ECLI:NL:RBOBR:2013:BZ9189

Rechtbank Oost-Brabant

Datum uitspraak
2 mei 2013
Publicatiedatum
22 juni 2013
Zaaknummer
01/845468-08
Instantie
Rechtbank Oost-Brabant
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Verlenging van de terbeschikkingstelling van een terbeschikkinggestelde wegens opzettelijk brand stichten

In deze zaak heeft de Rechtbank Oost-Brabant op 2 mei 2013 uitspraak gedaan over de verlenging van de terbeschikkingstelling van een terbeschikkinggestelde, die eerder ter beschikking was gesteld vanwege het opzettelijk brand stichten. De rechtbank heeft de termijn van terbeschikkingstelling met twee jaar verlengd, na een zorgvuldige beoordeling van de situatie van de terbeschikkinggestelde en de risico's die hij met zich meebrengt. De terbeschikkinggestelde, geboren in 1964 en verblijvende in een kliniek, is eerder ter beschikking gesteld bij vonnis van 24 maart 2009 en deze maatregel is voor het laatst verlengd op 13 april 2011. De rechtbank heeft de zaak behandeld tijdens een openbare zitting op 25 april 2013, waarbij de terbeschikkinggestelde telefonisch is gehoord, omdat hij niet op de zitting wilde verschijnen. De rechtbank heeft de vordering van de officier van justitie tot verlenging van de terbeschikkingstelling in overweging genomen, evenals het advies van de deskundige van de kliniek. De deskundige heeft een risicoanalyse gepresenteerd, waaruit bleek dat de terbeschikkinggestelde lijdt aan verschillende psychische stoornissen, waaronder PDD-NOS en een persoonlijkheidsstoornis, en dat hij een geschiedenis heeft van alcoholmisbruik en impulsief gedrag. De deskundige concludeerde dat het risico op gewelddadig gedrag hoog is bij ontslag uit de kliniek, en dat de terbeschikkinggestelde behoefte heeft aan verdere behandeling en ondersteuning. De rechtbank heeft vastgesteld dat de veiligheid van anderen en de algemene veiligheid van personen de verlenging van de terbeschikkingstelling eist, en heeft daarom besloten de termijn met twee jaar te verlengen.

Uitspraak

uitspraak
RECHTBANK OOST-BRABANT
Strafrecht
Parketnummer: 01/845468-08
Uitspraakdatum: 2 mei 2013
Beslissing verlenging terbeschikkingstelling
Beslissing in de zaak van:
[terbeschikkinggestelde],
geboren te [geboorteplaats] op [1964],
verblijvende in [kliniek]
Het onderzoek van de zaak.
Bij vonnis van de rechtbank 's-Hertogenbosch van 24 maart 2009 is betrokkene ter beschikking gesteld. Deze terbeschikkingstelling is voor het laatst, bij beslissing van deze rechtbank van 13 april 2011 met twee jaar verlengd.
De vordering van de officier van justitie bij deze rechtbank van 4 maart 2013 strekt tot verlenging van de termijn van terbeschikkingstelling voor de duur van twee jaar.
Deze vordering is behandeld ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 25 april 2013.
Hierbij zijn de officier van justitie, de deskundige mevr. (naam deskundige) en de terbeschikkinggestelde en zijn raadsman gehoord. De terbeschikkinggestelde is telefonisch gehoord, nu hij heeft aangekondigd niet op de zitting te willen verschijnen.
In het dossier bevinden zich onder andere:
- het advies van (naam psychiater), psychiater, directeur behandeling, plaatsvervangend hoofd van de inrichting waar betrokkene verblijft en drs. (naam hoofd behandeling/GZ psycholoog), hoofd behandeling/GZ-psycholoog, d.d. 6 februari 2013;
- de omtrent de terbeschikkinggestelde gehouden wettelijke aantekeningen;
- het persoonsdossier van terbeschikkinggestelde.
De beoordeling.
De terbeschikkingstelling is toegepast ter zake van 'opzettelijk brand stichten, terwijl daarvan gemeen gevaar voor goederen te duchten is (2 x) en opzettelijk brand stichten, terwijl daarvan levensgevaar voor een ander te duchten is', terwijl de veiligheid van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen het opleggen van die maatregel eiste en het misdrijven betrof, die gericht zijn tegen of gevaar veroorzaken voor de onaantastbaarheid van het lichaam van een of meer personen.
In voornoemd advies van het hoofd van de inrichting is onder meer het navolgende gesteld:
'Risicoanalyse.
[terbeschikkinggestelde] is een gemiddeld intelligente man, waarbij er naast PDD-NOS en een persoonlijkheidsstoornis NAO, sprake is van perioden waarin hij last heeft van agorafobie met paniekaanvallen en episodes van somberheid. Er is in zijn leven sprake van periodes van langdurig en excessief alcoholgebruik. Hij vertoont regelmatig oppositioneel gedrag, heeft moeite met de omgang met autoriteiten en een grote behoefte aan autonomie, die haaks staat op zijn mogelijkheden om zich sociaal en maatschappelijk goed staande te houden. Hij is krenkbaar en ervaart snel dat mensen hem afwijzen, niet accepteren of niet serieus nemen. [terbeschikkinggestelde] is geneigd zich langdurig aan te passen aan de wensen van de ander en stelt zich hierin subassertief op. Spanningen stapelen zich als gevolg hiervan op. Tegenslagen en teleurstellingen kunnen uiteindelijk leiden tot grote frustratie en woede. Hij kan dan impulsief worden omdat hij overspoeld wordt door heftige emoties en wordt dan agressief naar anderen of naar zichzelf (...). Brandstichten is niet altijd impulsief gedaan, maar kan ook bewust worden ingezet als inadequate vorm van hulp vragen of als wraak naar personen die hem in zijn ogen kwaad gedaan hebben. (...)
Bij voldoende structuur in de huidige setting wordt het risico op gewelddadig gedrag binnen de kliniek op korte termijn als matig en op lange termijn op hoog geschat. (...)
Wanneer [terbeschikkinggestelde] medicatie weigert stijgen risico's snel. (...)
Bij ontslag heden zouden alle kaders, structuur en ondersteuning wegvallen en wordt het recidiverisico op gewelddadig gedrag op zowel de korte als lange termijn ingeschat als hoog. (...)
Samenvattende beschrijving m.b.t. het verband tussen stoornis, gevaar, geboden
behandeling en de prognose.
(...) Concluderend is er sprake van beperkingen in sociaal functioneren, maatschappelijk functioneren en alcoholmisbruik vanaf respectievelijk kinderleeftijd en als jongvolwassene. Onvoldoende affect- en impulsregulatie komen sterker naar voren naarmate wonen en geld een groter probleem vormen.
De behandeling van [terbeschikkinggestelde] kent een grillig verloop. Dit beloop is tekenend voor
de ernst van de problematiek. [terbeschikkinggestelde] is bij tijden uiterst gemotiveerd en
vertoont dan in toenemende mate probleembesef. Op andere momenten is er nauwelijks
samenwerking mogelijk en wordt ingezet op het voorkomen van escalaties. Het
behandelbeloop is vanaf half 2011 en in 2012 gunstiger verlopen. Op basis hiervan is
begeleid verlof aangevraagd.
[terbeschikkinggestelde] wisselt korte periodes van actieve deelname aan behandeling af met
langere periodes waarin hij niet meer wil participeren. Daardoor is hij al diverse malen met
verschillende programmaonderdelen gestart en gestopt. Deze wisseling heeft te maken met
steeds terugkerende boosheid en teruggang in motivatie om deel te nemen. Een in zijn
ogen onzinnige opdracht bij een vaktherapie kan aanleiding zijn om deelname te staken
maar ook onvrede die buiten het desbetreffende behandelonderdeel valt, kan aanleiding
zijn om in staking te gaan. [terbeschikkinggestelde] is steeds van mening dat hij onterecht TBS
heeft gekregen en dat hij "hier niet thuis hoort". Ten aanzien van de noodzaak voor
behandeling en ondersteuning ten aanzien van zijn alcoholgebruik is hij wisselend maar
regelmatig wel positief gestemd. Dit is zeker het geval sinds zijn deelname aan het
zorgprogramma Verslaving in 2011. Dit is het eerste zorgprogramma dat de heer ten einde
heeft kunnen brengen en waarbinnen hij zelfs het meest gemotiveerde lid van de groep
was. Binnen dit programma vertoont hij veel inzet en is hij probleeminzicht zienderogen
gegroeid. [terbeschikkinggestelde] is geneigd de kans op recidive in delicten te bagatelliseren
maar erkent direct terug te vallen in middelengebruik en psychosociale problemen zonder
hulp. Hij wil dan ook met hulp van de instelling resocialiseren.
Als het gaat om behandeling om het reguleren van emoties en impulsen en het corrigeren
van foutieve aannames te bewerkstelligen, is hij hier in wisselende mate toe bereid en in
staat. Recent heeft hij aangegeven deel te willen gaan nemen aan het intensieve
zorgprogramma Agressie. [terbeschikkinggestelde] heeft zijn programma bij wijze van protest en
gebrekkige coping om met stressoren om te gaan tweemaal kortdurend neergelegd. Waar
dit eerder weken tot maanden duurde, duurde dit nu aanzienlijker korter. Onze
verwachting is dat [terbeschikkinggestelde] op dit vlak zal blijven groeien. Het patroon van ' het
bijltje erbij neergooien' vertoont overeenkomsten met de delicten in de zin dat [terbeschikkinggestelde] de vaardigheden ontbreekt anders te handelen in probleemsituaties. [terbeschikkinggestelde] is in die periodes zo boos of angstig dat hij geen andere oplossing ziet dan
brandstichten, agressie of zich opsluiten in zijn kamer.
Hoewel de kliniek sedert 2012 over een begeleid verlofkader beschikt heeft [terbeschikkinggestelde] zijn verlof slechts vijf maal kunnen praktiseren als gevolg van een incident. De
kliniek heeft januari 2013 aan de Verloftoetsingscommissie geadviseerd de machtiging met
een jaar te verlengen.
Prognose in relatie tot de geclassificeerde stoornis (...)
De pervasieve ontwikkelingsstoornis is nauwelijks beïnvloedbaar met behandeling.
Behandeling richt zich met name op samenwerking, stabilisatie, vergroten van
vaardigheden en [terbeschikkinggestelde] ondersteunen bij de moeilijkheden die op zijn pad
komen. Gezien het feit dat de coping bij probleemsituaties de kern van het
risicomanagement is en de behandeling in het verleden wisselend verliep en
incidenten/aangiftes de behandeling vertragen wordt verwacht dat er sprake zal moeten
zijn van een lange adem teneinde [terbeschikkinggestelde] uiteindelijk te resocialiseren.
Advies verlenging TBS maatregel
FPC 2Landen adviseert de maatregel met twee jaar te verlengen.'
De terbeschikkinggestelde heeft verklaard, kort en zakelijk weergegeven:
Ik ben niet blij met de terbeschikkingstelling. Ik ga er van uit dat ik twee jaar verlenging krijg. Aan de andere kant zit ik hier ook wel goed. De delicten zijn gepleegd om een dak boven mijn hoofd te hebben; dat heb ik nu. Het gaat nu redelijk met mij.
Het zorgprogramma 'agressie' heb ik niet afgemaakt. Ik ben niet van plan opnieuw aan dit zorgprogramma te beginnen. Mijn delict was geen agressiedelict.
In de individuele gesprekken komt het onderwerp 'agressie' al ter sprake.
De deskundige mevr. (naam deskundige), hoofd behandeling/GZ-psycholoog, optredend namens voormelde inrichting, heeft bij de behandeling ter terechtzitting gepersisteerd bij voornoemd advies. Zij heeft voorts het navolgende verklaard, verkort en zakelijk weergegeven:
De terbeschikkinggestelde volgt alle onderdelen van het programma.
Na het versturen van het verzoek tot verlenging van het verlofkader heeft zich nog een incident voorgedaan. Dit heeft als gevolg dat het verlofkader niet meer is verlengd. Men vond het niet verantwoord. Er lopen inmiddels twee aangiftes. Als er voor een van deze incidenten een veroordeling komt, kan het verlofkader een jaar worden bevroren.
Wij staan achter het praktiseren van begeleid verlof. Wij willen dit nog steeds. Begeleid verlof gaat echter niet omdat we geen verlenging verlofkader krijgen en de twee aangiftes nog lopen.
In februari 2014 is op zijn vroegst een nieuwe aanvraag begeleid verlof mogelijk.
Het is moeilijk te voorspellen hoelang de afdoening van de aangiftes zal duren.
De eerste zaak ligt bij het openbaar ministerie. De tweede zaak ligt nog bij de politie.
De officier van justitie heeft aangevoerd, verkort en zakelijk weergegeven:
Er is nog steeds sprake van de vastgestelde stoornissen. Er hebben zich twee agressie-incidenten voorgedaan. De terbeschikkinggestelde vindt dat hij geen agressieprobleem heeft. Wat mij betreft zit daar juist de kern van het probleem. Agressie is wel degelijk een groot probleem voor hem. Er wordt nog steeds aan alle voorwaarden voldaan om de maatregel voort te zetten. De kliniek geeft aan zeker nog twee jaar nodig te hebben.
Ik persisteer bij mijn vordering tot verlenging van de terbeschikkingstelling met twee jaren.
Ik zeg toe dat ik contact zal opnemen met mijn collega in Utrecht over de aangiften.
De raadsman van de terbeschikkinggestelde heeft aangevoerd, verkort en zakelijk weergegeven:
Enerzijds vindt cliënt dat hij niet terecht in een terbeschikkingstelling zit. Anderzijds vond hij dat hij een dak boven zijn hoofd moest hebben en dat is hem gelukt. Er is de nodige problematiek. Ik weet niet of hij het overzicht op die problematiek heeft.
Cliënt vindt de terbeschikkingstelling enerzijds niet fijn, anderzijds legt hij zich er bij neer.
Ik refereer mij ten aanzien van de vordering tot verlenging aan het oordeel van de rechtbank.
De rechtbank verenigt zich met het advies van voornoemde inrichting, met de daarop ter terechtzitting gegeven toelichting door de deskundige.
Gelet op het vorenstaande, gezien de artikelen 38d en 38e van het Wetboek van Strafrecht is de rechtbank van oordeel dat de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen de verlenging van de terbeschikkingstelling eist.
DE BESLISSING
De rechtbank:
verlengt de termijn gedurende welke [terbeschikkinggestelde] ter beschikking is gesteld met twee jaar.
Deze beslissing is gegeven door
mr. J.H.P.G. Wielders, voorzitter,
mr. M.A. Waals en mr. C.A. Mandemakers, leden,
in tegenwoordigheid van L. Scholl, griffier,
en is uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 2 mei 2013.