ECLI:NL:RBOVE:2015:2083

• Datum uitspraak: 28 april 2015
• Publicatiedatum: 28 april 2015
• Zaaknummer: 07.400105-06
• Instantie: Rechtbank Overijssel
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Eerste aanleg - meervoudig
• Rechters: M. van Bruggen; F. van der Maden; J.H.W.R. Orriëns-Schipper
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Verlenging van de terbeschikkingstelling met dwangverpleging voor een man met psychische kwetsbaarheden

Op 28 april 2015 heeft de Rechtbank Overijssel uitspraak gedaan in een zaak betreffende de verlenging van de terbeschikkingstelling (tbs) van een man, geboren in 1976, die momenteel verblijft in FPC de Beuken/Hoeve Boschoord. De man was eerder ter beschikking gesteld bij vonnis van de rechtbank Zwolle-Lelystad op 15 maart 2007, met een termijn die oorspronkelijk inging op 30 maart 2007. De tbs was laatstelijk verlengd op 3 mei 2013 en zou eindigen op 30 maart 2015. Het openbaar ministerie diende op 30 januari 2015 een vordering in tot verlenging van de tbs met twee jaar, wat leidde tot een onderzoek in raadkamer op 14 april 2015.

Tijdens de zitting werd de man bijgestaan door zijn raadsvrouw, mr. P.L. Hellinga, en de officier van justitie, mr. L. Grooters, was ook aanwezig. De rechtbank overwoog dat de man lijdt aan schizofrenie en een licht verstandelijke beperking, en dat hij sinds oktober 2013 op een gesloten afdeling verblijft. Ondanks eerdere psychotische episodes en grensoverschrijdend gedrag, functioneert hij sinds januari 2014 stabiel binnen zijn mogelijkheden. De rechtbank concludeerde dat de veiligheid van anderen en de algemene veiligheid van personen eisen dat de tbs met dwangverpleging wordt verlengd, en dat er onvoldoende grond is voor een kortere verlenging van één jaar.

De rechtbank heeft de vordering van het openbaar ministerie toegewezen en de termijn van de terbeschikkingstelling met twee jaar verlengd. De beslissing is genomen op basis van de artikelen 38d en 38e van het Wetboek van Strafrecht, en de relevante artikelen van het Wetboek van Strafvordering. De rechtbank benadrukte dat de prognose voor stabilisatie van de man in de nieuwe behandelsetting langer dan een jaar zal duren, en dat een kortere verlenging onterecht verwachtingen zou scheppen over een mogelijke beëindiging van de tbs.

Uitspraak

RECHTBANK OVERIJSSEL

Afdeling Strafrecht - Strafraadkamer

Parketnummer : 07.400105-06

Uitspraak : 28 april 2015

Beslissing op de vordering van het openbaar ministerie tot verlenging van de termijn, gedurende welke:

[betrokkene],

geboren op [geboortedatum] 1976 te [geboorteplaats],

thans verblijvende in FPC de Beuken/Hoeve Boschoord te Boschoord,

hierna te noemen: betrokkene,

ter beschikking is gesteld teneinde van overheidswege te worden verpleegd.

Betrokkene is bij vonnis van de rechtbank Zwolle-Lelystad van 15 maart 2007 ter beschikking gesteld met bevel tot verpleging van overheidswege, van welke terbeschikkingstelling de termijn is ingegaan op 30 maart 2007. Deze terbeschikkingstelling is laatstelijk verlengd bij beschikking van deze rechtbank d.d. 3 mei 2013 en eindigt behoudens nadere voorziening op 30 maart 2015.

Het openbaar ministerie heeft op 30 januari 2015 een vordering ingediend tot verlenging van bovenvermelde termijn met twee jaar. Bij die vordering zijn de door de wet voorgeschreven stukken overgelegd.

Het onderzoek in raadkamer heeft plaatsgevonden op 14 april 2015.

In raadkamer zijn in het openbaar gehoord:

• betrokkene, bijgestaan door zijn raadsvrouw mr. P.L. Hellinga, advocaat te Zwolle,
• de officier van justitie mr. L. Grooters,
• P.J. Fransen, GZ-psycholoog, verbonden aan Trajectum, als deskundige.

Op 30 december 2014 is door Trajectum een adviesrapport uitgebracht over de eventuele verlenging van de termijn van de maatregel van terbeschikkingstelling met bevel tot verpleging van overheidswege. Geadviseerd is om deze maatregel met de duur van twee jaar te verlengen.

De officier van justitie heeft in raadkamer gepersisteerd bij de vordering tot verlenging van de termijn van terbeschikkingstelling met bevel tot verpleging van overheidswege met de duur van twee jaar.

Betrokkene en zijn raadsvrouw hebben in raadkamer verzocht de verlengingstermijn van de maatregel van terbeschikkingstelling en het bevel tot dwangverpleging te beperken tot één jaar.

OVERWEGINGEN

De rechtbank dient op grond van het bepaalde in artikel 38d van het Wetboek

van Strafrecht te bepalen of de termijn van de maatregel van terbeschikkingstelling moet worden verlengd.

De maatregel van terbeschikkingstelling is toegepast ter zake van een misdrijf dat gericht is tegen of gevaar veroorzaakt voor de onaantastbaarheid van het lichaam van een of meer personen.

De vordering is op 30 januari 2015 en derhalve tijdig ingediend.

De rechtbank overweegt op grond van het advies van de kliniek, alsmede het verhandelde ter zitting, waaronder de door de deskundige gegeven toelichting op het advies, als volgt.

Betrokkene is een 38-jarige man met een licht verstandelijke beperking, schizofrenie van het

ongedifferentieerde type en, in remissie, verslavingsproblematiek. Betrokkene verblijft sinds

midden oktober 2013 op de huidige afdeling, de Edelspar. Dit is een besloten afdeling voor cliënten met psychiatrische kwetsbaarheden en risicovol gedrag. Betrokkene moest wennen aan zijn nieuwe omgeving en raakte meer psychotisch, werd dreigend en vertoonde seksueel grensoverschrijdend gedrag (eenmaal). De verloven zijn daarop ingetrokken en uitgesteld.

Sinds januari 2014 functioneert betrokkene stabiel binnen zijn mogelijkheden en zijn continue psychotische toestandsbeeld. Betrokkene is medicatietrouw, laat zich goed begeleiden, is open over psychotische symptomen en houdt zich aan de afspraken van verlof. Betrokkene praktiseert landelijk verlof en onbegeleid terreinverlof. Hallucinaties met een gewelddadige inhoud zijn voorgekomen. Betrokkene kan deze benoemen als stemmen die hij kan en wil negeren. Echter, het steeds weer scherp wegzetten van zijn dagprogramma met rustmomenten en begrenzen in gedrag alsook het goed voorstructureren van verlof, is continue nodig om psychotische decompensatie en delictgerelateerd gedrag te voorkomen.

De risicofactoren zijn volgens de kliniek actueel. Betrokkene heeft diverse momenten per dag ongevraagde interventies nodig om chaos in gedrag en denken te voorkomen. Zonder het huidige risicomanagement is het risico op recidive volgens de kliniek hoog op alle termijnen. In een overgangssituatie zal het recidiverisico tijdelijk hoger zijn, doordat veranderingen betrokkene kwetsbaar maken en hem snel uit evenwicht brengen.

De komende periode wil het multidisciplinair behandelteam toewerken naar semi-begeleid regioverlof met als doel het bezoeken van een prostituée. Betrokkene zal eerst de module seksuele educatie volgen, op basis daarvan zal het multidisciplinair behandelteam besluiten wanneer dit verlof mogelijk is. Aangezien betrokkene blijvend psychotisch kwetsbaar is en qua mogelijkheden het maximale heeft behaald, heeft het multidisciplinair behandelteam transmuraal verlof aangevraagd ten behoeve van uitplaatsing naar Trajectum Oost, locatie Groot Hungerink. Dit betreft 24-uurs terreingebonden wonen en werken voor mensen met een verstandelijke beperking, psychiatrische kwetsbaarheden en risicovol gedrag. Deze verlofmarge is onlangs door het AVT toegekend.

Ter zitting heeft de deskundige aanvullend verklaard dat betrokkene op een wachtlijst wordt geplaatst en dat de overgang naar Groot Hungerink hopelijk eind mei 2015 kan plaatsvinden, maar dat plaatsing eerder pas in de zomer of het najaar van 2015 aan de orde zal zijn.

De deskundige heeft ter zitting toegelicht dat de verwachting is dat het enige tijd zal duren voordat betrokkene na de overgang van de Edelspar naar Groot Hungerink gestabiliseerd zal zijn. Groot Hungerink is een niet-forensische instelling voor woonzorg waarvoor het dossier van betrokkene zwaar zal zijn. Deze overgang is volgens de deskundige anders dan de overgang van een forensische afdeling als de Knotwilg naar een eveneens forensische afdeling De Edelspar. Groot Hungerink heeft voor de plaatsing van betrokkene als voorwaarde gesteld dat het poli ambulante team van Trajectum betrokkene zal volgen en controleren en dat hij eventueel preventief (al dan niet tijdelijk) teruggeplaatst kan worden. Het is voor een goed verloop van de overplaatsing van cruciaal belang dat betrokkene en het begeleidend team van Groot Hungerink elkaar leren kennen en op elkaar ingespeeld zullen raken. Volgens de deskundige zal vanwege deze omstandigheid het stabiliseren van betrokkene zeker langer dan een jaar gaan duren. Als betrokkene ook in deze vervolgsetting stabiel binnen zijn mogelijkheden functioneert en het recidiverisico onder controle is, wordt door de kliniek de behandeling als afgerond beschouwd en kan naar een einde van de TBS worden toegewerkt.

Gelet op het vorenstaande is de rechtbank van oordeel dat de veiligheid van anderen en de algemene veiligheid van personen onverkort eisen dat de maatregel van terbeschikkingstelling met bevel tot verpleging van overheidswege wordt verlengd. Hoewel betrokkene al grote stappen in de richting van een leven buiten de TBS heeft gezet, ziet de rechtbank thans onvoldoende grond voor een verlengingstermijn van één jaar, zoals door de raadsvrouw van betrokkene is bepleit. Het uitgangspunt van de rechtbank is dat, wanneer aannemelijk is geworden dat de behandeling meer tijd in beslag zal nemen dan een jaar, de terbeschikkingstelling in principe verlengd dient te worden met een termijn van twee jaar. De rechtbank stelt vast dat niet te verwachten is dat binnen een jaar gronden aanwezig zullen zijn die een beëindiging van de terbeschikkingstelling rechtvaardigen. De prognose is dat, gezien de wachtlijst bij Groot Hungerink en het feit dat de begeleiding van betrokkene goed moet worden opgestart en gemonitord, het nog zeker een jaar zal duren voordat betrokkene gestabiliseerd zal zijn. Een verlenging van de terbeschikkingstelling met een termijn van een jaar zou bij betrokkene in dit geval ten onrechte de verwachting kunnen wekken dat er mogelijk binnen het jaar wel gronden aanwezig zouden kunnen zijn die een beëindiging van de terbeschikkingstelling mogelijk zouden kunnen maken.

De rechtbank heeft gelet op de artikelen 38d en 38e van het Wetboek van Strafrecht, alsmede de artikelen 509o, 509p, 509s en 509t van het Wetboek van Strafvordering.

BESLISSING

De rechtbank verlengt de termijn gedurende welke
[betrokkene] voornoemd ter beschikking is gesteld, met bevel dat hij van overheidswege zal worden verpleegd, met twee jaar.

Aldus gegeven door mr. M. van Bruggen, voorzitter, mrs. F. van der Maden en
J.H.W.R. Orriëns-Schipper, rechters, in tegenwoordigheid van mr. B.E. Martini als griffier en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 28 april 2015.