak vervaardigde, zijnde goederen waarvan de vervaardiging op grond van de Wet op de accijns enkel was toegestaan op een daartoe aangewezen accijnsgoederenplaats.

Daarnaast acht de rechtbank op grond van voornoemde bewijsmiddelen wettig en overtuigend bewezen dat verdachte met één ander op 15 augustus 2018 – de datum van de doorzoeking – illegaal grote hoeveelheden sigaretten, waterpijptabak en rooktabak voorhanden had, nu die goederen niet waren geregistreerd en opgegeven voor heffing in het kader van de Wet op de accijns.

(
medeplegen)

Naar het oordeel van de rechtbank heeft verdachte met [medeverdachte] , als medepleger, waterpijptabak en rooktabak vervaardigd en sigaretten, waterpijptabak en rooktabak voorhanden gehad. De rechtbank overweegt hiertoe dat uit de hierboven weergegeven bewijsmiddelen blijkt dat verdachte en medeverdachte [medeverdachte] ten tijde van de aanhouding bij elkaar in de auto zaten, terwijl zij vaten met glycerol vervoerden. Verdachte en medeverdachte [medeverdachte] hadden onder meer via WhatsApp veelvuldig contact met elkaar. Zij hadden het dan onder andere over het koken van tabak, hoeveelheden, samples, de smaak en kwaliteit van tabak en geld. Uit de WhatsApp-chats komt verder een zekere rolverdeling naar voren, in die zin dat medeverdachte [medeverdachte] de beslissingen nam over onder andere de verkoopprijs van tabak, het al dan niet contact opnemen met klanten en het aanschaffen van apparaten. Verdachte had ten opzichte van medeverdachte [medeverdachte] een meer uitvoerende rol. Gelet op deze omstandigheden concludeert de rechtbank dat verdachte en medeverdachte [medeverdachte] nauw en bewust hebben samengewerkt. De rechtbank acht het ten laste gelegde medeplegen dan ook wettig en overtuigend bewezen.

(
hoeveelheid waterpijptabak, rooktabak en sigaretten)

-
glycerol

In de aangetroffen blauwe vaten kon 200 liter vloeistof. Vier blauwe vaten waren gevuld met een vloeistof. In totaal kon hierin dus 800 liter. De hoeveelheid vloeistof die nog in de vaten aanwezig was, is geschat op 300 liter van de totale 800 liter. Uit onderzoek bleek dat de vloeistof glycerol betrof. Met de niet meer aanwezige 500 liter glycerol kan 1655 of 2002 kilogram waterpijptabak zijn geproduceerd. De rechtbank is van oordeel dat op basis van het dossier evenwel niet is vast te stellen hoeveel glycerol in de ten laste gelegde periode is gebruikt voor het produceren van waterpijptabak.

-
WhatsApp-chats

In de WhatsApp-chats wordt door verdachte en medeverdachte [medeverdachte] weliswaar gesproken over grote hoeveelheden (ꜥ10 vaten per week koken’, ‘tienduizend blikken klaarmaken’), maar naar het oordeel van de rechtbank kan hieruit niet zonder meer worden afgeleid dat dergelijke grote hoeveelheden ook werkelijk in de ten laste gelegde periode zijn geproduceerd.

Gelet hierop is de rechtbank van oordeel dat het dossier onvoldoende aanknopingspunten biedt om voor wat betreft de ten laste gelegde periode te komen tot een bewezenverklaring van een grotere hoeveelheid waterpijptabak, rooktabak en sigaretten dan onder 1 en 2 ten laste gelegd.

4.4

De bewezenverklaring

De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat:

feit 1

hij in de periode van 17 juni 2018 tot en met 15 augustus 2018 in de gemeente Groningen,

tezamen en in vereniging met één ander,

meermalen,

telkens opzettelijk grote hoeveelheden accijnsgoederen, te weten ongeveer 1069 kilogram waterpijptabak en 64 kilogram rooktabak,

heeft vervaardigd buiten een accijnsgoederenplaats, die voor dat soort accijnsgoederen als zodanig is aangewezen;

feit 2

hij op 15 augustus 2018 in de gemeente Groningen,

tezamen en in vereniging met één ander,

telkens opzettelijk grote hoeveelheden accijnsgoederen, te weten een grote hoeveelheid sigaretten en ongeveer 1069 kilogram waterpijptabak en 64 kilogram rooktabak,

voorhanden heeft gehad, terwijl die tabak niet overeenkomstig de bepalingen van de Wet op de Accijns in de heffing waren betrokken.

De rechtbank acht niet bewezen wat aan verdachte meer of anders is ten laste gelegd, zodat zij hem daarvan zal vrijspreken.

Indien in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. De verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.

5.De strafbaarheid van het bewezen verklaarde

Het bewezen verklaarde is strafbaar gesteld in artikel 5 lid 1 sub a en b van de Wet op de accijns. Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de feiten uitsluiten. Het bewezen verklaarde levert op:

feit 1

het misdrijf:
medeplegen van het opzettelijk overtreden van een in artikel 5 lid 1 sub a van de Wet op de accijns opgenomen verbod;

feit 2

het misdrijf:
medeplegen van het opzettelijk overtreden van een in artikel 5 lid 1 sub b van de Wet op de accijns opgenomen verbod.

6.De strafbaarheid van verdachte

Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluiten. De rechtbank oordeelt daarom dat verdachte strafbaar is voor de bewezen verklaarde feiten.

7. De op te leggen straf of maatregel

7.1

De vordering van de officier van justitie

De officier van justitie heeft geëist dat verdachte wordt veroordeeld tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van negen maanden. De tijd die verdachte in voorarrest heeft doorgebracht, moet hiervan worden afgetrokken.

7.2

De gronden voor een straf of maatregel

Bij de strafoplegging houdt de rechtbank rekening met de aard en de ernst van de gepleegde feiten, de omstandigheden waaronder deze zijn begaan en de persoon van verdachte zoals die uit het dossier en tijdens de behandeling ter terechtzitting naar voren zijn gekomen. De rechtbank acht daarbij het volgende van belang.

Verdachte heeft zich als medepleger schuldig gemaakt aan handelen in strijd met artikel 5 van de Wet op de accijns. Hij en zijn mededader vervaardigden van 17 juni 2018 tot en met 15 augustus 2018 grote hoeveelheden waterpijptabak en rooktabak buiten een daartoe aangewezen accijnsgoederenplaats. Daarnaast hadden zij op 15 augustus 2018 grote hoeveelheden sigaretten, waterpijptabak en rooktabak voorhanden, terwijl die buiten het systeem van de heffing van accijns werden gehouden.

Het handelen van verdachte heeft verschillende kwalijke gevolgen.

Het illegaal vervaardigen en voorhanden hebben van accijnsgoederen verstoort de reguliere markt voor tabakswaren en werkt ontwrichtend op het systeem van de economische ordening van het land en, voor zover sprake is van internationale handel, ten aanzien van de ordening van de Europese economische markt.

Ten tweede wordt door dit feit voor hoge bedragen aan accijns ontdoken.

Daarbij komt dat aan bonafide bedrijven, die wel aan hun verplichtingen in het kader van de Wet op de accijns voldoen, oneerlijke concurrentie wordt aangedaan.

Dit alles neemt de rechtbank verdachte zeer kwalijk.

De rechtbank houdt bij de strafbepaling rekening met de hoogte van het benadelingsbedrag en de Oriëntatiepunten voor straftoemeting van het LOVS (hierna: LOVS). In de onderhavige zaak is aan de hand van de aangetroffen accijnsgoederen berekend dat het benadelingsbedrag € 114.602,00 is. In de LOVS geldt als uitgangspunt dat bij een benadelingsbedrag tussen de € 70.000,0 en € 125.000,00 een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van vijf tot negen maanden wordt opgelegd of een voorwaardelijke gevangenisstraf in combinatie met een taakstraf. De rechtbank zal verdachte, vanwege de ernst en omvang van het bewezen verklaarde, een (deels) onvoorwaardelijke gevangenisstraf opleggen.

Voor de vraag hoe lang die gevangenisstraf moet zijn, houdt de rechtbank rekening met de mate van professionaliteit waarmee verdachte en zijn mededader accijnsgoederen vervaardigden. Ook houdt de rechtbank er rekening mee dat verdachte niet eerder is veroordeeld voor handelen in strijd met de Wet op de accijns.

Het voorgaande brengt de rechtbank tot het oordeel dat de oplegging van een gevangenisstraf van zeven maanden, waarvan drie maanden voorwaardelijk, passend en geboden is, met aftrek van de dagen die verdachte in verzekering en voorlopige hechtenis heeft doorgebracht. Het voorwaardelijke deel van de gevangenisstraf heeft tot doel verdachte ervan te weerhouden opnieuw strafbare feiten te plegen. De rechtbank zal de duur van de proeftijd op drie jaren stellen.

7.4

De in beslag genomen voorwerpen

De rechtbank is van oordeel dat de in beslag genomen goederen vatbaar zijn voor onttrekking aan het verkeer, aangezien die voorwerpen geheel of grotendeels door middel van of uit de baten van het feit zijn verkregen en zij van zodanige aard zijn, dat het ongecontroleerde bezit daarvan in strijd is met de wet of met het algemeen belang.

8.De toegepaste wettelijke voorschriften

De hierna te nemen beslissing berust op het hiervoor genoemde wetsartikel. Daarnaast berust deze beslissing op de artikelen 14a, 14b, 14c, 36b, 36c, 47 en 57 van het Wetboek van Strafrecht.

9.De beslissing

De rechtbank:

bewezenverklaring

- verklaart bewezen dat verdachte het onder 1 en 2 ten laste gelegde heeft begaan, zoals hierboven omschreven;

- verklaart niet bewezen wat aan verdachte meer of anders is ten laste gelegd en spreekt hem daarvan vrij;

strafbaarheid feiten

- verklaart het bewezen verklaarde strafbaar;

- verklaart dat het bewezen verklaarde de volgende strafbare feiten oplevert:

feit 1

het misdrijf:
medeplegen van het opzettelijk overtreden van een in artikel 5 lid 1 sub a van de Wet op de accijns opgenomen verbod;

feit 2

het misdrijf:
medeplegen van het opzettelijk overtreden van een in artikel 5 lid 1 sub b van de Wet op de accijns opgenomen verbod;

strafbaarheid verdachte

- verklaart verdachte strafbaar voor het onder 1 en 2 bewezen verklaarde;

straf

- veroordeelt verdachte tot een
gevangenisstrafvoor de duur van
7 (zeven) maanden;

- bepaalt dat van deze gevangenisstraf een gedeelte van
3 (drie) maanden niet ten uitvoer zal worden gelegd, tenzij de rechter later anders mocht gelasten. De rechter kan de tenuitvoerlegging gelasten indien verdachte voor het einde van de
proeftijd van 3 (drie) jarende navolgende voorwaarde niet is nagekomen:

- stelt als
algemene voorwaardedat verdachte:

- zich voor het einde van de proeftijd niet schuldig maakt aan een strafbaar feit;

- bepaalt dat de tijd die de verdachte voor de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en voorlopige hechtenis heeft doorgebracht, bij de uitvoering van de gevangenisstraf geheel in mindering zal worden gebracht;

de in beslag genomen voorwerpen

- verklaart onttrokken aan het verkeer de in beslag genomen voorwerpen.

Dit vonnis is gewezen door mr. C.A. Peterzon, voorzitter, mr. drs. H.M. Braam en

mr. A. Skerka, rechters, in tegenwoordigheid van mr. A.R. Mulder, griffier, en is in het openbaar uitgesproken op 5 december 2019.

ECLI:NL:RBOVE:2019:4571

Veroordeling voor accijnsfraude met waterpijptabak en rooktabak

Uitspraak

RECHTBANK OVERIJSSEL

1.Het onderzoek op de terechtzitting

2.De tenlastelegging

3.De voorvragen

5.De strafbaarheid van het bewezen verklaarde

6.De strafbaarheid van verdachte

8.De toegepaste wettelijke voorschriften

9.De beslissing

Voetnoten