ECLI:NL:RBONE:2013:3320

Rechtbank Oost-Nederland

Datum uitspraak
28 februari 2013
Publicatiedatum
13 februari 2014
Zaaknummer
234325
Instantie
Rechtbank Oost-Nederland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Rekestprocedure
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Verzoek tot vernietiging erkenning en vervangende toestemming voor erkenning van een minderjarige

In deze zaak heeft de rechtbank Oost-Nederland op 28 februari 2013 uitspraak gedaan in een rekestprocedure betreffende de erkenning van een minderjarige. De man, die de verwekker van het kind is, verzocht de rechtbank om de erkenning door de huidige echtgenoot van de vrouw te vernietigen en om vervangende toestemming voor zijn eigen erkenning. De rechtbank heeft vastgesteld dat de vrouw niet misbruik heeft gemaakt van haar bevoegdheid om het kind door haar echtgenoot te laten erkennen, en dat de man niet tijdig om vervangende toestemming heeft gevraagd. De rechtbank oordeelde dat de man onvoldoende feiten heeft aangedragen die zouden wijzen op misbruik van bevoegdheid door de vrouw. De verzoeken van de man tot vernietiging van de erkenning en tot vervangende toestemming zijn afgewezen. De rechtbank heeft ook geoordeeld dat de man niet kan worden ontvangen in zijn verzoek tot het verlenen van vervangende toestemming, omdat de vrouw en haar echtgenoot reeds gezamenlijk het ouderlijk gezag over het kind hebben. De zaak is pro forma aangehouden tot 4 juni 2013 voor verdere behandeling van de zorgregeling, waarbij de rechtbank heeft aangegeven dat de beslissing over de zorgregeling wordt gesplitst van de erkenningskwestie. De beschikking is openbaar uitgesproken door de rechters in aanwezigheid van de griffier.

Uitspraak

beschikking

RECHTBANK OOST-NEDERLAND

Team familierecht
Zittingsplaats Arnhem
Zaakgegevens: C/05/234325 / FA RK 12-12174
Datum uitspraak: 28 februari 2013

beschikking

naar aanleiding van het verzoekschrift van

[naam] (nader te noemen: de man),

wonende te [woonplaats],
advocaat mr. E.E. Frenken te Boxmeer,
Belanghebbenden zijn:
  • [naam] (nader te noemen: de vrouw), wonende te [woonplaats], advocaat mr. J. Welles te Zevenaar;
  • [naam minderjarige] (nader te noemen: [naam minderjarige]), geboren op [geboortedatum] te [geboorteplaats], wonende te [woonplaats], in rechte vertegenwoordigd door de bijzonder curator mr. M.J. Germs, advocaat te Nijmegen.
Voorts is ter zitting de heer [naam] (nader te noemen: de heer [naam]) wonende te [woonplaats], aangemerkt als belanghebbende in deze procedure.

Het verloop van de procedure

Dit verloop blijkt uit:
  • het verzoekschrift, ingekomen op 21 september 2012;
  • de beschikking benoeming bijzonder curator van deze rechtbank d.d. 8 oktober 2012;
  • een brief namens de man (met bijlage), ingekomen op 2 januari 2013;
  • het verslag en advies van de bijzonder curator, ingekomen op 4 januari 2013;
  • het verweerschrift, ingekomen op 15 januari 2013.
Gehoord ter terechtzitting met gesloten deuren van 16 januari 2013:
  • de man, bijgestaan door zijn advocaat voornoemd;
  • de vrouw, bijgestaan door haar advocaat voornoemd;
  • de heer [naam] voornoemd;
  • de bijzonder curator voornoemd;
  • de officier van justitie mr. J. Stikkelman.

De feiten

De man en de vrouw hebben een affectieve relatie met elkaar gehad tot ongeveer februari 2007. Uit deze relatie is op [geboortedatum] te [geboorteplaats] het thans nog minderjarige kind [naam minderjarige] geboren.
De man heeft [naam minderjarige] niet erkend. In de geboorteakte van [naam minderjarige] zijn geen vadergegevens opgenomen. Ter zitting is gebleken dat tussen de man en de vrouw vast staat dat de man de verwekker van [naam minderjarige] is.
De vrouw heeft vanaf augustus 2011 een relatie met de heer [naam], die met toestemming van de vrouw [naam minderjarige] op 6 maart 2012 ten overstaan van de ambtenaar van de burgerlijke stand van de [plaats] heeft erkend. Tevens is de geslachtsnaam van [naam minderjarige] gewijzigd van [naam] in [naam].
Sedert 14 maart 2012 zijn de vrouw en de heer [naam] gezamenlijk belast met het ouderlijk gezag over [naam minderjarige]. De vrouw en de heer [naam] zijn op 3 mei 2012 te [plaats] met elkaar gehuwd.
De vrouw, de heer [naam] en [naam minderjarige], alsmede de twee kinderen van de heer [naam] uit een eerdere relatie leven in gezinsverband samen en dragen allen dezelfde achternaam.
Bij brief van 30 mei 2012 is namens de man aan de vrouw verzocht om omgang, erkenning en gezamenlijk gezag.

De verzoeken

De man verzoekt de rechtbank bij beschikking, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:
1.
Enkel voor zover de rechtbank oordeelt dat niet vaststaat dat de man de verwekker is van [naam minderjarige], te bepalen dat een DNA onderzoek zal worden verricht door een door de rechtbank te benoemen deskundige ter beantwoording van de vraag of de man de verwekker is van [naam minderjarige] en te bepalen dat de vrouw haar medewerking aan dit onderzoek dient te verlenen;
2.
Voor recht te verklaren dat de erkenning door de heer [naam] van [naam minderjarige] als zijn kind nietig is;
3.
De ambtenaar van de burgerlijke stand van de [plaats] te gelasten de latere vermelding betreffende de erkenning door de heer [naam] van [naam minderjarige] op de geboorteakte door te halen;
4.
Toestemming aan de man te verlenen [naam minderjarige] als zijn kind te erkennen;
5.
Te bepalen dat aan de man en de vrouw gezamenlijk het gezag toekomt, althans te bepalen dat het gezag gezamenlijk door de man en de vrouw wordt uitgeoefend betreffende [naam minderjarige];
6.
Een door de man in het verzoekschrift omschreven regeling ter verdeling van de zorg- en opvoedingstaken (hierna: de zorgregeling) vast te stellen, althans een zodanige voorziening te treffen zoals de rechtbank in goede justitie juist acht;
7.
De vrouw te veroordelen in de proceskosten, de kosten van de deskundige betreffende het DNA onderzoek, althans te bepalen dat de kosten van de deskundige geheel voor rekening komen van de vrouw.
Ter onderbouwing van zijn verzoeken stelt de man het volgende.
De man wenst als verwekker van [naam minderjarige] over te gaan tot erkenning van [naam minderjarige]. Hij wil een volwaardige vaderrol vervullen. Als uitgangspunt geldt dat zowel de man als [naam minderjarige] er aanspraak op hebben dat hun relatie rechtens wordt erkend als familierechtelijke betrekking. De wetgever heeft hierbij zoveel mogelijk willen aansluiten bij de biologische werkelijkheid. Noch het belang van [naam minderjarige], noch de belangen van de vrouw bij een ongestoorde relatie met [naam minderjarige] worden geschaad door de erkenning door de man. Hij stelt dat hij niet (tijdig) om vervangende toestemming tot erkenning van [naam minderjarige] heeft kunnen vragen, omdat hij pas in augustus 2011 omgang heeft gekregen met [naam minderjarige] en, alvorens hij daadwerkelijk ter sprake kon brengen of hij [naam minderjarige] mocht erkennen, de vrouw de omgang eenzijdig heeft gestaakt. De man is van mening dat de vrouw in redelijkheid niet tot het verlenen van toestemming tot erkenning aan de heer [naam] had kunnen komen. Kennelijk ingegeven door de verzoeken om omgang zijdens de man heeft de vrouw de heer [naam] toestemming gegeven [naam minderjarige] te erkennen. Voorts wijst hij er op dat de affectieve relatie van de vrouw met de heer [naam] ten tijde van de erkenning nog uiterst pril was. Subsidiair is de man van mening dat de vrouw misbruik van haar bevoegdheid heeft gemaakt met geen ander doel dan zijn belangen te schaden, dan wel dat zij haar bevoegdheid heeft gebruikt voor een ander doel dan waarvoor zij is verleend althans dat er sprake is van het ontbreken van een rechtens te respecteren belang bij de toestemming aan de zijde van de vrouw.
De man stelt dat als uitgangspunt gezamenlijk gezag dient te gelden en hij acht dit in het belang van [naam minderjarige]. Daarnaast stelt hij dat het in het belang is van [naam minderjarige] dat hij omgang heeft met zijn vader. Er is sprake van een nauwe persoonlijke betrekking tussen hem en [naam minderjarige], aldus de man. Tot slot biedt de man aan zijn stellingen te bewijzen door alle middelen rechtens, onder meer door getuigen.
De vrouw concludeert tot afwijzing van het door de man verzochte, een en ander kosten rechtens. Zij stelt dat de man nooit initiatieven met betrekking tot de erkenning heeft genomen. Tijdens de bezoekmomenten met [naam minderjarige] heeft de man geen interesse in [naam minderjarige] getoond. Naar haar mening heeft de man voldoende tijd heeft gehad om een verzoek tot erkenning of vervangende toestemming in te dienen. Zij voert aan dat zij in redelijkheid tot het verlenen van toestemming voor erkenning door de heer [naam] heeft kunnen komen en dat zij geen misbruik van haar bevoegdheid heeft gemaakt. De vrouw en de heer [naam] hebben een duurzame relatie. Samen met [naam minderjarige] en de kinderen van de heer [naam] vormen zij een gezin en zij dragen allen dezelfde achternaam. De vrouw is van mening dat geen sprake is van family life dan wel een nauwelijke persoonlijke betrekking tussen de man en [naam minderjarige] en zij acht omgang niet in het belang van [naam minderjarige]. De vrouw stelt dat de man zijn afspraken met betrekking tot de omgang niet nakwam. Ter zitting heeft de vrouw voorts haar vrees geuit dat de man [naam minderjarige] zal ontvoeren.
De bijzonder curator is van mening dat de zogeheten strikte maatstaf geldt. De man had eerder na de geboorte van [naam minderjarige] vervangende toestemming tot erkenning van [naam minderjarige] kunnen vragen, omdat hij wist dat hij de verwekker is van [naam minderjarige]. Dat de man dit om hem moverende redenen heeft nagelaten doet daaraan niet af. De bijzonder curator is van mening dat de vrouw bij het uitblijven van een verzoek tot erkenning van [naam minderjarige] door de man een te respecteren belang had bij het geven van haar toestemming aan de heer [naam] en dat derhalve geen sprake is van een situatie dat de vrouw de toestemming aam de heer [naam] heeft gegeven met als doel de door de man gewenste erkenning te doorkruisen. Evenmin is gebleken dat door de erkenning van [naam minderjarige] door de heer [naam] de belangen van [naam minderjarige] zouden zijn geschaad. De vrouw en de heer [naam] wonen met [naam minderjarige] en de twee kinderen van de heer [naam] uit een eerdere relatie in gezinsverband samen. De bijzonder curator is van mening dat vernietiging van de erkenning thans niet in het belang van [naam minderjarige] moet worden geacht. De man kan ook als biologisch vader een rol van betekenis spelen in het leven van [naam minderjarige] en een en ander neemt niet weg dat [naam minderjarige] in de toekomst zelf een verzoek tot vernietiging van de erkenning kan indienen, aldus de bijzonder curator. De bijzonder curator concludeert dat het verzoek van de man tot vernietiging van de erkenning van de minderjarige door de heer [naam] dient te worden afgewezen. Nu [naam minderjarige] reeds in een familierechtelijke betrekking staat tot de heer [naam] kan de man in zijn verzoek tot het verlenen van vervangende toestemming voor erkenning van [naam minderjarige] niet worden ontvangen ex artikel 1:204 lid 1 sub f. De bijzonder curator acht omgang tussen de man en [naam minderjarige] in het belang van [naam minderjarige].
De officier van justitie volgt de bijzonder curator in zijn standpunt.

De beoordeling van de verzoeken

Ingevolge het bepaalde in artikel 265 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) is inzake betreffende minderjarigen de rechter van de woonplaats van de minderjarige bevoegd. [naam minderjarige] heeft zijn woonplaats bij de vrouw in [woonplaats], zodat deze rechtbank bevoegd is van de verzoeken kennis te nemen.
De man, de vrouw, de heer [naam] en [naam minderjarige] hebben de Nederlandse nationaliteit. De verzoeken dienen derhalve naar Nederlands recht te worden beoordeeld.
Het DNA-onderzoek, de nietigheid van de erkenning en het verzoek tot verlening van vervangende toestemming voor erkenning en het gezag
Het verzoek met betrekking tot de verlening van de vervangende toestemming voor erkenning is gebaseerd op artikel 1:204 lid 3 van het Burgerlijk Wetboek (BW). Niet in geschil is dat de man de verwekker is van [naam minderjarige]. Een DNA onderzoek is derhalve niet nodig zodat de verzoeken van de man onder 1 en 7, met uitzondering van de proceskosten, worden afgewezen.
Het verzoek van de man om vervangende toestemming voor de erkenning van [naam minderjarige] is op 20 september 2012 ingekomen ter griffie van deze rechtbank. De heer [naam] heeft [naam minderjarige] op 6 maart 2012 erkend.
Nu [naam minderjarige] door de heer [naam] is erkend zal eerst beoordeeld moeten worden of deze erkenning al dan niet nietig is.
De rechtbank stelt het volgende voorop. De man behoort als verwekker niet tot de in artikel 1:205 BW limitatief opgesomde personen die vernietiging van de erkenning kunnen verzoeken. Blijkens de geschiedenis van de totstandkoming van art. 1:204 lid 3 BW is het mogelijk dat de verwekker van een kind, in een situatie waarin hij vervangende toestemming tot de erkenning van het kind heeft kunnen vragen maar dat heeft nagelaten, met een beroep op misbruik van bevoegdheid de met toestemming van de moeder gedane erkenning van het kind aantast, indien door de moeder toestemming tot erkenning door de niet-verwekker is gegeven met slechts het oogmerk de belangen van de verwekker te schaden in welk geval tevens sprake is van gebruik bevoegdheid voor ander doel dan waarvoor zij is verleend en van ontbreken van een te respecteren belang. In gevallen waarin de verwekker niet of niet tijdig om vervangende toestemming heeft kunnen vragen, bijvoorbeeld omdat hem niet bekend was dat hij de verwekker van het betrokken kind is, kan een minder strikte maatstaf worden gehanteerd, te weten: of de moeder, in aanmerking genomen de onevenredigheid tussen de belangen van de verwekker bij de erkenning en de daartegenover staande belangen van de moeder — telkens in verband met de belangen van het kind —, in redelijkheid tot het verlenen van toestemming aan de andere man heeft kunnen komen (Hoge Raad 12 november 2004, NJ 2005, 248).
Ter zitting is komen vast te staan dat de man en de vrouw gedurende hun relatie nooit hebben gesproken over de erkenning van [naam minderjarige] door de man. De rechtbank is van oordeel dat niet gebleken is dat de man [naam minderjarige] niet eerder had kunnen erkennen of dat hij niet eerder vervangende toestemming voor de erkenning had kunnen verzoeken. Dat betekent dat de strikte maatstaf moet worden gehanteerd en dat beoordeeld moet worden of de vrouw misbruik van haar bevoegdheid heeft gemaakt door [naam minderjarige] door de heer [naam] te laten erkennen, met het oogmerk om de belangen van de man te schaden. Naar het oordeel van de rechtbank is dat gelet op de hiervoor geschetste omstandigheden niet komen vast te staan. Dat de vrouw pas vanaf augustus 2011 een relatie had met de heer [naam] toen zij hem op 6 maart 2012 toestemming gaf om [naam minderjarige] te erkennen doet daaraan niet af. De vrouw heeft immers verklaard dat zij zich vertrouwd voelde en nog steeds voelt in de relatie met de heer [naam] en dat zij met hem en [naam minderjarige], alsmede met de twee kinderen uit een eerdere relatie van de heer [naam] een gezin vormt. De vrouw had en heeft een in rechte te respecteren belang bij het geven van haar toestemming aan de heer [naam] tot erkenning van [naam minderjarige], te weten de bevestiging van de gezinssituatie, waarbij [naam minderjarige] door de vrouw en de heer [naam] wordt verzorgd en opgevoed. De man heeft onvoldoende feiten en omstandigheden aangevoerd, waaruit blijkt dat de vrouw slechts het oogmerk had om hem in zijn belangen te schaden. De rechtbank is dan ook van oordeel dat er van nietigheid van de erkenning door de heer [naam] geen sprake is. Voor zover het verzoek van de man strekt tot vernietiging van de erkenning door de heer [naam], zal dat verzoek dan ook afgewezen worden.
In het verlengde van het vorenstaande is het verzoek van de man om hem vervangende toestemming tot erkenning te verlenen niet voor toewijzing vatbaar.
Nu de vrouw en [naam] reeds gezamenlijk het ouderlijk gezag hebben over [naam minderjarige] zal het verzoek van de man worden afgewezen.
De man heeft nog aangeboden zijn stellingen te bewijzen door alle middelen rechtens, onder meer door getuigen. De rechtbank zal dit bewijsaanbod passeren nu dit onvoldoende gespecificeerd en concreet gemaakt is.
Het verzoek met betrekking tot de vaststelling van een zorgregeling
Ten aanzien van het verzoek van de man tot het treffen van een zorgregeling is van belang dat de man alleen in zijn verzoek kan worden ontvangen, indien tussen hem en [naam minderjarige] een nauwe persoonlijke betrekking bestaat, welk begrip op één lijn te stellen is met “family life” in de zin van artikel 8 EVRM. Voor het aannemen van “family life” is het biologisch vaderschap van de man niet voldoende. Er zal tevens moeten blijken van bijkomende omstandigheden, waaruit het “family life” kan worden afgeleid.
Ter zitting is komen vast te staan dat er in augustus 2011 tweemaal contact is geweest tussen de man en [naam minderjarige] en dat tussen de man en de vrouw in ieder geval vanaf december 2012 tot februari 2012 een regeling gold waardoor de man omgang had met [naam minderjarige] eenmaal per twee weken gedurende één tot enkele uren tussen 13.00 en 16.00 uur.
De beslissing over de vraag of sprake is van family life en het verzoek tot vaststelling van een zorgregeling wordt, in afwachting van het in kracht van gewijsde gaan van deze beschikking pro forma aangehouden tot 4 juni 2013. De behandeling van dit verzoek wordt afgesplitst van de behandeling van het verzoek tot erkenning en wordt voor verdere behandeling verwezen naar de kinderrechter.

De beslissing

De rechtbank
1.
wijst af de verzoeken van de man met uitzondering van de verzoeken met betrekking tot de zorgregeling en de proceskosten;
2.
houdt de beslissing met betrekking tot de zorgregeling en de proceskosten
pro forma aan tot 4 juni 2013, en
verwijst de zaak voor verdere behandeling naar de kinderrechter;
Deze beschikking is gegeven door mr. J.C.E. Ackermans-Wijn, mr. E.J.M. van Engelen, mr. A.I. van Amsterdam, rechters, in tegenwoordigheid van mr. S. van Arkel als griffier en in het openbaar uitgesproken op 28 februari 2013
Indien hoger beroep tegen deze beschikking mogelijk is, kan dat worden ingesteld:
- door de verzoekers en degenen aan wie een afschrift van de beschikking is verstrekt of verzonden, binnen drie maanden na de dag van de uitspraak,
- door andere belanghebbenden binnen drie maanden na de betekening daarvan of nadat de beschikking aan hen op een andere wijze bekend is geworden.
Het hoger beroep moet, door tussenkomst van een advocaat, worden ingediend ter griffie van het gerechtshof te Arnhem.