Uitspraak
RECHTBANK OOST-BRABANT
Zittingsplaats ‘s-Hertogenbosch
Bestuursrecht
zaaknummer: SHE 16/2806
uitspraak van de voorzieningenrechter van 13 januari 2017 in de zaak tussen
[verzoeker] , verzoeker,
(gemachtigde: mr. C.A.D. Oomes),
en
de burgemeester van de gemeente Eindhoven, verweerder
(gemachtigden: mr. I. van der Zijden en M.L.M. Lammerschop).
Procesverloop
Bij besluit van 30 augustus 2016 (het bestreden besluit) heeft de burgemeester besloten de aan verzoeker verleende exploitatievergunningen voor exploitatie van het raamprostitutiebedrijf [bedrijfsnaam 1] aan het [adres] (de exploitatievergunningen) in te trekken.
Verzoeker heeft tegen het bestreden besluit bezwaar gemaakt en de voorzieningenrechter van deze rechtbank verzocht een voorlopige voorziening te treffen die zou moeten inhouden dat uitvoering van het bestreden besluit wordt opgeschort tot zes weken nadat de rechtbank een uitspraak in de beroepszaak heeft gedaan (indien het bezwaar ongegrond zal worden verklaard en beroep wordt ingesteld), of tot zes weken nadat een beslissing op bezwaar is genomen of tot een ander door de voorzieningenrechter te bepalen moment. De gronden van het verzoek dateren van 7 september 2016.
Bij beslissing van 14 november 2016 heeft de enkelvoudige kamer van deze rechtbank bepaald dat de door de burgemeester verzochte beperking van de kennisneming van de hierna vermelde stukken (de 8:29-stukken) gerechtvaardigd is.
- het verzoek om een voorlopige voorziening en de zienswijze, voor zover daarin citaten uit het Bibob-advies zijn opgenomen;
- de bijlagen bij het voornemen en het besluit tot intrekken van twee exploitatievergunningen, voor zover daarin citaten uit het Bibob-advies zijn opgenomen;
- het Bibob-advies, het aanvullend Bibob-advies en het Vragenformulier Wet Bibob eenmanszaak inclusief bijlagen.
Verzoeker heeft desgevraagd toestemming als bedoeld in artikel 8:29, vijfde lid, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) gegeven.
De burgemeester heeft een verweerschrift ingediend.
Het onderzoek op de zitting heeft plaatsgevonden op 6 januari 2017. Het deel van de zitting waarbij de inhoud van de 8:29-stukken is besproken, is achter gesloten deuren behandeld. Verzoeker is verschenen, bijgestaan door zijn gemachtigde. De burgemeester heeft zich laten vertegenwoordigen door zijn gemachtigden.
Overwegingen
1. De wetsartikelen die in deze uitspraak worden genoemd, zijn in volgorde van behandeling opgenomen in een bijlage, die aan deze uitspraak is gehecht.
Feiten
2. De burgemeester heeft verzoeker bij besluit van 22 juli 2015 in het bezit gesteld van exploitatievergunningen voor de exploitatie van verzoekers raamprostitutiebedrijf [bedrijfsnaam 1] aan het [adres] . De echtgenote van verzoeker, [naam] , is aangesteld als beheerder van [bedrijfsnaam 1] . De panden waarin [bedrijfsnaam 1] is gevestigd, zijn eigendom van Stichting [bedrijfsnaam 2] . Trudo heeft de panden in erfpacht gegeven aan de gemeente Eindhoven. De gemeente Eindhoven heeft vervolgens het administratief, technisch en commercieel beheer overgedragen aan [bedrijfsnaam 2] . Verzoeker huurt de panden van de gemeente Eindhoven.
Verzoeker en [naam] zijn met elkaar bevriend. Ze zijn van 1 april 2006 tot 31 december 2010 vennoten geweest in een handelsonderneming (groot- en tussenhandel, tevens im- en export in roerende goederen). Ook zijn ze samen eigenaren van twee panden in Valkenswaard. Verzoeker is daarnaast nog eigenaar van een woning in Eindhoven.
Op 19 augustus 2015 is van de officier van justitie een tip ontvangen over de exploitatie van [bedrijfsnaam 1] . Op grond daarvan heeft de burgemeester, bij brief van 8 oktober 2015, het Landelijk Bureau bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (LBB) om advies gevraagd. Op diezelfde datum is verzoeker in kennis gesteld van deze adviesaanvraag.
Het LBB heeft op 21 december 2015 het gevraagde advies uitgebracht (het Bibob-advies). Daarin concludeert het LBB dat sprake is van een ernstig gevaar dat de vergunningen mede zullen worden gebruikt om uit gepleegde strafbare feiten verkregen of te verkrijgen, op geld waardeerbare voordelen te benutten (artikel 3, eerste lid, aanhef en onder a, van de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Wet Bibob) (hierna: de a-grond) en dat er ernstig gevaar is gebleken dat de vergunningen mede zullen worden gebruikt om strafbare feiten te plegen (artikel 3, eerste lid, aanhef en onder b, van de Wet Bibob, hierna: de b-grond). Er bestaat een ernstig vermoeden dat verzoeker zich in de periode van 29 maart 2012 tot en met 6 oktober 2012 schuldig heeft gemaakt aan strafbare feiten. De burgemeester heeft het bibob-advies van 21 december 2015 in het kader van de op hem rustende vergewisplicht bezien. Omdat daarbij wat onduidelijkheden werden geconstateerd, heeft de burgemeester het LBB op 30 mei 2016 om een aanvullend advies verzocht. Dat aanvullend advies heeft het LBB op 22 juni 2016 uitgebracht. Het LBB zag geen aanleiding het Bibob-advies van 21 december 2015 te wijzigen.
Bij brief van 28 juli 2016 heeft de burgemeester verzoeker meegedeeld dat hij het voornemen heeft de bij het besluit van 22 juli 2015 verleende exploitatievergunningen in te trekken. Bij brief van 22 augustus 2016 heeft verzoeker hierop zijn zienswijze gegeven.
Vervolgens heeft de burgemeester het bestreden besluit genomen.
Karakter van deze procedure: een voorlopige voorziening
3. Het gaat hier om een verzoek om een voorlopige voorziening. Uitgangspunt van de wet is dat het maken van bezwaar de werking van een besluit niet opschort (artikel 6:16 van de Awb). Met andere woorden: het besluit blijft van kracht ook als er bezwaar tegen is gemaakt. Die hoofdregel kan worden doorbroken door het treffen van een voorlopige voorziening. De mogelijkheid daartoe is geregeld in artikel 8:81, eerste lid van de Awb. In dat artikel is verwoord dat wanneer tegen een besluit bezwaar is gemaakt, de voorzieningenrechter op verzoek een voorlopige voorziening kan treffen als onverwijlde spoed, gelet op de betrokken belangen, dat vereist. De verzoeker moet dus goede redenen hebben die maken dat hij de beslissing op zijn bezwaarschrift niet kan afwachten en een uitzondering op de hoofdregel dat het bezwaar de uitvoering van het besluit niet schorst, rechtvaardigen. Een voorlopige voorziening heeft – zoals de term al zegt – het karakter van een tussenmaatregel, in afwachting van de beslissing op bezwaar. De beoordeling die de voorzieningenrechter maakt, is dus voorlopig van aard en de rechtbank die in een later stadium in een eventuele bodemprocedure over de zaak beslist, is niet aan het oordeel van de voorzieningenrechter gebonden.
Onverwijlde spoed?
4. De voorzieningenrechter is van oordeel dat verzoeker aannemelijk heeft gemaakt dat hij niet kan wachten tot de burgemeester heeft beslist op het bezwaar. Er is dus sprake van ‘onverwijlde spoed’ in de zin van artikel 8:81 van de Awb.
Beoordeling van het bestreden besluit
5. De voorzieningenrechter zal hierna beoordelen of het bezwaar tegen het bestreden besluit een redelijke kans van slagen heeft. Omdat ten aanzien van de hiervoor onder het kopje ‘Procesverloop’ genoemde 8:29-stukken beperking van de kennisneming gerechtvaardigd is geacht, kan de voorzieningenrechter haar oordeel niet altijd kenbaar uitgebreid motiveren. Partijen kunnen er echter op vertrouwen dat de voorzieningenrechter bij haar oordeel alle informatie uit het dossier heeft betrokken.
6. De burgemeester heeft zich in het bestreden besluit op het standpunt gesteld dat verzoeker niet meer voldoet aan de vereisten voor het hebben van de exploitatievergunningen en onderbouwt dat door te verwijzen naar de inhoud van het Bibob-advies van 21 december 2015, het aanvullend Bibob-advies van 22 juni 2016 en de motivering van het bestreden besluit.
7. Verzoeker heeft aangevoerd dat de inhoud van het Bibob-advies niet juist is en dat de burgemeester het bestreden besluit daar dan ook niet op had mogen baseren.
8. Volgens vaste rechtspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (de Afdeling) mag een bestuursorgaan, gelet op de expertise van het LBB, in beginsel van het advies van het LBB uitgaan. Dat neemt niet weg dat een bestuursorgaan zich ervan moet vergewissen dat het advies en het daartoe ingestelde onderzoek naar de feiten op zorgvuldige wijze tot stand gekomen zijn en dat de feiten de conclusies kunnen dragen. Dat is bijvoorbeeld niet het geval als de feiten voor de conclusies te weinig of te weinig directe aanwijzingen bieden of omdat ze in verschillende richtingen wijzen, onderling tegenstrijdig zijn of niet stroken met hetgeen overigens bekend is (zie onder meer de uitspraak van de Afdeling van 9 mei 2012 met nummer ECLI:NL:2012:BW5279).
9. De voorzieningenrechter is van oordeel dat de burgemeester aan die vergewisplicht heeft voldaan. De burgemeester heeft zich op juiste gronden op het standpunt gesteld dat het Bibob-advies van 21 december 2015, het aanvullend Bibob-advies van 22 juni 2016 en het daartoe ingestelde onderzoek naar de feiten op zorgvuldige wijze tot stand is gekomen. Ook kunnen de feiten de conclusie, dat sprake is van een ernstig gevaar zoals bedoeld onder de a-grond, dragen. De burgemeester heeft het Bibob-advies van 21 december 2015 en het aanvullend Bibob-advies van 22 juni 2016 dan ook aan zijn besluitvorming ten grondslag mogen leggen.
10. Vervolgens constateert de voorzieningenrechter dat de burgemeester, ter onderbouwing van de conclusie dat sprake is van ernstig gevaar zoals bedoeld onder de a-grond, de onderdelen a tot en met d van het tweede lid van dat artikel één voor één heeft besproken. Daarbij heeft de burgemeester uitgebreid gemotiveerd gewezen op de feiten en omstandigheden op grond waarvan de burgemeester het vermoeden heeft dat verzoeker in relatie staat tot strafbare feiten als bedoeld in het eerste lid, onderdeel a. Met name de zeer uitgebreide informatie van de politie die is ontleend aan het strafrechtelijk onderzoek dat tegen verzoeker en een aantal medeverdachten heeft gelopen, heeft hierbij een grote rol gespeeld. De burgemeester is vervolgens uitgebreid ingegaan op de ernst daarvan (onderdeel b), en de aard van de relatie (onderdeel c) en de grootte van de verkregen of te verkrijgen voordelen (onderdeel d). Een motiveringsgebrek, zoals verzoeker heeft gesteld, heeft de voorzieningenrechter niet kunnen constateren.
11. Wat verzoeker heeft aangevoerd, leidt niet tot een ander oordeel. Voor zover hij pas op de zitting een aantal verklarende nieuwe omstandigheden heeft aangevoerd, ziet de voorzieningenrechter niet in waarom verzoeker die verklarende omstandigheden niet eerder naar voren heeft gebracht. Nu deze omstandigheden voor verzoeker kennelijk zo’n grote waarde hebben, had het voor de hand gelegen dat hij hier eerder – in de zienswijze, het bezwaarschrift of het verzoekschrift – melding van had gemaakt. Door deze omstandigheden pas op de zitting naar voren te brengen, heeft verzoeker de burgemeester in een positie gebracht waarin de burgemeester, zoals de gemachtigde van de burgemeester ter zitting ook heeft opgemerkt, daarop niet adequaat kan reageren. Omdat de voorzieningenrechter deze handelwijze in strijd met de goede procesorde vindt, zal zij deze omstandigheden niet bij haar oordeel betrekken. Overigens vindt de voorzieningenrechter het feit dat verzoeker zo laat met deze nieuwe verklaringen is gekomen, niet bijdragen aan de geloofwaardigheid ervan.
Dat een eerder door de politie in beslag genomen geldbedrag aan verzoeker is teruggegeven, acht de voorzieningenrechter van onvoldoende gewicht om te concluderen dat geen sprake is van een ernstig gevaar. De grond slaagt niet.
12. Gelet op het voorgaande heeft verweerder kunnen concluderen dat sprake is van ernstig gevaar zoals genoemd in de a-grond van artikel 3 van de Wet Bibob. Omdat de vereisten uit de a- en de b-grond niet cumulatief zijn geformuleerd, hoeft de b-grond niet meer te worden besproken.
13. Nu de voorzieningenrechter geen gebreken heeft geconstateerd die aan het bestreden besluit kleven, valt niet te verwachten dat het bezwaar een redelijke kans van slagen heeft. Het belang van de burgemeester bij het behartigen van het algemeen belang weegt, gelet daarop, zwaarder dan het belang van verzoeker bij het behoud van de exploitatievergunningen. Het verzoek om een voorlopige voorziening wordt dan ook afgewezen.
14. Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.
Beslissing
De voorzieningenrechter wijst het verzoek tot het treffen van een voorlopige voorziening af.
Deze uitspraak is gedaan door mr. J. Lie, voorzieningenrechter, in aanwezigheid van P.L.M.M. Mulders, griffier. De beslissing is in het openbaar uitgesproken op 13 januari 2017.
griffier voorzieningenrechter
Afschrift verzonden aan partijen op:
Rechtsmiddel
Tegen deze uitspraak staat geen rechtsmiddel open.
BIJLAGE WETTELIJK KADER
Artikel 8:29 Algemene wet bestuursrecht (Awb):
1. Partijen die verplicht zijn inlichtingen te geven dan wel stukken over te leggen, kunnen, indien daarvoor gewichtige redenen zijn, het geven van inlichtingen dan wel het overleggen van stukken weigeren of de bestuursrechter mededelen dat uitsluitend hij kennis zal mogen nemen van de inlichtingen onderscheidenlijk de stukken.
2 Gewichtige redenen zijn voor een bestuursorgaan in ieder geval niet aanwezig, voor zover ingevolge de Wet openbaarheid van bestuur de verplichting zou bestaan een verzoek om informatie, vervat in de over te leggen stukken, in te willigen.
3 De bestuursrechter beslist of de in het eerste lid bedoelde weigering onderscheidenlijk de beperking van de kennisneming gerechtvaardigd is.
4 Indien de bestuursrechter heeft beslist dat de weigering gerechtvaardigd is, vervalt de verplichting.
5 Indien de bestuursrechter heeft beslist dat de beperking van de kennisneming gerechtvaardigd is, kan hij slechts met toestemming van de andere partijen mede op de grondslag van die inlichtingen onderscheidenlijk die stukken uitspraak doen. Indien de toestemming wordt geweigerd, wordt de zaak verwezen naar een andere kamer.
Artikel 3, eerste en tweede lid Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Wet Bibob):
1. Voorzover bestuursorganen bij of krachtens de wet daartoe de bevoegdheid hebben gekregen, kunnen zij weigeren een aangevraagde beschikking te geven dan wel een gegeven beschikking intrekken, indien ernstig gevaar bestaat dat de beschikking mede zal worden gebruikt om:
a. uit gepleegde strafbare feiten verkregen of te verkrijgen, op geld waardeerbare voordelen te benutten, of
b. strafbare feiten te plegen.
2 Voorzover het ernstig gevaar als bedoeld in het eerste lid, aanhef en onderdeel a, betreft, wordt de mate van het gevaar vastgesteld op basis van:
a. feiten en omstandigheden die erop wijzen of redelijkerwijs doen vermoeden dat de betrokkene in relatie staat tot strafbare feiten als bedoeld in het eerste lid, onderdeel a,
b. ingeval van vermoeden de ernst daarvan,
c. de aard van de relatie en
d. de grootte van de verkregen of te verkrijgen voordelen.
Artikel 6:16 Awb:
Het bezwaar of beroep schorst niet de werking van het besluit waartegen het is gericht, tenzij bij of krachtens wettelijk voorschrift anders is bepaald.
Artikel 8:81 lid 1 Awb:
1. Indien tegen een besluit bij de bestuursrechter beroep is ingesteld dan wel, voorafgaand aan een mogelijk beroep bij de bestuursrechter, bezwaar is gemaakt of administratief beroep is ingesteld, kan de voorzieningenrechter van de bestuursrechter die bevoegd is of kan worden in de hoofdzaak, op verzoek een voorlopige voorziening treffen indien onverwijlde spoed, gelet op de betrokken belangen, dat vereist.