Uitspraak
Rechtbank Overijssel
Afdeling Strafrecht
Zittingsplaats Zwolle
Parketnummer: 08/952179-14
Datum vonnis: 24 juli 2014
Vonnis (promis) op tegenspraak van de rechtbank Overijssel, meervoudige kamer voor strafzaken, rechtdoende in de zaak van de officier van justitie tegen:
[verdachte],
geboren op [geboortedag] 1993 te [geboorteplaats],
wonende in [woonplaats],
nu verblijvende in P.I. Almelo, HvB de Karelskamp te Almelo.
1.Het onderzoek op de terechtzitting
Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de openbare terechtzitting van 10 juli 2014. De rechtbank heeft kennis genomen van de vordering van de officier van justitie mr. C.M. Brugman en van wat door verdachte en zijn raadsman mr. M.E. Gürcan, advocaat te Deventer, naar voren is gebracht.
2.De tenlastelegging
De verdenking komt er, kort en feitelijk weergegeven, op neer dat verdachte zich op
12 februari 2014 alleen dan wel samen met een ander schuldig heeft gemaakt aan afpersing, hetzij aangever heeft beroofd door geweld of bedreiging met geweld en een wapen voorhanden heeft gehad.
Voluit luidt de tenlastelegging aan de verdachte, dat:
1.
hij op of omstreeks 12 februari 2014 te Deventer
tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen,
met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen
door geweld en/of bedreiging met geweld [slachtoffer 1] en/of [slachtoffer 2] heeft gedwongen
tot de afgifte van een geldbedrag , in elk geval van enig goed, geheel of ten
dele toebehorende aan die [slachtoffer 1] en/of aan die [slachtoffer 2], in elk geval aan een ander
of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s),
welk geweld en/of welke bedreiging met geweld hierin bestond(en) dat
hij, verdachte, en/of zijn mededader(s)
- met bivakmuts(en), althans gezichtsverhullende kleding en/of met een
pistool, althans met een daarop gelijkend voorwerp en/of met een (groot)
mes, althans met een scherp/puntig voorwerp de cafetaria, waar die [slachtoffer 1] en
die [slachtoffer 2] op dat moment werkzaam waren (perceel [adres]),
heeft/hebben betreden en/of
- met dat pistool/voorwerp en/of dat mes/voorwerp op die [slachtoffer 2] is/zijn
toegelopen en/of (toen die [slachtoffer 2] probeerde te vluchten) die [slachtoffer 2] achterna
is/zijn gerend en/of (toen die [slachtoffer 2] de achterdeur opende) tegen die [slachtoffer 2]
heeft/hebben gezegd: "Naar binnen" en/of "Waar is het geld?" en/of
- die [slachtoffer 2] heeft/hebben bevolen de kassa te openen en/of een (deel van het)
geldbedrag in een (door verdachte en/of zijn mededader meegenomen) plastic
zak te stoppen en/of daarbij dat mes/voorwerp (op borsthoogte) op die [slachtoffer 2]
heeft/hebben gericht en/of gericht gehouden en/of (daarbij) heeft/hebben
geroepen: "Snel" en/of "Schiet op" en/of dat die [slachtoffer 2] te langzaam was en/of
- dat pistool/voorwerp op die [slachtoffer 1] heeft/hebben gericht en/of gericht gehouden
en/of op dwingende toon tegen die [slachtoffer 1] heeft/hebben gezegd te gaan zitten
en/of die [slachtoffer 1] heeft/hebben geschopt.
EN/OF
hij op of omstreeks 12 februari 2014 te Deventer tezamen en in vereniging met
een ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk van wederrechtelijke
toe-eigening heeft weggenomen
een geldbedrag en/of een mobiele telefoon (I phone 4), in elk geval enig goed,
geheel of ten dele toebehorende aan [slachtoffer 1] en/of [slachtoffer 2],
in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s),
welke diefstal werd voorafgegaan en/of vergezeld en/of gevolgd van geweld en/of
bedreiging met geweld tegen die [slachtoffer 1] en/of die [slachtoffer 2]
gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden en/of gemakkelijk te
maken en/of om bij betrapping op heterdaad aan zichzelf en/of aan zijn
mededader(s) hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het
gestolene te verzekeren,
welk geweld en/of welke bedreiging met geweld hierin bestond(en) dat
hij, verdachte, en/of zijn mededader(s)
- met bivakmuts(en), althans gezichtsverhullende kleding en/of met een
pistool, althans met een daarop gelijkend voorwerp en/of met een (groot)
mes, althans met een scherp/puntig voorwerp de cafetaria, waar die [slachtoffer 1] en
die [slachtoffer 2] op dat moment werkzaam waren (perceel [adres]),
heeft/hebben betreden en/of
- met dat pistool/voorwerp en/of dat mes/voorwerp op die [slachtoffer 2] is/zijn
toegelopen en/of (toen die [slachtoffer 2] probeerde te vluchten) die [slachtoffer 2] achterna
is/zijn gerend en/of (toen die [slachtoffer 2] de achterdeur opende) tegen die [slachtoffer 2]
heeft/hebben gezegd: "Naar binnen" en/of "Waar is het geld?" en/of
- die [slachtoffer 2] heeft/hebben bevolen de kassa te openen en/of een (deel van het)
geldbedrag in een (door verdachte en/of zijn mededader meegenomen) plastic
zak te stoppen en/of daarbij dat mes/voorwerp (op borsthoogte) op die [slachtoffer 2]
heeft/hebben gericht en/of gericht gehouden en/of (daarbij) heeft/hebben
geroepen: "Snel" en/of "Schiet op" en/of dat die [slachtoffer 2] te langzaam was en/of
- dat pistool/voorwerp op die [slachtoffer 1] heeft/hebben gericht en/of gericht gehouden
en/of op dwingende toon tegen die [slachtoffer 1] heeft/hebben gezegd te gaan zitten
en/of die [slachtoffer 1] heeft/hebben geschopt.
2.
hij op of omstreeks 12 februari 2014 , althans in de periode van 12 februari 2014 tot 5 april 2014 in de gemeente Deventer, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met (een) ander(en) en/of alleen een wapen van categorie III, te weten een gaspistool (Umarex, Colt Commander,kaliber 9 mm knall) voorhanden heeft gehad.
3.De vordering van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gevorderd dat het jeugdstrafrecht wordt toegepast en dat verdachte voor het tenlastegelegde wordt veroordeeld tot een jeugddetentie voor de duur van 12 maanden waarvan 6 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaren, met als bijzondere voorwaarden toezicht door de (jeugd)reclassering met daaraan gekoppeld meldplicht en ambulante behandeling. . Verder vordert zij de dadelijke uitvoerbaarheid van de bijzondere voorwaarden.
4.De voorvragen
De rechtbank heeft vastgesteld dat de dagvaarding geldig is, dat zij bevoegd is tot kennisneming van deze zaak, dat de officier van justitie ontvankelijk is in de vervolging en dat er geen redenen zijn voor schorsing van de vervolging.
5.De beoordeling van het bewijs
Deze paragraaf bevat het oordeel van de rechtbank over de vraag of de tenlastegelegde feiten bewezenverklaard kunnen worden of dat daarvan moet worden vrijgesproken. In het geval de rechtbank tot een bewezenverklaring komt, steunt de beslissing dat verdachte de feiten heeft begaan op de inhoud van bewijsmiddelen die als bijlage aan het vonnis zijn gehecht en daarvan op die wijze deel uitmaken. Deze bewijsmiddelen bevatten dan de redengevende feiten en omstandigheden op grond waarvan de rechtbank de overtuiging heeft gekregen dat verdachte het tenlastegelegde heeft begaan.
Wanneer hierna wordt verwezen naar dossierpagina’s, zijn dit bladzijden uit het dossier van de regiopolitie Oost-Nederland met dossiernummer: 20140034322. Tenzij hieronder anders wordt vermeld, wordt verwezen naar bladzijden van een in de wettelijke vorm, door daartoe bevoegde personen, opgemaakt proces-verbaal.
5.1
De bewijsoverwegingen van de rechtbank
Evenals de officier van justitie en de raadsvrouw is de rechtbank van oordeel dat verdachte de onder 1 en 2 tenlastegelegde feiten heeft gepleegd.
Als bewijsmiddelen daarvoor gelden:
1. het proces-verbaal van de terechtzitting van 10 juli 2014, voor zover inhoudende de bekennende verklaring van de verdachte als bedoeld in art. 359, derde lid, laatste volzin, van het Wetboek van Strafvordering (verder: Sv);
2. het proces-verbaal van aangifte van [slachtoffer 2] van 14 februari 2014, pagina 44 t/m 50,
voor zover inhoudende de verklaring van aangeefster;
3. het proces-verbaal van aangifte van [slachtoffer 1] van 14 februari 2014, pagina 51 t/m 55,
voor zover inhoudende de verklaring van aangever;
4. het proces-verbaal onderzoek wapen met de daarbij gevoegde fotomap van 17 april 2014, pagina 39 t/m 43.
5.2
De conclusie
De rechtbank is door de inhoud van de wettige bewijsmiddelen tot de overtuiging gekomen, dat de verdachte het onder feit 1 en feit 2 tenlastegelegde heeft begaan, met dien verstande dat:
1.
hij op 12 februari 2014 te Deventer tezamen en in vereniging met een ander
met het oogmerk om zich en een ander wederrechtelijk te bevoordelen
door geweld en bedreiging met geweld [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] heeft gedwongen
tot de afgifte van een geldbedrag, toebehorende aan die [slachtoffer 1] en aan die [slachtoffer 2], welk geweld of welke bedreiging met geweld hierin bestonden dat hij, verdachte, en zijn mededader
- met bivakmutsen, en met een pistool, en met een (groot) mes, de cafetaria, waar die [slachtoffer 1] en
die [slachtoffer 2] op dat moment werkzaam waren (perceel [adres]),
hebben betreden en
- met dat pistool en dat mes op die [slachtoffer 2] zijn
toegelopen en (toen die [slachtoffer 2] probeerde te vluchten) die [slachtoffer 2] achterna
zijn gerend en (toen die [slachtoffer 2] de achterdeur opende) tegen die [slachtoffer 2]
hebben gezegd: "Naar binnen" en "Waar is het geld?" en
- die [slachtoffer 2] hebben bevolen de kassa te openen en een (deel van het)
geldbedrag in een (door verdachte en/of zijn mededader meegenomen) plastic
zak te stoppen en daarbij dat mes (op borsthoogte) op die [slachtoffer 2]
hebben gericht en gericht gehouden en (daarbij) hebben
geroepen: "Snel" dat die [slachtoffer 2] te langzaam was en
- dat pistool op die [slachtoffer 1] hebben gericht en op dwingende toon tegen die [slachtoffer 1] hebben gezegd te gaan zitten en die [slachtoffer 1] hebben geschopt.
EN
hij op 12 februari 2014 te Deventer tezamen en in vereniging met
een ander, met het oogmerk van wederrechtelijke
toe-eigening heeft weggenomen
een geldbedrag en een mobiele telefoon (I phone 4), toebehorende aan [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2], welke diefstal werd voorafgegaan en/of vergezeld en/of gevolgd van geweld en/of
bedreiging met geweld tegen die [slachtoffer 1] en die [slachtoffer 2]
gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden en/of gemakkelijk te
maken en/of om bij betrapping op heterdaad aan zichzelf en/of aan zijn
mededader hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het
gestolene te verzekeren,
welk geweld en welke bedreiging met geweld hierin bestonden dat
hij, verdachte, en zijn mededader
- met bivakmutsen, en met een pistool, en met een (groot)
mes, de cafetaria, waar die [slachtoffer 1] en die [slachtoffer 2] op dat moment werkzaam waren (perceel [adres]), hebben betreden en
- met dat pistool en dat mes op die [slachtoffer 2] zijn
toegelopen en (toen die [slachtoffer 2] probeerde te vluchten) die [slachtoffer 2] achterna
zijn gerend en(toen die [slachtoffer 2] de achterdeur opende) tegen die [slachtoffer 2]
hebben gezegd: "Naar binnen" en "Waar is het geld?" en
- die [slachtoffer 2] hebben bevolen de kassa te openen en een (deel van het)
geldbedrag in een (door verdachte en/of zijn mededader meegenomen) plastic
zak te stoppen en daarbij dat mes (op borsthoogte) op die [slachtoffer 2]
hebben gericht en gericht gehouden en (daarbij) hebben
geroepen: "Snel" en dat die [slachtoffer 2] te langzaam was en
- dat pistool op die [slachtoffer 1] hebben gericht op dwingende toon tegen die [slachtoffer 1] hebben gezegd te gaan zitten en die [slachtoffer 1] hebben geschopt.
2.
hij op 12 februari 2014, in de gemeente Deventer, tezamen en in vereniging met een ander een wapen van categorie III, te weten een gaspistool (Umarex, Colt Commander, kaliber 9 mm knall) voorhanden heeft gehad.
De rechtbank heeft de eventueel in de tenlastelegging voorkomende schrijffouten verbeterd in de bewezenverklaring. Verdachte wordt hierdoor niet in zijn verdediging geschaad.
De rechtbank acht niet bewezen wat aan verdachte meer of anders is tenlastegelegd, zodat zij hem daarvan zal vrijspreken.
6.De strafbaarheid van het bewezenverklaarde
Het bewezenverklaarde is strafbaar gesteld bij de artikelen 310, 312 en 317 Sr en bij artikel 26 Wet wapens en munitie. Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de feiten uitsluiten. Het bewezenverklaarde levert op:
feit 1
het misdrijf: Afpersing door twee of meer verenigde personen.
en
het misdrijf: Diefstal door twee of meer verenigde personen, voorafgegaan, vergezeld en gevolgd van geweld en bedreiging met geweld tegen personen, gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden of gemakkelijk te maken, of om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf of andere deelnemers aan het misdrijf hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren.
feit 2
het misdrijf: Medeplegen van handelen in strijd met artikel 26, lid 1 van de Wet wapens en munitie, strafbaar gesteld bij artikel 55, lid 1 van de Wet wapens en munitie.
7.De strafbaarheid van de verdachte
Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluiten. De rechtbank oordeelt daarom dat verdachte strafbaar is voor de bewezenverklaarde feiten.
7.1
Het toe te passen recht
De rechtbank heeft kennis genomen van de rapportage van de reclasseringswerker A. ter Maat, van 12 juni 2014. De reclasseringswerker heeft onder meer gerapporteerd dat, gekeken naar de handelingsvaardigheden van verdachte, er een indicatie is het jeugdstrafrecht toe te passen. Verdachte is slechts nauwelijks in staat zijn eigen gedrag te organiseren, kan risico’s van eigen handelen onvoldoende inschatten, is impulsief en vertoont kinderlijker gedrag dan men gezien zijn kalenderleeftijd zou verwachten. Ook wat betreft de beïnvloedingsmogelijkheden is er indicatie om het jeugdstrafrecht toe te passen, daar een pedagogische aanpak op dit moment nog haalbaar, maar ook noodzakelijk wordt geacht en er via ouders nog beïnvloedingsmogelijkheden zijn. Contra-indicaties om het jeugdstrafrecht toe te passen zijn er niet.
De rechtbank overweegt dat er voor de toepassing van het jeugdstrafrecht op een adolescent onder meer gekeken wordt naar de persoonlijkheid van de dader en de omstandigheden waaronder het feit is gepleegd. Gezien de persoonlijkheidsontwikkeling van verdachte ten tijde van het delict en wat ter zitting over verdachte naar voren is gekomen, acht de rechtbank toepassing van het jeugdstrafrecht aangewezen.
8.De op te leggen straf of maatregel
Bij de strafoplegging houdt de rechtbank rekening met de aard en de ernst van de gepleegde feiten, de omstandigheden waaronder deze zijn begaan en de persoon van de verdachte zoals die uit het dossier en tijdens de behandeling ter terechtzitting naar voren zijn gekomen. Ook neemt de rechtbank de volgende factoren in aanmerking.
Verdachte heeft samen met een ander een snackbar overvallen. Verdachte en zijn mededader zijn de snackbar binnen gegaan en hebben geld weggenomen uit de kassa en een telefoon meegenomen. Zij hebben hierbij beiden wapens gehanteerd om de personen in de snackbar angst aan te jagen. Het spreekt voor zich dat de overval voor de eigenaar van de snackbar en zijn vrouw zeer beangstigend moet zijn geweest. Hiervan blijkt ook uit de aangifte.
De rechtbank heeft bij de bepaling van de strafmaat in het nadeel van verdachte meegewogen dat het optreden van verdachte en zijn mededader doelgericht en goed voorbereid was. Verdachte en zijn mededader hadden zich vermomd en hadden een mes en een op een vuurwapen gelijkend voorwerp bij zich. Verdachte en zijn medeverdachte hadden geld nodig en hebben zich puur en alleen hierdoor laten leiden en zich niet bekommerd om de gevolgen van hun handelen voor de slachtoffers. Misdrijven als door verdachte begaan veroorzaken bij de slachtoffers daarvan gevoelens van onveiligheid en brengen in de samenleving grote onrust teweeg.
Door de reclassering in het rapport van 12 juni 2014 wordt geadviseerd om een (gedeeltelijk) voorwaardelijke straf op te leggen met daaraan gekoppeld de bijzondere voorwaarden: meldplicht, gedragsinterventie en locatieverbod.
De rechtbank acht de oplegging van een langdurige jeugddetentie passend en geboden gelet op de ernst van de feiten. De rechtbank heeft bij het bepalen van de strafmodaliteit en de hoogte daarvan rekening gehouden met het advies van de reclassering. De rechtbank houdt rekening met de omstandigheid dat hij niet eerder voor een soortgelijk delict met politie en justitie in aanraking is gekomen, dat hij excuses aan de slachtoffers heeft aangeboden en aangegeven heeft de hen toegebrachte schade te vergoeden.
Alle omstandigheden in deze zaak in aanmerking genomen, is de rechtbank van oordeel dat naast een onvoorwaardelijke vrijheidsstraf van na te melden duur aan verdachte een lange voorwaardelijke vrijheidsstraf moet worden opgelegd teneinde hem ervan te weerhouden in de toekomst wederom strafbare feiten te plegen. Aan verdachte zal worden opgelegd een jeugddetentie voor de duur van 16 maanden waarvan 8 maanden voorwaardelijk, met aftrek van de periode die verdachte reeds in voorlopige hechtenis heeft doorgebracht.
De proeftijd wordt vastgesteld op 3 jaar. Gelet op de persoon van de verdachte zal de rechtbank aan de voorwaardelijke straf de bijzondere voorwaarde van verplicht reclasseringstoezicht koppelen en de bijzondere voorwaarde dat verdachte zich onder ambulante behandeling zal deelnemen aan een gedragstraining.
Voor een locatiegebod ziet de rechtbank, gelet op wat ter zitting naar voren is gebracht, geen aanleiding.
De opgelegde straf is hoger dan de eis van de officier van justitie, omdat de rechtbank van oordeel is dat in die eis de ernst van de feiten onvoldoende tot uitdrukking komt. Weliswaar heeft verdachte ter zitting spijt betuigd jegens de slachtoffers van de overval en dat kan strafverlagend werken, maar de (oprechte) spijt reduceert de straf niet tot de hoogte van de eis. Daarbij overweegt de rechtbank dat veel gewelddadige overvallen worden gepleegd door jeugdigen en dat vanuit het oogpunt van algemene preventie een hogere straf dan geëist noodzakelijk is.
De rechtbank is van oordeel dat de op grond van artikel 77z Sr te stellen voorwaarden, dadelijk uitvoerbaar moeten zijn nu de dadelijke uitvoerbaarheid in het belang van de verdachte is.
11.De toegepaste wettelijke voorschriften
De hierna te nemen beslissing berust op de hiervoor genoemde wetsartikelen. Daarnaast berust deze beslissing op de artikelen 27, 77c, 77g, 77h, 77i, 77m, 77x, 77y, 77z, 77aa Sr.
12.De beslissing
De rechtbank:
vrijspraak/bewezenverklaring
- verklaart bewezen, dat verdachte het onder 1 en 2 tenlastegelegde heeft begaan, zoals hierboven omschreven;
- verklaart niet bewezen wat aan verdachte onder 1 en 2 meer of anders is tenlastegelegd en spreekt hem daarvan vrij;
strafbaarheid
- verklaart het bewezenverklaarde strafbaar;
verklaart dat het bewezenverklaarde de volgende strafbare feiten oplevert:
feit 1
feit 1
het misdrijf: Afpersing door twee of meer verenigde personen.
en
het misdrijf: Diefstal door twee of meer verenigde personen, voorafgegaan, vergezeld en gevolgd van geweld en bedreiging met geweld tegen personen, gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden of gemakkelijk te maken, of om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf of andere deelnemers aan het misdrijf hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren
feit 2
het misdrijf: Medeplegen van handelen in strijd met artikel 26, lid 1 van de Wet wapens en munitie, strafbaar gesteld bij artikel 55, lid 1 van de Wet wapens en munitie.
- verklaart verdachte strafbaar voor het onder 1 en 2 bewezenverklaarde;
straf
- veroordeelt verdachte tot een
- bepaalt dat het voorwaardelijke deel van de straf niet ten uitvoer wordt gelegd, tenzij de rechter tenuitvoerlegging gelast:
- omdat de veroordeelde geen medewerking aan het reclasseringstoezicht als bedoeld in artikel 77aa, Sr heeft verleend, medewerking aan huisbezoeken daaronder begrepen;
- omdat de veroordeelde tijdens de proeftijd de bijzondere voorwaarde niet heeft nageleefd;
- stelt als
- stelt als
- draagt deze reclasseringsinstelling op om aan verdachte hulp en steun te verlenen bij de naleving van deze voorwaarden;
- beveelt dat de op grond van artikel 77z Sr gestelde voorwaarde(n) dadelijk uitvoerbaar zijn;
- bepaalt dat de tijd die de veroordeelde voor de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en voorlopige hechtenis heeft doorgebracht, bij de uitvoering van de jeugddetentie geheel in mindering zal worden gebracht;
Dit vonnis is gewezen door mr. S. Taalman, voorzitter, mr. B.T.C. Jordaans en mr. M. Ferschtman, rechters, in tegenwoordigheid van H.J.A. Teerlink, griffier, en is in het openbaar uitgesproken op 24 juli 2014.
Mr. Jordaans en mr. Ferschtman waren buiten staat dit vonnis mede te ondertekenen.